Ətraflı axtarış
Baxanların
6134
İnternetə qoyma tarixi: 2012/01/16
Sualın xülasəsi
Hər kəs ölsə və onun boynunda beyət olmasa və beyət etməmiş ölsə, cahiliyyətdə ölənlər kimi ölüblər, hədisi Peyğəmbərin (s) özünə də şamil edilirmi?
Sual
Beyət məsələsində əhli sünnənin rəvayət etdiyi (hər kəs ölsə və onun boynunda beyət plmasa, cahiliyyətdə ölənlər kimi ölübdür) hədisi, Peyğəmbərə (s) də şamil olurmu? Mənim sualım budur ki, əgər bu hədis Peyğəmbərin (s) özünə də şamil və aid olsa, nəyə görə öz zamanında bir nəfəri canişin kimi təyin etmədi? Sünnülərin nəzərindən?
Qısa cavab

Beyətin iki tərəfi vardır. Onun bir tərəfi beyət edən , o biri tərəfi isə beyət olunandır (rəsul ya imam). Bunu nəzərə alsaq ki, Peyğəmbər, rəhbər və imamdır, buna əsasən peyğəmbər, beyət edən deyil, beyət olunandır. Bu cəhətdən aydındır ki, bu rəvayətin məqsədi (sualda qeyd olunan rəvayət ) təkcə imamı tanımaq deyil, bəlkə peyğəmbər və imamın yolunda hərəkət etmək və onlardan itaət etməkdir. Nəticədə bu hədis Peyğəmbərə (s) şamil olmur, çünki, o elə bir şəxsdir ki, beyət etmir , onunla beyət olunur. Amma özündən sonra canişin təyinetmək barəsində bunu qeyd etmək lazımdır ki, qəti və dəqiq dəlillərlə sabit olunubdur ki, Peyğəmbər (s) Əmirəl möminin (ə) öz canişini ünvanına təyin edibdir. Bu barədə daha artıq məlumat üçün ətraflı cavaba müraciət edin.

Ətreaflı cavab

Bu məsələnin aydınlığı üçün bir neçə məqama işarə etmək zəruridir.

1-     Beyətin məfhumu (mənası )

2-     İslamı cəmiyyətdə İslam Peyğəmbərinin (s) yeri

3-     İmamı tanımağın zəruriliyi barəsində əhli beytdən (ə) gələn (söylənilən) rəvayətlər

Bir. Beyətin mənası:

Bəziləri deyiblər: Mubayiə bəyəə kökündəndir və mufailə babında işlədilibdir. Beyət məsələsi beelə izah edilir ki, peyğəmbər ya imamla beyət etmək istəyən zaman bu məsələdə təkid onların əlini tuturdular. Bu əməl, satıcı və alıcının əməlinə oxşayır. Çünki müamilə (alver) zamanı bir birinin əlini tutardılar. Amma ürfdə beyət peyğəmbər və ya imamla bağlanmış əhd peymandan ibarətdir. Belə ki, bütün işlərdə onun əmrlərindən itaət oluna və heç vaxt onunla ixtilaf olunmaya.[1]

İki. Beyətin iki tərəfi vardır:

Onun bir tərəfi beyət edən o biritərəfi isə beyət olunandır (rəsul ya imam). Bunu nəzərə alaraq ki, Peyğəmbər rəhbər və imamdır və Allah taala buyurur: Məhəmməd (s) sizlərdən heç birinizin atası olmayıb və deyil, lakin Allahın rəsulu, peyğəmbərlərin axrıncısı və peyğəmbərliyi sona çatdırandır. Allah hər bir şeyə agahdır.[2]

Buna əsasən peyğəmbər, beyət edən deyil. Beyət olunandır. Bu cəhətdəndir ki, Quran, bu növ beyətdən söz açır: Səninlə beyət edən kəslər (həqiqətdə) Allah ilə beyət eləyirlər və Allahın əli (qüdrəti) onların əlinin üstündədir. Kim beyəti pazsa, ancaq öz əleyhinə pozmuş olar. Bunun zərəri yalnız onun özünə dəyər. Kim Allahla etdiyi əhdi yerinə yetirsə, Allah ona böyük mükafat verər.[3]

Yenə də Allah taala buyurur: Ya peyğəmbər! And olsun ki, hüseybiyyədə ağac altında sənə beyət etdikləri zaman Allah möminlərdən razı oldu. Allah onların ürəklərində olanı, sənə sadiq qalacaqlarını, əhdə vəfa edəcəklərini bildi. Onlara öz dərgahindan arxayınlıq, rahatlıq, səbr, səbat. Mənəvi qüvvə göndərdi və onları yaxın gələcəkdə qazanılacaq bir qələbə ilə mükafatlandırdı.[4]

Üç. Şiə mənbələrindən yetişən rəvayətlər bizim sözümüzü təsdiq edir:

Hər kim ölsə, və zəmanəsinin imamını tanımaya, cahiliyyət zamanında ölənlər kimi ölübdür.[5]

Aydındır ki, bu rəvayətlərin məqsədi təkcə imamı tanımaq deyil, bəlkə peyğəmbər və imamın yolu ilə hərəkət və onlardan itaət etməkdir.

Nəticədə bu hədis Peyğənbərə (s) şamil olmur, çünki, O elə bir şəxsdir ki, beyət etmir, onunla beyət olunur. Amma özündən sonra canişin təyin etmək barəsində bunu qeyd etmək lazımdır ki, qəti dəqiq dəlillərlə sabit olubdur ki, Peyəmbər (s) əmirəl möminin (ə) öz canişini təyin edibdir.

Biz bu barədə bundan qabaq oxşar suallarda cavab verdik və daha çox xəbər və məlumat əldə etmək üçün:

6822 saylı- Əlinin (ə) imaməti Qədir xütbəsində (sayt: 6909 )

6889 saylı- Qədir xum barəsində əhli sünnət alimlərinin nəzəri (işgüzar)

7445 saylı- Maidə surəsinin üçüncü ayəsi «الیوم اکملت لکم دینکم» və Qədr hadisəsi (sayt: 8252)

3021 saylı- Əli (ə) ın öz xilafətinin haqqı barədə dəlil gətirməsi (sayt: 3657)

6437 saylı - Həzrət Əli (ə) imamətinə nəhcül bəlağədə işarə (sayt: 6650) və

7277 saylı- Həzrəti Əli (ə) imaməti (sayt: 7554) həmin saytda mövcud olan göstərişə çmüraciət edə bilərsiniz.

 



[1] - Məclisi, Məhəmməd Baqir, Miratul uqul fi şərhi Alir- Rəsul, cild 20, səh 356, Darul kitabul islamiyyə, Tehran- İran, ikinci çap, 1404 hicri qəməri tarixi ilə.

[2] - Əhzab surəsi, ayə 40

[3] - Fəth surəsi, ayə 10

[4] - Fəth surəsi, ayə 18

[5] - Hürr Amuli, Məhəmməd ibn Əl Həsən, Vəsailuş- şiə, cild 16, səh 246, Müəssisətul əlul beyt (ə), Qum, 1409, hicri qəməri tarixi ilə

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Günəş vasitəsi ilə bina və yerin paklanması şərti
    5857 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/16
    Şərh: Günəş mütəhhirlərdən (pak edicilər) biridir. Yer və bina, günəş vasitəsi ilə pak olanlardandırlar.[1] Amma yer və binanın günəş vasitəsi ilə pak olması şərti budur ki, günəşin düşdüyü yerin, yaxudbinanın üzü ilə onun daxili arasında hava və ya başqa pak şey fasilə salmasın.Məsələn, sement bloklar ...
  • Bəzi kəndlərdə bəzi insanlar iddia edirlər yuxu görüblər ki, filan ağac müqəddəsdir ya filanməkan filan məsumun qədəmgahı olubdur və ona təvəssül edirlər, şəri cəhətdən bu işin hökmü nədir?
    6107 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/12/08
    Həzrəti Ayətullah ul üzma Xamneyi (Allah onun sayəsin əskiltməsin): Bu cür məsəılələrin rəvayət nöqreyi nəzərindən sənədi yoxdur. Və gərək xurafatdan uzaq olaq. Və möminlər (Allah onlara köməkolsun) öyüd, nəsihət və mövizə ilə, bu növ rəftarların rəvacının qarşısını alsınlar. Çox güman ki, mümkündür bu növ işlər ...
  • Buna diqqət etdikdə ki, Quran hər bir şeyi açıqlayıb bəyan edəndir, ayələri dərk etməyin şərtləri nədir?
    9492 Təfsir 2011/01/02
    Quran peyğəmbərin (s) əbədi möcüzəsidir. Bunun üçündə qeyri adi və təbiət aləmindən kənardır və beləliklə məmuli kitabla müqayisə etmək olmaz; yəni baxmayaraq ki, Quran özü rövşən və hər bir şeyi açıqlayandır, kəlmə və sadə cümlə şəklində, yüksək fəsahətə və bəlağətə malikdir. Bir çox maarif və həqiqətləri açıqlayır ki, insanlar adi ...
  • Bərzəx aləmində elmi təkamül ola bilər, amma əməli təkamül mümkün deyil, bu mətləbi fəlsəfi cəhətdən isbat etmək olar?
    6523 İslam fəlsəfəsi 2012/04/17
    Bərzəx təkamülü Quran və rəvayətlər nəzərindən qəbul olunmuş işdir. Fəlsəfədə də ona yer ayrılıb və onun haqqında müxtəlif mövzular açıqlanıbdır. Əvvəl bu məsələyə diqqət etmək lazımdır ki, əməli təkümül bu mənayadıq ki, insan bərzəx aləmində vacibatı yerinə yetirməklə və haramları tərk etməklə uca təkamülə əl tapsın, ...
  • Bu doğrdur ki, insanın dörd ruhu var?
    7726 İslam fəlsəfəsi 2015/05/27
    Ruh kəlməsinin irfan, fəlsəfə və əxlaq mövzusunda müxtəlif mənalarda istifadəsi var; irfan baxımından ariflər bu etiqaddadırlar ki, insan dörd məqamdan yəni, ruh, qəlb, xəyal və təbiət məqamlarından bəhrələnir. Əxlaq baxımından əxlaq alimləri bu nəzərdədirlər ki, insan müxtəlif qüvvələrdən təşkil olunmuş məcundur. Onların arasında dörd əsas qüvvə yəni, ...
  • Tarixdə imamların bir baxışla insanları batini (mənən) hidayət etmələrinin nümunəsi vardırmı?
    5192 Qədim kəlam 2012/04/10
    İmamət məqamının “haqq məzhəbinin ali hədəflərini həyata keçirmək və məqsədə çatdırmaq mənasından ibarət olan hidayət” olmasına diqqət yetirməklə bu məqam təkcə zahirdə yol göstərməyə deyil, təkvini hidayətə də şamildir. Bu, hazırlığı olan qəlblərə imamın ruhi nüfuzu, batini təsiri, vücud şüasının saçması və onları mənən hidayət etməsi mənasınadır. ...
  • Əgər hazırkı məsihi dini təhrif olunubsa və Allah onları kafir hesab edirsə, bəs nə üçün onlara şəfa verir və onlara diqqət yetirir?
    5357 Qədim kəlam 2012/01/19
    Allahın bəzi məsihilərə şəfa verməsi və diqqət yetirməsinin səbəbi Onun rəhmaniyyət və feyzinin ümumu olmasıdır. Bu rəhmət və feyz bütün insanlara şamil olur, nəticədə ilahi nemətlərdən bəhrələnmək sayəsində səadət və iman yolunu seçir, ilahi mərifət və kamala nail olurlar. Çünki Allah-taala insanları azad yaradır, ixtiyarlarına müəyyən imkanlar verməklə onları sınaqdan ...
  • Şiədə olan ədllə Mötəzilə ədlinin fərqi nədir?
    7222 Qədim kəlam 2012/04/17
    Şiə və Mötəzilə hər iki məktəb ədli öz məzhəbinin əsaslarından biri kimi tanıtdırırlar və hər iki məktəbin hüsnü qubhi əqliyə etiqadı vardır. Bu mənada kı bir sıra mövzular var ki, hətta müqəddəs şəriət tərəfindən onlarla əlaqədar bir hökm nazil olmasa da, əqil tək başına onların yaxşı və ya ...
  • Namazda səcdə halında farsca söhbət etməyin hökmü nədir?
    4471 Namazı batil edən şeylər 2014/05/20
    1.Namazı batil edən əməllərdən biri namazda qəsdən danışmaqdır. Yəni, namaz qılan şəxs əgər namaz halinda qədsən bir cümlə, bir kəlmə və hətta, iki hərfdən ibraət bir kəlmə də dilinə gətirsə, namaz batildir. Hətta, bəziləri ehtiyat vacib[1] bilirlər ki, mənası olmayan iki hərfdən ibarət bir ...
  • Haram aylarda müharibə aparmaq barəsində İslamın nəzəri nədir?
    10547 Təfsir 2012/01/18
    Quran ayələrinə və rəvayətlərə əsasən, İslam dini haram aylarda (zil-qədə, zil-həccə, məhərrəm və rəcəb) müharibəni əsla rəva bilməmiş, üstəlik bu məsələ ilə əlaqədar daha ciddi reaksiya göstərmişdir ki, bir şəxs bu aylarda müharibə etmək fikrində olmasın. Hətta sual olunan ayədə olduğu kimi, haram aylarda müharibə aparmaq böyük ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    162769 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    154454 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    117604 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    109492 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    98132 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    91136 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    53245 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    44711 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    43584 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    42710 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...