Ətraflı axtarış
Baxanların
10233
İnternetə qoyma tarixi: 2010/08/03
Sualın xülasəsi
Seyidlərə hörmətin səbəbi nədir? Dünya və axirətdə seyidlərlə qeyri seyidlərin fərqi varmı?
Sual
Seyidlərə hörmət ilə əlaqədar hansı sifarişlər olubdur? Dünya və axirətdə seyidlərlə qeyri seyidlərin fərqi varmı?
Qısa cavab
Seyyid lüğətdə “Ağa”, “Cənab”, “Rəyis”, “Böyük” mənasınadır. Amma fars dilində və şiə terminologiyasında o adamlara deyilir ki, nəsəbləri Həzrəti Fatimə (s) vasitəsi ilə İslam Peyğəmbərinə (s) çatır. Amma hörmət olaraq seyid başqa ələviyyələrə də eyilir. Hansı ki, nəsəbləri Abbas bin Əli (ə) və ya Məhəmməd Hənəfiyyə vasitəsi ilə İmam Əli (ə)a çatır. Qeyd edək ki, yenə hörmət xətrinə nəsəbləri Cəfəri Təyyar və Əqilə çatan şəxslərə də seyid deyilir.
Seyidlərə hörmətin əsas səbəbi mübarək “məvəddət” ayəsidir. Çünki dostluq və məhəbbət göstərmək hörmət etməyin bir növüdür. Həmçinin bu barədə rəvayətlərdə çoxlu sifarişlər olunub.
Əlbəttə bu hörmət təbii bir məsələdir. Peyğəmbərə məhəbbət və hörmətin əlamətidir. Yəni əgər bir nəfər digər bir şəxsi sevərsə, ona bağlı olan şəxsi də sevəcək. Nəticədə hörmət edəcək. Elə həmin bu hörmət və əziz İslam peyğəmbərin xatırlamaq və onun məqsədlərin icra etməklə nəticələnəcək.
Qeyd edək ki, Seyidlər İslam Peyğəmbərinə bağlılıqla əlaqədar xüsusi hörmətə malikdirlər. Amma Şəriət hökümlərində və göstərişlərində Peyğəmbərin (s) ümməti ilə bərabərdilər. Və seyidlərin qeyri seyidlərlə heç bir üstünlüyü yoxdur.
 
Ətreaflı cavab
Seyyid lüğətdə “Ağa”, “Cənab”, “Rəyis”, “Böyük” mənasınadır.[1] Amma fars dilində və şiə terminologiyasında o adamlara deyilir ki, nəsəbləri Həzrəti Fatimə (s) vasitəsi ilə İslam Peyğəmbərinə (s) çatır.
Amma hörmət olaraq seyid başqa ələviyyələrə də eyilir. Hansı ki, nəsəbləri Abbas bin Əli (ə) və ya Məhəmməd Hənəfiyyə vasitəsi ilə İmam Əli (ə)a çatır. Qeyd edək ki, yenə hörmət xətrinə nəsəbləri Cəfəri Təyyar və Əqilə çatan şəxslərə də seyid deyilir[2].
Ayə və hədislərdə seyidlərə hörmət barədə:
İslam elə bir dindir ki, bütün insanlara hətta qeyri müsəlmanlara hörmət qoyur. Amma müsəlmanlar və möminlər üçün daha çox hörmət qoymağı tövsiyə edir. Möminlər arasında da İslam Peyğəmbərinə (s) mənsub olanlara və Həzrəti Zəhranın (s) övladlarına hörmət etməyi daha çox tövsiyə edib.
Mübarək “Məvəddət” ayəsini: “De: “Mən sizdən bunun əvəzində qohumluq sevgisindən başqa bir şey istəmirəm”.[3] bu hörmətin sübutlarında biri hesab etmək olar.
Seyidlərə hörmətin əsası məvəddət ayəsindədir. İlk olaraq, pramoy şəkildə Peyğəmbərin əhl beyt və nəslinə şamil olur. Və seyidlərdə ki, Həzrəti Zəhra (s) vasitəsilə Peyğəmbərə çatırlar.
Bu ayədə Allah taala Peyğəmbərə əmr edir ki, camaata desin ki, onun əhli beyti ilə dost olsunlar və onları sevsinlər. Bu dostluq və sevgi bir növ hörmətin əsası sayılır.
Həmçinin rəvayətlərdə seyidlərə böyük hörmət və qayğı göstərməyə çoxlu sifarişlər olunub. Burada bəzi rəvayətləri qeyd edirik:
  1. İslam Peyğəmbəri (s) buyurdu: “Qiyamət günündə dörd qrupu şəfaət edəcəm: Əgər məhşərdə Günah edənlər sırasında olsa belə. Onlar ki, mənim əhlibeytimə kömək etsələr, Onlar ki, öz malı ilə mənim kasıb yaxınlarıma kömək etsə, Onlar ki, dilləri və qəlbləri ilə onları sevsə, və zürriyyəmdən sürgün və qovulmuş olan şəxslərin ehtiyaclarını təmin etsə”[4].
  2. İslam Peyğəmbəri (s): “Mənim nəslimdən olan yaxşı insanlarıa hörmət edin, onların pislərinə də mənə görə hörmət edin”[5].
  3. İmam Sadiq (ə) buyurdu: Qiyamət günü olanda bir nəfər nida edər: Ey insanlar! Sakit olun! Məhəmməd (s) danişir. İnsanlar sakit qalacaq. Peyğəmbər hərəkət edər və buyurar: “Ey insanlar! Hər kəsin mənim boynumda əli, minnəti, yaxşılığı var hərəkət etsin tainki əvəzini verim? Deyəcəklər hansı əl, hansı minnət, hansı yaxşılıqdır? Buyurar: Hər kəs mənim övladlarımdan birinə pənah veribsə, ona yaxşılıq edibsə, onu örtübsə, yəni paltar alıb verib, geyindiribsə, Onu doyuzdurubsa, önə hərəkət etsin, əvəzini verim. Bu xeyirxah işi edənlər hərəkət edərlər. Allah tərəfində nida gələr: Ey Məhəmməd! Ey mənim dostum! Onların savabını sənin öz öhdənə qoydum. Behiştin harasında istəyirsənsə onlara yer ver. Peyğəmbərdə onları behiştdə yerləşdirər. Elə bir yerdə onlara yer verər ki, onlar Məhəmməd və ali Məhəmmədi görərlə”[6].
Qeyd edək ki, bu hörmət təbiii bir haldır. Və Peyğəmbərə məhəbbətin əlamətidir. Yəni Əgər bir şəxs Peyğəmbəri sevirsə, ona bağlı olanlarıda sevəcək və hörmət edəcək. Elə bu hörmətin özü peyğəmərə hörmət deməkdir və onun müqəddəs məqsədlərinə hörmət etmək deməkdir.
Dünya və axirətdə seyidlər və qeyri seyidlər:
Seyidlərin İslam Peyğəmbərinə (s) xüsusi bağlılıqları olması ilə əlaqədar xüsusi hörmətə sahib olmalarına rəğmən, lakin:
  1. İslam Peyğəmbərinin (s) ümmətinin bütünü şəri, əxlaqi, vəzifələr və təklifləri yerinə yetirməkdə bərabərdilər. Seyidlərin qeyri seyidlərə heç bir üstünlüyü yoxdur. Və heç kəsin Allahın hökmlərini yerinə yetirməkdən boyun qaçıra bilməz. Bütün insanlar istər seyidlər, istər qeyri seyidlər Allahın imtahanı qarşısında bərabərdirlər. Hər bir insanın xüsusi delası var və o dela qiyamətə qədər hesablanacaq[7].
  2. Seyidlər İslam Peyğəmbərinə (s) nəsəb cəhətindən bağlı olduqlarına görə daha çox məsuliyyət daşıyırlar. İbadətlər və şəri vəzifələri yerinə yetirmək onlara daha çox təkid olunub[8].
Bu mövzuda olan göstəricilər:
 

[1] - Qorəşi, Seyid Əli Əkbər, Qamuse Quran, cild 3, səh 350, Darul kütubul İslamiyyə, Tehran, altıncı çap, 1371 hicri şəmsi tarixi ilə; Türeyhi, Fəxrəddin, Məcməul bəhreyn, cild 3, səh 71, Mürtəzəvi kitabxanası, Tehran, Üçüncü çap, 1375 hicri şəmsi tarixi ilə; Fərhənge əbcədi ərəbi- farsi, səh 507
[2] - Xameyi, Seyid Əli, Əcvibətul istiftaat, səh 2016- 2017, Gülpayqani, Seyid Məhəmməd Rza, Məcməul məsail, cild 1, səh 392, Darul Quranil Kərim, Qum, Səkkizinci çap, 1409 hicri qəməri tarixi ilə.
[3] - Şura surəsi, ayə 23,
[4] - Siqətul İslam, Koleyni, Əl- Kafi, cild 4, səh 60, Darul kütubul İslamiyyə, Tehran, 1365, hicri şəmsi tarixi ilə.
[5] - Səqəfi Tehrani, Məhəmməd, Təfsire rəvane Cavid, cild 1, səh 52, İntişarate burhan, Tehran, üçüncü çap, 1398 hicri Qəməri tarixi ilə.
[6] - Vəsailuş-Şiə, cild 16, səh 333
[7] - Məcməul məsail, cild 1, səh 393
[8] - Məcməul məsail, cild 1, səh 393
Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Xəcalətin kökü nədir?
    9369 Nəzəri əxlaq 2012/06/13
    "Xəcalət" "utancaqlıq" mənasındadır. Utancaqlıq yəni, özünə həddən artıq diqqət və digərləri ilə qarşılaşmaqdan qorxmaq. Utancaqlıq həya ilə eyni mənada deyil. Həya özünü saxlamağa qüdrətin olmasıdır ki, iradə üzündən olan və dəyərli bir işdir. Ayə və rəvayətlərdə ona yaxşı qiymət verilir. Amma utancaqlıq tamamilə iradə ...
  • Fəqih və kəlam alimlərinin panteism nəzəriyyəsi ilə müxalifət etmələrinin səbəbi nədir?
    8069 İrfan 2010/11/08
    1.       "Panteism" İrfanda ən əsaslı mənalardandır. İrfan məktəbində, məsələn İbn Ərəbi məktəbində, əsasların əsası sayılır. Bu əsasa istinadən, vücudun vahid və əzəli bir həqiqəti var. O Allahdan qeyrisi deyil. Ondan qeyrisində vücud həqiqi deyil. Gözə çarpan hər şey, əslində, ...
  • İslamda həqiqi olaraq ağıl və düşüncənin yeri haradadır?
    7990 Qədim kəlam 2011/09/18
    Əvvəlcə yaxşı olar ki, bəzi dini məsələlər barəsində düzgün anlaşılmamazlıq barəsində söz açaq. Misal üçün o cür ki, burada açıqlanmışdır.Birinci: Harada və hansı dini mənbədə gəlmişdir ki, övladı atanın vasitəsiylə öldürülməsinə icazə vardır?!Bu səhv təsəvvürdür, heç bir fəqih bu cür hökm fətva verməmişdir. Odur ki, əgər bu cür ...
  • “Aşura” ziyarətində Əhli-beytə xitab edərək deyirik: اَنْ يجْعَلَني مَعَكُمْ فِي الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ “Allahdan istəyirəm ki, dünya və axirətdə məni sizinlə birgə qərar versin.” Bu “birlikdə olmağın” hansı şərtləri və xüsusiyyətləri vardır və necə həyata keçir?
    6292 Nəzəri irfan 2012/03/14
    “Aşura” ziyarətində zikr olunan birgəliklə İmamla birgə olmağın bütün mərtəbələrinə işarə edir ki, o da bunlardan ibarətdir: dünyada birgəlik, qəlbdə və ruhda birgəlik, axirətdə birgəlik. Bu məsələni daha yaxşı başa düşmək üçün ətraflı cavaba baxa bilərsiniz. ...
  • Вилајәти фәгиһин васитә илә сечилмәси гајдасында дөвр ирады гаршыја чыхыр. Буну неҹә һәлл етмәк олар?
    7441 Nizamlar (Qurluşlar) 2010/02/06
    Һазырда Иран Ислам Республикасында вилајәти фәгиһи сечән мүтәхәссисләр (хубраган) мәҹлисини мүһафизләр шурасы тәсдиг едир. Инди бела бир шүбһә јараныр ки “әҝәр мүһафизләр шурасыны рәһбәр тәсдиг едирсә, мүһафизләр шурасынын үзвүләри вилајәти-фәгиһи сечән мүтәхәссисләри тәсдиг едирсә, вә онлар да рәһбәрлији сечирсә, бу мәсәлә гејри-мүмүкүн олан ...
  • İmam Əlinin qadınların və kişilərin ağlına münasibəti necədir?
    15600 Hədis elmləri 2011/04/16
    Həzrəti Əli (ə) heç vaxt deməmişdir ki, "kişilər ağıl və ülfət (ötəri hisslər) baxımından qadınlardan üstündür." Əksinə İmamın sözü xüsusi bir baxışda yalnız "cəməl" döyüşünə aiddir. Bu söz də heç vaxt ümumilik daşıyıb bütün qadınlara aid edilə bilməz. Çünki bəzi vaxtlar kişilər də bəzi məsələlərdə imamın danlağına tuş gəlmişlər. bundan ...
  • Cəhənnəm əhlinin siması necədir?
    5928 Qədim kəlam 2012/09/01
    Quran ayələrinin məcmusunun araşdırılmasından belə nəticə almaq olar ki, bir tərəfdən cəhənnəm əhlinin siması, güclü yanıq nəticəsində, qorxulu formada və bir- birinin üstünə çəkilmiş dairələr və parçalanmış dodaqlarla görünərlər. Digər tərəfdən də, Allah cəzasının onlar üçün yenidən və neçə dəfə baş verməsi üçün, bədən və üzvlərinin dərisinin ...
  • Doğru və aldadıcı sübhdən məqsəd nədir?
    6385 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/04/16
    Doğru və aldadıcı fəcr və ya sübhdən məqsəd fiqhdə və astronomiyada işlədilən terminlərdir. Onlardan məqsəd gecə və gündüzdə müəyyən vaxtları bildirməkdir. Yalançı yaxud aldadıcı sübh məşriq səmtində ağartı və işıqlanmanın əmələ gəlməsinə deyirlər. Bu vaxtda sübh namazın qılmaq olmaz. Doğru və ya sadiq fəcr və sübh çağı ...
  • İmam Zaman (əleyhis-salam)-ın yaşayış yeri haradadır?
    6735 Qədim kəlam 2012/06/23
    Bu barədə üç cür rəvayətlə qarşılaşırıq: Bəzi rəvayətlər o həzrət üçün xüsusi bir yaşayış yeri təqdim etmir. Amma bu qisimdən olan rəvayətlərin bəzilərində o həzrətin yeri “səhralar və dağlardır” deyə deyilir. İkinci qisimdən olan rəvayətlərdə camaat arasında tanınmaz halda yaşaması deyilir. Üçüncü qisim isə Mədinə ...
  • İslam və şiəlik nəzərindən ixtiyar və azadlığın hüdudları nədir?
    7018 Qədim kəlam 2011/04/16
    Azadlığın müxtəlif mənaları vardır və bu mənalara diqqət yetirməklə onun hüdudları bir-birindən fərqlənir: 1. Vücud baxımından istiqlaliyyət mənasına olan azadlıq.Bu, mütləq vücuda – mutəal Allahın müqəddəs zatına məxsusdur ki, Onda heç bir məhdudiyyət yoxdur.2. İxtiyar mənasına olan azadlıq.

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163932 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159739 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118886 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112103 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    106480 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92755 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54255 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    50182 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45138 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44599 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...