Ətraflı axtarış
Baxanların
11201
İnternetə qoyma tarixi: 2010/08/03
Sualın xülasəsi
Seyidlərə hörmətin səbəbi nədir? Dünya və axirətdə seyidlərlə qeyri seyidlərin fərqi varmı?
Sual
Seyidlərə hörmət ilə əlaqədar hansı sifarişlər olubdur? Dünya və axirətdə seyidlərlə qeyri seyidlərin fərqi varmı?
Qısa cavab
Seyyid lüğətdə “Ağa”, “Cənab”, “Rəyis”, “Böyük” mənasınadır. Amma fars dilində və şiə terminologiyasında o adamlara deyilir ki, nəsəbləri Həzrəti Fatimə (s) vasitəsi ilə İslam Peyğəmbərinə (s) çatır. Amma hörmət olaraq seyid başqa ələviyyələrə də eyilir. Hansı ki, nəsəbləri Abbas bin Əli (ə) və ya Məhəmməd Hənəfiyyə vasitəsi ilə İmam Əli (ə)a çatır. Qeyd edək ki, yenə hörmət xətrinə nəsəbləri Cəfəri Təyyar və Əqilə çatan şəxslərə də seyid deyilir.
Seyidlərə hörmətin əsas səbəbi mübarək “məvəddət” ayəsidir. Çünki dostluq və məhəbbət göstərmək hörmət etməyin bir növüdür. Həmçinin bu barədə rəvayətlərdə çoxlu sifarişlər olunub.
Əlbəttə bu hörmət təbii bir məsələdir. Peyğəmbərə məhəbbət və hörmətin əlamətidir. Yəni əgər bir nəfər digər bir şəxsi sevərsə, ona bağlı olan şəxsi də sevəcək. Nəticədə hörmət edəcək. Elə həmin bu hörmət və əziz İslam peyğəmbərin xatırlamaq və onun məqsədlərin icra etməklə nəticələnəcək.
Qeyd edək ki, Seyidlər İslam Peyğəmbərinə bağlılıqla əlaqədar xüsusi hörmətə malikdirlər. Amma Şəriət hökümlərində və göstərişlərində Peyğəmbərin (s) ümməti ilə bərabərdilər. Və seyidlərin qeyri seyidlərlə heç bir üstünlüyü yoxdur.
 
Ətreaflı cavab
Seyyid lüğətdə “Ağa”, “Cənab”, “Rəyis”, “Böyük” mənasınadır.[1] Amma fars dilində və şiə terminologiyasında o adamlara deyilir ki, nəsəbləri Həzrəti Fatimə (s) vasitəsi ilə İslam Peyğəmbərinə (s) çatır.
Amma hörmət olaraq seyid başqa ələviyyələrə də eyilir. Hansı ki, nəsəbləri Abbas bin Əli (ə) və ya Məhəmməd Hənəfiyyə vasitəsi ilə İmam Əli (ə)a çatır. Qeyd edək ki, yenə hörmət xətrinə nəsəbləri Cəfəri Təyyar və Əqilə çatan şəxslərə də seyid deyilir[2].
Ayə və hədislərdə seyidlərə hörmət barədə:
İslam elə bir dindir ki, bütün insanlara hətta qeyri müsəlmanlara hörmət qoyur. Amma müsəlmanlar və möminlər üçün daha çox hörmət qoymağı tövsiyə edir. Möminlər arasında da İslam Peyğəmbərinə (s) mənsub olanlara və Həzrəti Zəhranın (s) övladlarına hörmət etməyi daha çox tövsiyə edib.
Mübarək “Məvəddət” ayəsini: “De: “Mən sizdən bunun əvəzində qohumluq sevgisindən başqa bir şey istəmirəm”.[3] bu hörmətin sübutlarında biri hesab etmək olar.
Seyidlərə hörmətin əsası məvəddət ayəsindədir. İlk olaraq, pramoy şəkildə Peyğəmbərin əhl beyt və nəslinə şamil olur. Və seyidlərdə ki, Həzrəti Zəhra (s) vasitəsilə Peyğəmbərə çatırlar.
Bu ayədə Allah taala Peyğəmbərə əmr edir ki, camaata desin ki, onun əhli beyti ilə dost olsunlar və onları sevsinlər. Bu dostluq və sevgi bir növ hörmətin əsası sayılır.
Həmçinin rəvayətlərdə seyidlərə böyük hörmət və qayğı göstərməyə çoxlu sifarişlər olunub. Burada bəzi rəvayətləri qeyd edirik:
  1. İslam Peyğəmbəri (s) buyurdu: “Qiyamət günündə dörd qrupu şəfaət edəcəm: Əgər məhşərdə Günah edənlər sırasında olsa belə. Onlar ki, mənim əhlibeytimə kömək etsələr, Onlar ki, öz malı ilə mənim kasıb yaxınlarıma kömək etsə, Onlar ki, dilləri və qəlbləri ilə onları sevsə, və zürriyyəmdən sürgün və qovulmuş olan şəxslərin ehtiyaclarını təmin etsə”[4].
  2. İslam Peyğəmbəri (s): “Mənim nəslimdən olan yaxşı insanlarıa hörmət edin, onların pislərinə də mənə görə hörmət edin”[5].
  3. İmam Sadiq (ə) buyurdu: Qiyamət günü olanda bir nəfər nida edər: Ey insanlar! Sakit olun! Məhəmməd (s) danişir. İnsanlar sakit qalacaq. Peyğəmbər hərəkət edər və buyurar: “Ey insanlar! Hər kəsin mənim boynumda əli, minnəti, yaxşılığı var hərəkət etsin tainki əvəzini verim? Deyəcəklər hansı əl, hansı minnət, hansı yaxşılıqdır? Buyurar: Hər kəs mənim övladlarımdan birinə pənah veribsə, ona yaxşılıq edibsə, onu örtübsə, yəni paltar alıb verib, geyindiribsə, Onu doyuzdurubsa, önə hərəkət etsin, əvəzini verim. Bu xeyirxah işi edənlər hərəkət edərlər. Allah tərəfində nida gələr: Ey Məhəmməd! Ey mənim dostum! Onların savabını sənin öz öhdənə qoydum. Behiştin harasında istəyirsənsə onlara yer ver. Peyğəmbərdə onları behiştdə yerləşdirər. Elə bir yerdə onlara yer verər ki, onlar Məhəmməd və ali Məhəmmədi görərlə”[6].
Qeyd edək ki, bu hörmət təbiii bir haldır. Və Peyğəmbərə məhəbbətin əlamətidir. Yəni Əgər bir şəxs Peyğəmbəri sevirsə, ona bağlı olanlarıda sevəcək və hörmət edəcək. Elə bu hörmətin özü peyğəmərə hörmət deməkdir və onun müqəddəs məqsədlərinə hörmət etmək deməkdir.
Dünya və axirətdə seyidlər və qeyri seyidlər:
Seyidlərin İslam Peyğəmbərinə (s) xüsusi bağlılıqları olması ilə əlaqədar xüsusi hörmətə sahib olmalarına rəğmən, lakin:
  1. İslam Peyğəmbərinin (s) ümmətinin bütünü şəri, əxlaqi, vəzifələr və təklifləri yerinə yetirməkdə bərabərdilər. Seyidlərin qeyri seyidlərə heç bir üstünlüyü yoxdur. Və heç kəsin Allahın hökmlərini yerinə yetirməkdən boyun qaçıra bilməz. Bütün insanlar istər seyidlər, istər qeyri seyidlər Allahın imtahanı qarşısında bərabərdirlər. Hər bir insanın xüsusi delası var və o dela qiyamətə qədər hesablanacaq[7].
  2. Seyidlər İslam Peyğəmbərinə (s) nəsəb cəhətindən bağlı olduqlarına görə daha çox məsuliyyət daşıyırlar. İbadətlər və şəri vəzifələri yerinə yetirmək onlara daha çox təkid olunub[8].
Bu mövzuda olan göstəricilər:
 

[1] - Qorəşi, Seyid Əli Əkbər, Qamuse Quran, cild 3, səh 350, Darul kütubul İslamiyyə, Tehran, altıncı çap, 1371 hicri şəmsi tarixi ilə; Türeyhi, Fəxrəddin, Məcməul bəhreyn, cild 3, səh 71, Mürtəzəvi kitabxanası, Tehran, Üçüncü çap, 1375 hicri şəmsi tarixi ilə; Fərhənge əbcədi ərəbi- farsi, səh 507
[2] - Xameyi, Seyid Əli, Əcvibətul istiftaat, səh 2016- 2017, Gülpayqani, Seyid Məhəmməd Rza, Məcməul məsail, cild 1, səh 392, Darul Quranil Kərim, Qum, Səkkizinci çap, 1409 hicri qəməri tarixi ilə.
[3] - Şura surəsi, ayə 23,
[4] - Siqətul İslam, Koleyni, Əl- Kafi, cild 4, səh 60, Darul kütubul İslamiyyə, Tehran, 1365, hicri şəmsi tarixi ilə.
[5] - Səqəfi Tehrani, Məhəmməd, Təfsire rəvane Cavid, cild 1, səh 52, İntişarate burhan, Tehran, üçüncü çap, 1398 hicri Qəməri tarixi ilə.
[6] - Vəsailuş-Şiə, cild 16, səh 333
[7] - Məcməul məsail, cild 1, səh 393
[8] - Məcməul məsail, cild 1, səh 393
Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Müasir insanın problemlərinin həlli üçün münasib olan mənəvi dəyərlər hansılardır?
    7415 قابلیت های عرفان 2012/09/24
    Həqiqi səadətə çatmaq üçün insanın təkamül hərəkətini bir neçə istiqamətdə bəyan etmək olar: 1. İnsanın Allahla əlaqəsi; 2. İnsanın özü ilə əlaqəsi; 3. İnsanın sair insanlarla əlaqəsi. Bunların hər birinin özünə məxsus xüsusiyyətləri olduğuna görə özünə məxsus həddi-hüdudu da ...
  • Xal qoymaq haramdır?
    6497 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/09
    Həzrət Ayətullah Məhdi Hadəvi Tehraninin (damət bərəkatuh) cavabı belədir: Əgər bədən üçün zərəri olmaya, onun şəkilləri qəbahətli (eyibli) olmaya və xal qoyan şəxsin şəxsiyyətinin süstlüyünə səbəb olmaya, maneəsi yoxdur. Bu sualın ətraflı cavabı yoxdur. ...
  • Һәгиги дин (јәни, Аллаһ јанында лөвһи мәһфузда олан дин) чохлуг тәшкил едирми?
    8447 Din fəlsəfəsi 2009/06/18
    Нәгливәәглидәлилләринсанынҹөвһәринин(затынын) мүштәрәколмасыны тәсдигедир. Шүбһәсиз, дин өзлүјүндә һәмин ҹөвһәрә дә нәзәр
  • Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) инсанларын иман ҝәтирмәләри мүгабилиндә мәсулијјәти
    6704 Qədim kəlam 2010/06/22
    Гуран, истәр ибтидаи, истәрсә дә мүдафиә ҹиһадыны инсанларын һаггынын мүдафиәси сајыр вә бу һагларын ән мүһүм нөвләриндән бири төвһиддир. Инсанын фитрәтинин ән дәјәрли ҹәһәти төвһиддир вә Ислам белә бир һаггы горујуб мүдафиә етмәкдән өтрү ҹиһада иҹазә вермишдир. Әмр бе мәруф (јахшы ишләрә дәвәт) вә нәһј әз ...
  • İnsi- şeytan nədir?
    10590 Qədim kəlam 2011/01/02
    "Şeytan" sözü lüğətdə, fitnəkar, hərifləyən, yoldan çıxaran və haqdan boyun qaçıran mənasında olub, ümumilik daşıyan ismlərdəndir. Yəni, Qurani- kərim və başqa ədəbiyyatlarda "şeytan" sözü xüsusi bir varlıqdan xəbər vermir. Əksinə, insana və digər (heyvana) yaranmışlara da şeytan demək olur. HəmçininQurani- kərimdə şərr və fitnəkar insanlar barəsində "şeytan" sözündən istifadə olunmuşdur. ...
  • İslamın elmi mirasında “islami tibb” adlı müstəqil bir elm vardırmı? Yeni tibb elmi ilə rəvayətlərdə (təbabətə dair) mövcud olan tövsiyələr arasında ziddiyyət yaranan zaman çıxış yolu nədir?
    9617 Qədim kəlam 2012/06/23
    Allah-taala peyğəmbərlərin göndərilməsinin əsas hədəfini insanların mənəvi və ruhi saflaşdırılması, onlara din və hikmətin öyrədilməsi kimi bəyan edir. İslam Peyğəmbəri (səlləllahu əleyhi və alih) özünün besətdən olan hədəfini “bəşər cəmiyyətlərində gözəl əxlaqların təkmilləşdirməsi” kimi elan edir. Hal-hazırda bəşər elmlərinin, o cümlədən təbabət, sənaye və s. sayı-hesabı yoxdur. ...
  • Hansı səbəbə görə “əuzu billahi minəş-şeytanir-rəcim” cümləsini “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim”-dən qabaq deyirik?
    33005 Quran elmləri 2011/11/24
    Quran və rəvayətlərə uyğun olaraq tilavətin ədəb qaydalarından biri də tilavətə başlamazdan qabaq “əuzu billahi minəş-şeytanir-rəcim” deməkdir. Hətta onu “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim”-dən də qabağa salmaq lazımdır. Çünki “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim” Quranın bir hissəsidir. Əlbəttə, şeytandan Allaha pənah aparmaq təkcə sözdə olmamalı, əksinə insanın ruhunun dərinliklərinə ...
  • Qız və təklif yaşının hansı əsasa başlanmasını bilmək istəyirəm?
    11677 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/18
    İslamda təklif yaşı, yetkinliyin əsasına təyin olunubdur. Yəni, yetkinlik nişanələri (ən azı bu əlamətlər, möhtəlim olma (opllyusiya, şeytani olmaq) oğlanlar və heyz görmə (menstruasiya, aybaşı) qızlar üçün) hasil olan vaxt şəxs təklif yaşına yetişir. Amma İslam dinində təbii əlamətlərdən başqa oğlanlar və qızların yetkinliyi üçün yaş həddi ...
  • Quslun fəlsəfəsi nədir?
    9426 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2012/04/17
    Cənabət quslunun səbəbi, nəfsin onun çirkinliklərindən təmizlənməsi və bədəni çirkinliklərdən pak etməkdir. Çünki, cənabət bədənin hamısından xaric olur. Ona görə də, insana bədənin hər yerini paklamaq vacibdir. Alimlərin insanın bədənində apardıqları araşdırmalara əsasən, bədənin bütün fəaliyyətlərini idarə edən iki qism köklü əsəb sistemi var. bəzən bədəndə bəzi ...
  • Үсулиддиндә әдаләтдән мәгсәд нәдир?
    8645 Qədim kəlam 2010/09/29
    Кәлам елминдә әдаләт бәһси ҝениш мәнада арашдырылыр вә тәриф олунур. Амма, алимләр арасында (хүсусилә, имамијјә илә мөтәзилә) әдаләт бәһсиндә ән чох ихтилафлы мәсәлә һәр бир шәхсә мүкафат вә ҹәза верилмәсиндә онун һаггынын нәзәрә алынмасы зәрурәтидир.Әшаирә мәзһәбиндән оланлар әдаләт бәһсиндә бу нәзәријјәни ...

Ən çox baxılanlar

  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    167315 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    165632 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120704 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    115333 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    113908 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    95564 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    57136 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55533 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    47504 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46691 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...