Ətraflı axtarış
Baxanların
7159
İnternetə qoyma tarixi: 2015/04/02
Sualın xülasəsi
Namaz və orucun qəzasının olduğunu bilməyən və ya onların sayını bilməyən və yaxud da,qəza orucunu tutmayan birinin hökmü nədir?
Sual
1. Əgər bir şəx keçən illərdən (təklifin ilk illərində) qəza namazı qalıb-qalmadığını bilməzsə,və hətta,qəza namazının sayı barəsində heç bir fikri yoxdursa,belə olan təqdirsə həmin şəxsin hökmü nədir? 2. Əgər bir şəxs keçən illərdən (təklifin ilk illərində) qəza orucu qalıb-qalmadığını bilməzsə,və hətta,qəza orucunun sayı barəsində heç bir fikri yoxdursa,belə olan təqdirsə həmin şəxsin hökmü nədir? 3. Bir şəxs öz qəza orucunu növbəti Ramazan ayına qədər tutmadısa və bu halda da, növbəti ramazan ayına daxil olarsa,əgər həmin ramazan ayı bitdikdən sonra qəza oruclarını tutmaq istəsə vəzifəsi nədir?
Qısa cavab

 

  1. Əgər bir şəxs boynunda qəza namazı olub-olmadığını bilməzsə (çünki,namazlarının qəza olmasına yəqini yoxdur) onun boynunda heç bir şey yoxdur və qəza namazı qılmaq ona vacib deyildir.[1]Ancaq,qəza namazının olmasına yəqin etsə,ancaq,onun miqdarını bilməsə,(hətta miqadarı barəsində heç bir fikri yoxdur),belə olan halda,az miqdarı qılsa kifayət edir.[2]
  2. Əgər qəza orucu olub-olmamasına yəqini yoxdursa,eyniylə namaz kimi ona heçnə vacib olmayacaqdır.Ancaq qəza olduğunu bilir,lakin onun miqdarı barəsində heç bir fikri yoxdursa,bu barədə məracei təqlidin fətvaları aşağıdakı kimi olacaqdır:

Xamenei (r.ə) : O miqdarda ki,qəza olduğuna yəqin var, tutsa kifayət edir.[3]

Fazil Lənkərani (r.ə) : Tutmalı olduğu orucların miqdarında şəkk etsə,qəza olduğuna yəqin etdiyi miqdarda tutsa kifayət edir.Məsələn,əgər şəkk etsə ki, görəsən 5 gün onun boynunda qəza orucu var ya 8 gün, 5 gün tutsa kifayət edər.[4]

Zəncani (r.ə) : Ehtiyat vacibə əsasən,ehtimal verdiyi miqdarlardan ən çox olanına əməl etməlidir.[5]

Məkarim Şirazi (r.ə) : Yəqin etdiyi miqdarda tutsa kifayətdir.[6]

Behcət (r.ə) : Yəqin etdiyi miqdarda tutmalıdır.[7]

  1. Əgər Ramazan ayının orucunu qəsdən tutmasa (şəri üzr olmadan,məsələn,xəstəlik kimi) gərək onun qəzasını yerinə yetirsin və hər gün üçün 2 ay oruc tutsun,yaxud da,60 fəqirə təam versin,yada ki,bir qul azad etsin.Əgər növbəti Ramazan ayına qədər həmin orucun qəzasını yerinə yetirməsə,hər gün üçün də bir müd təam vermək vacib olacaqdır.[8]

Xülasə: Əgər xəstəlik ucbatından Ramazan ayının orucunu tuta bilməsə və bu xəstəlik növbəti Ramazan ayına kimi davam etsə,tutmadığı orucların qəzası o şəxsə vacib olmayacaqdır və gərək hər gün üçün bir müdd (750 qram) təam (arpa,buğda və bu kimi şeylər) fəqirə versin.Ancaq əgər səfərə  görə oruc tuta bilməsə,tuta bilmədiyi hər gün üçün bir gün oruc tutmalı və bir müdd təam verməlidir.Ancaq qəsdən orucu tutmasa,gərək onun qəzasını tutsun və qəzadan əlavə gərək kəffarə, habelə hər gün üçün bir müdd təam verməlidir.[9]

Həzrət Ayətullah Məhdi Hadəvi Tehraninin (damət bərəkatuh) cavabı bu şəkildədir:

  1. Əgər qəzanın olub-olmamasında şəkk etsə,qəza ona vacib olmayacaqdır.Ancaq,qəzanın olduğuna yəqin etsə,lakin onun miqdarında şəkk etsə,yəqin etdiyi miqdarda tutmaq vacib olacaqdır.

Əgər bir şəxs şəkk etsə ki,onun 2 sübh namazı qəzaya gedib ya 5 sübh namazı, 2 sübh namazının qəzasını qılmaq ona vacib olacaqdır.Ancaq onun üçün yəqin etdiyi bir miqdar olmasa,məsələn,şəkk etsə ki,görəsən 2 sübh namazı qəza olubdur,yoxsa 3 məğrib namazı,ancaq bu ikisindən birinin olduğuna yəqin etsə,ehtiyat vacibə əsasən,gərək 2 sübh namazı və 3 məğrib namazı qılsın.

  1. Əgər qəza orucunun olub-olmamasında şəkke etsə,ona heçnə vacib olmayacaqdır.Ancaq,qəza olduğuna yəqini olsa,lakin,onun miqdarında şəkk etsə,yəqin etdiyi miqdarda qəza tutmaq ona vacib olacaqdır.(orucun hökmləri-qəza orucunun hökmləri)
  2. Gərək qəzanı tutmamadığına görə kəffarə versin.Ancaq əgər üzr növbəti ramazana qədər davam etsə bu hal istisna olacaqdır.Bu zaman qəza onun boynundan götürüləcəkdir.Baxmayaraq ki,bilmədən iftar etməsinin kəffarəsi hələdə onun boynunda qalacaqdır.

Əlaqəli indekslər: Mübarək ramazan ayının qəzası,9150 (sayt: 9132).

Növbəti Ramazan ayına kimi qəza orucunun əda edilməsi,5847 (sayt: 6065)

Orucun kəffarəsi,1965 (sayt: 1990)

 

 

 


[1] Huseyni Xamenei,Seyyid Əli,Əcubətil-istiftaat (bilfarsiyyə), səh,106,sual 526 və 527

[2] Tozihul məsail (əl-muhəşşi lil-imamil-xomeyni), cil 1, səh754, məsələ 1383.

Məkarim Şirazi: Məsələn, bir şəxs bilmir ki,iki namaz idi və yaxud da üç namaz. Bu zaman ən az miqdarı yerinə yetirsə kifayətdir.Ancaq,əgər onların sayını öncələr bilsə, ancaq səhlənkarlıq üzündən unutsa,vacib ehtiyata əsasən,gərək çox miqdar yerinə yetirilsin.

Fazil Lənkərani: Ehtiyat vacibə əsasən,əgər qəzaların sayını öncədən bilirdisə,ancaq sonradan unutsa gərək çox miqdarı yerinə yetirsin.

Behçət: Əgər əziyyət və çətin olmasa,elm və yəqin yaranana qədər qəzanı qılması lazımdır.Hətta miqdarından çox namaz qılsa belə.Ancaq yəqin ələ gətirmək mümkün olmasa,etminan hasil olana qədər namaz qılmalıdır.Əgər etminan hasil olmasa,güman etdiyi miqdarda qılması lazımdır.Bu ehtiyatlar o zaman lazımdır ki,öncədən qəzaların miqdarını bildiyinə yəqini və ya ehtimalı olmuş olsun.Əks təqdirdə,yəqin etdiyi miqdarda qılsa kifayətdir.Ancaq,daha çox miqdar xüsusunda ehtiyat etməsi daha yaxşıdır.Ancaq,zahir budur ki,lazım deyildir.

Qulpayqani,Xoyi,Təbrizi,Sistani,zəncani,Təbrizi:Əgər bir şəxsin bir neçə sübh namazı və bir neçə zöhr namazı qəza olsa və onların sayını bilməsə,məsələn,bilmir ki,bir,iki və ya üç namazı qəza olubdur, belə olan sürətdə az miqdarı qılsa kifayət edər.Ancaq daha yaxşıdır ki,bütün qəzaları yerinə yetirdiyinə yəqin hasil olacağı miqdarı yerinə yetirsin.Mələsən, əgər neçə sübh namazının qəzaya getməsini unutsa və ondan çox olmadığına da yəqin etsə(Xoyi,Sistani,Təbrizi) ehtiyata görə on qəza qılmalıdır.

Xoyi,Sistani.Təbrizi: ya da əgər unudubsa…

Zəncani: Müstəhəb ehtiyata əsasən daha çox miqdarı yerinə yetirsin.Xüsusən o yerdə ki,onun miqdarını bilirdi və unudubdur.Məsələn,əgər neçə namazın qəza olmasını unutsa və ondan çox olmadığına yəqin etsə,Müstəhəb ehtiyata əsasən on qəza yerinə yetirsin.(Safi,Qulpayqani).Ancaq,onların sayını bilsə və unutsa…4848 (sayt: 5127) saylı cavabdan əldə edin.

[3] Əcubətil-istiftaat (bilfarsiyyə), səh,170,sual 819

[4] Tozihul məsail (əl-muhəşşi lil-imamil-xomeyni), cil 1, səh 945

[5] Tozihul məsail (əl-muhəşşi lil-imamil-xomeyni), cil 1, səh 945

[6] Həzrətin saytı,İstiftaat,Qəza orucunun hökmləri:  http://persian.makarem.ir/estefta/?mit=477

[7] Həzrətin saytı,İstiftaat,Qəza orucunun hökmləri: http://bahjat.org/fa/content/view/883/45

[8] Tozihul məsail (əl-muhəşşi lil-imamil-xomeyni), cil 1, səh 949,məsələ 1710

[9] 915 (sayt: 9132) saylı cavabdan əldə edin..

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Qəbirlərin ziyarəti müvəqqəti olaraq qadağan olunmuşdur. Hansı ildə icazə verildi?
    7676 Qədim kəlam 2012/04/18
    İslamın əvvəlində qısa bir müddət qadağan olunan işlərdən biridə qəbirlərin ziyarəti olub. Bu qadağan olmanın müxtəlif dəlilləri vardır. İslami cəmiyyətin kəmiyyət və keyfiyyət cəhətdən inkişaf və genişlənməsi ilə bu məsələyə məşğul olmaq üçün münasib fəza hazırlandı. Buna görə də Peyğəmbər Əkrəm (s) bir müddətdən sonra qəbirlərin ...
  • Quran surələrindən hansı birini oxumağın savabı daha çoxdur?
    18080 Təfsir 2011/07/02
    Quran əməl kitabıdır. İslam nəzərində Qurana bir həyat tərzini təyin edən bir kitab kimi və ya insan üçün həyat dərsləri kimi nəzər olunsun. O şəxslər ki, yalnız Quran surələrini və ya o surələr ki, onları oxumağın daha çox savabı vardır deyə bu fikirdədirlər, başqa surələrin bərəkətindən məhrum olarlar. Əlbəttə ...
  • Bəzi övliyaların, keçmişdə, indi və gələcəkdə olanlardan xəbərdar olmasından məqsəd nədir?
    9938 Qədim kəlam 2011/01/15
    İnsanın məlumatı müxtəlif yollardan insan üçün, yaranır. Bu yollardan biri, qeyblə əlaqədir ki, bunun özünün müxtəlif formaları var. və insanın əqli və ruhi böyüklüyünə və onun Allahın feyz mənbəyinə bağlılığına uyğun olaraq, fərqlənir və geniş və dar olur.İnsanlar adətən özlərini elm təhsilinin adi və təbii yolları çərçivəsində ...
  • Nəyə görə gərək həccdə ehram geyinək?
    6990 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2012/02/12
    Həcc, nişanələr və sirlərlə doludur ki, insanı təfəkkürə vadar edir və onu fitrətinə tərəf yönəldir.Yaxşıdır ki, həccdə qədəm- qədəm əməllərin zahiri və batininə diqqət oluna. Çünki, onun zahiri üçün məxsus hökmlər vardır ki, riayət olunması lazımdır.Onun batininə diqqət etməklə, sirlə dolu bu əməllərin fəlsəfəsini müəyyən miqdarda başa düşmək ...
  • İslam və Məsihiyyət yolunda olan dialoqlarda hansı problemlər var?
    6626 Təzə kəlam 2011/07/02
    Esta pregunta no tiene una respuesta breve. Pincha en respuesta detallada. ...
  • “Yüsif” və “Məryəm” surələrində hansı peyğəmbər “siddiq” ləqəbi ilə adlandırılmışdır?
    5833 Təfsir 2012/03/14
    Quranda adı gələn peyğəmbərlərdən yalnız həzrət İbrahim və İdris (əleyhiməs-salam) “Siddiq” adlandırılmışdır. Əlbəttə, Məryəm (əleyha salam) da “Siddiqə” ləqəbi almışdır. Amma Siddiqin mənası təkcə bu şəxslərə həsr olunmur. Həm Əhli-beyt, həm də əhli-sünnət tərəfindən nəql olunur ki, Əmirəl-möminin Əli (əleyhis-salam)-ın ləqəblərindən biri “Siddiqi Əkbər”dir (ən böyük doğruçu). ...
  • "Biharul-ənvar"ın xüsusiyyətləri, imtiyazları və tənqidləri nədən ibarətdir?
    10891 Hədis elmləri 2012/01/19
    Böyük rəvayət məcmuəsindən (ensiklopediyadan) ibarət olan dəyərli “Biharul-ənvar” kitabı Əllamə Məhəmməd Baqir Məclisinin (rəhmətullah əleyh) ən mühüm əsəridir. Bu kitab şiənin böyük rəvayət ensiklopediyasıdır ki, bütün dini məsələləri, o cümlədən Quran təfsiri, tarix, fiqh, kəlam və s. məsələləri əhatə edir. Bu kitabın mühüm xüsusiyyətlərdən bəziləri aşağıdakılardan ...
  • Qadınlardan mazaqlaşan zaman xaric olan maye, spermadır və onun qüslü varmı?
    40077 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Müctəhidlərin çoxunun nəzərinə əsasən, qadınlardan xaric olan qütubət, əgər şəhvətlə (orqasm və cinsi ləzzətin son həddində) olsa, sperma hökmündədir və cənabət qüslü etməlidir.[1] Aşağıda fəqihlərin bu barədə olan nəzərini sizin diqqətinizə çatdırırıq: Mərcələrin hamısı (Təbrizi, Bəhcət və Nuri istisna olmaqla): Qadından xaric olan ...
  • İdman hərəkətləri əgər misiqi ilə birgə olarsa, işkalı varmı? Ümumiyyətlə bu hərəkətlər rəqs hökmündədir?
    7454 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/11/19
    Oynamaq və musiqi, bir- birindən ayrı iki mövzudur ki, hər birinin özünə məxsus hökmü vardır. Yəni haram oynamaq ilə haram musiqinin bir yerdə olması halında bunları yerinə yetirən şəxs ayrı- ayrılıqda iki haram işə mürtəkib olur. Fəqihlərin əksəriyyəti mütrüb və eyş- nuş məclislərinə münasib musiqini haram bilirlər, amma bəziləri ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44982 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163855 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159268 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118796 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111949 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    105888 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92616 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54162 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    49668 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44982 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44430 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...