
Please Wait
Baxanların
5865
5865
İnternetə qoyma tarixi:
2015/05/25
Sualın xülasəsi
Quran-Kərimdə və rəvayətlərdə acizlər haqqında nümunələr varmı? Bu nümunələrin qeyd olunmasının dəlili nədir?
Sual
Quran-Kərim və rəvayətlərdə aciz və acizlər haqqında nümunələr var. Bu nümunələrin qeyd olunmasının dəlili nədir?
Qısa cavab
Quran ayələrindən müstəzəf kəlməsi öz oxşar kəlmələri ilə istifadə olunub və əksər yerlərdə "zəiflənmişlər və ya aciz mənasındadır. Bu sözün özünün çoxlu mənaları vardır. O cümlədən, əqidədə acizlik, maddi acizlik, cismi acizlik, əqli acizlik və s.. Acizliyin başqa mənası acizlik halına gətirilmişdir. Yəni, bu cür insanlar əslində əql və əqidə cəhətdən qüdrətlidirlər amma, dünya imperalizmi və istemarçılar vasitəsi ilə əl qolları və imkanları bağlanmış ictimai cəhətdən elə vəziyyət gətirilib çıxarılmışdır ki, müxalifət etməyə heç bir qüdrətləri qalmamışdır. Bu son iki məna rəvayətlərdə də qeyd olunmuşdur.
Ətreaflı cavab
İslam maarifi və təlimlərində iki termin "acizlik" və "təkəbbürçülük" xüsusi mənalarda istifadə olunmuşdur. İstikbar (təkəbbürçülük) və istizaf (acizlik) hər iki kəlmə arəb kəlməsi olub, sözün kökü məsdər olaraq istifal vəznindədir. İstikbar haqqında Quranda gələn mövzuları 23068-ci sualın cavabında tanış ola bilərsiniz.
İstizaf kəlməsi zəf sözündən olub əslində süstülk və acizlik mənasındadır. İstizaf kəlməsi öz şəklinə görə iki mənadadır. Birini aciz saymaq. Acizlər və Qurnada nümunələri;
1.Əqidə və iman cəhətdən acizlik;
Bir çox Quran ayələrində acizlər kəlməsi təkəbbürçülər (özlərini yuxarı tutanlar) sözünün müqabilində işlənmişdir. Bu ayələrdə acizlərin təkəbbürçülərə tabe olmalarına işarə olunur. Bu mənada ki, özlərini yuxarı tutanlar öz maddi sərvət və imkanatları ilə cəmiyyətdə daha geniş təbliğat aparmış və öz əqidələrini cəmiyyətdə zorla qəbul etdirmişdir. Ona görə də Allah-Taala Quranda bu iki dəstəni Qiyamət günü bir-birin müqabilində qərar verib mücadilə etmələrindən xəbər verir, buyurur:
İstizaf kəlməsi zəf sözündən olub əslində süstülk və acizlik mənasındadır. İstizaf kəlməsi öz şəklinə görə iki mənadadır. Birini aciz saymaq. Acizlər və Qurnada nümunələri;
1.Əqidə və iman cəhətdən acizlik;
Bir çox Quran ayələrində acizlər kəlməsi təkəbbürçülər (özlərini yuxarı tutanlar) sözünün müqabilində işlənmişdir. Bu ayələrdə acizlərin təkəbbürçülərə tabe olmalarına işarə olunur. Bu mənada ki, özlərini yuxarı tutanlar öz maddi sərvət və imkanatları ilə cəmiyyətdə daha geniş təbliğat aparmış və öz əqidələrini cəmiyyətdə zorla qəbul etdirmişdir. Ona görə də Allah-Taala Quranda bu iki dəstəni Qiyamət günü bir-birin müqabilində qərar verib mücadilə etmələrindən xəbər verir, buyurur:
..وَلَوْ تَرَى اِذِ الظَّالِمُونَ مَوْقُوفُونَ عِندَ رَبِّهِمْ یَرْجِعُ بَعْضُهُمْ اِلَى بَعْضٍ الْقَوْلَ یَقُولُ الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا لَوْلَا اَنتُمْ لَکُنَّا مُؤْمِنِینَ[3]
"(Ya Rəsulum!) Kaş sən o zalımları (haqq-hesab üçün) Rəbbinin hüzurunda saxlanılıb bir-birinə söz qaytardıqları (bir-birini təqsirləndirib məzəmmət etdikləri) və acizlərin (dünyada) özlərini yuxarı tutanlara (tabe olanların öz rəislərinə): "Əgər siz olmasaydınız, biz mütləq mö’min olardıq!" - dedikləri zaman görəydin."
Bəli, Qiyamət günü acizlər bəhanə gətirəcəklər ki, əgər siz özlərini yuxarı tutanlar olmasaydınız, biz iman gətirib mömin olardıq. Biz, sizin batil əqidənizdən tərəfdarılıq etdiymizə görə bu əzaba düçar olmuşuq. Amma, Allah-Taala bu bəhanəni qəbul etmir və cəmiyyətdə yersiz özlərini yuxarı tutanlara zalım adı verdiyi kimi, acizlərə də zalım kimi xitab edir. Beləliklə, bu ayə və buna oxşar ayələrdə
Bəli, Qiyamət günü acizlər bəhanə gətirəcəklər ki, əgər siz özlərini yuxarı tutanlar olmasaydınız, biz iman gətirib mömin olardıq. Biz, sizin batil əqidənizdən tərəfdarılıq etdiymizə görə bu əzaba düçar olmuşuq. Amma, Allah-Taala bu bəhanəni qəbul etmir və cəmiyyətdə yersiz özlərini yuxarı tutanlara zalım adı verdiyi kimi, acizlərə də zalım kimi xitab edir. Beləliklə, bu ayə və buna oxşar ayələrdə
وَاذْکُرُواْ اِذْ اَنتُمْ قَلِیلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِی الاَرْضِ[5]
"(Ey mühacirlər!) Xatırlayın ki, bir zaman siz yer üzündə (Məkkədə) az idiniz; zəif (aciz) sayılırdınız!"
Bu və buna oxşar
Bu və buna oxşar
"Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır."
Bu və buna oxşar ayələrdəMələklər öz nəfslərinə zülm edənlərin (Məkkədə kafirlər içərisində qalıb hicrət etməyənlərin) canlarını alarkən (onlara) deyəcəklər: "Siz (hicrət zamanı) nə işdə idiniz?" Onlar söyləyəcəklər: "Biz yer üzərində zəif (aciz) kəslər idik." (Mələklər də onlara: ) "Allahın torpağı geniş deyildimi ki, siz də hicrət edəydiniz?" - deyəcəklər. Onların sığınacaqları yer Cəhənnəmdir. O necə də pis yerdir! Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır." وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ [12]
Bu və buna oxşar ayələrdəMələklər öz nəfslərinə zülm edənlərin (Məkkədə kafirlər içərisində qalıb hicrət etməyənlərin) canlarını alarkən (onlara) deyəcəklər: "Siz (hicrət zamanı) nə işdə idiniz?" Onlar söyləyəcəklər: "Biz yer üzərində zəif (aciz) kəslər idik." (Mələklər də onlara: ) "Allahın torpağı geniş deyildimi ki, siz də hicrət edəydiniz?" - deyəcəklər. Onların sığınacaqları yer Cəhənnəmdir. O necə də pis yerdir! Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır." وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ [12]
"Biz isə istəyirdik ki, o yerdə zəif düşüb əzilənlərə mərhəmət göstərək, onları (xeyirxah işlərdə) öndə gedənlər və varislər edək."
Bu və buna oxşar ayələr
Bu və buna oxşar ayələr
وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ
Mövzui təbəqələşdirmə
Təsadüfi suallar
-
Modçuluğun və yeni stillərin həddi nə qədərdir? Aya hələdə müsəlman ictimaiyyətlərdə kafirlərə bənzəmək məsələsi var?
5429 Və başqaları 2014/01/20Bizim sözümüz o şəxsin barəsindədir ki, müsəlman və islama etiqadı olsun və bəzi məsələlər və rəftarlarında o cümlədən geyim və həyat tərzində kafirlər kimi yaşayır və bəzi vaxtlar tamamı ilə onlardan fərqlidir; lakin bəzi hərəkətləri müsəlmanda olmayan hərəkətlərdir. Bu cür hallarda demək olar kafirlər kimi və özünü ...
-
Borc verən edə bilərmi zorla haqlı borcunu geri alsın? Məsələn 5 dəqiqəlik huşsuz etməklə və ya bir neçə nəfərin köməyi ilə zorlasın?
5957 Nəzəri əxlaq 2011/11/12Borclunun borcu inkar etdiyi təqdirdə və ya üzürsüz olaraq, onu ödəməkdə, problem çıxardıqda, borc verən edə bilər borc miqdarında onun malından götürsün. Amma diqqət etmək lzımdır ki: 1- Əgər bu zəmində qayda və qanin varsa, riayət olunmalıdır və qanuna uyğun əməl olunmalıdır.[1] 2- ...
-
Əli (əleyhis-salam)-ın xilafətə seçilməzdən öncə buyurduğu “məni boşlayın və məndən başqa bir kəsi axtarın” sözünün imamətin ilahi bir məqam olmasına etiqadla ziddiyyəti yoxdurmu?
5805 Qədim kəlam 2011/10/20Əli (əleyhis-salam)-ın imamət və vilayətinin Allah tərəfindən olması, habelə onu məhz Allah bu məqama seçməsi ilə əlaqədar məsələ dəqiq və möhkəm dəlillərlə sübuta yetmişdir. Amma Əli (əleyhis-salam)-ın buyurduğu “məni boşlayın və məndən başqasını axtarın” sözünün mənasına gəldikdə isə, demək lazımdır ...
-
Qiymətli daş- qaşlı üzüyün hansı fayda və savabı vardır?
17401 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/05/19Əqiq, firuzə, yaqut və ... üzüklərdən istifadə etmək, o halda ki, üzük qızıl olmasın kişilər üçün eybi yoxdur bəlkə rəvayətlərdə olduğu kimi savabı vardır və namazın savab və fəziulətinin daha çox olmasına belə səbəb olur ...
-
Quranın hansı ayəsi tövhidin mərhələlərini bəyan edir? Onun mərhələləri hansılardır?
13297 Qədim kəlam 2012/07/22Quran və dini məfhumlarda ən geniş yayılan, dərin və dolğun mənalı məsələlərdən biri olan tövhidin bir çox növləri və mərtəbələri vardır. Quranın bir çox ayələrində tövhid məsələsi çox müfəssəl və dərin şəkildə irəli çəkilmişdir. Bu, Quranın əsaslı məfhumlarda və mühüm məsələlərdə tutduğu yoldan ibarətdir. Hal-hazırda bu üslub ...
-
Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
113425 Həmyataq olmağın zaman və məkanı 2015/06/29Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
-
Siffeyn və Nəhrəvan müharibələrinin baş vermə səbəbləri nə idi?
14604 تاريخ کلام 2012/04/19Siffeyn müharibəsinin ən mühüm səbəbi Müaviyənin həzrət Əli (əleyhis-salam)-a beyətdən imtina etməsi idi. O, Əli (əleyhis-salam)-ı Osmanın qətlində müttəhim edirdi. Bu müharibədə Əli (əleyhis-salam)-ın qoşunu tam və qəti qələbə ərəfəsində olan zaman Əmr Asın hiyləsi ilə Müaviyənin xeyrinə tamam oldu və həkəmeyn (münsiflər) hadisəsi ilə imam Əli ...
-
Quranla kifayətlənib və rəvayətləri aradan aparmaqla müsəlmanlar arasında olan ixtilaf birliyə çeviriləcəkmi?
7570 Hədis elmləri 2012/01/18Quranla kifayətlənib sünnə və rəvayətləri silməkməsələsitarixi cəhətdən təqribən İslamın əvvələrinə qayədərş Çünkiəhli sünnə və şiənin mənbələrinə əsasən, Peyğəmbər (s)ın bərəkətli ömrünün sonlarında, O həzrət ümmətin ondan sonra hidayət olub, yolunu azmaması üçün qələm, mürəkkəb və kağız istəyən zaman, təəssüflə ikinci xəlifə Ömər bin Xəttab bu işə qarşı çıxıb və deyir: ...
-
Nəyə görə şiə alim və mütəfəkkirləri vəhhabilərin etiqadi həmlələri müqabilində onlara qarşı oxşar həmlələr etmirlər və özlərinin etiqad və üsullarının açıqlanmasından ehtiyat edirlər?
5920 Qədim kəlam 2011/08/23Sonzamanlarvəhhabilərtərəfindən “Nur” adlıbirpeykşəbəkəsidünyasəthindəişəsalınıbvə
-
Namazı tərk etmək orucu batil edirmi?
5264 کلیات 2015/05/27İslamın bütün hökmləri insanın kamala yetməsi və inkişafı üçün nəzərdə tutulmuşdur onların hər birinə əməl etmək insanın özünə faydası var. Bütün bu qanunlar topolumu bir yerdə tam əməl olunduqda insana nəticə verə bilər. Belə olan surətdə namazsız oruc və orucsuz namaz təbii ki lazım olan nəticəsi olmaz. ...
Ən çox baxılanlar
-
Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
166794 Əməli əxlaq 2011/06/28Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
-
Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
165510 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
-
Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
120534 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
-
Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
115086 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
-
Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
113425 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
-
Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
95301 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
-
Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
56723 Əməli əxlaq 2012/09/10"Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
-
Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
55408 Hədis elmləri 2014/05/20Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
-
Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
47313 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
-
Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
46517 Təfsir 2011/11/03Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...

: