Ətraflı axtarış
Baxanların
5596
İnternetə qoyma tarixi: 2011/08/23
Sualın xülasəsi
Kamala yetişmək yolu
Sual
Kamala necə yetişmək olar?
Qısa cavab
Бу суалын хүласә ҹавабы јохдур. Изаһлы ҹавабы сечин.
Ətreaflı cavab

   1. Sualın cavabını dörd bölümdə cavablandırmaq olar: 1. Kamilliyin tamamlıqla fərqi; 2. İnsanın kamalı; 3. İslam baxışında insanın kamilliyi; 4.Kamala yetişməyin yolu;

 2. “Kamalsözü bəzəntamamsözü ilə bir sırada işlədilir, bəzən  ondan fərqlənir. Kamal  tamamın müqabilində isə naqis sözü işlədilir.

 3. Kamal-bir şeyin sırf varlığı  öz istedanın əməli şəkildə təhəqqüq tapması, eyni halda həmin şeydə elə bir qüvvə, sifət  ya istedadın olmaması lazımdır ki, əgər olsa digər bir sifətin olmasını da tələb edir;

4. Bir şeyin bütün mərhələ  dərəcələrdə kamala yetməsi o şeyin bütün cüziyyatı ilə təhəqqüq tapması  varlığının tam şəkildə olması deməkdir. Ona görə  ola bilər ki, bir şey tamam olsun, amma hələ kamala yetməsin. Bəzi ifadələrdə işlədilən inkişaf sözü kamal sözü ilə fərqlidir.

5. Kainatın varlıqları iki dəstədir; maddi  mücərrəd. Təkamül  kamala tərəf hərəkət edənlər yalnız maddi varlıqlardır  hər bir maddi varlığın kamalı öz istedadı ölçüsündədir. Sırf mücərrəd varlıqlar öz kamallarını tamamilə ilk yaradılışlarında alırlar. Yəni, onlarda kamal cəhətdən inkişaf olmur.

 6. İnsanın ixtiyari kamalının ayırd edilməsi digər varlıqların kamalının təyin edilməsindən çox çətindir. Əslində insanın kamilliyinin tanınması onun zehni məhsulunun  ələ gətirdiyi elmin tanınması deməkdir. Amma kamal mövzusunda fərdin vicdan  müşahidə etdiyi mənəvi aləmi tanımaq  dəyərləndirmək istəyənin ən azı kamal həddində olması lazımdır.

 7. İnsanın kamalının nədə olması haqqında filosoflar  alimlər arasında ixtilaf  çoxlu nəzəriyyələr var. Onlardan bəzilərini qeyd edirik:

 a) Təbiətdən bəhrələnmək nəzəriyyəsi; b) qüdrət nəzəriyyəsi; v) hikmət sahibləri  İslam fəlsəfəsi nəzəriyyəsi (ağıl); q) irfan əhlinin nəzəriyyəsi (eşq). Bütün bu nəzəriyyələr haqqında geniş bəhs etməkdən ötrü daha geniş bəhsə ehtiyac var  bu qısa bəhsimizin mövzusu deyildir.

 8. Varlıq aləminin bütün zərrələri kamala  Haqqa doğru irəliləməkdədirlər. Onların hamısı seyr  olmaq qanununa uyğun hərəkət edirlər. Quran ayəsində var ki, “Bütün işlər Allaha tərəf hərəkətdədir.” İnsan da bu qanundan istisna deyildir. Təkamül, dəyişiklik  olmağın hərəkət mənasını verən seyr sözü (yer  göy cismlərinin hərəkəti) ilə fərqli olması Qurandan ələ gəlir.

 9. Bütün dəyişiklərin, halların  var olmaların hamısını, xüsusilə insanın son məqsədi  hədəfi Allah-taalaya yaxın olmaq  Ona yetişməkdir.

 10. İnsanın kamala (Allah-taalaya yaxın olmaq  Ona) yetişməsindən ötrü ona vəsilə lazımdır  bu vəsilə həmin ibadət  bəndəçilikdir. Kamil insanın ən yüksək məqamı  Allaha tərəf seyrinin ən şərəfli dərəcəsi həmin bəndəçilikdir. Bəndəçilik batini rübubiyyət bir cövhərdir.  İnsan üçün ən yaxşı ad bəndədir. İslam Peyğəmbəri (səlləllahu ələyhi  alihi  səlləm)  Allah bəndəsi (Əbdullah) olmaqla bərabər, Onun mütləq bəndəsi kimi  iftixar edir. Ona görə  bütün namazlarımızda deyirik: “Şəhadət veririk ki, Məhəmməd Allahın bəndəsi  elçisidir.” Bəndənin xüsusiyyətlərindən biri budur ki, Allah-taalaya elmi  yəqinliyi

Related Suallar
Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Faruq və Siddiqin mənası nədir və nə vaxtdan yayılmağa başlamışdır?
    12379 Fiqh tarixi 2012/03/14
    Şiənin inancına əsasən, Faruq və Siddiq ləqəbləri Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) tərəfindən Əli (əleyhimus-salam)-a verilmiş ləqəblərdir. “Faruq” kəlməsi haqq ilə batilin arasında fərq qoyan “fərq” kökündən, “Siddiq” isə həddindən artıq düz danışan mənasına olan “sidq” kökündən alınmış sifətin mübaliğə formasıdır. Əlbəttə, bəzi sünnü mənbələrində Peyğəmbərə istinadən ...
  • Yeni inqilabi nəğmələrə (pap) qulaq asmağın hökmü nədir?
    8483 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/17
    Бу суалын хүласә ҹавабы јохдур. Изаһлы ҹавабы сечин. ...
  • Гуранын Аллаһ-таала тәрәфиндән олмасындан мәгсәд нәдир? Јалныз, Гуранын мәзмуну Аллаһ-таала тәрәфиндәндир, јохса кәлмәләр дә һәм Аллаһ-таала тәрәфиндәндир?
    5492 Təfsir 2010/04/22
    Һәгигәтдә, Гуранын Аллаһ-таала тәрәфиндән олмасы мүхтәлиф сәтһләрдә арашдырылыб вә чох дәрин мәналара маликдир.  Белә ки, онлардан һәр бири чох дәгиг, зәриф ыә бир-бириндән үстүндүр. Бу мәналар ашағыдакылардан ибарәтдир:а) Гуранын мөвзу вә әсасы Аллаһ-таала тәрәфиндәндир;
  • Bəsirət gözü ilə Allahı görmək qəlbi şühuddurmu?
    13252 Əməli irfan 2012/09/01
    İmam Əlinin (ə) hədisində Allahın bəsirət gözü ilə görülməsi bəyan edilmişdir. Allahın görülməsi kəlam elmində bəhs edilir. Buna görə burada düzgün fikir bəsirətlə görmə qəlbi təcəlli və adi gözlə görmədən fərqlənir ki, bu Allah barəsində imkansızdır. Amma bəsirət gözü ilə görmə yaxud da həmin Ləqallah baş verə ...
  • Məsum İmamların da qüdrət döyüşü vardır və onlar da irsi hökumət istəyirlər?
    5689 Qədim kəlam 2012/04/18
    Əvvəla, İmamların yaşayışına diqqət etməklə aydın olur ki, onların nəinki qüdrət döyüşləri olmayıb, bəlkə heç bir qüdrət həvəsi onlarda olmayıb. Əgər nə vaxtsa öz hüquqlarından müdafiə ediblərsə təklifə xatir olub. İmam Əlinin (ə) bu sözü ki, buyurur: Məni xilas edin və başqalarının sorağına gedin. Bu ...
  • Bilmədən olan qətlin diyəsi nə qədərdir? Bu gün dinar və dirhəm neçə dollardır?
    7633 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/07
    Dirhəm və dinar peyğəmbər s. və əimmə ə. dövrünün pul vahidləridir. Şəri və hüquqi məsələlərdə istifadə olunur və bu gün də bəzi məsələlərdə istifadə olunur.Dinar qızıldan, dirhəm isə gümüşdən olan metal pullardır. Buna görə də dinar və dirhəmdə istifadə olunan qızıl və gümüşün vəznini bilməklə onun bugünkü qiymətini təyin ...
  • Nə üçün ölümdən qorxuruq?
    6753 Qədim kəlam 2012/02/13
    Ölümdən qorxmağın müxtəlif səbəbləri ola bilər ki, bu fürsətdə xülasə olaraq onlardan bəzilərinə işarə olunur.1.             Camaatın bir çoxu ölümü fəna yoxluq və məhv olmaq mənasına təfsir edirlər.Aydındır ki, insan fənadan və yoxluqdan qorxur. Əgər insan ölümü bu ...
  • İmam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın Məhərrəm ayının onunda şəhid olmasına nəzər yetirməklə nə üçün qəmərin ilinin təhvil olması üçün bu ay seçilmişdir?
    6977 تاريخ بزرگان 2011/07/28
    Qəməri ilinin Məhərrəm ayında təhvil olunmasının imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın şəhadəti ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. İslamdan qabaq da qəməri ili Məhərrəm ayında başlanırdı və cahiliyyət dövrünün ərəbləri bu ayı öz illərinin əvvəli hesab edirdilər.
  • Seçilmiş dörd qadının və onların atalarının adı nədir?
    13524 تاريخ بزرگان 2011/09/11
    Övliya və saleh insanların arasında elə qadınlar olub ki, bəşərin tarixi boyu, tövhid və İlahi hədəflər yolunda çoxlu fədakarlıq ediblər və onların adı həmişə bəşərin qara tarixində parlayır. Amma İslami rəvayət və mənbələrdə uca dərəcəli, şərəfli və üstün dörd qadının adı qadınların ən üstünü və behişt qadınlarının üstünü olaraq çəkilmiş ...
  • Ruhlar aləmində zaman var?
    6698 Qədim kəlam 2012/04/17
    Zaman əqli bir məfhumdur ki, maddiyyatın varlığından ələ gəlir necə ki, mücərrədatın varlığından subat məfhumu ələ gəlir. Ruhda mücərrədlərdən biridir və mücərrədlər aləmində zaman yoxdur. Çünki zaman təbiət aləminin xüsusiyyatlarındandır. Əlbəttə ruhlar (mücərrədat) aləmində "zaman" kəlməsinin əvəzində ki, maddi varlıqlar üçün zərfdir "dəhr" kəlməsi var ki, mücərrədlər üçün ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163689 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158094 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118551 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111454 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    104208 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92308 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    53953 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    48422 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44650 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44049 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...