Ətraflı axtarış
Baxanların
5089
İnternetə qoyma tarixi: 2012/04/18
Sualın xülasəsi
Allah insan beyni ilə tanınmağa qabil olmadığından, necə Onun barəsində mərifət əldə edə bilərik ki, şirkə səbəb olmasın?
Sual
Salam, İnsan bir çox həqiqətlərin dərkində aciz olduğundan və Allah təala özü Qurani kərimdə Özü barəsində belə buyurur: “Mən başqa şeylər kimi deyiləm” Bəs necə biz Onu təsəvvür etməliyik ki, şir və küfrdən amanda qalaq? Təşəkkür edirəm.
Qısa cavab

Allahı tanımaq üçün bənzətmə rəvayətlərdə rədd edilmişdir. Daha çox məlumat üçün ətraflı cavaba müraciət edin.

Ətreaflı cavab

Mərifət yolu ilə Allahın təcəlli formaları ilə Allahı tanımaq mümkündür. Sonda arif Allahı özündə tapır ki, bu onun qəlbinə Allahın təcəlli yolu ilə mümkün olur.

Rəvayətlərin bəyan etdiyi mətləb Allahı tanımada bənzətmədən çəkinmə və tətildir.

Bənzətmə və tətil barəsində deyilməlidir:

Allah barəsində hər növ təsəvvür edilən sifət və bənzərlikdən pak hesab etmək lazımdır. Allahı qəlbi və şühudi cəhətdən dərk edə bilməyən əksəriyyət insanların zehnlərinə əsasən Allah barəsində bu “tətil” olacaqdır. Allahın sifəti barəsində tətil o deməkdir ki, Allaha etiqadla birlikdə əməli şəkildə Allah təalanı Öz qullarından ayıraq və xaliqlə məxluq arasında heç bir əlaqəni mümkün hesab etməyək. Amma tətilin əksi olan bənzətmə Allahı məxluqlarla bir ya oxşar hesab etməkdir. Rəvayətdə deyildiyi kimi: Allahı məxluqlarla bir hesab etmək küfrdür və onları ayrı hesab etmək də tətildir. Bunların orta məxrəci tovhiddir.[1],[2]

Buna görə tətildən çəkinmək o mənadadır ki, Allah barəsində hər növ sifəti inkar etməməli və əməli surətdə onu rədd etməməli və Onun camal və cəlalını varlıq aləmində mövcudluğunu inkar etməmliyik. Bənzətmədən çəkinmək də o mənadadır ki, zahiri Allah görünüşlü təcəssümləri Allahın özü hesab etməmli və onları Allaha şərik qoşmamalıyıq. Onların yaradanına diqqət etməliyik.

Başqa sözlə, Allah zehnlə dərk və təsəvvür olunma qabiliyyətinə malik deyil. Düzgün yol qəlbin yoludur. Eşq yolu ilə İlahi təcəllilər ilə Allaha mərifət əldə edirik.

Həqiqi eşq məqamında Allahın təcəssümlərinə və təcəllilərinə mərifət Allaha mərifət deməkdir. Çünki Allah nə təcəssümlərin özüdür, nə də onlardan ayrıdır. Bu mərifətin kamalı həmin kamil insanın tanımasıdır.

Daha çox məlumat üçün aşağıdakı suallara müraciət edə bilərsiniz:

Allahı tanıma imkanı 8448 (sayt: az8473)

Allaha eşq və Onu tanıma 1609 (sayt: 1611).

Fitrət və Allahı tanıma 1041 (sayt: 1105)

Namazda təsbih və onun həmdlə birlikdə deyilməsi 9803 (sayt: 9773).

 


[1] - Amili, seyid Heydər, cameil əsrar və mənil ənvar, səh 117, elmi və fərhəngi nəşriyyatı, 1368. Həsənzadə Amili, məmmədil həməm, səh 109, İslam mədəniyyət və irşad nazirliyi, 1378 h.ş.

«ان الجمع بلا تفرقه زندقه و التفرقه بدون الجمع تعطیل و الجمع بینهما توحید»

[2] Bu cavabdan götürülmüşdür: 9803 (sayt: 9773).

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Namazı tərk etmək orucu batil edirmi?
    4095 کلیات 2015/05/27
    İslamın bütün hökmləri insanın kamala yetməsi və inkişafı üçün nəzərdə tutulmuşdur onların hər birinə əməl etmək insanın özünə faydası var. Bütün bu qanunlar topolumu bir yerdə tam əməl olunduqda insana nəticə verə bilər. Belə olan surətdə namazsız oruc və orucsuz namaz təbii ki lazım olan nəticəsi olmaz. ...
  • Necə olur ki, həzrət Süleyman (ə) övladının vəfatından sonra mülk və hakimiyyət arzusu edir, amma İmam Hüseyn (ə) isə deyir: "Ey Əli səndən sonra kül olsun bu dünyanın başına?".
    6637 Təfsir 2011/11/19
    Baxmayaraq həzrət Süleymanın bu sözü onun ruhiyyəsinin böyüklüyünü və Allahın sonsuz rəhmətinə olan yəqinindən hekayət edir və bu da ümumi insanlara nisbət onun üstünlüyünü bildirir, amma İmam Hüseynin (ə) halına qarşı müqayisə etmək mümkün deyildir. Çünki bu ayələr:Birincisi: Bir növ bunu bildirir ki, həzrət Süleyman bir anlıq xəta ...
  • Naməhrəmlə söhbət zamanı təbəssüm etməyin hökmü nədir?
    5219 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/11
    Naməhrəmlə zarafat və təbəssüm etmək, əgər cinsi ləzzət qəsdi ilə və ya onda günaha düşmək və fitnə qorxusu olarsa, olmaz və iradı var. "Naməhrəmlə zarafat etməyin hökmü nədir?" Sualının cavabında təqlid mərcələri buyurublar: Əgər (cinsi) ləzzət qəsdi ilə olsa və ya günaha düşməyindən ...
  • Əgər ölən şəxsin gözü və qulağı ölümdən sonra açılırsa, nə üçün öz ölümündən sonrakı hadisələr barəsində başqalarından soruşur?
    9579 Qədim kəlam 2010/11/10
    Ölümdən sonra bərzəx gözünün (bəsirətin) açılması ümumi bir məsələdir. Yəni bütün insanlar ölüm zamanı ruhun çıxarılmasına vəkil olan mələkləri öz əməllərinə mütənasib olan bir şəkildə müşahidə edir, onların arasında söhbət olur, onların səslərini eşidir, ölümdən sonra onların əməlləri öz gözləri önündə təcəssüm edir, ...
  • Uşağın Allah haqqında suallarına cavab verək?
    11806 Qədim kəlam 2011/11/06
    Uşağın Allah haqqında verdiyi suallardan qaçmaq olmaz, bəlkə bu suallara sadə doğru və möhkəm cavab vermək lazımdır. Sadə bəyanla nəzm arqumentindən istifadə etməklə və uşaqların ətraf mühitində Allahın saysız nemətlərindən sadə bəyanla istifadə edərək, Allahın vücudunu və inun; elm, qüdrət və mehribanlıq kimi bəzi sifətlərini uşaq üçün isbat ...
  • Ləvatdan məqsəd nədir?
    9337 Həm cins şəxslərin münasibətləri 2012/10/01
    Ləvat yəni, bir kişinin aləti digər bir kişiyə daxil olmasına deyilir.[1] Bu ən böyük günahlardandır ki, Allah- Taala Quranda, Lut qövmünün bu günahıları ücün əzaba dücar olduqlarını xəbər verir.[2] Böyük günahlardan sayılan bir günahdır ki. Rəvayətlərdə ondan “Allaha küfr” etmək kimi ...
  • Xüsusilə məhərrəm və səfər aylarında çox gülməyin qarşısını almaq üçün bir çıxış yolu göstərin.
    5567 Əməli əxlaq 2012/04/10
    Batini duyğuların və hisslərin bir növ aşkar edilməsindən ibarət olan ağlamaq və gülmək insan mizacının (təbiətinin) normal və təbii nişanələrindəndir. İnsan bu barədə kifayət qədər inkişafa və tutum səviyyəsinə çatmalı, gülməyin və şadlıq vasitələrinin həddi-hüdudu, qayda-qanunları ilə tanış olmalıdır ki, gülmək və şadlıq etmək onun üçün rəzalət ...
  • Müvəqqəti əqiddə iddə saxlamağın hikməti nədir?
    7316 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/05/10
    Yaisə qadının iddə saxlaması lazım deyil. Yaisə qadından məqsəd seyyidə olmayan (qeyri Qüreyşi) və yaşı 50- ni keçmiş (doğuş vaxtı bitmiş), seyyidə olan (Qüreyşi) yaşı 60- ı keçmiş qadınlar nəzərdə tutulur. Amma sonsuz qadınlar yaisə (doğuş vaxtı bitmiş) sayılmadıqları üçün evləndikdən sonra iddə onlara vacib olur. Amma bunun fəlsəfəsi ...
  • Бәшәрин Аллаһы танымасы мүмкүндүрмү? Мүмкүнсә, һансы һәддә гәдәр вә бу танымағын дәјәри нәдир?
    8546 Qədim kəlam 2010/06/13
    Инсан мүхтәлиф јолларла Аллаһы таныја биләр. Бу маариф, ола билсин ја әгли, ја да гәлби јолла олсун. Бәзән философлар вә һикмәт саһибләри һүсули елм (инсанын беш дәрк гүввәси васитәси илә әлә ҝәтирдији елм), һисс вә әгл васитәси илә Аллаһ-таалаја елми әлә ҝәтирирләр. Бәзи ...
  • Aya həzrət Məhdi (ə. c.) təzə din və Qurandan başqa bir kitab gətirəcəkdirmi?
    5559 Qədim kəlam 2011/10/13
    Bildiyimiz kimi İslam dini Allah tərəfindən və bütün səmavi dinləri kamil edən bir din kimi Peyğəmbərə (ə) nazil olmuş və qiyamət gününə kimi sabit və dəyişilməzdir. Bütün İlahi övliyaları və məsum imamların vəzifəsi bundan ibarətdir ki, onu hifz edib və onu insanlar arasında nəşr etsinlər. O cür ki, həzrət Əli ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    157348 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    138148 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    113222 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    103416 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    86831 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    78671 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    50892 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    39484 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Saqqal və bədən tüklərini kəsməyin hökmü nədir?
    38941 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/08/09
    Ülgüc və ya üz qırxan maşınla yalnız üz tüklərini (saqqalı) dibindən qırxmaq[1] (belə ki, başqaları - onun üzündə saqqal yoxdur – deyə) ehtiyat vacibə görə caiz deyil.[2] Əlbəttə, saqqalın bir hissəsini belə kəsmək, onu tam kəsmək hökmündədir.
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    38449 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".