Ətraflı axtarış
Baxanların
10326
İnternetə qoyma tarixi: 2011/06/25
Sualın xülasəsi
Şiə alimlərinin Kəsa hədisi və silsilə sənədləri haqqında nəzərləri nədir? Hədisin sonunda gələn qəribə ifdəni necə izah etmək olar?
Sual
Şiə alimlərinin Kəsa hədisi və silsilə sənədləri haqqında nəzərləri nədir? Hədisin sonunda gələn qəribə ifdəni necə izah etmək olar?
Qısa cavab

1.Hədis kitablarında bəzən Kəsa hədisindən məqsədin əhli-sünnə  şiə alimləri tərəfindən İslam Peyğəməbrinin (səlləllahu ələyhi və alihi va səlləm) beş ev əhli haqqında təthir ayəsinə aid olan hədislər toplusuna deyilir. Bəzən isə həmin hədisdir ki, Əl-Müntəxəb, Məfatehul-cinan  sair kitablarda gəlib.

2. Həqiqi Kəsa hədisi həmin hədisdir ki, Ümmü Sələmənin evində nazil olmuş Təthir ayəsinin izahında, İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi va səlləm) bu evdə beş nəfər ev-əhlini- yəni, Əli (əleyhis-salam), Fatimə (səlləllahu ələyhi və alihi va səlləm), Həsən (əleyhis-salam)və Hüseyni (əleyhis-salam) öz yanına çağırıb əbasının altında qərar verməsini açıqlayır. Bu hədisdə Əhli-Beyt (əleyhis-salam) nümunələrinin adları tamamilə açıqlanır. Bu rəvayət şiə  əhli-sünnə ravilərinin yanında qəti şəkildə nəql olunmuş hədislərdəndir. Səhabə  tabeinlərdən çoxu, o cümlədən, Əmirəl-möminin Əli (əleyhis-salam), İmam Həsən (əleyhis-salam), İmam Hüseyn (əleyhis-salam), Ümmu Sələmə  Ayişədən  belə hədis nəql olunmuşdur.  

 3. Bu hadisəni açıqlayan rəvayətlərin hamısı eyni ifadə ilə açıqlanmasa da ümumi şəkildə demək olar ki, bütün rəvayətlər əsl hadisəni təsdiqləyir.

 4.İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi va səlləm) ən yaxın qohumları  xidmətçiləri şahid kimi bu hədisi nəql edirlər  Kəsa hadisəsindən xəbər verirlər.

 5. Amma, bəzi kitablarda o cümlədən,  Əvalimul-ulum, Əl-Müntəxəb,  Məfatehul-cinan kimi kitablarda Həzrəti Fatimədən (salamullahu ələyha) nəql olunan Kəsa hədisi mötəbər sayılmır.  

 6. Belə bir hədisin sənəd cəhətdən zəifliyini nəzərə alaraq heç bir mötəbər hədis kitablarında nəql olunmamışdır. Hətta adları rəvayətdə gələn bəzi rəvailərin adları hədis nəql edənlərin kitablarında da gəlməmişdir.Mərhum Şeyx Abbas Qumi özü  Müntəhal-amal kitabında bu mətləbi təsdiq etmişdir. Bəlkə  demək olar ki, belə bir hədisin Məfatehul-cinanda nəql olunması mühəddis Qumidən sonra təsadüf edir.

 7. Məsum İmamların (əleyhimussalam) ali məqam  fəzilətlərini Quran  rəvayətləri axtarmaqla ələ gətirmək olar. Mötəbər mənabelərə müraciət etməklə bu haqda məlumat əldə etmək olar.   

Ətreaflı cavab

Bu suala cavab verməkdən ötrü əvvəlKəsa hədisindənməqsədin  olduğunu bilmək lazımdır. Görəsən, məqsəd əhli-sünnə  şiə mənabelərindən təthir ayəsinin şənində nəql olunmuş hadisədir ki, İslam Peyğəmbəri (səlləllahu ələyhi və alihi va səlləm) ev-əhlindən beş nəfərini əbasının altına yığır  əsl hadisə açıqlanır, yoxsa bəzi kitablarda o cümlədən, Əl-Müntəxəb[1], Əvamilul-Ulum,[2] Müntəhəl-amal[3]  Məfatihul-cinan[4] kimi kitablardaKəsa hədisiünvanı ilə nəql olunmuş hədisdir? Sual verənin sözlərindən belə başa düşmək olar ki, sualdan məqsəd həmin hədisdir ki, Məfatehul-cinan kitabının sonunda həzrəti Fatimənin (səlləllahu ələyhi və alihi va səlləm) adından Kəsa hədisi ünvanı ilə nəql olunmuşdur. Hər halda, sualın hər iki surətini qəbul edirik.

 A) Şiə  əhli-sünnə mənabelərində Təthir ayəsinin nazil olmasından sonra İslam Peyğəmlərinin vasitəsi ilə hadisə baş vermiş  həmin hadisə tarixdə Kəsa hədisi ünvanı ilə qalmışdır. Təthir ayəsi budur: “Ey əhli-beyt! Allah sizdən çirkinliyi (güna) yox etmək və sizi tərtəmiz (pak) etmək istər!”[5]  Həmçinin, onu da qeyd etmək lazımdır ki, bu hadisə İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi va səlləm) mübarək əli ilə baş vermiş  istər şiə, istərsə  sünnü alimlərinin (səhabə  tabeinlərdən) mənabelərində, o cümlədən, məsum İmamların (əleyhimussalam)  sair ravilərin hədislərində həddən artıq sayda nəql olunmuşdur. Bu hədis həmin hədislərdəndir ki, İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi va səlləm)  Kəsa səhabələrinin (İmam Əli (əleyhis-salam), Fatimeyi-Zəhra (səlləllahu ələyhi və alihi va səlləm), İmam Həsən (əleyhis-salam)  İmam Hüseynin (əleyhis-salam)) yüksək məqamlarını açıqlayır. Bu hadisə  hədis şiə  sünnü alimlərinin kitablarında həddən artıq şahid  dəlillərlə nəql olunmuş  tarixdə tam şəkildə öz sənədini sübuta yetirmişdir.

 Bu cəhətdən, tarixdə bu hadisənin baş verdiyi günüKəsa günü”, həmin gündə Allah-taalanın lütfü ilə bu ayəyə aid olan beş nəfər isəKəsa səhabəsi[6] adı ilə tanınır. Kəsa əhli bunlardan ibarətdir. İslam Peyğəmbəri (səlləllahu ələyhi və alihi va səlləm), Əmirəl-möminin Əli (əleyhis-salam), Həzrəti Fatimə (salamullahi ələyha), İmam Həsən (əleyhis-salam)  İmam Hüseyn (əleyhis-salam).

   Bu mövzuda bizə çatan çoxlu rəvayətlər  bir müstəvidə deyil, həm söz  həm  mövzu cəhətdən ixtilaflıdır. Onlardan bir dəstəsi əsl hadisəni açıqlayır, amma hadisənin xırdalıqlarına varmır. Digər bir dəstə rəvayətlər isə hadisənin xırdalıqlarına qədər açıqlayır. Lakin hər iki halda rəvayətlər hadisənin müəyyən bir qismini əks etdirir  tam şəkildə açıqlamalar verilmir.

Bu səbəbdən, Təthir ayəsi  təfsiri haqqındakı rəvayətləri araşdırmaqla ayənin İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi va səlləm) Əhli-Beytinə (əleyhis-salam) aid olması ilə Kisa-əhli arasında kimlərin olmasını araşdırmaq mövzusu bizim mövzumuzdan kənarda olan bəhsdir. Belə güman olunur ki, hər kəs bu mövzuda yazılmış kitablara  təfsirlərə müraciət etməklə tam şəkildə öz məqsədinə çata bilər  bu haqda kifayət qədər kitablar mövcuddur.[7]

Ola bilsin, bu mövzuda belə bir mətləb kifayət etsin ki, alimlərdən biri həmin mövzuda Təthir ayəsinin təfsirində bir kitab yazmış  orda birinci cilddə İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi va səlləm)  səhabələrin dilindən belə bir hədisi nəql edir  onların sayı əlli nəfər qədər çatır.[8]    

Hədis kitablarında Təthir ayəsi haqqında yetmişə qədər hədis nəql olunumuşdur

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Əhli-sünnənin namus mal və canı şiə icmasında möhtərəmdirmi?
    5255 Və başqaları 2014/05/18
    Müqəddəs İslam şəriyyətində bütün insanların malı, canı və namusu möhtərəmdir. Bu mövzunun dinə və məzhəbə dəxaləti yoxdur. Bütün bəşəriyyət haqqında ilk üsul və qanun budur.[1] Əlbəttə, çox az və məhdud nümünlərə göstərmək olar ki, bu qanunu ziddinədir. O cümlədən, o nümunələrdən biri kimi müsəlmanlarla ...
  • Xəcaləti necə aradan aparmaq olar?
    11079 Əməli əxlaq 2012/07/22
    Utancaqlıq və xəcalətin çoxlu xoşagəlməz və mənfi təsirləri vardır və insan həyatında qələbəyə mane olan bir amil sayılır. Digər xoşagəlməz xasiyyətlərdə olduğu kimi, insan bu ruhi vəziyyəti də özündən uzaqlaşdıraraq müalicə edə bilər. Uşaqların müxtəlif bəhslərdə iştirak etdirilməsi, ictimai işlərdə iştirak etməsinə təşviq edilməsi onların ...
  • Quranın andlarının sirləri nədədir?
    7808 Quran elmləri 2011/10/24
    “Qəsəm” sözəərəbsözüolub “andiçmək” mənasınıverirvətərifidəbundanibarətdir
  • İslam dini elm və dinin uzlaşmamasını necə həll edir?
    9284 Təzə kəlam 2011/06/27
    Elm və dinin uzlaşmaması mövzusu zristianlıqdan İslam dininə daxil olan bir mövzudur. Müqəddəs İslam dinində bu məsələnin həlli üçün aşağıdakı qeydlərə diqqət yetirmək lazımdır. 1.     Dindən hər hansı bir nəticəni almaq üçün ilkin ...
  • Rüşvət almaq haramdırmı?
    10613 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/06
    Rüşvət "rşv" " ر ش و" kəlməsindən olan ərəb kəlməsidir və üç formada "ra" hərfinin fəthə (ə) zəmmə (u) və kəsrə (i), işlənibdir. Bu kəlmə tək formadadır və onun cəmi "roşa" yaxud "rişa" (ra hərfinin zəmmə (u) ya kəsrəsi (i) ilə)-dir. Fars dilində muzd mənasındadır.
  • “Rəd” surəsinin 31-ci ayəsinin mənası nədir?
    9486 Təfsir 2012/02/13
    Yuxarıdakı ayədə məqsədin nə olması ilə əlaqədar təfsirçilərin arasında iki nəzəriyyə vardır:1. Ayənin mənası budur: “Əgər aləmdə oxunduğu zaman dağların hərəkətə gətirilərək yer üzərində seyr etməsinə səbəb olan, yaxud onun vasitəsi ilə yer parça-parça edilən, yaxud ölülərin dirilməsinə və danışmasına səbəb olan bir ...
  • Quran nəzərindən Adəmin xilqətindən indiyə qədər altı min il keçmişdirmi?
    8020 Qədim kəlam 2011/05/17
    Quranda qeyd olunanlarla asimanların, yerin və Adəm (əleyhis-salam)-ın xilqətindən milyonlar, hətta milyardlar ilk keçməsini deyən nəzəriyyə arasında heç bir ziddiyyət yoxdur. Çünki bəzi arxeoloji qazıntılar ibtidai insan qalıqlarının milyon illər bundan öncə mövcud olduğunu dəstəkləyir.Əgər Adəmin xilqəti altı-yedi min il bundan qabağa qayıdırsa, ...
  • “Rəbbin və mələklər səf-səf gələrlər” ayəsində “səf”in mənası nədir?
    7302 Təfsir 2012/02/13
    Bu kəlmə və ondan alınan başqa kəlmələrdən digər ayələrdə də istifadə olunmuşdur.[1] Səf kəlməsinin mənası əşyaların düz xətt üzərinə olmasıdır. İnsanların və ya ağacların səflərə düzülməsi kimi.[2] Ayədəki “səffən” kəlməsi sintaktik təhlil baxımından məlaikələr üçün haldır. Məna nəzərindən isə Quran ...
  • Allah taala insanı nə üçün yaratmışdır?
    9703 Qədim kəlam 2011/01/02
    A: Allahın xaliq olmaqlığı bunu tələb edir ki, insanı yaratsın. B: Yaradılış qanunu hikmət və məqsəq üzərində qurulmuşdur. C: Kainatın və yaradılışın yaranmasından nəticə və məqsəd insandır; çünki hər bir şey onun üçün yaradılış və o bütün yaranmışların ən ...
  • Фәна вә фәна мәгамыны изаһ един!
    6694 Nəzəri irfan 2010/04/24
    Фәна, лүғәтдә мәһв олмаг вә јохлугдур. Бу сөзүн зидди исә бәга вә галмагдыр. Мәсәлән, Аллаһ һаггында бәга вә галмаг, диҝәр мөвҹудатлар һаггында исә фәна вә арадан ҝетмәклик ифадәләрини ишләтмәк дүзҝүндүр. Үмуми мәнасы исә инсанын өзүнү ҝөрмәмәси вә тапмамасы демәкдир. Әлбәттә, о мәнада јох ки, инсан тамамилә ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163894 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159574 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118848 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    112050 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    106235 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92703 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54217 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    50055 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45093 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44541 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...