Ətraflı axtarış
Baxanların
6599
İnternetə qoyma tarixi: 2011/05/31
Sualın xülasəsi
Aya məsum olmayan Müctəhiddən itaət etməyə dəlalət dən ayə və rəvayətə işarə edə bilərsinizmi?
Sual
Aya məsum olmayan müctəhiddən itaət etməyə dəlalət edən ayə və rəvayətə işarə edə bilərmisiniz?
Qısa cavab

Qurani- kərim buyurur: Və yaxşı deyildir müsəlmanlar hamısı (cihad üçün) hərəkət etsinlər. Bəs nə üçün o dəstələrdən bir hissəsi köçmürlər ki, (bir hissəsi qalsın və) dində məlumat əldə etsinlər və öz qövmlərini ki, onlara doğru qayıtdılar, qorxutsunlar ki, onlar (İlahi əzabdan) qorxsunlar.[1]

Quran, bu ayədə müsəlmanlardan bir dəstəsini dində təfəkkür etməyə zövqləndirir ki, elm və din məarifini öz qövmləri üçün açıqlayıb, İlahi əzabdan qorxutsunlar, əlbəttə insanlar da bu dəstənin sözlərini qəbul etməyə dəvət olunsunlar.

Aya mümkündür Müctəhid və fəqih haqqında bundan yaxşı sitayiş etmək tapılsın?

Bu cür vəsflə, məsum İmamlardan bir çox rəvayətlərdə Müctəhidlərdən itaət etmək haqqında bəhslər olunmuşdur ki, biz yalnız o rəvayətlərdən bir neçəsinə işarə edirik:

1. Mərhum Səduq İmam Əmirəl- möminindən (ə) rəvayət edir ki, Allahın Rəsulu (s) buyurmuşdur: ""اللهم ارحم خلفایى Ey mənim Rəbbim, mənim canişinlərimi öz rəhmətində qərar ver. O həzrətdən sual olundu:

Sizin canişinləriniz kimlərdir?

Həzrət buyurdu: " الّذین یأتون من بعدى یروون حدیثى و سنّتى"

Onlar ki, məndən sonra gələrlər və mənim hədis və sünnətimi rəvayət edərlər.[2]

Məlumdur ki, "o şəxslər ki, həzrətdən (s) sonra gələcək və o həzrətin hədislərini rəvayət edəcək insanlardan məqsəd" Müctəhidlərdir; nəin ki, rəvayətçi və hədis söyləyənlər. Çünki Allahın Peyğəmbəri (s) üç böyük məqama[3] sahibdir ki, yalnız alim və Müctəhidlər buna naildirlər ki, hər üç mərhələdə Peyğəmbərin (s) canişini olsunlar.[4]

2. İmam Həsən Əsgəri (ə)- ın təfsirində gəlmişdir ki, həzrət İmam Rza (ə) buyurur: Qiyamət günü abidə deyilər sən yaxşı adam idin; çünki sənin səyin öz hidayətin üçün idi, insanlar da sənin məişətini təmin edirdilər, bəs behiştə daxil ol! Amma fəqih (Müctəhid) o şəxsdir ki, öz xeyrini insanlara çatdırır və onları düşmənlərin əlindən qurtarır. Behişt nemətlərini onların ixtiyarında qoyur. Allahın razılığını onlar üçün hazır edir. (Qiyamət günü) Müctəhidə deyiləcək: Ey o şəxs ki, Peyğəmbər övladlarının yetimlərinin himayəsini öz öhdəsinə götürmüşdür, zəifləri hidayət etmiş və Peyğəmbər övladlarını və onun övladlarını sevəni sevən şəxs. O şəxslər ki, öz dini məsələlərini səndən öyrənmişdirlər onları şəfaət etməlisən. Bəs o duracaq və o zaman behiştə daxil olacaq ki, onunla dəstə- dəstə insanlar da behiştə daxil olacaqlar.

Bunlar o şəxslərdir ki, onun (alimin) elmindən istifadə etmişdirlər və o şəxsin elmindən ki, o da Müctəhidin elmindən istifadə etmişdir, istifadə etmişdir və o şəxslər ki, qiyamət gününə qədər onun elmindən istifadə edirlər, istifadə etmişdirlər.

Bəs buna diqqət edin ki, alim və abidin arasında olan məqamlarda nə qədər fərq vardır.[5]

Bu cür rəvayətlərdən Müctəhidin məqamının nə qədər böyük olması və onun işi (insanlara dini məsələləri öyrətmək) və axirətdə onun savabını (behişt və başqalarına şəfaətçi olmaq) daha yaxşı anlamlıdır.



[1] - Tövbə surəsi, ayə 122

«ما کانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنْفِرُوا کَافَّةً فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُون»

Əlbəttə bəziləri Ənbiya surəsinin 7- ci ayəsi haqqında

«فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ»

əgər bilmirsinizsə elm əhlindən soruşunş Deyirlər ki, baxmayaraq ki, bu ayə bəzi rəvayətlərə əsasən, Imamlar haqqındadır, amma Müctəhidlərə də şamil olur, çünki ayənin nazil olması yalnız İmamlara dəlalət etmir və hər alimə şamil olur.

[2] - Bax: Səduq, Mənla yəhzuruhul- fəqih, cild 4, səh 420, babul- nəvadir, hədis 5919, Səduq, kitabul- əmali, səh 109, Məclis, 34, hədis 4.

[3] - Peyğəmbərlik (Allahın hökümlərini təbliğ edib və şəriət məsələlərini insanlara çatdırmaq və onları hidayət etmək) qəzavət (insanlar arasında olan ixtilafları həll etmək). Vilayət (islami hökumətə rəhbərlik və tərbiyələndirmək).

[4] - Əlavə məlumat üçün bax: İmam Xumeyni (rəh) bey kitabı, cild 2, səh 629; Vilayət və diyanət, costarhayi dər əndişeye siyasəte İslam, Hadəvi Tehrani, Məhdi, səh 95- 102.

[5] - Biharul- ənvar, cild 2, bab 8, səh 5, hədis 10.

Ətreaflı cavab
Бу суалын изаһлы ҹавабы јохдур.
Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Əgər Allah-taala bizi öldükdən sonra yenidən bu dünyaya qaytararsa, biz islah olunarıqmı?
    6671 Qədim kəlam 2011/09/12
    Əvvəla, insanların meyl və istəyi üzündən yenidən bu dünyaya qayıdışı yaradılış sisteminin və ilahi peyğəmbərlərin besətinin əbəs olmasına səbəb olar. İkincisi, bu insanların dünyaya qayıtması fərz olunsa belə, yenidən yaxşı işlər görəcəyi məlum deyildir. Çünki dünya həmin dünya, onlar da hava-həvəslərə malik olan həmin insanlardır. Belə ki, ...
  • Quran nəzərindən seçilmiş xalqın xüsusiyyətləri nədir?
    8220 Təfsir 2012/09/24
    Quranda “seçilmiş xalq” və onun xüsusiyyətləri ilə əlaqədar nazil olan ayələri araşdırarkən aşağıdakı məsələlər əldə olunur: 1. Qurani-kərim peyğəmbərlərin ümmətindən heç birini bütün cəhətlərdən ideal olan bir xalq (qövm və ümmət) kimi təqdim etməmiş, əksinə onların ümmətlərinin əksəriyyətini məzəmmət etmişdir. 2. Qurani-kərim yalnız ...
  • Kişilər üçün ağ qızıldan istifadə etmək haramdırmı?
    18349 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/09
    Ayətullah əl-uzma Xameneinin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Əgər ağ qızıl adlandırılan şey (metal) başqa bir maddə qarışdırılmasına görə rəngi ağaran həmin sarı qızıldırsa, haramdır. Amma əgər qızılın miqdarı camaat arasında qızıl adlandırılmayacaq dərəcədə az olsa, eybi yoxdur. Platinin də eybi yoxdur. Ayətullah əl-uzma Sistaninin ...
  • Sair bəndələr arasında peyğəmbərlərin və imamların seçilməsinin dəlili nədir?
    8048 Qədim kəlam 2011/11/24
    “Ümumi nübüvvət” dəlillərinə əsasən, Allah-taala bəşəriyyəti hidayət etmək üçün onların öz növündən olan müəyyən insanları seçir ki, örnək, xəlifə və hidayətçi olsunlar. Bu seçki əsla təsadüfi, əsasız və dəlilsiz deyildir.İzah: “İlahi xilafət məqamı”na nail olmaq istedadı və qabiliyyəti hamının batinində və təbiətində qoyulsa da, bütün insanlarda zühur ərsəsinə ...
  • İmam Zaman (ə.c.) barəsində şiə və sünni nəzərləri arasında fərqlər varmı?
    15527 Qədim kəlam 2011/11/09
    Məhdəviyyət inancı və Məhdi (ə)- in zühuru düşüncəsi İslam əqidəsinin mühüm bir hissəsindən sayılır ki, İslam Peyğəmbəri (s)- in müjdə verməsinə əsasən, bütün İslami firqə və məzhəblər arasında formalaşmışdır. Həzrət Məhi (ə)- də aid hədislər əhli- sünnənin məşhur kitablarının çoxunda da gəlibdir. Bu hədislərə yaxşı diqqət etdikdə, imam ...
  • Nə üçün Əbdullah Cəfər Kərbəla səfərində imam Hüseyn (əleyhis-salam)-la getməmişdir?
    9245 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/19
    Əbdullah ibni Cəfərin Kərbəlada iştirak etməməsi ilə əlaqədar çoxlu dəlillər qeyd etmişlər. Onların bəziləri münaqişəlidir və qəbul etmək olmaz. Amma bəzilərinə etimad etmək olar. Onların ən mühümü və yaxşısı Əbdullahın yaşlı və xəstə olmasıdır. Bu, digər tarixi hadisələrlə, o cümlədən öz ailəsini imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın karvanı ilə göndərməsi, Kərbəlada iştirak ...
  • “İslamı zamana əsasən təqdim edək” dedikdə məqsəd nədir? Lütfən bir misalla bəyan edin.
    6932 Təzə kəlam 2011/07/28
    Keçmişdə İslam alimləri müxtəlif məsələləri zaman və məkanın ehtiyaclarına uyğun olaraq irəli çəkirdilər və onların dövründə islamın sistematik bir nizam və quruluş ünvanı ilə irəli çəkilməsinə ehtiyac duyulmurdu. Amma hal-hazırda bu bəhslər irəli çəkilir. Ustad Mütəhhəri (r), Şəhid Sədr ...
  • Bəzi övliyaların, keçmişdə, indi və gələcəkdə olanlardan xəbərdar olmasından məqsəd nədir?
    10319 Qədim kəlam 2011/01/15
    İnsanın məlumatı müxtəlif yollardan insan üçün, yaranır. Bu yollardan biri, qeyblə əlaqədir ki, bunun özünün müxtəlif formaları var. və insanın əqli və ruhi böyüklüyünə və onun Allahın feyz mənbəyinə bağlılığına uyğun olaraq, fərqlənir və geniş və dar olur.İnsanlar adətən özlərini elm təhsilinin adi və təbii yolları çərçivəsində ...
  • Nə üçün şəhadət zamanı bir kişinin şəhadəti iki qadının şəhadətiylə bərabər olur?
    7306 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/04/16
    Əhkam və qanunlar ki, Allah tərəfindən insanlar üçün qoyulmuşdur, təbiət aləmi, dünya varlığının həqiqətləri və insan vücudunun təməliylə müvafiqdir. O cür ki, kişiylə qadın vücud və ruhunun varlığında fərq vardır, bu iki varlığın vəzifə, təklif və əhkamları da bir- birindən fərqlidir. təkliflərdən biri də qazinin yanında şəhadət verməkdir ki, həqiqətlə ...
  • Quranın müqəttiə hərflərinin mənası nədir?
    15630 Quran elmləri 2011/11/17
    Müqəttiə hərfləri o hərflərdir ki, bəzi surələrin əvvəlində gəlir və müstəqil mənaları yoxdur. Bu hərflərin təfsirində müxtəlif nəzərlər və rəylər deyilibdir ki, ən doğru nəzər budur ki, bu hərflər rəmzdirlər Peyğəmbər və övliyalar ondan xəbərdardırlar. «صراط علی حق نمسکه» Cümləsi bəzi mühəqqiqlərin sözüdür və rəvayətlərdə kökü yoxdur. ...

Ən çox baxılanlar

  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    165289 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    165063 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120113 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114350 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111870 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94514 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    55460 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55081 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46691 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46123 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...