Ətraflı axtarış
Baxanların
6412
İnternetə qoyma tarixi: 2012/01/08
Sualın xülasəsi
Rəvayət vardır ki, Allah- Taala Fatimənin paklığına xatir onun övladlarını cəhənnəmə aparmaz. Xahiş edirik onu təhlil edin.
Sual
Bu hədisin sənəd cəhətindən hansı vəziyyətdə olduğunu buyurasız. Rəsuli əkrəm (s) buyurdu: Allah Taala Fatimənin (s.ə.) paklığına xatir onun övladlarının cəhənnəmə aparmaz? (Biharul- ənvar, cild 43, səh 20, 231, 232).
Qısa cavab

Bu rəvayət şiə və Əhli- sünnə kitablarında vardır və onu nəql edən ravilərin və mənbələrin çoxluğu ona etimad etməyə dəlildir.

Amma bu qeyri- müəyyənlik həmişə olubdur ki, bu hədisin genişliyi və əhatə dairəsi hara kimidir? Başqa rəvayətlərə əsasən bu nəticəyə gəlmək olar ki, ancaq həzrət Zəhranın (s.ə.) vasitəsiz övladları o həzrətin nəcibliyinə, şərəfinə xatir günahdan hifz olunar və nəticədə cəhənnəmdən azad olarlar. Amma vasitə ilə olan övladları (nəvə- nəticələri) baxmayaraq ki, üstünlüklərdən faydalanarlar, lakin cəzaların qarşılığında kamil şəkildə hifz olunmazlar.

Ətreaflı cavab

Biharul- ənvarda bu məzmunda (mənada) bir rəvayət vardır:

«بِإِسْنَادِ التَّمِیمِیِّ عَنِ الرِّضَا عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ قَالَ النَّبِیُّ ص إِنَّ فَاطِمَةَ أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَحَرَّمَ اللَّهُ ذُرِّیَّتَهَا عَلَى النَّار»[1]

Peyğəmbər (s) buyurdu: Allah- Taala Fatimənin (s.ə.) nəcibliyi hörmətinə cəhənnəm atəşini onun övladlarına haram etdi.

Bu rəvayət "uyuni əxbarir- Rza (ə) " kitabında da həmin məzmunla yad edilibdir.[2]

Şiə və əhli- sünnədən çoxlu ravilərə və mənbələr bu hədisi nəql edib və onunla əlaqədar nəzəriyyələr və suallar ediblər[3] ki, bu da bir növ bu rəvayətin əslinin qəti şəkildə baş verməsi nişanəsidir.

Onuncu əsrdə Əhli- sünnə müəlliflərindən biri bu rəvayəti bəyan edəndən sonra elan edir ki, düzgün nəticə budur ki, bu rəvayətin sənədi nisbətən yaxşıdır. Necə ki, başqa kitablarda geniş şəkildə bəyan etmişəm, onun saxta olmaq nəzəriyyəsi düzgün deyil.[4]

Amma bu rəvayətlə bağlı o şey ki, bəhs və söz- söhbət yeri olub budur ki, bu rəvayətin əhatə dairəsi hara kimidir? Görəsən onun ancaq məxsus şəxslərdə məhdudluğunu qəbul edək, yoxsa o həzrətin (s. ə.) bütün nəvə- nəticələri onun misdaqındadırlar?

Şiə rəvayətlərindən ələ gələn budur ki, güya seyyidlərdən bəzisi bu hədisi Allah- Taala tərəfindən yaşıl işıq kimi dəyərləndirirlər. Onların səhvlərinin hamısı bu baxışda bağışlanıb və heç bir cəza onlara verilməyəcək.

Məsum İmamlar (ə) bu baxışla (nəzəriyyə ilə) mübarizə edib və elan ediblər ki, belə bir rəvayət gərək Əhli beytə nisbət verilənlərdən bəzisinin sui- istifadəsinə səbəb olmaya. Bu rəvayətlərdən bəzisinə işarə olunur:

  1. Həsən ibn Musa rəvayət edir ki, Xorasanda səkkizinci İmamın hüzurunda idim. İmamın məclisdə olan qardaşı Zeyd ibn Musa bir dəstəni öz ətrafında cəmetmişdi və fəxrlə onlara deyirdi ki, biz kimik və kimik!

Bu sözləri, başqa bir dəstə ilə söhbət edən İmam Rza (ə) eşitdi və qardaşı tərəfə üz döndərərək buyurdu: Cəhənnəm atəşi Fatimə (s.ə.) övladlarına onun nəcibliyi etiramına haramdır rəvayəti səni məğrur edib?! Allaha and olsun ki, bu rəvayətin dairəsi imam Həsən, İmam Hüseyn (ə) və Həzrətin (s. ə.) vasitəsiz başqa övladlarını əhatə edir. Ədalətlidir ki, (atam) Musa ibn Cəfər (ə) Allah- Taalanın əmrini yerinə yetirə, gündüzləri oruc ola və gecələri ibadətlə keçirə və sən günah edəsən, əmrə tabe olmayasan, o vaxt hər ikiniz qiyamət günündə eyni olasınız?! Belə olan halda sən Allah- Taalanın yanında ondan əzizsən! (Çünki, sən günahla bir dərəcəyə yetişmiş olursan ki, o itaətlə ona əl tapır).

(Bizim cəddimiz) İmam Səccad (ə) bu barədə buyururdu ki, seyyidlərin yaxşı əməl sahibləri başalarından fərqli olaraq ikiqat savab apararlar və onların pis əməl sahibləri də ikiqat cəzalandırılacaqlar![5]

Bu rəvayətin oxşarı başqa mənbələrdə, başqa ibarətlərlə müşahidə olunur.[6]

  1. Həmmad ibn Osman rəvayət edir ki, Fatimənin (s.ə.) övladlarının atəşdən nicat tapmasına aid nəbəvi rəvayəyin təfsiri barədə altıncı İmamdan (ə) sual etdim. Buyurdu ki, bu rəvayətdən məqsəd, o həzrətin (s.ə.) vasitəsiz övladları, yəni Hüseyn (ə), Zeynəb və Ummu Gülsümdür.[7]

  2. Bir nəfər İmam Sadiqə (ə) dedi ki, bu hədis, Fatimənin (s.ə.) övladları olan bütün seyyidlər üçün əmannamə deyilmi? İmam (ə) buyurdu: Nadansan? Həqiqətən bu rəvayətdən məqsəd təkcə Həsən və Hüseyndir ki, məsum Əhli- beytdən bir parçadırlar. Amma onlardan başqasının barəsində bunu bilmək lazımdır ki, əgər bir şəxsin pis işi və rəftarı onun məqamın aşağı gətirə, onu pərhizkarlara nisbət vermək onu ucaltmayacaq.[8]

Əlbəttə başqa rəvayətlərdə vardır ki, deyilənlərin əksini onlardan ələ gətirmək olar.[9] Amma Qurani və İslami meyarlar və üsullara diqqət etməklə baxmayaraq ki, məxsus dəstənin daha çox üstünlüklərə malik olduğunu bilmək olar, lakin onların pis işi yerinə yetirməkdə mütləq əməl azadlığı və hər cür cəzadan kamil hifz olunmaları, dini təlimlərlə müvafiq deyil. Və Zəhranın (s.ə.) vasitəsiz övladlarının nicat tapması, onlara, analarının nəcibliyinə xatir əta olunmuş bəsirətdən baş verən savabdır. Bunun arxasınca, bu alicənablar öz ixtiyarları ilə günahın dövrəsinə getməyiblər.

 



[1] - Məclisi, Məhəmməd Baqir, Biharul- ənvar, cild 43, səh 20, Müəssisətul- vəfa, Beyrut, 1404 h.q.

[2] - Şeyx Səduq, Uyuni əxbarir- Rza (ə), cild 2, səh 63, hədis 264, Cavan nəşriyyatı, Tehran, 1378 h. q.

[3] - İbn Şərh Aşub, Mənaqibu ali əbi Talib, cild 3, səh 325, Əllamə nəşriyyatı, Qum, 1379. H.q. Meqrizi, Təqiyud- din, Əmtaul- əsma, cild 4, səh 169, Beyrut, Darul- kutubil- elmiyyə, 1420, h.q.

[4] - Salehi Şami, Subulul- huda vər- rəşad fi sirəti Xəyril- ibad, cild 11, səh 50, Darul- kutubil- elmiyyə, Beyrut, 1414 h.q.

[5] - Şeyx Səduq, Uyuni- əxbarir- Rza (ə), cild 2, səh 232, hədis 1.

[6] - Erbəli, Əli ibn İsa, Kəşful- ğümmə, cild 2, səh 310, Məktəbətu bəni Haşimi, Təbriz, 1381, h.q.

[7] - Şeyx Səduq, Məaniyul- əxbar, səh 106, hədis 3, Cameeye Müdərrisin nəşriyyatı, Qum, 1361, h. ş. (Bu kitabın əvvəlki rəvayəti də həmin mövzu ilə əlaqəli idi).

[8] - İbn Əbil- Hədid, Nəhcül- bəlağənin şərhi, cild 18, səh 252, Ayətullah Mərəşinin kitabxanası, Qum, 1404, h.q.

[9] - Ravəndi, Qutbud- din, Əl- xəraic vəl- cəraih, cild 1, səh 281, İmam Məhdi (ə.c.) üəssisəsi, Qum, 1409, h. q.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Uşaq saldırmaq haramdırmı?
    32096 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/07/18
    `Uşaq saldırma haram və böyük günahlardandır. Bu işi görən tövbə etməli və kəffarəsi (iki ay bir- birinin ardınca oruc tutmaq) var. onun diyəsi də belədir. Rüşeyim uşaqlıqda qərarlaşandan sonra, 40 gün müddətində spermadır. Onu saldırmağın diyəsi bu müddətdə 20 misqal şərii qızıl sikkədir ki, hər ...
  • Bir kosmonavt səmada qibləni necə təyin etməli, necə dəstəmaz alıb və namaz qılmalıdır; onun namazı tamamdır yoxsa qəsr?
    7543 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Vacib namazlar, heç bir şəraitdə insanın boynundan götürülmür. Hər bir müsəlman ki, təklif yaşına çatmışdırsa, vacibdir hər hansı bir halda mümkündürsə öz namazını qılmalıdır. O şəxslər ki, səmadadırlar əgər yer kürəsinə doğru üzlərini çevirsələr qibləyə doğru durmuşdurlar. Amma yer kürəsinin hansı tərəfdə olduğunu təyin edə bilməyirlərsə dörd tərəfə namazlarını ...
  • Rəvayət vardır ki, Allah- Taala Fatimənin paklığına xatir onun övladlarını cəhənnəmə aparmaz. Xahiş edirik onu təhlil edin.
    6412 Hədis elmləri 2012/01/08
    Bu rəvayət şiə və Əhli- sünnə kitablarında vardır və onu nəql edən ravilərin və mənbələrin çoxluğu ona etimad etməyə dəlildir.Amma bu qeyri- müəyyənlik həmişə olubdur ki, bu hədisin genişliyi və əhatə dairəsi hara kimidir? Başqa rəvayətlərə əsasən bu nəticəyə gəlmək olar ki, ancaq həzrət Zəhranın (s.ə.) vasitəsiz övladları o ...
  • Qadın məhkəmədə hakim ola bilərmi?
    7590 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/06/18
    Din alimləri və mütəxəssisləri bu mövzuda bir araya gəlməmişdirlər. Yəni bu mövzu barəsində müxtəlif nəzərlər irəli sürmüşlər. bunu da qeyd edək ki, bu məsələ İslam dininin zəruri və fundamental inancları sırasında deyildir. Qadının hakim olması ilə müxalif olan kəslər icmaya və hədislərə əsaslanırlar. Amma bu ...
  • Nə üçün Allah Evinin üstünə çəkilən parça yalnız qara rəngdədir?
    7480 Dahilərin sirəsi 2012/02/13
    Hal-hazırda Kəbə Evinin üstünə çəkilən qara rəngli parça “Kəbənin köynəyi”, “Kəbənin pərdəsi”, yaxud “Kəbənin paltarı” adlandırılır. Bu pərdə son əsrdə qara rəngli olmuş və Quran ayələri onun üzərində gözəl xətlə və qızılı rəngdə yazılmışdır. Amma əvvəllər bu pərdə üçün digər rənglərdən istifadə olunurdu. İbni İshaq yazır: “Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi ...
  • Aya məsum olmayan Müctəhiddən itaət etməyə dəlalət dən ayə və rəvayətə işarə edə bilərsinizmi?
    6620 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qurani- kərim buyurur: Və yaxşı deyildir müsəlmanlar hamısı (cihad üçün) hərəkət etsinlər. Bəs nə üçün o dəstələrdən bir hissəsi köçmürlər ki, (bir hissəsi qalsın və) dində məlumat əldə etsinlər və öz qövmlərini ki, onlara doğru qayıtdılar, qorxutsunlar ki, onlar (İlahi əzabdan) qorxsunlar.[1] Quran, bu ayədə ...
  • Şirkətlərin və idarələrin personelinə (işçilərinə) girov adıyla ödənilən məbləğə xüms gəlir?
    5636 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/30
    İmam Xumeyni və Məqami müəzzəm Rəhbərin fətvasına uyğun olaraq o pul ki, idarələr şirkətlər və fabriklərdən fəhlə işçi və personelinə girov adıyla verilir o puldan hər nə qədər xüms ilindən artıq qalarsa onun xümsu ödənilməlidir.[1]
  • Bu elmi bir həqiqətdir ki, insan yer səthindən asimana tərəf nə qədər çox qalxsa, fəzada oksigenin miqdarı bir o qədər azalır. Bu mətləbə işarə edən Quran ayəsi hansıdır?
    6854 Təfsir 2012/09/24
    Quranın hərtərəfli bir kitab olması barəsində bəhs edən alimlər və müfəssirlər “görəsən Quran yeni elmlərin bütün incəliklərini bəyan edibmi, yoxsa bu barədə heç bir söz deməmişdir?” məsələsində nəzər ixtilafına malikdirlər. Bəziləri inanır ki, Quran elmi bir ensiklopediya kimi bütün elmi məsələlərin incəliklərini özündə əhatə edir. ...
  • İmam Zaman (əleyhis-salam)-ın bizdən razı olmasını necə başa düşmək olar?
    6086 Əməli əxlaq 2011/10/22
    İmam Zaman (əleyhis-salam)-ın şiələri olan həqiqi möminlər həm özlərini, həm də əməllərini anbaan o həzrətin hüzurunda görür, o əziz insanın şərf xatirini kədərləndirməmək, yaxud o həzrətin xüsusi inayətlərindən məhrum olmamaq üçün, habelə o həzrətin diqqətini daha artıq cəlb etmək və ona yaxınlaşmaq üçün ruhi-mənəvi ...
  • "Möminlər"dən məqsəd müsəlmanların hansı dəstəsidir?
    8848 Qədim kəlam 2011/07/02
    Möminlər Allahın varlığını təsdiq edən, Onun müqabilində təslim olan, bütün ilahi peyğəmbərlərə iman gətirən və bunlara əməl etməkdə də israrlı olanlardır.Nəzərinizə çatdıraq ki, imanın mərtəbə və dərəcələri vardır. Quran ayələrinə, Peyğəmbərdən (s) nəql olunan hədislərə əsasən Əhli-beytin (ə) vilayətinə etiqad bəsləmək imanın ali və əsil mərtəbələrindəndir. Quran ayələri vasitəsi ...

Ən çox baxılanlar

  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    165475 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    165109 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120164 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114441 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    112037 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94583 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    55602 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55108 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46751 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46177 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...