Ətraflı axtarış
Baxanların
11103
İnternetə qoyma tarixi: 2012/04/18
Sualın xülasəsi
Namazın axırında deyilən üç sualın səbəbi nədir və ikinci və üçüncü salamların xitab olunanları kimlərdir?
Sual
Niyə namazda salam veririk? Bu üç salamdan məqsəd «ایها النبی، علینا و علی عبادالله الصالحین، علیکم» nədir? Birinci salamdan məqsəd zahirən Rəsul əkrəmdir (s), amma ikinci salamın " علینا و علی عباد الله الصالحین" və üçüncü salamın " علیکم" mənası nədir?
Qısa cavab

Ərəb dili və ədəbiyyatına əsasən həm görüşəndə, həm də ayrılanda salam etmək olar. Bu üç salam hədislərdə zikr olublar, amma heç bir kəs bunları birlikdə vacib bilməyibdir. Bu salamların mənasını başa düşmək üçün onların mənasına diqqət etmək lazımdır:

Tərcümə:

- "Ey Peyğəmbər! Salam olsun sənə və Allahın rəhməti və bərəkəti".

- "Aləmin Rəbbindən biz namaz qılanlara və onun yaxşı bəndələrinə salam olsun".

- "Allahın salamı, rəhməti və bərəkəti siz möminlərə olsun".

Bu tərcüməyə diqqət etməklə müəyyən olur ki, salamlarda olan şəxs əvəzlikləri kimlərə qayıdır. İmam Sadiq (ə) salamın mənası barədə buyurubdur: Namazın axırında salamın mənası amandır (rahatlıqla və təvazökarlıqla yerinə yetirən şəxs. Dünya bəlalarından onun üçün aman və axirət əzabından nicat vardır. Və salam, İlahi adlardan biridir.

Ətreaflı cavab

Birinci suala cavab tapmaq üçün (sayt: 12808) 13141 göstəricilərini mütaliə edin.

Necə ki, bilirsiz namazın üç salamı var.

«السلام علیک ایها النبی و رحمة الله و برکاته"، "السلام علینا و علی عباد الله الصاحین" و "السلام علیکم و رحمة الله و برکاته»[1]

Mərcəyi təqlidlər bunların hər üçünü birlikdə vacib bilmirlər. Bunlardan hansının vacib, hansının isə müstəhəb (ya hansı gərək ehtiyat üzərində oxuna) olması barədə fəqihlər tərəfindən müxtəlif nəzərlər verilibdir.

Ərəb dili və ədəbiyyatına əsasən həm görüşəndə, həm də ayrılanda salam vermək olar və hansısa yerə məxsus deyil. Bu cəhətdən, namazın axırında bunun istifadə olunması Təəccüblü bir iş deyil və ərəb ədəbiyyatında geniş istifadəsi vardır.

Amma namazın birinci, ikinci və üçüncü salamlarında bu salamların kimə aid olmasını müəyyənləşdirmək və bizim salamlarımızın kimin üçün olmasını aydınlaşdırmaq üçün lazımdır ki, onun mənasına diqqət edək. Fqhi risalələrdə bu üç salam üçün qeyd olunan tərcümələrə əsasən bunların məqsəd və hədəflərini ələ gətirmək olar.

Birinci salam: "Ey Peyğəmbər! Salam olsun sənə və Allahın rəhməti və bərəkəti".

İkinci salam: "Aləmin Rəbbindən biz namaz qılanlara və onun yaxşı bəndələrinə salam olsun".

Üçüncü salam: "Allahın salamı, rəhməti və bərəkəti siz mönimlərə olsun".[2]

Bu tərcüməyə diqqət etməklə müəyyən olur ki, salamlarda olan şəxs əvəzlikləri kimlərə qayıdır.

Üçüncü salamda olan "ələykum" əvəzliyi barədə rəvayət vardır və onun məxsus yerə aid olduğunu bəyan edir, lakin tərcümədə deyildiyi kimi bu əvəzliyin kamil nümunəsi möminlərdirlər.

İmam Sadiq (ə) salamın mənası barədə belə buyurubdur: "Namazın axırında salamın mənası amandır; yəni Allahın əmrini və Peyğəmbərin (s) sünnətini ixlas və təvazökarlıqla yerinə yetirən şəxs. Dünya bəlalarından onun üçün aman və axirət əzabından nicat vardır. Və salam, İlahi adlardan biridir".[3]

Salamı zikr etməyin hikməti barədə bir neçə ehtimalın olduğunu söyləmək olar. Namaz, yaradanla bəndənin arasındakı danışıq olduğundan, namazdan sonra olunan duanın Allah- Taala vasitəsilə qəbul olunmasını söyləmək olar. Biz, bu salamlarla Allahın rəhmət və salamını Peyğəmbər, özümüz və başqa namaz qılanlar üçün istəyirik. Bu iş öz- özlüyündə dəyərli və əhəmiyyətlidir və namaz üçün ali bir sonluq ola bilməz. Həmçinin insanın salam ilə namazı tamamlaması ləyaqətli bir işdir. İmam Sadiqin (ə) rəvayətində namazın salamının aman mənası ilə mənalandırılması bu məna ilə eyni xüsusiyyətə malikdir.

Axırda bunu qeyd etmək lazımdır ki, bu salamlar barədə çoxlu irfani təfsirlər (şərhlər) olubdur.

Onlardan birini zikr etməyin faydası ola bilər.

İmam Xomeyni (r) namazın salamının şərhində buyurub: "Elə ki, zahid bəndə fənanın başlanğıcı olan  səcdə məqamından özünə gəldi, onun üçün agahlıq halı baş verdi və məxluqatdan qeyb olma halından hüzur halına müraciət etdi, mövcudata salam verər. Səfərdən və qeybdən qayıdanın salamı kimi. Bəs, səfərdən birinci qayıdışda Peyğəmbərə (s) salam verər... və ondan sonra mövcudatın başqa aşkarlarına ətraflı və cəm şəkildə diqqət edə".[4]

 


[1] - Şeyx Tusi, Ət- təhzib, cild 2, səh 93, Darul- kotobil- İslamiyyə, Tehran, 1365, hicri şəmsi.

[2] - Hüseyni Sistani, seyid Əli, Tozihul- məsail, səh 218, Surur nəşriyyatı, Qum 1418 hicri qəməri.

[3] - Əllamə Məclisi, Biharul- ənvar, cild 82, səh 308, Əl- vəfa müəssisəsi, Beyrut- Livan, 1404 hicri qəməri.

[4] - İmam Xomeyni, Namazın ədəb qaydaları, səh 366, İmam Xomeyninin əsərlərini nəşr və tərtib edən müəssisə, 1370 hicri şəmsi.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Cəmiyyətin dini dəyişdirilə bilərmi?
    5668 Təzə kəlam 2010/11/10
    Bu sualın cavabında əvvəlcə gərək nəyin nəzərdə tutulduğu aydınlaşdırılsın. Bəzən “cəmiyyətdə dinin dəyişdirilməsi” dedikdə məqsəd hər hansı bir cəmiyyət tərəfindən qəbul olunan haqq və ilahi dinin əslini dəyişdirmək ola bilər. Bu fərzdə söhbət dini ünsür və mərifət məsələsinin dəyişdirilib-dəyişdirilməməsi, sabit qalıb-qalmaması, onun hüdudlarının genişləndirilməsi və ya məhdudlaşdırılması olacaqdır. ...
  • Zehn və zəkanın maddi və mənəvi güclənməsi üçün olan yolları ayə və rəvayətlərdən açıqlayın.
    11943 Əməli əxlaq 2011/07/02
    Bəzi işlər ki, hafizə və düşüncənin güclənməsində təsir qoyur bir çox dəstəyə bölünür: A: Mənəvi işlər: 1.             Allahı yad etmək (şəri vəzifələrə əməl etmək və ibadfətləri yerinə yetirmək xüsusiylə də namazı ilk vaxtında qılmaq). ...
  • Mən hənəfi məzhəbinə tabeyəm. Şəri cəhətdən internet vasitəsi ilə bir kəslə tanış olmaq və izdivac etmək caizdirmi? Belə bir izdivac davam edib möhkəm qala bilərmi?
    7398 İzdivac xütbəsi 2012/09/24
    Siz hənəfi məzhəbinə tabe olduğunuza görə münasib olar ki, bu məzhəbin alim və fəqihləri ilə əlaqə yaradaraq cavabınızı onlardan alasınız. Şübhəsiz, onlar bu barədə özlərinə məxsus olan cavabları verəcəklər. Amma bizim İranda yaşayan və şiə məzhəbində olduğumuzu bilə-bilə sual verdiyinizdən, belə hesab edirik ki, bu mühüm məsələdə ...
  • Aya müsəlmanların rəhbərləri üçün müsəlmanların vəliyyi əmri" ləqəbini istifadə etmək düzgündürmü?
    5206 Siyasət fəlsəfəsi 2012/03/11
    Qeyd olunmuş ayəyə əsasən, cavab insanların nəfslərinə və mallarına vəli və sahib olmaq Allaha malikdir və yalnız Allahın izniylə bu iş həyata keçir, o cür ki, bizim də etiqadımız bundan ibarətdir bu qüdrət və ixtiyar Peyğəmbərdən (s) sonra bir- bir İmamlara (ə) verilmişdir. Amma İmam Zamanın (ə) ...
  • İslam və xristiyanlıqda mənəviyyatın fərqləri?
    7600 Təzə kəlam 2011/10/04
    Hər bir dində mənəviyyatın dəyər və etibarı, həmin dinin dəyər və etibarı ilə birbaşa əlaqəsi vardır. Xristiyanların özlərinin də etiraf etdiyinə görə xristiyan dininin mənbələri ağıla zidd təlimlərlə zəngindir. Təbii ki, belə mənbələrdən götürülən mənəviyyat bir çox kənara çıxmalarla müşahidə olunacaqdır. Bu islamla xristiyanlıq arasında olan ən mühüm ...
  • Son zamanda gələn insanların hamısı mömin və behişt əhlidirmi?
    5045 Təfsir 2011/08/23
     İmamZamanın (əc) dövründədəhəmgünahkarvəcəhənnəmliyəlayiqvəhəmdəbehişlikvə
  • Hər kəs ölsə və onun boynunda beyət olmasa və beyət etməmiş ölsə, cahiliyyətdə ölənlər kimi ölüblər, hədisi Peyğəmbərin (s) özünə də şamil edilirmi?
    5759 Qədim kəlam 2012/01/16
    Beyətin iki tərəfi vardır. Onun bir tərəfi beyət edən , o biri tərəfi isə beyət olunandır (rəsul ya imam). Bunu nəzərə alsaq ki, Peyğəmbər, rəhbər və imamdır, buna əsasən peyğəmbər, beyət edən deyil, beyət olunandır. Bu cəhətdən aydındır ki, bu rəvayətin məqsədi (sualda qeyd olunan rəvayət ) təkcə imamı tanımaq ...
  • Xəcalətin kökü nədir?
    8441 Nəzəri əxlaq 2012/06/13
    "Xəcalət" "utancaqlıq" mənasındadır. Utancaqlıq yəni, özünə həddən artıq diqqət və digərləri ilə qarşılaşmaqdan qorxmaq. Utancaqlıq həya ilə eyni mənada deyil. Həya özünü saxlamağa qüdrətin olmasıdır ki, iradə üzündən olan və dəyərli bir işdir. Ayə və rəvayətlərdə ona yaxşı qiymət verilir. Amma utancaqlıq tamamilə iradə ...
  • Həftə içində qılınan müstəhəb namazlarla, bidət sayılan zuha namazının arasında olan fərq nədir?
    7458 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/18
    Şiə nəzərində zuha namazı bidət sayılan bir əməldir. Yalnız cümə günü istisna olunmaqla. Sünnü məzhəbində də bəziləri onun bidət olduğunu hesab edirlər. Amma həftə daxilində olan digər namazlar bidət deyil, müstəhəb sayılır; çünki Seyyid ibni Tavus həftə daxilində müstəhəb namazlara aid olan rəvayəti zuha ünvanında ...
  • Haram yeməyi meyl etməyin hökmü nədir?
    6773 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/13
    Əgər bir şəxs yemək yedikdən sonra, bilsə ki, yediyi yemək haram yeməkdir və ehtimal verməmişdir ki, haramdır bəlkə halal olmasının nişanələrini hiss etmişdir, misal üçün bir müsəlmandan almışdır ki, günah iş görməmişdir. Amma əgər yemək barəsində şəkk edibdirsə misal üçün müsəlman olmayan bir şəxsdən almışdır, belə bir halda təhqiq etməli ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    157300 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    138013 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    113176 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    103363 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    86786 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    78526 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    50873 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    39446 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Saqqal və bədən tüklərini kəsməyin hökmü nədir?
    38921 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/08/09
    Ülgüc və ya üz qırxan maşınla yalnız üz tüklərini (saqqalı) dibindən qırxmaq[1] (belə ki, başqaları - onun üzündə saqqal yoxdur – deyə) ehtiyat vacibə görə caiz deyil.[2] Əlbəttə, saqqalın bir hissəsini belə kəsmək, onu tam kəsmək hökmündədir.
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    38394 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".