Ətraflı axtarış
Baxanların
9938
İnternetə qoyma tarixi: 2010/03/11
Sualın xülasəsi
Нәјә ҝөрә исламда мүртәд шәхси едам едирләр? Мәҝәр бу инсанын азадлығына зидд иш дејил?
Sual
Нәјә ҝөрә исламда мүртәд шәхси едам едирләр? Мәҝәр бу инсанын азадлығына зидд иш дејил?
Qısa cavab

Мүртәдлик диндән хариҹ олмағы изһар етмәјә дејилир. Чох вахт бу иш диҝәрләринин дә диндән чыхармасына сәбәб олур. Мүртәдин һөкмү диндән чыхана аид олур, лакин нә гәдәр ки, шәхс бу әгидәни изһар етмәјиб ону ҹәзаландырмазлар. Беләликлә, мүртәдин ҹәзасы онун шәхси әгидәсинә ҝөрә јох, иҹтимаи ҝүнаһа мүбтәла олмасына ҝөрәдир.

Мүртәд, ҹәмијјәтин үмуми дини руһијјәсинә хәләл ҝәтирир вә диндә дәрин елми мәлуматы олмајан ҹәмијјәтин диндарлығыны тәһлүкә алтына алыр. Исламын әввәлләриндә бир дәстә ислам дүшмәнләри мүсәлманларын иманларыны зәифләтмәкдән өтрү ислама ҝәлмәләрини заһирдә бәјан едир сонра диндән чыхырдылар.[i]

Ислам бу тәһлүкәли әмәлин гаршысыны алмагдан өтрү она ағыр ҹәза тәјин едир. Бахмајараг ки, онун исбат јолуну чәтин гәрар вермишдир. Белә ки, исламын әввәлләриндә чох аз инсан бу ағыр ҹәзаја мәһкум олмушдур. Бу ҹәһәтдән ҹәзанын руһи тәсири ислам ҹәмијјәтиндә она мүбтәла олмағын гаршысыны алмыш вә ҹәмијјәтдә сағлам мүһит јаратмышдыр.



[i] Али Имран сурәси-72

Ətreaflı cavab

Бу суалы ҹавабландырмагдан өтрү бир нечә мәсәләјә диггәт етмәк лазымдыр:

Биринҹи мәсәлә:  Мүртәд кимдир? Мүртәд, исламдан хариҹ олуб күфрү сечмәсини изһар едән мүсәлмандыр.[1] Диндән хариҹ олмаг, динин өзүнү көклү вә ја динин көкләриндән биринин (төвһид, пејғәмбәрлик, мәад) инкары әсасында һасил олур. Һәмчинин, динин бүтүн мүсәлманларын нәзәриндә зәрури сајылан һәр һансы бир ашкар һөкмүнү вә ја пејғәмбәрлијин инкарына сәбәб олан бир зәрури мәсәләни билә-билә гәсдән инкар етмәк мүртәд олмаға сәбәб олур.[2]

Мүртәдлик ики гисмдир: Фитри мүртәд вә милли мүрдәт.

Фитри мүртәд о кәсдир ки, нүтфәси мүсәлман ата анадан олмуш, доғулмуш вә һәдди булуға чатдыгдан сонра исламда олмағы изһар етмиш даһа сонра исә исламдан хариҹ олмушдур.[3]

Милли мүртәд о шәхсдир ки, нүтфәси бағланан анда ата анасы кафир олсун, һәдди булуға чатдыгдан сонра өз ихтијары илә исламы гәбул вә изһар етсин, сонра тәзәдән кафир олдуғуну бәјан етсин.[4]

Икинҹи мәсәлә: Ислам мәзһәбләриндә вә илаһи динләрдә мүртәдин ҹәзасы нәдир?

Шиә мәзһәбиндә мүртәд шәхсин ирс вә аилә мәсәлләриндә мәхсус һөкмләри вар ки, онлары бу мөвзуда арашдырмаг бизим суал олунан бәһсимиздән хариҹдәдир. Мүртәд шәхсин һөкмү будур: Әҝәр фитри мүртәд киши олса, өлүмә мәһкумдур. Газинин јанында төвбәси дә гәбул дејил. Амма, әҝәр милли мүртәд киши олса әввәлдә она төвбә етмәк тәклифи олунур. Әҝәр төвбә етсә азад олунур, јохса, өлүмә мәһкум олур.[5]  Мүртәд гадын, истәр милли, истәрсә дә фитри олсун өлүмә мәһкум дејил. Она әввәл төвбә тәклиф олунур, гәбул етсә азад олунур, әкс һалда зинданда сахланылыр.

Әһли-сүннәт фигһиндә исә мәшһур будур ки, мүртәдә бүтүн нөвләриндә, истәр милли олсун, истәр фитри, истәр киши олсун, истәрсә дә гадын, әввәлҹә төвбә тәклиф олунур, әҝәр төвбә етсә азад олунур, әкс һалда өлүмә мәһкум олунур.[6] Диҝәр илаһи динләрдә мүртәдлик бөјүк ҝүнаһлардан сајылыр вә һөкмү дә өлүмдүр.[7] Беләликлә, демәк олар ки, мүртәдлик бүтүн динләрдә вә мәзһәбләрдә ән бөјүк ҝүнаһ сајылыр вә азҹа ихтилафла ҹәзасы өлүмә мәһкум олмагдыр.[8]

Үчүнҹү мәсәлә:  Мүртәдин ҹәзасынын һикмәти.

Мүртәдин ҹәзасынын һикмәтини ајдынлашдырмагдан өтрү бир нечә мәтләбә диггәт јетирмәк лазымдыр:

1-             Ислам һөкмләри ики гисмә, фәрди вә иҹтимаи һөкмләрә бөлүнүр.  Иҹтимаи һөкмләр ҹәмијјәтин мәсләһәтләринә ујғун тәнзим олунур. Бәзән бу мәсләһәтләр фәрдин бәзи азадлыгларыны мәһдудлашдырыр вә бу мәсәлә һеч бир ҹәмијјәтдә инкар олунмур.

2-             Мүртәд шәхс әҝәр һаггы танымагдан өтрү вар гүввәсини сәрф етсә вә ондан сонра инкар етсә, фәрди нөгтеји нәзәрдән Аллаһ јанында ҝүнаһкар сајылмаз.[9] Амма, әҝәр бу ишдә сәһләнкарлыг етсә, фәрди һөкмдә дә ҝүнаһкар сајылыр. Мүртәд, һәр вахт өз нәзәријјәсини ҹәмијјәтдә елан етсә, артыг онун ҝүнаһына иҹтимаи нәзәрдән бахылыр вә бу саһәдә иҹтимаи һөкмләр вә ҹәзалар она аид олур. Чүнки:

Әввәла: Мүртәд, ҹәмијјәтдә башгаларын һүгугларыны позур. Белә ки, ҹәмијјәтдә диндарларын зеһниндә шүбһә иҹад едир вә ајдындыр ки, ҹәмијјәтин руһијјәсинә шүбһә салмаг о ҹәмијјәтин иман ҹәһәтдән зәифләмәсинә сәбәб олур. Ҹәмијјәтдә тәкҹә дин мүтәхәссисләрин шүбһәләрә ҹаваб тапа билмәси вә үмуми әһалинин бу саһәдә јалныз үмуми мәлумата малик олуб шүбһәләрә ҹаваб тапа билмәмәси ҹәмијјәтин сағлам руһијјәсинә мәнфи тәсир гојур. Һалбуки, һәр бир ҹәмијјәтин мәнәви ҹәһәтдән сағлам олмасы һүгугу вардыр.

Икинҹи: Ҹәмијјәтин иман руһијјәсинин горунмасы, шүбһәсиз әһалинин һаггы олдуғу үчүн ислам бу һаггы ҹәмијјәтин мәсләһәтинч һесаб едир, дини шүарларында да бу сәмтә тәшвиг едир[10] вә бу һөрмәти сындырмагдан пәрһиз етмәји төвсијә едир.[11]  Нәтиҹә будур ки, мүртәдин фәрди һөкмү ҹинајәт олмаса да иҹтимаи ҹәһәтдән ән бөјүк ҹинајәт вә ҝүнаһ сајылыр.

Үчүнҹү: Мүртәдлијин ҝүнаһ олмасыны нәзәрә алараг онун ҹәзасынын фәлсәфәси һаггында ашағадакылары бәјан етмәк олар:

А) Ҹәзаја лајиг олмалары;  Мүртәдә ҹәза ҹәмијјәтин нәзминдә вә әхлагында хәләл иҹад етдијинә ҝөрә верилир. Ҹәмијјәтдә әхлаг, дин вә мәзһәб ҹәһәтдән ҹинајәт нә гәдәр бөјүк олса онун ҹәзасы да бир о гәдәр ағыр олар. Ајдындыр ки, ҹәмијјәтин нә гәдәр инкишаф етмәсинә бахмајараг мәнәви вә дини ҹәһәтдән зәифлијә тәрәф ҝетмәси, әсл хошбәхт һәјатдан узаглашмасы демәкдир. Бу сәбәбә ҝөрә мүртәдликдән әлавә, ҹәмијјәтин етигад вә үмуми иманынын зәифлијинә сәбәб олан һәр бир әмәлин ҹәзасы ағырдыр. О ҹүмләдән, Пејғәмбәрә (сәллалаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) вә пак Мәсумлара (әлејһимуссалам) еһтирамсызлыг етмәк. Чүнки, әҝәр ҹәмијјәтдә белә шәхсләрин мүгәддәслији сынса, онда бу динин тәһриф олунмасына вә арадан ҝетмәсинә сәбәб олур.

Б) Мүртәдин ағыр ҹәзасы онун бу етигадынын ҹәмијјәт ичиндә јајылмасынын гаршысыны алыр. Мүртәд, нә гәдәр ки, өз етигадыны изһар етмәјиб о, иҹтимаи ҝүнаһа мүбтәла олмајыб. Ислам тәрәфиндән мүртәдлијә ағаз ҹәзанын тәјин олунмасы бу әмәлин ҹәмијјәтдә јајылмасынын гаршысыны алмаға хидмәт едир.

В) Динин ҹәмијјәтдә әһәмијјәтли нишан верилмәси.

Һәр бир ҹәмијјәтин һүгуги вә ҹәза ганунлары өз-өзлүјүндә нишан верир ки, ҹәмијјәтдә һансы ишләр даһа мүһүмдүр. Мүртәдин ағыр ҹәзасы ҹәмијјәтдә мәнәви руһијјәнин һифз олунмасынын әһәмијјәтини ҝөстәрир.

Г) Дини гәбул етмәздән әввәл онда тәфәккүр етмәјә тәшвиг етмәк;

Мүртәдин ағыр ҹәзаја мәһкум олмасы, гејри-мүсәлмана ислам дини барәсиндә дәриндән дүшүнүб ону гәбул етмәси вә јаланчы имандан һифз олунмасына хидмәт едир.

Д) Ахирәт ҹәзасынын јүнҝүлләшмәси;

Дин нәзәриндән, дүнја ҹәзасы ахирәтдә олан ҹәзаны јүнҝүлләшдирир. Меһрибан Аллаһ-таала, инсаны ики дәфә ҹәзаландырмаг истәмир. Рәвајәтләрдә исламын әввәлләриндә ҹәмијјәтдә бәзи ҝүнаһкарларын ҝүнаһларына ҝөрә дүнјада ҹәзаландырылмағын ахирәт ҹәзасынын јүнҝүлләшмәсинә сәбәб олмасы фикри тәшвиг олунур. Бунунла да, ҹәмијјәтдә мүсәлманлар ҝүнаһа ҝөрә һәдд вурулмасы мејлини өзүндә ҝүҹләндирирләр.

Гејд: Доғрудур ки, дүнја ҹәзасы ахирәт ҹәзасын бир гәдәр јүнҝүлләшдирир. Амма исламда, Аллаһ-таала инсанын дүнјада бүтүн ҝүнаһдан пак олмасындан өтрү мәхсус јол гојуб, о да халис төвбәдир.  Әҝәр ҝүнаһкар бу дүнјада төвбә етсә, бу дүнјада һеч бир ҹәзаја мәһкум олмадан ҝүнаһлары бағышланмыш олар.

Дөрдүнҹү:  Ганунчулугда еһтијат.

Ола билсин, мүтрәдин һөкмүн һикмәти вә ја Гурани-Кәримдә китаб-әһлинин бу јолла ислама гаршы һијлә планлары,[12] әслиндә, мүртәд шәхсин һәдәфләриндән бири олмасын. Јәни, мүртәд шәхс һеч бир үнванла, ҹәмијјәтин етигадынын әлејһинә вә онун мүтрәдлијинин ҹәмијјәтдә мәнфи тәсир гојмасы нијјәтиндә олмасын. Амма јенә дә ислам онун ҹәзасыны һеч бир үнванла јүнҝүлләшдирмир. Бунун сәбәб нәдир? Башга сөзлә десәк, ола билсин мүтрәдин бу әмәлдән һәдәфи онун һөкмүнүн һикмәти илә ујғун ҝәлмәсин, бәс нәјә ҝөрә бу һалда ислам мүртәдин һөкмүндә јүнҝүллүк нәзәрә алмыр?

Ҹавабда буну демәк олар ки, һәр бир ганун тәјин едәнин зеһниндә һәмишә ганун һикмәтиндән ҝениш даирә нәзәрдә тутулур вә буна “ганунда еһтијат” дејирләр. Бу мәсәлә бир нечә сәбәб ҝөрә нәзәрә алыныр ки биз онлардан ики мүһүм нөгтәсинә ишарә едәҹәјик:

1.   Бәзән мүәјјән мөвзуну тәјин едән бәзи гејдләр һеч дә белә дејил ки, инсан ону танымағы өз өһдәсинә алсын. Мәсәлән, автомобилләрин хијабанын кәнарында сахланылмасынын һикмәтиндән бири будур ки, јолда тыхаҹлар јаранмасын.  Бу тыхаҹлар һәфтәнин бәзи ҝүнләри үмумијјәтлә олмур, амма буна бахмајараг јол полис идарәси бу гадаған ганунуну бүтүн һәфтә боју јолда иҹра едир. Она ҝөрә ки, јолда ағыр тыхаҹларын нә вахт олмасыны билмәк сүрүҹүләрин өһдәсинә бурахмаг олмаз.

2.   Бәзән бир һөкмүн әһәмијјәти о гәдәр мүһүмдүр ки, ганун тәјин едән еһтијат үзүндән һөкмүн мөвзусуну о гәдәр ҝениш нәзәрә алыр ки, ганунун дәгигликлә иҹра олнунмасына јәгинликлә архајын олсун. Мәсәлән, чимәрлик дәниздә гәрг олма еһтималы һүдудуну 5 км нәзәрә алырса, бу вахт дәнизин кәнарында кешик чәкән һәрби забитләр дәстәси бу һүдуду бир нечә дәфә артыг мәсафә илә нәзарәтә алырлыр. Бунунла да һәрбчиләр инсанларын там әмнијјәти үчүн өз вәзифәләринин лајигинҹә јеринә јетирдикләрдән архајын олурлар.

Ислам ганнучулуғунда да һәмчинин, һөкмүн даирси о дәрәҹәдә ҝениш нәзәрә алыныр ки, ҹәмијјәтдә онун һәдәфи там шәкилдә тәһәггүг тапмасы мәлум олсун.

 

Ислам һөкмләринин фәлсәфәси һаггында даһ чох мәлумат үчүн бах:

Фәлсәфеји һүгуг, Гүдрәтуллаһ Хосровшаһи,- Мустәфа Данешпежу, сәһ-221-222.  Әдли Илаһи, Шәһид Мүтәһһәри,

Әл-Мизан, тәфсир ајеи “ Ла икраһә фид-дин” ајәсинин тәфсири.2-ҹи ҹилд, сәһ-278,  Тәфсир нүмунә, 2-ҹи ҹилд, сәһ-360.



[1] Имам Хумејни (рәһмәтуллаһ). Тәһрирул-Вәсилә, 2-ҹи ҹилд, сәһ-366, Ибни Гудамә, Әл-Муғни, 10-ҹу ҹилд, сәһ-74.

[2] Имам Хумејни (рәһмәтуллаһ). Тәһрирул-Вәсилә, 1-ҹи ҹилд, сәһ-118.

[3] Имам Хумејни (рәһмәтуллаһ). Тәһрирул-Вәсилә, 2-ҹи ҹилд, сәһ-336; бәзиләр мүсәлманлығы валидејнләрдән биринин мүсәлман олмасыны да шәрт билирләр. (Хоји, Мәбани тәкмиләтул-минһәҹ, 2-ҹи ҹилд, сәһ-451) бәзиләри һәдди булуға јетдикдән сонра исламы изһар етмәји мүсәлманчылығда шәрт билмирләр. (Шәһид Сани, Мәсликул-Әфһам, 2-ҹи ҹилд, сәһ-451)

[4] Имам Хумејни (рәһмәтуллаһ). Тәһрирул-Вәсилә, 2-ҹи ҹилд, сәһ-336.

[5] Имам Хумејни (рәһмәтуллаһ). Тәһрирул-Вәсилә, 2-ҹи ҹилд, сәһ-494

[6] Әбдур-Рәһман-Әл-Ҹәзири, Әл-Фигһи әла мәзаһибил-әрбә, 5-ҹи ҹилд, сәһ-424, Әбу Һәнифә шиә алимләри кими бу һөкмдә киши илә гадын арасында фәрг гојур. (Әбу Бәкр Әл-Кашани, Бидајәул-Сәнаје, 7-ҹи ҹилд, сәһ-135) Һәсән Бәсри төвбәјә дәвәти гәбул етмир. Ибни Гудамә, Әл-Муғнә, 10-ҹу ҹилд, сәһ-76)

[7] Әһди-Гәдим, сәфәр торијәе мүсәнна, 130-ҹү фәсл, Мүгәддсә китаб, Вилајәм Ҝеленин фарс дилинә тәрҹүмәси, дарул-Сәлтәнәт, Лондон, 1856, сәһ-357, Әл-Китабул Мүгәддәс, дарул-мәшриг, Бејрут, сәфәр- тәснијә -әл-иштра, 13-ҹү фәсл, сәһ-379, Әһди-Ҹәдид, Мүгәддәс Китаб тәрҹүмәси тәшкилаты, теһран, 1357 шәмси или, сәһ-305   

[8] Әлбәттә бәзиләри мүртәдлијин һөкмүнү һәдд јох тәзир кими гәләмә верир вә исламда бу өлүм һөкмүнүн неҹәлијинин бәјан олмамасыны гејд едирләр. Она ҝөрә дә бу нәзәријјәдә верирләр ки, мүртәдлик бөјүк ҝүнаһ олмасына бахмајараг һәдди өлүм дејил. (мәнбә) Һүсејнәли Мүнтәзири, Дирасату фи вилајәтил фәгиһ вә фигһуд-дөвләтил исламијјә, 3-ҹү ҹилд, сәһ-387, һәмчинин, Иса Вилајәти, Исламда мүртәдлик, сәһ-129-148.

[9] Аллаһ-таала Гуранда бујрур: “Аллaһ һəр кəси јaлныз гүввəси јeтдији гəдəр јүклəјəр (бир ишə мүкəллəф eдəр)” (Бәгәрә сурәси-286.)

[10] “(Еј инсaнлaр! Сизə əмр eтдијим) будур. Вə һəр кəс Аллaһын мəрaсиминə (һəҹҹ əмəллəринə) һөрмəт eтсə, бу (һөрмəт), шүбһəсиз ки, гəлблəрин тəгвaсындaдыр.” (Һәҹҹ сурәси-32)

[11] “Еј имaн ҝəтирəнлəр! Аллaһын мүəјјəн eтдији мəрaсимə (һəҹҹ мəрaсиминə), һaрaм (һөрмəтли) aјa (һəҹҹ aјы һeсaб eдилəн зүлһиҹҹəјə вə јa рəҹəб зүлгə’дə, зүлһиҹҹə вə мəһəррəм aјлaрынa), һəмчинин Рəббинин лүтфүнү вə рaзылығыны дилəјəрəк Бeјтүлһəрaмa (мүгəддəс eвə) үз тутуб (зијaрəтə) ҝəлəнлəрə һөрмəтсизлик eтмəјин!” (Маидә сурәси -2)

[12] “Китaб-әһлиндəн (јəһудилəрдəн) бир дəстə (бир-биринə) дeди: "Мө’минлəрə нaзил eдилəнə (Гур’aнa) ҝүнүн əввəлиндə (сəһəр вaxты) инaнын, һəмин ҝүнүн axырындa (axшaм вaxты) исə oну инкaр eдин! Бəлкə, (мө’минлəр өз динлəриндəн) үз дөндəрсинлəр.” (Али Имран сурәси-72)

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Bir şəxsdən digərinə enerji mübadiləsi İslamda qəbul ediləndirmi? Bunun şəri hökmü nədir?
    6302 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/18
    Hörmətli işçi: Bu hadisənin əsli və bu yolla müalicə və onun sayılmaqda olan təsirləri hələ də isbat edilməmişdir. Bir çox bu işdən fərasətlə istifadə edənlər öz- özlərinə xəyallara düşmüşlər. Buna görə bəzi mərcə təqlid alimləri bu suala hələ də gizli və naməlum olduğu üçün cavab ...
  • Qəbrdə müsəlman və qeyri-müsəlman üçün sual-cavab necədir?
    9501 Qədim kəlam 2014/05/20
    Bərzəx sözü ərəbcədən lüğətdə pərdə və iki əşyanın arasında qərar tutan maneəyə deyilir; amma məşhurlar kalamında bərzəx dünya ilə Axirət arasında Allah-taala tərəfindən yaradılmış bir aləmdir. İnsanın ölümündən sonrakı ilk mənzili də oradır. Bərzəx aləmindən məqsəd həmin qəbr aləmidir. Elə bir aləm ki, insan ölümdən sonra Qiyamətə ...
  • Atifə nəzərindən, uşağın həzrət Xızır (ə) tərəfindən öldürülməsi necə qəbul edilir?
    8285 Təfsir 2010/10/17
    Bu sualın cavabında belə demək olar:1.      bir çox ayə rəvayətlərdən nəticə alırıq ki, cavanın ölməsi, təsadüf olan bir hadisə deyil və yaxud qəzəbdən və nəfsin istəyi ilə olan bir iş deyil.
  • Rəf hədisi nədir?
    7912 Hədis elmləri 2012/01/08
    Rəf hədisi, Peyğəmbərdən (s) iki hədisin ünvanıdır. Onlardan birinin mənası məxsus vəziyyətdə İslam dinində təklifin və ya mükəlləfin bəzi işlərindən təklifi və bəzi təsirlərin götürülməsi və başqa birisi isə müəyyən şəxslərə təklifin və bəzi hökmlərin inkar olunmasına aiddir.Birinci hədis, şiənin keçmiş və müasir mötəbər mənbələrinin ...
  • Bir adam necə yuxu yozmaq qüdrətin ələ gətirə bilər?
    10257 Hədis elmləri 2012/01/11
    Röya ya yuxu görmək bir işdir ki, hamı üçün həyat boyu baş verir. Ama onun keyfiyyeti hələ alimlər üçün belə aydın olmamışdır. Qurani kərim Həzrəti Yusifdən yad edərkən buyururu ki, həm doğru yuxu gördü[1] və həmdə Allah yuxu yozmaq elmin ona öyrətdi.[2] Yusif zindanda ...
  • Təvəssül, yolunu azmaya səbəb olar? Ümumiyyətlə təvəssül üçün dəlil varmımızdır?
    8743 Qədim kəlam 2012/04/18
    Təvəssülün yolunu azmaya səbəb olmamasından əlavə, bəlkə o, Allaha yaxınlaşmaq üçün vasitə və yoldur. İmam Rzanın (ə) xəstəyə şəfa verməsi təvəssül üçün əsil dəlil deyil, amma bu məsələ üçün yaxşı bir sübutdur. Əlbəttə əqli və nəqli dəlillərlə onu isbat edəndən sonra. Dünyanın nizam- intizamı "illət" və ...
  • Ziyarəti Aşuranın ləənlərində, lənət Yəzidin övladınadaki yaxşı adam olub şamil olur, bəs ziyarəti Aşuranın mətni necə mötəbərdir?
    7579 Hədis elmləri 2011/12/25
    Ziyarəti Aşurada bütün bəni Üməyyə o cümlədən Yəzidin oğlu lənətlənibdir. Bu arada bəzi tarixçilər Yəzidin oğlun və bəni Üməyyədən bir neçə nəfər başqasın bəzi xidmətlərinə görə yaxşı insan kimi tanıtdırıblar ki, onların lənətlənməsiylə düz gəlmir. Bu nöqtəni aydınlaşdırmaq üçün ki, bu ikisinin arasında ziddiyət yoxdur demək lazımdır: Bəni Üməyyədən məqsəd ...
  • Məscidul-əqsa müsəlmanların ilk qibləsi olduğu zaman orada namaz qılınırdımı? Hansı tərəfə?
    8464 Fiqh tarixi 2012/03/14
    Beytul-müqəddəs müsəlmanların qibləsi olduğu zaman orada heç bir müsəlman yox idi və orada necə namaz qılınması ilə əlaqədar bəhs irəli sürülmürdü. Amma sübut məqamında zahirən, onun hökmü Kəbə barəsində olan hökm kimi idi. Fəqihlər bu barədə buyurmuşlar: “Vacib namazları Kəbə evinin içində və onun damında qılmaq məkruhdur ...
  • Məsihilərlə evlənməyin şərt və hökmləri hansıdır?
    8366 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/06/27
    İslam nəzərindən, məsihilər kitab əhlindəndirlər. Şiənin təqlid mərcələrinin nəzərinə əsasən, müsəlman qadın onlarla evlənə bilməz. həm daimi evlilik həm də müvəqqəti evlilik. Müsəlman kişi də kitab əhlindən olmayan kafir qadınlarla daimi ya müvəqqəti evlənə bilməz. Amma müsəlman kişilərin kitab əhli qadınlarıyla müvəqqəti evlənməsi barəsində möhkəm nəzər icazəli olma və daimi ...
  • Təfsiri be rəylə o təfsir ki, onda bir açıq fikirli (xəbəri vahidi müvəssəq) nəzərdən istifadə olubdur, fərqi nədir?
    6979 Təfsir 2012/09/15
    Bəzi elmlərin Quranla əlaqəsi bir cürdür ki, onlar olmadan Quran ayələrini təfsir və təhlil etmək olmur; sərf və nəhv və bəyan, lüğət və... Quranı daha yaxşı anlamaqda dəxaləti olan bütün elmlərin, müfəssir mahir şəkildə bilməlidir. Quranda am və xas, mütləq və müqəyyəd, nasix və mənsux ...

Ən çox baxılanlar

  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    165068 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164998 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120039 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114232 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111688 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94425 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    55257 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55024 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46578 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46066 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...