Ətraflı axtarış
Baxanların
10078
İnternetə qoyma tarixi: 2011/05/31
Sualın xülasəsi
Nə üçün bəzi jele və kisellər haran və ya haladırlar?
Sual
Jelenin və kiselin haram və halal olma səbəblərini açıqlayın.
Qısa cavab

Kiselin müxtəlif növü vardır ki, onların bəziləri halal və bəziləri isə haramdır. Bunun səbəbləri isə onun tərkibidir. Əgər jelenin və kiselin tərkib hissəsi bitkilərdən və bəzi kimyəvi maddələrdən hazırlanıbsa, onun xarici və daxili pak olmaqla yanaşı yeyilməsi və istifadəsi halaldır. Bundan əlavə kiselin və jelenin tərkibinə əti halal olan heyvanın piyini, ətini və sair. vursalar yenə də yuxarıda qeyd etdiyimiz şəkildə kamil surətdə ondan istifadə etmək olar. Amma bunun əksinə olarsa onun yeyilməsi və istifadəsi haramdır.

Deməli, jelenin və kiselin haram və ya halal olması onun tərkib hissəsindən aslıdır.

Ətreaflı cavab

Kiselin müxtəlif növləri vardır. Amma onun halal və haram olmasının onun aksiz markasına və şirkətinə dəxli yoxdur. Əksinə kiselin halal və haram olması onun tərkibinin nədən hazırlanmasından aslıdır. Əgər onun hazırlanmasında təbii bitkilərdən və miniral maddələrdən istifadə olunubsa halal və hər növ istofadəsi icazəlidir. Amma onun tərkib hissəsində haram və əti nəcis olan heyvanlardan istifadə olunmağında ehtimal verilərsə istifadəsi haramdır. Həmçinin əti halal olan heyvandan istifadə olunarsa və heyvan şərii yolla kəsilərsə kisel pak və istifadəsi halaldır.

Əgər kiselin hazırlanmasında əti haram olan heyvanın əczasından istifadə olunarsa və istifadə zamanı o əcza kamil surətdə aradan gedərsə kisel halal olur. Amma aradan getməzsə hələ də onun əsəri onda bilinərsə istifadəsi haram olur. Əti halal və şərii yolla kəsilməyən heyvanlardan istifadə etməyin də hökmü eyni ilə belədir.

Ümumiyyətlə kiselin yeyilməsində əsas şərt onun tərkibindəki maddələrin halal və ya haram olmasından aslıdır.

Amma xarici ölkələrdən kisel və jelelərin tərkib hissəsi məlum olmazsa və ya onda şəkk hasil olarsa aşağıda qeyd olunan surətdə ondan istifadə etmək lazımdır.

1). Onun tərkib hissəsinin bitkilərdən və təbii minerallardan olmasını bilirik. Amma nəcasətin olub- olmamasında şəkk edilir. Bu zaman onun istifadəsi halaldır. Yəni pak hökmündədir.[1]

2). Heyvandan və bitkidən hazırlanması məlum olmayan halda yenə də pak və yeyilməsi halaldır.

3). Heyvan ətindən istifadə olunması məlumdur. Amma heyvanın şəri yolla kəsilməsi məlum deyil. Belə olan halda əgər o heyvanın əsəri onda bilinərsə haram və bilinməzsə (yəni kamil surətdə aradan gedərsə) halal və pakdır.[2] Yəni bu məsələ heyvan ətindən istifadə etdiyiniz kimi hökm verəcəyik. Belə ki, şərii yolla kəsilmiş əti halal olan heyvanın əti halal və bunun əksinə olarsa haramdır.

Sual: Donuz sümüyündən hazırlanmış kisel haramdırmı?

Ayətullah həzrət Xamineyinin cavabı:

Əgər bilsəniz ki, kiselin tərkibində və onun hazırlanmasında donuzun əzalarından istifadə olunub yeyilməsi haramdır. Müsəlman bazarından alınıb satılan və tərkibi halal olan kisellər pak və yeyilməsi caizdir.[3]

Sual: Xarici dövlətdən kisel almışam. Amma tərkibində donuz əczasından olub- olmamasından xəbərimiz yoxdur. Ondan istifadə etmək olarmı?

Ayətullah Sistaninin cavabı:

Əgər məlum olmasa ki, tərkibində hər hansı bir heyvanın əczası var ya yox istifadə etməyin eybi yoxdur.[4]



[1] - Bax: İmam Xomeyninin istiftaatı, cild 1, sual 259, 260, 261, 262 və 263

[2] - Yenə də ora, sual 252, 253, 254, 255 və 256

[3] - http://www.nahad.net/Q_A/questionsDetail.asp?code=8172 

[4] - http://Hozeh.tebyan.net/qa/html/qa/sistani/khordan.html 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Mələklər həzrət Məhdi (əleyhis-salam)-ın köməkçiləridirsə, onda nə üçün qeybdə yaşayır və zühur etmir?
    5712 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2012/02/13
    Bu sual ilə əlaqədar iki məsələyə diqqət yetirmək lazımdır: Birincisi budur ki, ilahi-qeybi yardım və köməklərin müxtəlif şərtləri vardır və bu şərtlər həyata keçməyincə baş verməsi mümkün deyildir. Misal üçün, “Bədr” müharibəsində müsəlmanlar lazımi şərtlərə malik idilər və Quranın buyurduğuna əsasən məlaikələr onlara kömək edirdilər. Halbuki, “Ühüd” müharibəsində onlara ...
  • Eramızdan uzun illər qabaq mağaralarda yaşayan insanlarda Adəmin (ə) nəslindən idilərmi?
    6383 Təfsir 2011/05/09
    Adəm (ə) övladının dağlarda və mağaralarda yaşamasını Qurani- kərim də təsdiqləyir. Amma bunu da qeyd edək ki, Adəmdən (ə) öncə insanların yaşaması və mağaraları özlərinə məskən seçmələri inkarolunmazdır. Hətta mağaralardan tapılmış tarixi əsərlərdə onların hansı zamana aid olmalarını da demək olar. Bundan əlavə Adəmin (ə) yaşamaq tarixi çox uzun min ...
  • Nə üçün hələ də xanım Zəhranın (s) qəbri gizlin qalmışdır? Amma imam Əlinin (ə) qəbri sonralarda olsa aşkarlandı?
    9711 Qədim kəlam 2011/03/06
    İlk növbədə bunu diqqət yetirməliyik ki, imam Əlinin (ə) və xanım Zəhranın (s) qəbrlərinin gizli qalmaq səbəbləri eyni deyildir. İmam Əlinin (ə) qəbrinin uzun illər gizli qalmaq səbəbi bu idi ki, cahil və ağılsız düşmənlər o həzrətin qəbrinə ehtiramsızlıq edə bilərdilər. amma uzun illər keçdikcə nəzərdə tutulan ...
  • Şiə nəzərindən məhərrəm ayının pişvazına getməyin mənası vardırmı?
    5582 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/18
    Şəhidlərin sərvəri İmam Hüseyn (əleyhis-salam) üçün əzadarlıq və matəm mərasimi təşkil etmək məsum imamların (əleyhimus-salam) tərəfindən təşviq edilən sünnət və qanunlardan biridir. Bu mərasimin əsası məhz onların təşviqi ilə qoyulmuşdur.[1] Amma onun necə keçirilməsinə gəldikdə isə, haram işlərlə yanaşı olmayıncaya qədər heç bir eybi yoxdur. ...
  • Əgər İmam Hüseyn (ə) aşura qiyamında qələbə çalıb hökumətə çatsaydı, indi İslam dünyasının mövqeyi necə olardı?
    5973 تاريخ بزرگان 2011/11/17
    İmam Hüseyn (ə)- ın hərəkət və qiyamının əsas səbəbi, dini və yaxşılığa əmr və pislikdən çəkindirməyi İslam hakimi və xəlifəsi kim olursa olsun, hansı cinayət edirsə etsin yenə də Allah xəlifəsi və itaəti vacibdir əqidəsinin müsəlmanlar arasında yayılan bu səhv düşüncəni aradan aparmaq məqsədi ilə zalim hakimlə mübarizə etməyi yaşatmaq ...
  • Meyqunun halal və xərçəngin haram olmasının fəlsəfəsi nədir? Halbuki hər ikisi bir növdəndir?
    9355 بیشتر بدانیم 2012/09/24
    Bütün şəriət hökmləri məsləhət (fayda) və məfsədə (zərər) əsasındadır. Hər hökmün də müəyyən bir fəlsəfəsi, səbəbi vardır. Lakin bütün incəliklərinə qədər hökmlərin səbəblərinin kəşf edilməsi çox çətin məsələdir. Sadəcə hökmlər üçün külli qayda-qanunlar bəyan etmək olar. Əlbəttə, burada “külli” dedikdə əksəriyyət mənasıdır və onda da istisna halları ...
  • Qadınların aybaşı görməsinin fəlsəfəsi nədir?
    15317 زن 2012/07/16
    Heyz qanının əmələ gəlməsinin səbəbi uçaqlığın damarlarının qanla dolması və sonra selikli qışanın qat- qat soyulması və qanların hərəkətidir. Heyz qanı və qadının aybaşı qadın orqanının sağlamlığının nişanəsidir. Onun zəhmət və əziyyətlərlə xaric olması Allahın qadına olan bir lütfüdür. Amma bu xaric olma qadın üçün şiddətli və ...
  • Hal hazırda behişt və cəhənnəm var?
    5907 Qədim kəlam 2010/05/19
    Ayə və rəvayətlərdən belə çıxır ki, vəd edilmiş behişt və cəhənnəm hal hazırda mövcuddur. Axirətdə isə tam şəkildə öz əksini tapacaq. İnsan öz əbədi yerində əməlləri, inancları və əxlaqı səviyyəsində sövq veriləcək. Lakin behişt və cəhənnəm üçün digər növlərdə təsvir olunub. Məsələn: dünyada müşahidə ilə, insanın bərzəxdəki ...
  • Vilayətsiz əməllərin qəbul olmamasının səbbələri nədir?
    4470 امامت در سنت 2015/05/23
    Vilayət sözü ərəbcədən vəli sözünün kökündən olub müxtəlif mənalarda gəlib. O mənalardan birinin mənası istifadədə üçün olan mənasındadır. (yəni, vəli o kəsdir ki, insanın şəxsi işlərində təsərrüf etmək imkanı hətta onun özündən də üstündür) Amma, terminlər mövzusunda "vilayət" sözü müqabil tərəfdən ixtiyar, malikiyyət və seçimin aradan getməməsi ...
  • Yaşadığımız mənzildən başqa iki yerdə torpaq sahəmiz də vardır. Onları satandan sonra xümsünü verməliyikmi?
    4639 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/09
    Ayətullah əl-uzma Xameneinin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Əgər kəsb qazancından – qiyməti artdıqdan sonra və ticarət məqsədi ilə alınmış olsa və xüms ilindən sonra satılsa, satışdan sonra onun xümsü verilməlidir. Ayətullah əl-uzma Məkarim Şirazinin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Hal-hazırda (o yerin qiymətinin) xümsünü ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    157276 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    137963 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    113168 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    103349 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    86766 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    78453 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    50868 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    39438 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Saqqal və bədən tüklərini kəsməyin hökmü nədir?
    38918 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/08/09
    Ülgüc və ya üz qırxan maşınla yalnız üz tüklərini (saqqalı) dibindən qırxmaq[1] (belə ki, başqaları - onun üzündə saqqal yoxdur – deyə) ehtiyat vacibə görə caiz deyil.[2] Əlbəttə, saqqalın bir hissəsini belə kəsmək, onu tam kəsmək hökmündədir.
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    38379 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".