Ətraflı axtarış
Baxanların
12691
İnternetə qoyma tarixi: 2012/04/19
Sualın xülasəsi
Siffeyn və Nəhrəvan müharibələrinin baş vermə səbəbləri nə idi?
Sual
Siffeyn və Nəhrəvan müharibələrinin baş vermə səbəbləri nə idi?
Qısa cavab

Siffeyn müharibəsinin ən mühüm səbəbi Müaviyənin həzrət Əli (əleyhis-salam)-a beyətdən imtina etməsi idi. O, Əli (əleyhis-salam)-ı Osmanın qətlində müttəhim edirdi. Bu müharibədə Əli (əleyhis-salam)-ın qoşunu tam və qəti qələbə ərəfəsində olan zaman Əmr Asın hiyləsi ilə Müaviyənin xeyrinə tamam oldu və həkəmeyn (münsiflər) hadisəsi ilə imam Əli (əleyhis-salam) zərurətin tələbi ilə öz qanuni istəklərindən müvəqqəti olaraq əl çəkməli oldu. İmam Əlini, Müaviyə ilə aparılan müharibəyə son qoymağa vadar edənlərdən bir qrupu sonralar öz səhvlərini başa düşdülər və Əli (əleyhis-salam)-a təzyiq göstərdilər ki, Müaviyə ilə bağladığı müqaviləni pozsun. Həzrət qəbul etmədikdə onlar Nəhrəvan müharibəsini törətdilər.

Ətreaflı cavab

Əli (əleyhis-salam) özünün qısa müddətli (beş illik) xilafəti dövründə üç böyük müharibə apardı. Cəməl müharibəsi adlanan birinci müharibə o həzrətin xeyrinə tamam oldu, lakin bu fəth və qələbə onu həmişəlik nigarançılıqdan çıxartmadı. Çünki Əbu Süfyanın oğlu Müaviyə kimi bir mənfur şəxs Şamda xilafət iddiası edirdi. O, Ömərin xilafəti dövründən etibarən Şamda hakimiyyətdə idi və istəyirdi ki, ömrünün axırına qədər orada müstəqil şəkildə hakimiyyətdə olsun. Əli (əleyhis-salam) islam cəmiyyətini azğınlıqdan qoruyub saxlamalı, belə bir ağır vəzifənin tələbi ilə bu hiyləgər rəqib və onun tərəfdarlarının fitnəsini aradan qaldırıb dəf etməli idi. (Onlara qasitin – zülmkarlar deyirdilər).

Əli (əleyhis-salam) mühacir və ənsarın israrı ilə Mədinədə xilafətə seçildi. O həzrət şamlıların törətdiyi fitnə odunu söndürməklə islam cəmiyyətində ittihad, nəzm-intizam və asayişi bərqərar etmək istəyərkən Bəsrə nahiyəsində baş qaldıran Cəməl fitnəsi ilə qarşılaşdı. Bəsrədə əhd-peyman pozanlar imamın nümayəndəsini şəhərdən çıxarıb iğtişaş yaratdılar. Buna görə də imam ilk qərarından dönərək Bəsrəyə yola düşdü. Şama doğru ona görə hərəkət edirdi ki, Müaviyə imamın yazdığı məktublarda beyətə boyun əymədi, üstəlik Cəməl səhabələri kimi imam Əlini Osmanın qətlində müttəhim edərək Osmanın qatillərindən intiqam alınmasını özləri üçün bir bəhanə seçmişdilər.[1]

Diqqət yetirmək lazımdır ki, o günlərdə Osmanın intiqamı məsələsi hər bir zalım şəxs üçün fitnə salmağa dair bir bəhanə idi. Qəribədir: elə Osmanın qatilləri onun intiqamını almağı iddia və elə bir şəxsi müttəhim edirdilər ki, Osmanın qətlində ümumiyyətlə onun əli olmamışdı, üstəlik xeyirxahlıq məqsədi ilə ona nəsihət edir, xəlifənin evi inqilabçılar tərəfindən mühasirəyə alındığı zaman imam Həsən (əleyhis-salam)-ın vasitəsi ilə evin içinə su göndərirdi.[2]

Əli (əleyhis-salam) Müaviyəyə məktubunda yazdı: “Mənə beyət ümumi bir beyətdir və bütün müsəlmanlara aiddir: istər beyət zamanı Mədinədə olsunlar, istərsə də Bəsrədə, Şamda və başqa şəhərlərdə. Sən güman edirsən ki, Osmanın qətlində məni müttəhim etməklə mənimlə beyətdən imtina edə bilərsən. Hamı bilir ki, onu mən qətlə yetirməmişəm ki, məndən qisas almaq lazım gəlsin. Osmanın varisləri atalarının intiqamını almaqda səndən irəlidirlər. Sən özün onunla müxalifət edənlərdən birisən: o səndən kömək istəyəndə kömək etmədin, nəticədə qətlə yetirildi.”[3]

Əli (əleyhis-salam) bir çox hallarda camaata aydınlıq gətirir və Müaviyənin hiylələrini ifşa edirdi. Bu barədə əlavə məlumat almaq üçün “Nəhcul-bəlağə”nin şərhlərinə və bu barədə yazılan başqa kitablara müraciət edə bilərsiniz.

Əli (əleyhis-salam)-ın müharibə apardığı üçüncü qrup xəvaric idi. Onlar əvvəlcə Əli (əleyhis-salam)-ın əsgərləri olsalar da, o həzrət Siffeyn müharibəsində  həkəmiyyət hadisəsi ilə müxalifət etdiyinə görə ondan ayrılaraq itaətsizlik etdilər və onun əleyhinə qiyam elan etdilər. Buna görə də onlara mariqin deyilir.

Əli (əleyhis-salam)-ın xəvariclə müharibəsinin səbəbləri barəsində əlavə məlumat almaq üçün aşağıdakı suallara müraciət edin:

Sual 7299 (sayt: 7555), “Müaviyənin icad etdiyi fitnə odunu söndürmək üçün Əli (əleyhis-salam)-ın tərəddüdü və xəvaricin azğınlığı”; sual 1587 (sayt: 2440), “Müaviyənin küfrü və imam Həsən (əleyhis-salam)-ın sülhü”

 


[1] İbni Əbil-Hədid, “Nəhcul-bəlağə”nin şərhi, 3-cü cild, səh. 88, Ayətullah Mərəşinin kitabxanası, Qum, 1404-cü qəməri il.

[2] Müfid, Məhəmməd ibni Məhəmməd, “Əl-fusulul-muxtarə”, səh. 228, Şeyx Müfid konfransı, Qum, 1413-cü qəməri il

[3] “Nəhcul-bəlağə”nin şərhi, 3-cü cild, səh. 89

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Şiələrin nəzərində on ikinci imamın qeybdə olmasına etiqad bütün imamət nəzəriyyəsində şübhə yaradırmı?
    6297 Qədim kəlam 2010/11/10
    Sualda ümumi şəkildə və konkret nümunənin təyin edilmədiyi halda “qeybət dövrünün imamət nəzəriyyəsi ilə təzadı” irəli çəkildiyinə görə, imamın vəzifələrində müəyyən ünvanları zikr etməli, sonra onun qeybət dövrü ilə uyğun gəlib-gəlməməsini təhlil edəcəyik.İmamət – nübüvvətin ...
  • Nə üçün pendir yemək məkruhdur?
    19971 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/11/24
    Hikmət sahibi olan Allah-taala Öz bəndələri üçün nəzərə çarpacaq böyük faydası olan şeyləri vacib, onlar üçün ciddi zərər və fəsadı olan şeyləri isə haram və ya məkruh etmişdir. Pendir barəsində məsumlardan nəql olunan rəvayətlərin məcmusundan aydın olur ki, onu təklikdə yeyildikdə məkruhdur, lakin qoz ləpəsi ilə birlikdə yeyildiyi zaman zərəri ...
  • Aya günahkar bir cəmiyyətdə, mümkündür bir neçə xeyirxah və pərhizkar insanlara xatir o cəmiyyətdən əzab uzaq olsun və ya müddəti geciksin?
    6574 Təfsir 2012/02/07
    Quran ayələri və rəvayətlərdən istifadə olur ki, bəzi illət və amillər, cəmiyyətdən əzabın gecikməsinə və yaxud uzaq olmasına səbəb olur. Burada fürsətdən istifadə edib bir neçə nümunəyə işarə edirik. 1.             Onların arasında Peyğəmbərlərin və tövbə edənlərin olması: ...
  • Haram yoldan əldə edilmiş və sahibi də məlum olmayan pulun xumsu ödənməlidirmi?
    5991 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/15
    Haram yol ilə əldə edilən pul əldə edənin şəxsi malikiyyətində deyil. Öz əsas maliki və ya maliklərinə qaytarılmalıdır. Əgər bu mümkün deyilsə, Maliki məchul malın hökmündədir. Və xumsu yoxdur. Bəlkə o pulun bütövü Camiuş- şərait bir mərcəi təqlidin ixtiyarında olmalıdır və ya onun icazəsi ilə sahibinin niyyətinə ...
  • Aya qadın edə bilər ailəsinin icazəsi olmadan internetdə başqalarıyla rabitə yaratsın?
    6398 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/07
    Müctəhidlərin bu sual qarşısında olan cavabları ibarətdir: 1.             Xamineyi: Əgər kişinin malından istifadə etmirsə, icazə lazım deyil, amma diqqət etmək lazımdır naməhrəmlə rabitə həmişə fəsadla birlikdədir və ya günaha düşmək qorxusu vardır və caiz deyildir (icazə verilmir).
  • İmam Hüseyn (ə)- a bu qədər əzadarlıq etməyin səbəbi nədir?
    12947 Fiqh tarixi 2011/04/14
    Hər bir millətin keçmiş hadisələrində dəyərli ibrət və təcrübələr var ki, çoxlu zəhmətlə ələ gəlibdir və o millətin gələcəyi və taleyində çox böyük bir təsiri ola bilər. Bu dəyərli təcrübədən istifadə etmək üçün, bu hadisələrə həmişə yenidən baxılmalı və qorunmalıdır. Bu misilsiz hadisələrdən biri, Kərbəla hadisəsidir. Məsum ...
  • Allah insan beyni ilə tanınmağa qabil olmadığından, necə Onun barəsində mərifət əldə edə bilərik ki, şirkə səbəb olmasın?
    5843 Qədim kəlam 2012/04/18
    Allahı tanımaq üçün bənzətmə rəvayətlərdə rədd edilmişdir. Daha çox məlumat üçün ətraflı cavaba müraciət edin. ...
  • Һејванында руһу (нәфси) вармы, әҝәр варса инсанын руһу (нәфси) илә һансы фәргләри вар?
    6609 İslam fəlsəfəsi 2010/06/22
    Һәр шејдән әввәл гејд етмәк лазымдыр ки, вериләҹәк ҹаваб Һикмәти мүталијјә (Молла Сәдранын фәлсәфәси) нәзәријјәси әсасындадыр. Беләликлә, һәмин нәзәријјә әсасында мөвзуну ики әсли вә бир нечә сөһбәтимизлә бағлы шахәләрдә давам етдиририк.Биринҹи һиссә, “һејванда нәфсин олмасы” үнваны илә бир нечә бөлмәдә гәрар ...
  • Təşbeh qəbilindən İsanı “Allahın oğlu” hesab etmək olarmı?
    5871 Qədim kəlam 2012/04/10
    “İbnullah” (Allahın oğlu) kəlməsi həqiqi mənada olan “ata-oğul” mənasından başqa heç bir digər mənanı çatdırmır. “Allahın əli”, “Allahın xəlili” və s. ifadələrin öz həqiqi mənalarında Allah üçün işlədilməsi qeyri-mümkündür və mütəal Allaha övlad aid edilməsi Onun bəsit və mütləq (qeyri-məhdud) olan vücudu ilə ziddiyyətlidir. Digər tərəfdən, əgər ...
  • Həzrət Abbas su gətirən zaman nə mədhi oxuyurdu?
    7354 Dahilərin sirəsi 2011/12/25
    Keçmiş zamanlarda doyüşlərdən öncə öz doyüşçülərini ruhlandırmaq üçün müxtəlif şüarlar və mədhlər (təriflər) söyləyirdilər. İmam Hüseyn və onun yavərləri də aşura günü bir çox əzici və məna dolu şüar və mədhlər söyləmişlər. O cümlədən Həzrət Hüseynin (ə) böyük qardaşı həzrət Əbulfəz Abbasın da aşura günü müxtəlif vaxtlarda ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163847 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159118 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118736 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111909 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    105734 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92592 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54134 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    49500 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44947 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44391 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...