Ətraflı axtarış
Baxanların
5991
İnternetə qoyma tarixi: 2008/01/05
Sualın xülasəsi
İmam Zaman (əleyhis-salam)-ın yaşayış yeri haradadır?
Sual
İmam Zaman (əleyhis-salam)-ın yaşayış yeri haradadır?
Qısa cavab

Bu barədə üç cür rəvayətlə qarşılaşırıq:

Bəzi rəvayətlər o həzrət üçün xüsusi bir yaşayış yeri təqdim etmir. Amma bu qisimdən olan rəvayətlərin bəzilərində o həzrətin yeri “səhralar və dağlardır” deyə deyilir. İkinci qisimdən olan rəvayətlərdə camaat arasında tanınmaz halda yaşaması deyilir. Üçüncü qisim isə Mədinə şəhərindəki Rəzva dağı, yaxud Məkkə, yaxud da  onun ətrafında yerləşən Zi-tuva adlı yerləri o həzrətin yaşayış yeri kimi bəyan edir.

Bu üç qisim rəvayətlər arasında heç bir təzad yoxdur. Çünki o həzrətin həyatı adi bir həyatdır, vaxtın çoxunda Mədinədə və Məkkədə olması, bəzi hallarda isə zərurət üzündən camaatdan uzaqlaşaraq dağlarda və səhralarda yaşaması mümkündür.

Ətreaflı cavab

Bu barədə üç qisim rəvayət vardır ki, ilk baxışda və zahiri görünüşdə bir-biri ilə müxalif nəzərə çarpır:

a) Bəzi rəvayətlər o həzrətin yaşayış məskəni üçün xüsusi bir yer təyin etmir, o həzrətin yerinin çöllər, səhralar və dağlar olduğunu qeyd edir. Bu barədə İbni Məhziyarın rəvayətini qeyd etmək olar ki, Şeyx Tusi (rəhmətullahi əleyh) onu “Qeybət” kitabında nəql etmişdir.[1]

b) Bəzi rəvayətlər o həzrətin həyat və yaşayışı üçün müəyyən məntəqələri bəyan etmişdir. O cümlədən:

1. Mədinə və onun ətraf məntəqələri və ya Mədinənin ətrafında yerləşən Rəzva dağı.[2] Mərhum Şuştəri də bu barədə yazır: Mötəbər rəvayətlərdə deyilir ki, o həzrət böyük və kiçik qeybət dövrlərində Rəzva dağında yaşayır. Məhəmməd ibni Hənəfiyyənin iqamətqahının Rəzva dağında olmasına dair keysaniyyə firqəsinin təsəvvür və etiqadları bu dağın o həzrətin məkanı olmasına dəlil ola bilməz. Çünki keysaniyyə firqəsi Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-dən eşitdikləri və təvatür şəkilində nəql olunan “Məhdi üçün (uzun) bir qeybət dövrü vardır” hədisinə əsasən onu Məhəmməd ibni Hənəfiyyəyə tətbiq etmişlər. Ümumiyyətlə, hər bir azğınlıq, inhiraf və şübhənin mənşəyi sui-istifadəyə məruz qalan haqq bir mətləbdir.[3]

2. Məkkə və onun ətrafı. Bəzi rəvayətlərdən məlum olur ki, həzrət Məhdi (əleyhis-salam) Məkkənin ətrafında yerləşən Zi-tuva dağında yaşayır və oradan da öz köməkçiləri ilə birlikdə qiyam edəcəkdir.[4]

v) Üçüncü qisimdən olan rəvayətlər o həzrət üçün xüsusi bir yerin adını qeyd etmir, onlarda yalnız deyilir ki, o həzrət camaatla qaynayıb-qarışmışdır və onların arasında tanınmaz şəkildə yaşayır.[5]

Bu rəvayətlərə qısa şəkildə nəzər saldıqda başa düşürük ki, onların arasında heç bir uyğunsuzluq və təzad yoxdur. Çünki birinci dəstədən olan rəvayətlər o həzrətin camaat arasında adi şəraitdə, heç kəsin tərəfindən həssaslığa səbəb olmayacaq tərzdə yaşadığını qeyd edir. Bu yaşayış tərzi o həzrətin özü üçün də asandır. Əlbəttə, bunun həzrətin bir çox vaxtlarda Məkkədə və Mədinədə olması, bəzən zəruri işlər üçün camaatdan uzaqlaşıb dağlarda və səhralarda yaşaması ilə heç bir ziddiyyəti yoxdur.[6]

 


[1] Şeyx Tusi, “Qeybət”, səh. 266, “Çeşm be rahi Məhdi (əleyhis-salam)” kitabından nəqlən: səh. 348

[2] Şeyx Tusi, “Qeybət”, “Məktəbətu Bəsirəti” nəşriyyatı,  səh. 102-103; “Biharul-ənvar”, 52-ci cild, səh. 156; “Üsuli kafi”, 1-ci cild, səh. 340

[3] “Həzrət Məhdi (əleyhis-salam) barəsində məqalə və çıxışların məcmuəsi”, səh. 64

[4] Nomani, “Qeybət” kitabı, səh. 182; “Çeşm be rahe Məhdi (əleyhis-salam)” kitabından nəqlən: səh. 350

[5] Nomani, “Qebət” kitabı, səh. 164. Bu rəvayətdən məlum olur ki, o həzrətin qeybdə olması ünvan xarakteri daşiyir.

[6] “Çeşm be rahi Məhdi (əleyhis-salam)”, səh. 347-351

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Həzrət Məryəm və Asiyə necə və hansı zamanda dünyadan getmiş, harada torpağa tapşırılmışdır?
    8241 تاريخ بزرگان 2012/04/19
    Firon Asiyənin imanından xəbərdar olduqda onu bu işdən çəkindirir və israrla deyirdi ki, Musanın dinindən qayıt, onun Allahını boşla. Lakin bu imanlı qadın Fironun istəklərinə təslim olmurdu. Axırda Fironun göstərişi ilə yandırıcı günün altında onun əllərini və ayaqlarını yerə mıxladılar və böyük bir daşı onun sinəsinə qoydular, ...
  • Bir adam necə yuxu yozmaq qüdrətin ələ gətirə bilər?
    8700 Hədis elmləri 2012/01/11
    Röya ya yuxu görmək bir işdir ki, hamı üçün həyat boyu baş verir. Ama onun keyfiyyeti hələ alimlər üçün belə aydın olmamışdır. Qurani kərim Həzrəti Yusifdən yad edərkən buyururu ki, həm doğru yuxu gördü[1] və həmdə Allah yuxu yozmaq elmin ona öyrətdi.[2] Yusif zindanda ...
  • Bütün İlahi peyğəmbərlər kitaba malik olmuşlarmı? Əgər belədirsə, həzərt Nuhun (ə) kitabınıb adı nədir?
    5963 Qədim kəlam 2012/04/18
    Quran və rəvayətlərdə həzrət Nuhun (ə) kitabının adı barəsində heç bir məlumat qeyd olunmamışdır. Amma “Biz peyğəmbərlərimizi aydın dəlillərlə göndərdik və onlarla kitab və ... nazil etdik” ayəsi onu göstərir ki, bütün İlahi peyğəmbərlər kitab sahibi olmuşalar. Əlbəttə bu ayəni fərqli təfsir edən rəvayətlər də mövcuddur. Həmçinin ...
  • Arestotelin peyğəmbər olması.
    5835 تاريخ بزرگان 2011/09/11
    Arestotel Yunanlı böyük alim, fizika alimi və filosofu, miladdan 184 il qabaq Yunanistanın şimalında yerləşən İstagira şəhərində dünyaya göz açdı. Atası Niku maxus Makedoniya padşahının saray həkimi idi. Aristotelin yəxminən yeddi yaşı olarkən təhsil almaq üçün Atenə getdi və miladdan 368 il qabaq Əflatunun akademiyasının üzvü oldu. İyirmi il müddətinə ...
  • Quranın dəfi və ya tədrici nazil olmasından nə qədər keçir?
    6508 Quran elmləri 2010/11/10
    Quranın bir dəfəlik, Peyğəmbərin (s) qəlbinə nazil olması qədr gecəsində (ramazan ayının gecələrindən biri) olmuşdur. Bəzi ayə və rəvayətlərə nəzər saldıqda, bu ehtimalı vermək olur ki, qədr gecəsi həmin ramazan ayının igirmi üçüncü gecəsidir və Quranın (dəfi) bir dəfəlik nazil olması tədricən əlli altı ...
  • Allah- Taala insanı hansı hədəf üçün yaratmışdır? (Yaratmaqdan məqsədi nədir?
    12259 Qədim kəlam 2011/05/10
    A). Allah Taalanın xaliqliq (yaratmaq) sifəti (xüsusiyyəti) səbəb olur ki, Allah- Taala xəlq etsin və yaratsın. B). Yaradılış nizamı olduqca dəqiq, əbəs deyildir. Çünki Allah- Taala heç nəyi mənasız xəlq etməmişdir. C). Bütün yaradılışın sonu insandır. Yəni Allah- Taala bütün yaratdıqların insan üçün yaratmışdır. İnsan yaranmışların ən şərəflisi ...
  • Həzrət Əli (ə) buyurubdur: Hər kəs öz zəmanəsinin imamına şəhadət verməlidir. Onda biz niyə öz zəmanəmizin imamına şəhadət vermirik?
    5022 Qədim kəlam 2010/10/13
    Bir neçə nöqtəyə diqqət etmək, bizi həqiqətə yetişməkdə kömək edər:1.      Azan və iqamə toqifidir. Yəni Allah və rəsulundan başqa heç bir şəxsin onda dəyişiklik etmək haqqı yoxdur.2.      Təkcə bir ya ...
  • Allah yerin və göylərin nurudur, bəs məqsəd hiss olunan nurdur? Əgər belə deyilsə, bəs hansı mənadadır?
    7394 Təfsir 2011/01/02
    "اللَّه نور السموات و الارض..."1)- Ayəsində olan nur kəlməsindən məqsəd hiss olunan nur deyil. Çünki hiss olunan nur maddiyyat xasiyyətli və keyfiyətli cismdə təsir qoyan bir nurdur. Amma Allahın cism olmadığını sabit edən məntiq dəlilləri, bunun qarşısını alır ki, Allahı hiss olunan nur hesab edək. ...
  • Allahın inkarının illəti onun isbatı dəlillərində çatdırılmanın zəif olmasıdır?
    5841 İslam fəlsəfəsi 2012/02/12
    Buna diqqət etməklə ki, İlahi Peyğəmbərlər özlərinin qəti hikmət və dəlilləri ilə yenədə öz zamanlarında kafir şəxslərin inkarı ilə qarşılaşıblar, bu, inkar edənlərin inadının nişanəsidir. Çünki, istəmirlər həqiqi təsdiq edələr. Baxmayaraq ki, kifayət edən dəlillər göstərilib və onların dəlillərinin hamısı rədd olunub. ...
  • Başqalarını söymək və təhqir etməyin hökmü nədir?
    14288 گناه و رذائل اخلاقی 2015/08/01
    İslam müsəlmanların və xüsusilə, möminərin abır-həyalarını həmişə yüksək səviyyədə qorumağı tapşırır. İmam Kazimdən (əleyhissalam)nəql olunur ki, bir gün Məkkədə Kəbə evinin qarşısında durub Kəbəyə belə xitab edir: “Ey Kəbə! Sənin haqqın nə qədər böyükdür. Amma, Allaha and olsun ki, möminin haqqı sənin haqqından üstündür.”[1]

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    157192 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    137769 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    113112 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    103267 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    86700 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    78268 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    50832 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    39392 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Saqqal və bədən tüklərini kəsməyin hökmü nədir?
    38896 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/08/09
    Ülgüc və ya üz qırxan maşınla yalnız üz tüklərini (saqqalı) dibindən qırxmaq[1] (belə ki, başqaları - onun üzündə saqqal yoxdur – deyə) ehtiyat vacibə görə caiz deyil.[2] Əlbəttə, saqqalın bir hissəsini belə kəsmək, onu tam kəsmək hökmündədir.
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    38336 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".