Ətraflı axtarış
Baxanların
5439
İnternetə qoyma tarixi: 2011/11/19
Sualın xülasəsi
Hilyətul- müttəqin kitabı qadınların mövqeyini onların şəninə uyğun açıqlayıbdırmı?
Sual
Hilyətul- müttəqin kitabı qadının mövqeyini onların şəninə uyğun açıqlayıbdırmı? Bu kitab barəsində sizin nəzəriniz nədir?
Qısa cavab

Şiənin nəzərində, Qurandan başqa heç bir kitaba yüz faiz etimad etmək olmaz. Ona görə də, kitablarda xüsusilə hədis kitablarında gələn məsələləri sənəd və dəlalət cəhətindən təhlil etmək lazımdır. Əgər bir məsələ slamın ümumi usuli və Quran təlimləri ilə ziddiyyəti olmasa, qəbul etmək lazımdır. Hilyətul—müttəqin kitabı barəsində, bəzi rəvayətlərin zəif və problemli olmasını qəbul edərək, deyə bilərik ki, bu kitabın Məsumlar (ə)- dan əxlaqi ya hüquqi əlaqələr, ər- arvad həyatını necə olması barəsində nəql etdiyi, ər- arvad arasında məhəbbəti möhkəmləndirmək və rahatlığı təmin etmək məqsədi ilədir ki, bunun qadın barəsində baxışı və onun dəyərləri ilə heç bir ziddiyyəti yoxdur, əksinə hilyətul- müttəqin kitabında qadın daha çox təriflənib və böyük hörmətə malikdir.

Ətreaflı cavab

Hilyətul- müttəqin kitabının qadın cə kişi barəsində nə deməsini izah etməmişdən qabaq, Qurani- kərim və Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) rəvayətlərinin qadın və kişi barəsində baxışını bilməliyik:

Quran və rəvayətlər baxımından qadın və kişi bir cinsdən və hər biri digəri üçün və bir- birinin rahatlığını təmin etmək üçün yaradılıblar. Allah onlar arasında xüsusi bir bağlılıq qərar verib və hər biri o birisinin bəzəyi və libasıdır. Biri digərinin aləti deyil. Onların hər biri öz əməllərinin nəticələrinə malikdirlər. Əgər onların birinin digəri barəsində haqqı varsa, onun qarşısında vəzifəsi də var. Qadın üçün yaxşı haqqları, onun vəzifələri kimi, qərar verilibdir.[1]

Amma sualınız barəsində deməliyik: Şiə və Əhli- beyt məktəbinin nəzərində, Qurandan başqa heç bir kitaba yüz faiz etimad etmək olmaz. Ona görə də, kitablarda xüsusi ilə hədis kitablarında gələn məsələləri, sənəd və dəlalət cəhətdən təhlil olunmalıdır. Əgər bir məsələ İslamın ümumi usulu vəQuran təlimləri ilə ziddiyyətdə olmasa qəbul etmək lazım və əks halda qəbul edilməməlidir.

Hilyətul- müttəqin kitabı barəsində, onun bəzi rəvayətlərində zəif və problemlərin olmasını qəbul etməklə, ümumiyyətlə deyə bilərik ki, bu kitabın[2] mətni (qadın və kişi barəsində) üç cür baxış irəli sürür:

A). Qadın cinsinin tərifi.

B). Kişinin qadına kəramətli baxışı.

C). Qadının kişiyə kəramətli baxışı.

A). Bu kitabda birinci baxışın (Qadın cinsinin tərifi) olmasına sübut, bu cür məsələləri gətirmək və xatırlatmaqdır:

1. Allah- Taala oğlanlardan çox qızlara mehribandır.

2. Qız iylədiyin bir güldür.

3. İslam Peyğəmbəri (s) qızların atası idi.

4. Qız həsənə və oğlan nemətdir. Allah- Taala həsənəyə mükafat verir və nemətdən sual edir.

5. Qızının ölüm arzusunu edən şəxsin əməllərinin heç bir savabı yoxdur və qiyamətdə günahkarlardan olacaq.

B). İkinci nəzərə (Kişinin qadınla yaxşı rəftarı sübut, bu cür məsələlərin olmasıdır:

1. Qadınları sevmək, Peyğəmbərlər (ə)- ın əxlaqındandır. Qadınları çox sevmək, İslam Peyğəmbəri (s)- in sünnəsindən idi. Dünyadan namaz, yaxşı iy (ətir) və qadını bəyənmişdi.

2. Qadınlara məhəbbət etmək, imanın çoxalmasına səbəb olur.

3. Sizin ən yaxşınız qadınla ən yaxşı rəftar edəninizdir.

4. Allah yanında bəndələrin ən sevimlisi, qadına ən çox yaxşılıq edəndir.

5. Qadın güldür, xidmətçi deyil.

6. Qadının razılıq və gözəlliyini qorumaq, ona münasib olmayan işləri ona etdirməməkdir.

7. Gəlin sənin evinə daxil olarkən, oturması üçün ayaqqabılarını al və ayaqlarını yu. Həmin suyu evin qapısından onun sonunadək səp.

8. Qadının haqqı budur ki, onu doyurasan, geyim və hər fəslə aid geyimlər və onun bəzək alətlərini hazırlayasan. Həmçinin evə lazım olan şeyləri alasan. Pislik etdiyi zaman, onu bağışlayasan

9. Qadının haqqınıyerinə yetirməməkdə, Allahdan qorx. Amma nazil libas geyməyi istəmək kimi, fəsada səbəb olan şeylərdə onun sözünə baxma.

C). Üçüncü nəzər (Qadının kişi ilə yaxşı rəftarı) barəsində, bu qəbildən olan məsələlər gəlibdir:

1. Qadınların ən yaxşısı, öz ərinə və övladlarına ən mehriban və iffət sahibi olan şəxsdir.

2. Əri üçün özünü bəzəsin və xəlvətdə ona mane olmasın. (İstədiyini ondan əsirgəməsin). Əgər ərinin yaxınlıq istəyini qəbul etməsə, mələklər ona lənət edəcək.

3. Əgər qadın ərini qarşılamağa getsə və ya onu müşaiyət etsə və çətinliklərdə onunla həmdərd olsa, o qadın İlahi içşilərdən olacaq və şəhidin savabının yarısı ona veriləcək.

4. Qadınların ən pisi, ərinə kin bəsləyən,pis işləri görməyə qorxusu olmayan, özünü başqaları üçün bəzəyən, əri üçün özünü örtən və ərinin üzrünü qəbul etməyən şəxsdir.

5. Ərindən heç bir xeyir görmədim deyən qadının əməllərinin heç bir savabı yoxdur.

6. Qadın ərinə itaət etməlidir. Kişi üçün dünya və axirət yaxşılıqlarından biri budur ki, onun arvadı mömin olsun və ona baxmaq kişinin şad olmasına səbəb olsun və kişi evdə olmadıqda onun mal və abrını qorusun.

Nəticə budur ki, hilyətul- müttəqin kitabında qadın və kişinin əlaqələri barəsində gələnlər,qadının kişi qarşısında olan vəzifələrinə məxsus deyil. Əksinə o kitabda kişinin vəzifələri də açıqlanıbdır. Bundan əlavə, qeyd olunan sözlərin çoxu da, qadınların hüquqlarını yerinə yetirmək və onlara hörmət etmək barəsindədir.[3]



[1] - Baxın: Rum surəsi, ayə 21, Bəqərə surəsi, ayə 187, Nisa surəsi, ayə 32, Bəqərə surəsi, ayə 228 və Nəhcül- bəlağədə, Sübhi Saleh və əbduh- xütbə 216.

[2] - Baxın: Hilyətul- müttəqin, bab 4, Fəsl 1- 4 və 7.

[3] - Daha çox izah üçün baxın: Qadın və kişinin qarşılıqlı haqları, Mütəhhəri, Murtəza, İslamda qadının haqları, Misbah Yəzdi, Məhəmməd Təqi.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Edison elektrik lampasını ixtira etməklə bəşəriyyətə böyük xidmət etmişdir, milyardlarla insan ondan istifadə edir. Amma bir guşədə oturub Quran tilavət edən və ya fiqh, fəlsəfə, təfsir dərsi deyən bir ruhaninin cəmiyyətə nə kimi təsiri ola bilər?
    5259 تاريخ بزرگان 2012/04/09
    Rütbə və məqam cəhətindən elmlər təsnif olunanda ilk yeri ilahi elmlər tutur. Bu da elmiyyə hövzələrində rəvacda olan elmlərdir. Bundan sonra digər elmlərə növbə çatır. Bizim nəzərimizə görə ruhani təbəqəsinin, orta və ali məktəb müəllimlərinin və insani elmlər üzrə mütəfəkkir olanların gördüyü işlər və etdiyi ...
  • Məskən faizsiz borc hesablarında yığılan pullara xums düşürmü?
    4792 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Bir şəxsin yaşamaq üçün evi yoxdur və ev almaq ya ehtiyacı olduğu şeyləri almaq üçün əmanətə pul qoyubdur, bu pula xums düşürmü? Sualının cavabında Rəhbər buyurur: Qazanc mənfəətindən əmanətə qoyulan pul, əgər yaşayış xərclərini ödəmək üçün olarsa, xums ilinin əvvəlində, xumsu var. Yox əgər əmanətə qoyulan pul yaşayışın zəruri şeylərini ...
  • Şiə nəzərindən məhərrəm ayının pişvazına getməyin mənası vardırmı?
    5509 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/18
    Şəhidlərin sərvəri İmam Hüseyn (əleyhis-salam) üçün əzadarlıq və matəm mərasimi təşkil etmək məsum imamların (əleyhimus-salam) tərəfindən təşviq edilən sünnət və qanunlardan biridir. Bu mərasimin əsası məhz onların təşviqi ilə qoyulmuşdur.[1] Amma onun necə keçirilməsinə gəldikdə isə, haram işlərlə yanaşı olmayıncaya qədər heç bir eybi yoxdur. ...
  • Rəcəb ayının əhəmiyyəti nədir və onda hansı əməllər vardır?
    9791 Əməli əxlaq 2012/04/19
    Fəzilətinə dair məsumlardan (əleyhimus-salam) çoxlu rəvayət nəql olunan aylardan biri də rəcəb ayıdır. Bu ayın əməlləri: oruc tutmaq, istiğfar (günahlardan tövbə) etmək, zikr demək, qüsl etmək, namaz qılmaq, ümrə əməllərini əncam vermək, imamları, xüsusilə iman Hüseyn və imam Riza (əleyhiməs-salam)-ı ziyarət etmək. ...
  • Əgər birisi insanı təhqir edərsə, təlimlərə əsasən onunla necə rəftar olunmalıdır?
    5734 معیار شناسی (دین و اخلاق) 2015/06/29
    Bu vəziyyətdə ən yaxşı çıxış yolu fikir verməməkdir. Ona görə ki, dini təlimlərdə belə sifariş olunmuşdur. Dini rəhbərlərimiz də bizimçün ideal insan olaraq, belə hallarda həmin yolu getmişlər. Bu barədə Qurani-Kərimdə oxuyuruq: “ وَالَّذِينَ صَبَرُواْ ابْتِغَاء وَجْهِ رَبِّهِمْ وَأَقَامُواْ الصَّلاَةَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرّاً وَعَلاَنِيَةً وَيَدْرَؤُونَ بِالْحَسَنَةِ ...
  • Hansı əməllər insanın gözəlliyinə və nuraniliyinə səbəb olur?
    5296 Əməli əxlaq 2011/06/28
    İslam nəzərindən gözəllik iki hissəyə bölünür: zahiri gözəllik və batini gözəllik. Mötəbər və mütəvatir rəvayətlər nəzərindən insanın batini gözəlliyinə səbəb olan amillərdən bəziləri ibarətdir səbr və dözüm, vüqar və aramlıq, vərə və təqva və... dan. Habelə insanın üzünün gözəlliyi və nuraniliyi üçün bir çox səbəblər sadalanıbdır onlardan bəzilərinə işarə edirik: ...
  • İmam Hüseyn (ə)- ın Dəməşqdə üç ya dörd yaşında dünyadan gedən Rüqəyyə ya Səkinə adlı qızı olubmu?
    10595 تاريخ بزرگان 2011/12/25
    Tarixçilərin çoxu kitablarında imam Hüseyn (ə)- ın Rüqəyyə, Fatimeyi- Suğra və ya digər adda azyaşlı qızının olmasına ad çəksələr də, amma kitabların bəzisində bu balaca qızın həyatı və şam xarabalığında onun qəmli əhvalatı bəyan olubdur. Bizim tarixi və rəvayi mənbələrdə bu məsələyə sübutlar da var. Biz nümunə olaraq onların ...
  • İslam və Quran nəzərindən qisas hökmünün fəlsəfəsi nədir?
    13466 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2012/02/13
    Qisas İslamın cəza qanunlarından və ilahi hökmlərdən biridir və Quranda “cəmiyyətin həyat amili” kimi təqdim edilir. Qisas hökmünün qanun halına salınması ədalətdən uzaq olan kor-koranə intiqamçılığın qarşısını almaq məqsədi daşıyır. Həmçinin bu qanun cinayətkarların günahsız insanları qətlə yetirməyə cürət tapmaması, mülki əhalini yaralayıb döyməyin qarşısını almaq üçün qoyulmuşdur. Sağlam ictimai ...
  • “Əməli əsl” və “ictihadi dəlil” dedikdə məqsəd nədir və bunların arasında nə kimi əlaqə vardır?
    5125 مبانی فقهی و اصولی 2012/02/18
    Əməli əsl“Əməli əsl” üsuli-fiqh elmində bir termindir. Onun mənası şəri hökmün təyinində şəkk yaranan zaman mükəlləfin əməli (şəri) vəzifəsini aydınlaşdıran bir qaydadan ibarətdir – dəlil və əmarə tapmadıqdan sonra. Başqa sözlə desək, əməli əsl, yaxud əməliyyə əslləri şəkk-şübhəyə düçar olan bir şəxsin əməlini ...
  • Bu doğrdur ki, insanın dörd ruhu var?
    6894 انسان شناسی 2015/05/27
    Ruh kəlməsinin irfan, fəlsəfə və əxlaq mövzusunda müxtəlif mənalarda istifadəsi var; irfan baxımından ariflər bu etiqaddadırlar ki, insan dörd məqamdan yəni, ruh, qəlb, xəyal və təbiət məqamlarından bəhrələnir. Əxlaq baxımından əxlaq alimləri bu nəzərdədirlər ki, insan müxtəlif qüvvələrdən təşkil olunmuş məcundur. Onların arasında dörd əsas qüvvə yəni, ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    154981 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    131484 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    110491 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    101257 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    84904 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    72656 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    50208 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Saqqal və bədən tüklərini kəsməyin hökmü nədir?
    38003 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/08/09
    Ülgüc və ya üz qırxan maşınla yalnız üz tüklərini (saqqalı) dibindən qırxmaq[1] (belə ki, başqaları - onun üzündə saqqal yoxdur – deyə) ehtiyat vacibə görə caiz deyil.[2] Əlbəttə, saqqalın bir hissəsini belə kəsmək, onu tam kəsmək hökmündədir.
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    37798 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    36549 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".