جستجوی پیشرفته
بازدید
25222
آخرین بروزرسانی: 1402/09/24
خلاصه پرسش
آیا کتاب حلیة المتقین جایگاه زنان را مناسب با شأن آنان بیان کرده است؟
پرسش
آیا کتاب حلیة المتقین جایگاه زنان را مناسب با شأن آنان بیان کرده است؟ نظر شما در باره این کتاب چیست؟
پاسخ اجمالی

از دیدگاه شیعه نمی توان به هیچ کتابی غیر از قرآن صددرصد اعتماد کرد از این رو باید مطالبی که در کتاب ها مخصوصا کتاب های حدیثی آمده است از دو جهت سند و دلالت مورد تحلیل قرار گیرد و اگر مطلبی با اصول کلی اسلام و آموزهای قرآنی در تضاد نبود، پذیرفت. در باره کتاب حلیة المتقین، با قبول ضعف و اشکال در بعضی ار روایات به طور کلی می توان گفت که آن چه این کتاب از معصومین (ع)، در ارتباط با چگونگی روابط اخلاقی یا حقوقی، زندگی زن و شوهری، نقل کرده، به منظور تأمین آرامش و تحکیم محبت، بین زن و شوهر است که نه تنها هیچ منافاتی با نگرش قرآنی و ارزش های آن در خصوص زن ندارد، بلکه در بیان حلیة المتقین، زن از ستایش و حرمت، بیشتری برخوردار است.

پاسخ تفصیلی

قبل از توضیح در باره بیان حیلة المتقین در خصوص زن و مرد، لازم است که نگاه قرآن کریم و روایات پیامبر(ص) و ائمه(ع) را در خصوص زن و مرد بدانیم:

 

از دیدگاه قرآن و روایات زن و مرد از یک جنس و هر یک برای دیگری و به منظور تامین آرامش همدیگر آفریده شده اند و خداوند یک علاقه خاصی بین آن دو قرار داده است و هر کدام پوشش و زینت یکدیگرند نه این که یکی ابزار دیگری باشد و هر دو برخوردار از آثار اعمال خود خواهند بود و اگر برای یکی حقی نسبت به دیگری ثابت شده است، وظیفه ای نیز نسبت به دیگری دارد و برای زن حقوق شایسته ای، همانند تکالیف او قرار داده شده است.[1]

 

اما در مورد پرسش تان باید بگوییم: از دیدگاه شیعه و مکتب اهل بیت، نمی توان به هیچ کتابی غیر از قرآن صددرصد اعتماد کرد از این رو باید مطالبی که در کتاب ها مخصوصا کتاب های حدیثی آمده است از دو جهت سند و دلالت مورد تحلیل قرار گیرد و اگر مطلبی با اصول کلی اسلام و آموزهای قرآنی در تضاد نبود، پذیرفت و در غیر این صورت قابل پذیرش نخواهد بود.

 

در باره کتاب حلیة المتقین، با قبول ضعف و اشکال در بعضی ار روایات، به طور کلی می توان گفت که مطالب این کتاب[2] سه گونه نگاه را (در خصوص زن و مرد) ارائه می دهد: الف. مدح و ستایش از جنس زن، ب. نگاه و رفتار کریمانه مرد نسبت به زن، ج. نگاه و رفتار کریمانه زن نسبت به مرد.

 

الف. دلیل بر وجود نگاه اول، (مدح و ستایش از جنس زن) در این کتاب، آوردن و تذکر دادن مطالبی از این قبیل است: 1. حق تعالی نسبت به دختران مهربان تر است تا پسران. 2. دختر گلی است که او را بو می کنی. 3. رسول گرامی اسلام پدر دختران بود.4. دختر حسنه و پسر نعمت است که خدای متعال، بر حسنه پاداش می دهد و از نعمت سؤال می کند. 5.هر کسی آرزوی مرگ دخترش را بکند و در این حال بمیرد، ثوابی برای اعمال او نیست و در قیامت از گنهکاران خواهد بود.

 

ب. دلیل بر نگاه دوم (رفتار کریمانه مرد نسبت به زن) وجود مطالبی از این قبیل است:

 

1. دوست داشتن زنان، از اخلاق پیامبران (ع) است. زیاد دوست داشتن زنان، از سنت رسول اسلام (ص) بود و از دنیا نماز، بوی خوش و زن را پسندیده بود؛ 2. محبت نسبت به زنان، باعث افزایش و فضیلت ایمان می شود. 3. بهترین شما کسی است که بهترین رفتار را با زن داشته باشد. 4. محبوب ترین بندگان نزد خدا کسی است که به زن، احسان بیشتر نماید.5. زن گل است خدمتکار نیست. 6.  حفظ زیبایی و خشنودی زن در این است که کارهای غیر شأن او، به او تحمیل نشود. 7. چون عروسی داخل خانه تو شود، کفش هایش را بگیر تا بنشیند و پاهای او را بشوی و آن آب را از در خانه تا منتهای خانه، بپاش. 8. حق زن این است که او را سیر نمایی، پوشاک و پوشاک های مخصوص هر فصل و وسایل آرایشی او را فراهم نمایی، و نیز وسایل خانه را آماده کنی، اگر بدی کرد، بخشش نمایی. 9. از خدا بترس در اداء نکردن حق زن؛ ولی در اموری ک مایه فساد است، مثل درخواست پوشش لباس نازک، از زن تبعیّت مکن.

 

ج. در باره. نگاه سوم (رفتار کریمانه زن به مرد) در این کتاب مطالبی از این قبیل آمده است:1.بهترین زنان، کسی است که مهربان ترین زن نسبت به شوهر و فرزندان باشد، صاحب عفت باشد.2. برای شوهرش، خود را زینت کند، و در خلوت مضایقه نکند، و اگر شوهر را در طلب مجامعت رد نماید، ملعون فرشتگان خواهد بود.3.اگر زن به استقبال شوهر رود و یا او را مشایعت نماید و در سختی ها او را دلداری بدهد، این زن از کارگزارن الاهی خواهد بود و پاداش نصف شهید را دارد.4.بدترین زنان، کسی است که نسبت به شوهرش کینه ورزد و نسبت به اعمال بد، بی پروا باشد و برای دیگران، خودش را زینت نماید و برای شوهرش خودش را بپوشاند، عذر شوهرش را نپذیرد. 5. اگر زن بگوید از شوهرم خیری ندیدم، ثوابی برای اعمال او نیست.6.زن باید از شوهرش اطاعت نماید و از جمله نیکی دنیوی و اخروی برای مرد، این است که زن او مؤمن باشد و نگاه به او، باعث شادی، مرد باشد و در غیاب مرد، حافظ مال و آبروی او باشد.

 

نتیجه این که، آن چه در کتاب حلیة المتقین در خصوص روابط خاصّ زن و مرد آمده، به بیان وظایف زن در قبال مرد اختصاص ندارد، بلکه در آن کتاب وظایف مرد نیز بیان شده است علاوه این که بیشترین بیانات نیز در خصوص اداء حقوق زنان و احترام به آنان است.[3]

 



[1] نک: آیات 21، روم؛ 187، بقره؛ 32، نساء؛ 228، بقره و نهج البلاغه صبحی صالح و عبده، خطبه 216.

[2] نک: حلیة المتقین، باب 4، فصل 1، 4 و 7.

[3] برای توضیح بیشتر، نک: حقوق متقابل زن و مرد، مطهری، مرتضی؛ حقوق زن در اسلام، مصباح یزدی، محمد تقی.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها