Ətraflı axtarış
Baxanların
3679
İnternetə qoyma tarixi: 2013/07/23
Sualın xülasəsi
Məgər niyabətən yerinə yetirilən ibadət, ibadəti satın almaq deyil?
Sual
Allah təala Bəqərə sürəsinin 183-cü ayəsində oruc tutmağa əmr edərək buyurur: Bu əmr,sizin təqvalı olmağınız üçündür.Ancaq,sonrakı ayədə buyurur ki,əgər səfər və ya xəstəlik kimi səbəblərdən dolayı oruc tuta bilməsəniz, hər gün üçün fidyə verməlisiniz. Bir müdd təamın miqdarı o qədərdir ki,əgər fəqir yesə doya bilsin.Əgər oruc tutmağın faydası pəhrizkarlıqdırsa,bəs ac adama təam vermək məni pəhrizkarlığa necə çatdıracaq?Bu kimi ayələrin olması bəzi din fırıldaqçılarına fürsət verdi ki, digər ibadət işləri üçün özlərinə görə ağıldan, məntiqdən kənar qanunlar çıxartsın və o qanunlara sığınaraq öz dünyalarına çatsınlar.Misal üçün,ölmüş bir şəxsın böyük oğlu onun qılmadığı namazları qılmalıdır və əgər oğlu yoxdursa,bir nəfərə pul versinlər ki,həmin namazları o şəxs qılsın.Yaxud da, həcc ziyarətində iştirak etməyən birisi pul verməklə bu ibadətlərin feyzinə necə nail olur məlum deyil.Bir sözlə hər bir kəs,öz namaz və oruclarını ala bilər.Hətta daha çox pul verməklə özü üçün daha çox namaz qıldıra bilər və bununla da, o biri dünyada ona nəsib olan cənnət huriləri daha çox olacaqdır.
Qısa cavab

Əsas qannunların kənarında bəzi qanunların olması qanunla idarə olunan bir cəmiyyətdə  və ya qanunvericilik baxışında vacib bir məsələdir. Əsas qanundan sonra bəzi qanunların olması qanundan sui istifadə etmək mənasında deyildir.Namaz,oruc və həcc kimi məsələləri hər bir şəxsin özü həyatda ikən yerinə yetirməlidir.Bir şəxs həyatda ikən (məcbur olmadığı təqdirdə) ona məxsus ibadətləri başqası yerinə yetirə bilməz.Bu əməlləri tərk edəcəyi təqdirdə əzaba dücar olacaqdır və heç vaxt həyatda ikən çətinliklərə dözərək, öz ibadətlərini yerinə yetirən birisi,yalnız, ölümündən sonra heç bir üzrü olmadan bəzi ibadətləri başqaları tərəfindən yerinə yetirilmiş birisi ilə eyni ola bilməz.Orucun kəffarəsi barəsində isə bunu deyə bilərik ki,fəriq və ac bir şəxsi doyurmaq həmin şəxsin Allahın əmrindən çıxmasının qarşılığındadır,ancaq həmin orucu yerinə yetirmək yenədə o şəxsin boynunda borcdur.Bir şəxsin ölümündən sonra onun oruc və namazlarını yerinə yetirmək üçün verilən pul isə,bu ibadətlərin bəzi məsləhətlərinin qarşılığını ödəmək üçündü, nəinki bütün məsləhətləri ödəmək üçün nəzərdə tutulmuş olsun.Bir sözlə,insanın hər nə qədər pulu olsa da, öz namaz və orucunu pul ilə alaraq ondan ehtiyacsız ola bilməz.

Ətreaflı cavab

İnsanlar qanunları yerinə yetirmək baxımından 3 yerə bölünür:

  1. O şəxslər ki, adi bir vəziyyətdə qərarlaşıb və əsas qanunları yerinə yetirməyə qüdrəti var. Belə olan halda həmin əsas qanuna əməl edirlər.Bu kimi şəxslər adətən cəmiyyətin əksər hissəsini təşkil edir.Adətən qanunlar cəmiyyətin bu hissəsi üçün, nəzərdə tutulur.İlahi qanunlar da bu kimidir.Misal üçün,yol hərəkət qanunları cəmiyyətin nəqliyyat vasitələrini asan şəkildə idarə etməsi üçündür və bu kimi qanunlar da cəmiyyətin əksəriyyəti üçün nəzərdə tutulur.
  2. O şəxslər ki,qanun qarşısında adi bir halda qərarlaşmayıblar və bu şəxslər qanunlara riayət etməyə məcbur deyillər.Adətən,qanun qoyanlar bu şəxslər üçün əsas qanundan sonra gələn və ikinci pillədə qərarlaşan qanunları nəzərdə tuturlar.Misal üçün, qırmızı işıqda dayanmaq hamı üçün nəzərdə tutulan bir qanundur.Ancaq, xüsusi şəraitlərdə yanğınsöndürən maşınlar üçün bu qanun istisna bir hal daşıyır və onların bu qanuna əməl etmələrinə lüzum yoxdur. Ancaq, bu istisnalar o şəxslər üçündür ki, onların bu qanunlara tabe olmamasının səbəbi qanuna qarşı çıxmaq deyildir.

Allah oruc tutmağa əmr edibdir. Deməli,oruc tutmaq müsəlmanların həyat qanunlarından biridir. Ancaq, bəzi insanlar var ki, müxtəlif səbəblərdən (xəstəlik,səfər və s.) dolayı bu qanuna əməl edə bilmirlər. İslam qanunu bu kimi şəxsləri oruc tutmaqdan azad edibdir və onlar üçün əvəzedici qanunlar qərar veribdir. Qəza kimi bir qanun,ramazan ayında oruc tuta bilməyən şəxslər üçün nəzərdə tutulmuş bir qanundur.Yaxud da,səfərdə olan bir şəxsin namazı adi haldan çıxaraq qəsr namazına çevrilmişdir.Yaxud da, bir şəxs əgər qoca yaşında həcc ona vacib olarsa,və ya sağalmaz bir xəstəlik vaxtı həcc vacib olarsa,bu zaman özü gedə bilmədiyi üçün başqasını öz yerinə göndərə bilər.Bütün bunlarla yanaşı,hər iki qanuna,yəni əsas qanuna və ya onu əvəz edən digər qanuna əməl etmək mömin bir şəxs üçün heç bir fərqi yoxdur.

  1. O şəxslər ki, adi bir vəziyyətdə qərar tapıblar və heç bir üzrləri də yoxdur.Ancaq,qanunlara qarşı itaətsiz və əməl etməkdən boyun qaçırırlar.Adətən qanun qoyanlar bu kimi şəxslər üçün əvəzedici qanunlar tətbiq edirlər.Ancaq,bu qanunlar ikinci qismdəki insanlar üçün nəzərdə tutulmuş qanunlar kimi deyildir.Bu kimi qanunların tənbehedici və cərimə xüsusiyyəti vardır.Bu qanunların xüsusiyyəti bunlardır:
  2. Bu kimi şəxslərin öhdəsinə daha çox vəzifə qoyulur.
  3. Həmin şəxs qanunda olan məsləhətlər və təsirlərin hamısını ələ gətirə bilməyəcəkdir.

Bu kimi qanunlara aid misallar həddən artıq çoxdur.Əgər bir şəxs adi bir vəziyyətdə qırmızı işıqda keçsə,çətin və tənbehedici qanunlar o şəxs üçün nəzərdə tutulur.İslam qanununda da “kəffarə” adlı qanun bu xüsusiyyətə malikdir.[1]Bir şəxs adi bir şəraitdə qərar tapsa,ancaq öz vəzifəsinə əməl etməsə,qanunda  bu şəxs üçün bəzi cəzalar nəzərdə tutulubdur.Misal üçün,bir şəxs qəsdən namazını qılmasa,[2] böyük günaha mübtəla olmaqdan savayı,gərək onun qəzasını da yerinə yetirsin.Əgər bir şəxs ramazan ayında oruc tutmasa,böyük günaha mübtəla olmasından savayı,gərək tutmadığı hər gün üçün bir qul azad etsin,və ya, iki ay oruc tutsun,və ya, altmış fəqiri doyuzdursun,yaxud da,hər birinə bir müdd təam,yəni buğda, arpa və s. versin.[3]Bundan əlavə tutmadığı orucu da sonradan tutmalıdır.Bu cür şəxs, heç vaxt itaət və bəndəçilik edərək öz vəzifəsinə əməl edən birisi kimi olmayacaqdır.Allaha qarşısında cürət etmək,və ya,onun əmrləri qarşısında təvazökar olmamaq bu kimi şəxslərin ümdə problemidir.Eyniylə qırmızı işıqdan keçən şəxslər kimi olurlar.Bu kimi şəxslər bu əməlinə görə cərimə olurlar və bu cərimədən başqa əlavə cəza tətbiq edilmir.Ancaq bu kimi şəxs insanların və qanunun gözündə bir qanun sındıran  şəxs olaraq bilinəcək.Həyatda ikən öz namaz və oruclarını yerinə yetirməyən şəxs də bu cürdür.Deyək ki,bir şəxs onun ölümündən sonra onun ibadətlərini yerinə yetirəcək və ya pul verərək onun tərk etdiyi ibadətləri bir nəfərə gördürəcəklər.Ancaq, görəsən həmin ölən şəxs namaz üçün nəzərdə tutulan bütün məsləhət və təsirlərə sahib olacaqmı? Görəsən onun vəziyyəti, həyatda ikən öz vəzifələrinə bəndəçilik edərək əməl edən şəxsin vəziyyəti kimi olacaqmı?Ölən şəxs ibadət üçün nəzərdə tutulmuş bəzi məsləhətləri ələ gətirsə də,bu qanun, qanunu pozan şəxslər üçün dünyəvi qanunlarda nəzərdə tutulmuş cərimələr kimidir və heç vaxt əməlin alınıb-satılması mənasında deyildir.Məlumdur ki,bu cərimələr bəzi məsləhətləri ələ gətirmək üçün nəzərdə tutulubdur.

 

Nəticə:

  1. Adi şəraitdə qərar tapmış şəxslər əgər öz vəzifələrini yerinə yetirməkdən boyun qaçırırlarsa,heç vaxt Allahın qanunlarına əməl edən şəxslərin məqamında deyildirlər.
  2. Namaz,oruc və həcc kimi əməlləri hər bir şəxs gərək öz həyatında əməl etsin və həmin şəxs dünyada ikən onun boynunda olan vəzifələr başqalarının boynuna yüklənmir.[4]Bu əməllər qəsdən tərk olunduğu təqdirdə,çoxlu cəzalara mübtəla olacaqdır.Deməli,insan həyatda ikən,onun boynunda olan əməllərin alınıb-satılması deyilən bir şey yoxdur.
  3. Oruc kimi bəzi əməllər var ki,əgər qəsdən tərk olunsa,əməlin özü sonradan yerinə yetirilməsindən əlavə , kəffarəsi də gərək yerinə yetirilsin.Fəqirləri doyurmaq həmin şəxsin itaətsizliyinin kəffarəsidir və əməli yerinə yetirmək hələdə o şəxsin boynunda borc olaraq qalır. Bir sözlə, hər nə qədər pulu olsa da,öz namaz və orucunu almağa haqqı yoxdur.
  4. İnsan öləndən sonra,onun yerinə yetirilən əməlləri barəsində bəzi nöqtələrə diqqət etmək lazımdır:
  5. Bu şəxs, əsla öz həyatında bəndəçilik edərək boynunda olan vəzifələrə əməl edən bir şəxs kimi deyildir.[5]
  6. Bu şəxs, ölümündən sonra onun boynunda olan əməllər yerinə yetirilsə də,o əməl üçün nəzərdə tutulan məsləhət və mənfəətlərin hamısını ələ gətirə bilməyəcəkdir.
  7. Bu əvəzedici qanunlar,eyniylə dünyəvi qanunlarda nəzərdə tutulmuş cərimələr kimidir və heç vaxt əməlin alınb-satılması mənasında deyildir.

Bir sözlə, əsas qanunların kənarında bəzi qanunların olması qanunla idarə olunan bir cəmiyyətdə  və ya qanunvericilik baxışında vacib bir məsələdir.Əsas qanundan sonra bəzi qanunların olması qanundan sui istifadə etmək mənasında deyildir.

Bir şəxs ki, qəsdi olmadan və bəzi səbəblərdən dolayı öz vəzifəsinə əməl edə bilmirsə,bütün qanunlardan üzrlüdürlər.Deməli,bir şəxs hansısa bir səbəbdən,oruc tuta bilməyibsə və dünyasını dəyişibsə və orucunu tutmalı idisə,bu əməlin yerinə yetirilməməsinin əvəzi olaraq pul ödənilməsi və başqa şəxs tərəfindən yerinə yetirilməsi,ibadətin alınması mənasında deyildir.Ancaq bir şəxs vəzifəsini qəsdən tərk edibsə, həyatda olduğu müddətdə bu vəzifəni başqasının yerinə yetirməsi caiz deyildir və əgər onun ölümündən sonra başqaları onun yerinə yetirmədiyi əməlləri yerinə yetirirsə, bu onun qəsdən tərk etdiyi əməllərə görə qazandığı günahların bağışlanması mənasında deyildir.

Hər bir halda, insan öləndən sonra onun namaz və oruclarının yerinə yetirilməsi üçün pul ödənilirsə,bu əməl onun əldən verdiyi bəzi məsləhətləri yenidən ələ gətirə bilməsi üçündür.Nəinki, bütün məsləhətləri ələ gətirə bilsin.Bir sözlə hər nə qədər pulu varsa,oruc və namazlarını alaraq ondan ehtiyacsız ola bilməz.

 


[1] “ سميت الكَفَّاراتُ كفَّاراتٍ لأَنها تُكَفِّرُ الذنوبَ أَي تسترها” Kəffarəyə ona görə kəffarə deyilir ki,kəffarə günahkarı örtür və  günahı təlafi edir.İbn Mənzur,Muhəmməd ibn Mukrim,Lisane Ərəbi,Muhəqqi və musəhhih,Mir Damad,,Cəmaləddin, 5,Darul fikr liltəbaə vən nəşr vət töuzii,dare Sader,Beyrut,üçüncü çap,1414 qəmri.

[2] Kuleyni,Muhəmməd ibn Yəqub,əl-kafi,  «بَابُ مَنْ حَافَظَ عَلَى صَلَاتِهِ أَوْ ضَيَّعَهَا»، cild 6,s,15-24,Darul hədis,Qum,birinci çap,1429 qəməri,

[3] İmam Xomeyni,Tozihul məsail,cəm edən:Bəni Haşimi Xomeyni,Seyyid Muhəmməd Huseyn,C,1,S,928,İslami nəşriyyatının ofisi,Qum,səkkizinci çap,1424 qəməri.

[4] əl Kafi,darul hədis,C,8,S,230

[5] Allah təala Hədis sürəsinin 10-cu ayəsində ,çətinlikdə infaq edən şəxslə,asanlıqda infaq edən şəxs arasında fərq qoyaraq buyurur:

“O şəxslər ki,qələbədən öncə infaq etdilər və vuruşdular,(qələbədən sonra infaq edənlə) eyni deyillər.Onlar fəthdən sonra infaq edənlərdən və cihad edənlərdən daha üstündürlər.Allah hər iksinə də gözəl vədə veribdir və Allah onların əməl etdiklərinə agahdır.”

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Şiələrin nəzərində on ikinci imamın qeybdə olmasına etiqad bütün imamət nəzəriyyəsində şübhə yaradırmı?
    6297 Qədim kəlam 2010/11/10
    Sualda ümumi şəkildə və konkret nümunənin təyin edilmədiyi halda “qeybət dövrünün imamət nəzəriyyəsi ilə təzadı” irəli çəkildiyinə görə, imamın vəzifələrində müəyyən ünvanları zikr etməli, sonra onun qeybət dövrü ilə uyğun gəlib-gəlməməsini təhlil edəcəyik.İmamət – nübüvvətin ...
  • Nə üçün pendir yemək məkruhdur?
    19971 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/11/24
    Hikmət sahibi olan Allah-taala Öz bəndələri üçün nəzərə çarpacaq böyük faydası olan şeyləri vacib, onlar üçün ciddi zərər və fəsadı olan şeyləri isə haram və ya məkruh etmişdir. Pendir barəsində məsumlardan nəql olunan rəvayətlərin məcmusundan aydın olur ki, onu təklikdə yeyildikdə məkruhdur, lakin qoz ləpəsi ilə birlikdə yeyildiyi zaman zərəri ...
  • Aya günahkar bir cəmiyyətdə, mümkündür bir neçə xeyirxah və pərhizkar insanlara xatir o cəmiyyətdən əzab uzaq olsun və ya müddəti geciksin?
    6574 Təfsir 2012/02/07
    Quran ayələri və rəvayətlərdən istifadə olur ki, bəzi illət və amillər, cəmiyyətdən əzabın gecikməsinə və yaxud uzaq olmasına səbəb olur. Burada fürsətdən istifadə edib bir neçə nümunəyə işarə edirik. 1.             Onların arasında Peyğəmbərlərin və tövbə edənlərin olması: ...
  • Haram yoldan əldə edilmiş və sahibi də məlum olmayan pulun xumsu ödənməlidirmi?
    5991 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/15
    Haram yol ilə əldə edilən pul əldə edənin şəxsi malikiyyətində deyil. Öz əsas maliki və ya maliklərinə qaytarılmalıdır. Əgər bu mümkün deyilsə, Maliki məchul malın hökmündədir. Və xumsu yoxdur. Bəlkə o pulun bütövü Camiuş- şərait bir mərcəi təqlidin ixtiyarında olmalıdır və ya onun icazəsi ilə sahibinin niyyətinə ...
  • Aya qadın edə bilər ailəsinin icazəsi olmadan internetdə başqalarıyla rabitə yaratsın?
    6398 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/07
    Müctəhidlərin bu sual qarşısında olan cavabları ibarətdir: 1.             Xamineyi: Əgər kişinin malından istifadə etmirsə, icazə lazım deyil, amma diqqət etmək lazımdır naməhrəmlə rabitə həmişə fəsadla birlikdədir və ya günaha düşmək qorxusu vardır və caiz deyildir (icazə verilmir).
  • İmam Hüseyn (ə)- a bu qədər əzadarlıq etməyin səbəbi nədir?
    12947 Fiqh tarixi 2011/04/14
    Hər bir millətin keçmiş hadisələrində dəyərli ibrət və təcrübələr var ki, çoxlu zəhmətlə ələ gəlibdir və o millətin gələcəyi və taleyində çox böyük bir təsiri ola bilər. Bu dəyərli təcrübədən istifadə etmək üçün, bu hadisələrə həmişə yenidən baxılmalı və qorunmalıdır. Bu misilsiz hadisələrdən biri, Kərbəla hadisəsidir. Məsum ...
  • Allah insan beyni ilə tanınmağa qabil olmadığından, necə Onun barəsində mərifət əldə edə bilərik ki, şirkə səbəb olmasın?
    5843 Qədim kəlam 2012/04/18
    Allahı tanımaq üçün bənzətmə rəvayətlərdə rədd edilmişdir. Daha çox məlumat üçün ətraflı cavaba müraciət edin. ...
  • Һејванында руһу (нәфси) вармы, әҝәр варса инсанын руһу (нәфси) илә һансы фәргләри вар?
    6609 İslam fəlsəfəsi 2010/06/22
    Һәр шејдән әввәл гејд етмәк лазымдыр ки, вериләҹәк ҹаваб Һикмәти мүталијјә (Молла Сәдранын фәлсәфәси) нәзәријјәси әсасындадыр. Беләликлә, һәмин нәзәријјә әсасында мөвзуну ики әсли вә бир нечә сөһбәтимизлә бағлы шахәләрдә давам етдиририк.Биринҹи һиссә, “һејванда нәфсин олмасы” үнваны илә бир нечә бөлмәдә гәрар ...
  • Təşbeh qəbilindən İsanı “Allahın oğlu” hesab etmək olarmı?
    5871 Qədim kəlam 2012/04/10
    “İbnullah” (Allahın oğlu) kəlməsi həqiqi mənada olan “ata-oğul” mənasından başqa heç bir digər mənanı çatdırmır. “Allahın əli”, “Allahın xəlili” və s. ifadələrin öz həqiqi mənalarında Allah üçün işlədilməsi qeyri-mümkündür və mütəal Allaha övlad aid edilməsi Onun bəsit və mütləq (qeyri-məhdud) olan vücudu ilə ziddiyyətlidir. Digər tərəfdən, əgər ...
  • Həzrət Abbas su gətirən zaman nə mədhi oxuyurdu?
    7354 Dahilərin sirəsi 2011/12/25
    Keçmiş zamanlarda doyüşlərdən öncə öz doyüşçülərini ruhlandırmaq üçün müxtəlif şüarlar və mədhlər (təriflər) söyləyirdilər. İmam Hüseyn və onun yavərləri də aşura günü bir çox əzici və məna dolu şüar və mədhlər söyləmişlər. O cümlədən Həzrət Hüseynin (ə) böyük qardaşı həzrət Əbulfəz Abbasın da aşura günü müxtəlif vaxtlarda ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163847 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159118 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118736 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111909 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    105734 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92592 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54134 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    49500 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44947 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44391 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...