Please Wait
13452
- paylaşmak
Zekât düşen şeylerin, zekâtı verildikten sonra yıllık harcamalardan geriye fazlası kalmışsa bunların humusu verilmelidir.[1]
Dokuz şeye zekât düşer: 1. Buğday, 2. Arpa, 3. Hurma, 4. Kuru üzüm, 5. Altın, 6. Gümüş,[2] 7. Deve, 8. İnek, 9. Koyun. Bu dokuz şeyin birisine sahip olan bir kimse, belirtilen şartlara haiz ise belirtilen miktarı kendilerine zekât verilmesi gereken kimselerin birisine ulaştırması gerekir.[3]
O halde bu dokuz şeylerden birine sahip olan kimse, bunların şartlarını göz önünde bulundurarak zekâtını vermesi gerekir ama eğer şahıs, bu belirlenen şeylerin dışında mal varlığına sahipse, başka şartları (humus şartlarını) dikkate alarak malının humusunu vermelidir.
Zekâtla humusun farklarından bir diğeri de şudur: Zekât, Haşimi seyitlerinin fakirlerine taalluk etmez ve onlara verilmez.[4] Ama humusun yarısı Haşimi seyitlerinin fakirlerine mahsustur.[5]
Üzerinde zekât farz olmuş olan bir kimse, zekâtını kendi fakir akraba ve yakınlarına verebilir. Ama insan nafakası üzerinde farz olan kimselere örneğin çocuklarına zekâtından harcamalarını veremez.[6] Zekâtın verileceği yerlerden bir diğeri de: İmam (a.s) veya İmamın halefi tarafından zekât toplamak ve onu korumakla, onu imamın (a.s.) kendisine veya naibine ya fakirlere ulaştırmakla görevlendirilmiş kimselerdir. Asıl itibariyle zekâtın verilmesi iler maliyetin (verginin) verilmesi arasında hiçbir irtibat yoktur. Genel itibariyle her hükümet kendi harcamaları için maliyet (vergi) alınmasını karar kılmıştır.
[1] “Tevzihu’l Mesail (El-Mahşi lil İmamu’l Humeyni)”, c.2, s. 10; aynı şekilde bakınız: “Sırtu’l Necat” (lil Hui mea havaşiyi’t Tebrizi), Neşri Muntehabi Kum, c. 3, s. 119, soru 360.
[2] Sikke suretinde basılmış ve alım satımı yaygın olan altın ve gümüşün zekâtı vardır. Bakınız: “Tevzihu’l Mesail” (El-Mahşi lil İmamu’l Humeyni), c. 2, s. 130.
[3] “Tevzihu’l Mesail”, (El-Mahşi lil İmamu’l Humeyni), c. 2, s. 107.
[4] Elbette seyit olan birisi şartlar dâhilinde başka bir seyitten zekât alabilir. Bu konuda taklit mercileri şöyle buyurmuşlardır: Seyit, seyit olmayandan zekât alamaz ama humus ve diğer verilen şer’i şeyler onun harcamaları için yeterli olmuyorsa ve zekât almaktan başka çaresi yoksa bu durumda zekât alabilir. Bakınız: “Tevzihu’l Mesail” (El-Mahşi lil İmamu’l Humeyni), c. 2, s. 155.
[5] “Tevzihu’l Mesail” (El-Havaşi lil İmamu’l Humeyni), c. 2, s. 155.
[6] “Tevzihu’l Mesail” (El-Havaşi lil İmamu’l Humeyni), c. 2, s. 155.
: هل أن المال الذی تتعلق به الزکاة یتعلق به الخمس و بأی شیء تتعلق الزکاة؟ و ما هو الفرق بین الخمس و الزکاة؟ 
: Is property that becomes liable for Zakāt also liable for Khums? Which things must one pay Zakāt on? What is the difference between Zakāt and Khums? 
: آیا مالی که زکات به آن تعلق گرفته است، خمس نیز تعلق می گیرد؟ به چه چیزی زکات تعلق می گیرد؟ بین زکات و خمس چه تفاوتی وجود دارد؟ 
: Apakah harta yang dikenai zakat juga dikenai khumus? Apa saja yang menjadi obyek zakat? Apa perbedaan antara zakat dan khumus?
