Gelişmiş Arama
Ziyaret
8361
Güncellenme Tarihi: 2013/03/09
Soru Özeti
İnsan kendi güvenlik ve huzurunu bozan diğer varlıklar karşısında ne tür bir tepki göstermelidir?
Soru
Karıncaların yuvasını yıkmak ve bir daha yuvalarından çıkmamaları için öldürücü madde bırakmak bir kişinin geleceğini kötü şekilde etkiler mi?
Kısa Cevap
Eziyet ve rahatsız eden haşerelerin eziyet ve rahatsızlıklarını önleme hakkında ilk önce iki noktaya işaret edilecek ve sonra İslami kaynaklardan alınmış iki tavsiye verilecektir:
1. Tabiat çarkında insanların tüm varlıklar ile en azından hâlihazırda barışçıl bir şekilde yaşaması olanaksızdır. Biz; insanlar ve yırtıcı hayvanların bir şehirde hiçbir çatışma olmadan ve fare, böcek ve sinekler gibi eziyet edici varlıkların insanlar tarafından hiçbir şekilde rahatsız edilmediği güvenli ve sağlıklı bir şehri tasavvur edemeyiz. Bu esas uyarınca insan güvenli ve sağlıklı bir ortam ile bazı varlıklarla birlikte yaşama arasında bir tercih yapmalıdır! Böyle bir durumda insanın ilk şıkkı seçeceği apaçıktır.
2. Her ne kadar diri varlıklar dürtüsel olarak ölüm karşısında direniş gösterseler de onların ölüm ve yokluk hakkında taşıdıkları tasavvur insanların tasavvurlarından farklıdır. Bu hususta 25378 sayılı yanıtı okuyabilirsiniz.
Belirtilenlere binaen insanların bazı diri varlıkları yiyecek, giyecek ve benzeri değişik istifadeler nedeniyle öldürmesi ve onların bir bölümünü de yaşamı sürdürmede eziyet ve problem oluşturmaları nedeniyle ölüm veya zorunlu göç ettirme ile kendi yollarından kaldırmaları kaçınılmazdır. Bu, yaklaşık tüm insanlar tarafından benimsenen bir yöntemdir. Onlar hangi düşünce ve dine sahip olurlarla olsunlar ister istemez bu yöntemi uygulamaktadırlar. Mukaddes İslam dini de gerçeklerle mücadele etme gayesinde değildir. Bilakis böyle bir gerçeği kabul etmiş ve bunu ilahi hikmet ve yaratılışın en üstün düzenine aykırı görmemiştir. Bununla birlikte bu alanda bir takım tavsiyelerde de bulunmuştur:
1. Diri bir varlığın hayatı ancak insan için bir fayda oluşturduğu veya onlar tarafından eziyet ve rahatsızlık yaratıldığı takdirde yok edilebilir. Yahut en azından gelecekteki ciddi bir rahatsızlık ihtimali olduğunda bu yapılabilir. Bunun dışında eğlence ve hobi olsun diye bu canlıların hayatı tehlikeye atılmamalıdır. Bu hususta birkaç rivayete istinatta bulunacağız:
A. Hz. Peygamber-i Ekrem (s.a.a) şöyle buyurmuştur: Her kim sebepsiz yere bir serçeyi avlarsa, o kıyamet günü Allah’a şikâyette bulunacak ve ey rabbim senin kulun sebepsiz yere beni öldürdü ve beni öldürmeyle kendisi için hiçbir fayda elde etmedi diye şikâyette bulunacaktır.[1]
B. Mus’ad’de b. Ziyad şöyle nakletmektedir: Bir şahıs İmam Sadık’tan (a.s) evindeki yılan ve karıncaları öldürme hakkında görüşünü sordu ve İmam Sadık (a.s) şöyle buyurdu: Eğer onlar eziyet ve rahatsızlığa sebep olursa öldürülmeleri ve yakılmaları sakıncasızdır.[2] Elbette diğer rivayetler de göz önünde bulundurulduğunda ancak kendilerini yok etmek için başka bir çarenin olmadığı durumda bu hayvanlar yakılabilir.
C. Ali b. Cafer, kardeşi İmam Kazım’dan (a.s) karıncaları öldürmek hakkında görüşünü sordu ve İmam Kazım (a.s) şöyle buyurdu: Eğer onlar sana bir zarar vermiyorsa, onları öldürme.[3] Elbette karınca gibi bazı hayvanları hiçbir koşul ve şart olmadan öldürmeyi caiz sayan rivayetler de mevcuttur.[4] Lakin bu rivayetlerin gelecekte onların rahatsızlık yaratması ihtimali hakkında olduğu anlaşılmaktadır.
2. İster eti helal ve faydası olan ve ister eziyet eden varlıklar olsun tüm canlıların hayatına son verirken onlara minimum acıyı veren yöntemin seçilmesi için çaba gösterilmelidir. Başka bir ifadeyle eğer onları öldürmek için iki eşit şık varsa, bu canlı varlıkların minimum işkenceye tahammül ettiği şık seçilmelidir. Bu, insan aklının da yalnız başına benimsediği şer’i bir tavsiyedir. Bu konuda yer alan bazı rivayetlere dikkat ediniz:
A.  Hz. Peygamber-i Ekrem (s.a.a), diri bir tavuğu bir yere bağlamış ve onu oklayan bir grubu gördü! Hz. Peygamber (s.a.a) bu sahneyi görünce bunlarda kimdir, Allah kendilerine lanet etsin diye buyurdu.[5]
B. Hz. Peygamber (s.a.a) canlıların yakılmasını yasakladı.[6]
C. İmam Sadık (a.s) şöyle buyurmuştur: Bir kadın bir kediyi bağladı (ve bu durumda bıraktı) ve sonra kedi öldü. Bu kadın, bu çirkin davranışının cezası olarak Allah’ın azabına müstahak oldu.[7]
Gördüğünüz gibi bu rivayette bu hayvanın öldürülmesinden çok onun öldürülme şekli kınanmıştır ve bu nedenle bu kınanmış davranışın cezası olarak Allah’ın azabı dile getirilmiştir. Her halükarda eğer bir insan bu diri varlıklar karşısında had ve sınırı aşarsa, bu ancak Allah katından istiğfar edilerek telafi edilebilir ve bundan sonra önceki hataları telafi etmek için iyi davranışlar yapma gaye edilebilir.
 

[1] Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu’l-Envar, c. 61, s. 306, Dar’uİhyau’t-Turasu’l-Arabi, Beyrut, 1403 h.k.
[2] Hürr’üAmuli, Muhammed b. Hasan, Vesailu’ş-Şia, c. 11, s. 534, hadis 15470, Müessese-i A’lu’l-Beyt, Kum, 1409 h.k.
[3] a.g.e, s. 535, hadis 15473.
[4] a.g.e, hadis 15471.
[5] Biharu’l-Envar, c. 61, s. 268, hadis 30.
[6] Şeyh Saduk, Men la Yehzeruhu’l-Fakih, c. 4, s. 5, Defteri İntişaratı İslami, Kum, 1413 h.k.
[7] Şeyh Saduk, Savubu’l-A’mal ve İgabu’l-A’mal, s. 279, Daru’ş-Şerifi’r-ReziLinneşr, Kum, 1406 h.k.
Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • Köpek ve domuzun necis oldukları hakkında bir hadis söyleyebilir misiniz?
    14791 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2010/04/07
    Köpek ve domuzun necaseti hakkında Masum İmamlardan (a.s) elimize çeşitli rivayetler ulaşmıştır. Bu rivayetlerin bazılarında necis sözcüğü açıkça gelmiş bazılarında ise gelmemiştir. Açıkça gelmeyenlerden de köpek ve domuzun necis olmaları gereklilik babından anlaşılmaktadır. Böyle rivayetlerde köpeğin artığı veya domuzun insanın elbisesine değmesi hakkında İmamdan (a.s) sorular ...
  • İmam Hasan Askeri (a.s)’ın biyografisini anlatır mısınız?
    3319 Sire 2020/01/20
  • İslam devletinde medeni kurumların yeri nedir?
    7745 Düzenler 2010/12/04
    Toplumda halk kitleleriyle devlet arasındaki kuruluşlara medeni kurumlar denir. Köy ve şehirlerdeki kooperatifler, dernekler, spor kulüpleri ve birlikler (okul-aile birliği gibi) vb. medeni kurumlara örnek teşkil etmektedirler. Medeni kurumların varlığı halkçı düzenlerin temel özelliklerinden biridir. Bir işi ve mesleği olan herkes bu kurumlara üye olabilirler. Medeni kurumlar, toplumsal ...
  • Allah’ın fertlere evlat verme ve vermemedeki hikmeti nedir?
    70786 Eski Kelam İlmi 2011/09/21
    Yüce Allah âlim ve hikmet sahibidir. İlahi sünnet her işin sebepler kanalıyla gerçekleşmesini gerektirir. İlahi sünnetlerden bir tanesi de kendine has nedenler aracılığıyla neslin üremesidir. Tarih boyunca evlendikten sonra veya genel olarak veyahut uzun bir müddet süresince evlat sahibi olmayan birçok insan vardır. Bu fertler arasında ömründe hiçbir günaha ...
  • Kabirde soru ve sual nasıldır ve gayri Müslimler için hangi şekildedir?
    15342 Eski Kelam İlmi 2011/08/17
    Berzah sözlükte iki şey arasında yer alan perde ve engel anlamındadır. Istılahta ise Yüce Allah’ın dünya ve ahiret arasında karar kıldığı ve ölümden sonra insanın ilk menzili olan âleme denmektedir. Berzah âleminden kastedilen, kabir âlemidir; bu âlemde insan kıyamete dek özel bir tür yaşam sürecektir. Burada kabirden kastedilen şey ...
  • Kredi kartlarıyla alışveriş yapılması ve bu kartların nakit paraya çevrilmesinin hükmü nedir?
    6089 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2009/05/13
    Sorunuzun cevabını Ayetullah Hamenei’nin kalemi şu şekilde cevaplamıştır: Hesapta olan ve alışveriş yaparken ödediğiniz miktarın bir sakıncası yoktur. Ama hesabınızda karşılığı olmadan size kredi hesabı olarak verilen miktar; eğer borç şeklindeyse ve ona faiz geliyorsa, borcun kendisi sahih ama fazlası faiz sayılmaktadır ve haramdır. ...
  • Nazardan korunmak nasıl mümkündür?
    11551 Tefsir 2011/05/09
    Nazar, nefsin oluşturduğu tesirlerindendir ve onun inkar etmeğe bir delil yoktur. Hatta bazı hadiseler nazarın varlığına delil sayılır. Merhum Şeyh Abbas Kummi, nazardan korunmanın yolları hakkında Kalem Suresi'inin 51. ayetini okumayı tavsiye etmiştir. Bu ayetin nüzul sebebine bakıldığında onun nazara karşı etkili olduğu ...
  • Neden esir düşmüş evli kadınlar hakkında Müslümanlara helal olduğuna dair ayet nazil olmuştur?
    6495 Gayri Müslimlerle İlişki 2019/01/22
    Kutsal islam şeriati evli kadınlarla evlilik yapmayı haram bilmektedir. Bu hükümden sadece savaşta esir düşmüş ve belirli şartlara haiz olanlar istisna edilmiştir. Allah teala kafirlerden esir düşmüş esir kadınlar batıl inançlarından beraat ettikten sonra ve rahimleri önceki eşlerinden arınmış ise nikah kıymayı helal etmiştir. Başka bir tabirle ...
  • Niçin ezan Arapça okunmaktadır?
    32652 Hukuk ve Şer’I Hükümler Felsefesi 2009/08/23
    Ezanın Arapça okunmasının gerekliliğinin en önemli delili ezanın bir ibadet oluşudur. Bu ibadet Peygamber-i Ekrem’in sünneti gereği olduğu gibi korunmuştur. Her ibadetin şekli ve biçimi Allah Teala’nın belirlediği, emrettiği şekilde olmalıdır. Buna ek olarak bu ibadetin asırlar boyunca tahriften uzak kalması, bozulmaması ve ...
  • Bir Müslümanın, Amerika’daki mahkemelere bir dava için başvurması caiz midir?
    6726 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2008/11/01
    Ayetullah Uzma Hamenei (r.a)’nin bürosunun cevabı:“Eğer kadının hakkını elde etmesi, gayri İslami mahkemelere başvurmasına bağlıysa, özellikle bu mahkemelere başvurmaması kadın için zorluk ve sıkıntıya sebep olacaksa; başvurmasında bir mani yoktur.”Hazreti Ayetullah-il Uzma Mekarim Şirazi (r.a)’nin bürosunun cevabı:“Hakkını elde edecek başka bir yolu olmaz ve bu mahkemelere başvurmak ...

En Çok Okunanlar