جستجوی پیشرفته
بازدید
13280
آخرین بروزرسانی: 1389/10/30
خلاصه پرسش
معنای این عبارت که آیت الله خویی از جهت نظری معتقد به طهارت خمر(شراب) است و از نظر عملی و در مقام فتوا، حکم به نجاست آن از باب احتیاط می کند، چیست؟
پرسش
معنای این عبارت که آیت الله خویی از جهت نظری معتقد به طهارت خمر(شراب) است و از نظر عملی و در مقام فتوا، حکم به نجاست آن از باب احتیاط می کند، چیست؟
پاسخ اجمالی

آیت الله خویی در مقام فتوا حکم به نجاست شراب داده اند و می گویند:« شراب و نبیذى که مسکر است ، چنانچه به خودى خود روان باشد، نجس است، و بنا بر احتیاط واجب هر چیزى که انسان را مست مى‏کند، چنانچه به خودى خود روان باشد نیز نجس است.» بله! ایشان  قایل به نجاست هر مایع مست کننده بنا بر احتیاط واجب است و می گویند:

« بر طبق مباحث فقهی و قواعد مربوط به آن می توان حکم به طهارت هر مایع مست کننده غیر از خمر داد، ولی از طرفی در این موضوع اجماع و شهرت فتوایی داریم که هر مایع مست کننده ای، نجس است، لذا بنا بر احتیاط واجب هر مایع مست کننده ای به نظر ما نجس است.» و معنای احتیاط واجب این است که،مجتهد به دلیل قانع کننده ای در موضوع نرسیده است و مبنای او در آن مسأله مخصوص رجوع به احتیاط است.

پاسخ تفصیلی

نظر آیت الله خویی (ره) درباره نجاست خمر (شراب) به این شرح است:

ایشان بعد از بیان اخباری که در باره نجاست خمر وارد شده است، قائل به تعارض ابتدایی بین روایاتی که دلالت بر طهارت خمر دارند با روایاتی که دلالت بر نجاست آن دارند، می باشد، ولی در نهایت با بیان صحیحه علی بن مهزیار[1] که در آن به تعارض بین دو دسته از روایات به خوبی اشاره شده است می گویند:

از جمیع آن چه که بیان شد چهار احتمال را می توان بیان کرد؛

1.مقدم کردن اخبار نجاست خمر بر اخبار طهارت آن.

2. مقدم دانستن اخبار طهارت خمر بر اخبار نجاست، به علت جمع عرفی بین ظاهر و نص و تقدیم نص، به این بیان که اخبار مبتنی بر لزوم پاک کردن لباسی که با خمر ملاقات داشته است، را بر استحباب طهارت آن لباس حمل کنیم.

3. توقف در حکم به علت وجود تعارض بین دو طائفه از اخبار و عدم امکان جمع عرفی.

ایشان سپس می افزایند: تمام این وجوه چهار گانه (غیر از وجه اول که مورد قبول است) را می توان با صحیحه ابن مهزیار دفع کرد. این صحیحه به خوبی به دو قسم از روایات متعارض در باب نجاست خمر اشاره کرده است و سپس قول نهایی را بیان کرده است. از دیگر محاسن این روایت این است که شرایط تقیه را نیز رعایت کرده است، به طوری که در روایت مذکور، قول به طهارت خمر را از صادقین(ع) نفی نمی کند (از جایی که زمامداران اموی و عباسی بسیار با خمر در ارتباط بودند، قول به عدم نجاست خمر،حکم رایجی میان اهل سنت بود) و فقط به این نکته اشاره دارد که خمر نجس است. پس در نهایت می توان چنین نتیجه گرفت که با سقوط اخبار طهارت از اعتبار، اخبار نجاست بدون معارض باقی خواهند ماند.[2]

بنابراین ایشان در مقام فتوا نیز حکم به نجاست شراب داده اند و می گویند:« شراب و نبیذى که مسکر است، چنانچه به خودى خود روان باشد، نجس است، و بنابر احتیاط واجب هر چیزى که انسان را مست مى‏کند، چنانچه به خودى خود روان باشد نیز نجس است.»[3]

بله! ایشان، بنا بر احتیاط واجب قایل به نجاست دیگر مایعات مست کننده بوده و می گویند:

« بر طبق مباحث فقهی و قواعد مربوط به آن می توان حکم به طهارت هر مایع مست کننده غیر از خمر داد ولی از طرفی در این موضوع اجماع و شهرت فتوایی داریم که هر مایع مست کننده ای، نجس است، لذا بنا بر احتیاط واجب هر مایع مست کننده ای به نظر ما نجس است.[4]»

بنابراین، در پاسخ به سؤال شما باید گفت که ایشان از نظر عملی و نظری قائل به نجاست خمر است، اما در ارتباط با دیگر مشروبات الکلی، با توجه به اختلاف موجود در قواعد فقهی و نظر مشهور، ایشان به نتیجه نظری قطعی نرسیده و بر همین اساس احتیاط واجب و لازم الاجراء را در نجاست چنین مایعاتی اعلام کرده اند.



[1]حر عاملی، محمد بن حسن،وسائل الشیعه ج3، ص 468، أبواب النجاسات ب 38، ح 2،موسسه آل البیت، قم، 1409، (صحیحة علی بن مهزیار قال: «قرأت فی کتاب عبد اللّٰه بن محمد إلى أبی الحسن (علیه السلام) جعلت فداک روى زرارة عن أبی جعفر و أبی عبد اللّٰه (علیهما السلام) فی الخمر یصیب ثوب الرجل أنهما قالا: لا بأس بأن تصلِّی فیه إنّما حرم شربها. و روى عن (غیر) زرارة عن أبی عبد اللّٰه (علیه السلام) أنه قال: إذا أصاب ثوبک خمر أو نبیذ یعنی المسکر فاغسله إن عرفت موضعه، و إن لم تعرف موضعه فاغسله کلّه، و إن صلیت فیه فأعد صلاتک. فأعلمنی ما آخذ به، فوقّع (علیه السلام) بخطّه و قرأته: خذ بقول أبی عبد اللّٰه (علیه السلام)

[2] خویی، سید ابوالقاسم، موسوعه الامام الخویی،ج3، ص 86، (با اندکی تصرف)، موسسه احیاء آثار الامام الخویی، قم، 1418،

[3] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج‏1، ص: 80

[4] موسوعه الامام الخویی،ج3، ص 93.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا شیعیان معتقدند که خداوند توسط جبرئیل به امام علی وحی نازل کرد، ولی اشتباهاً به پیامبر اکرم رسیده؟
    14304 شیعه آماج تهمتها 1388/12/19
    در پاسخ به این پرسش، توجه به نکاتی ضروری به نظر می رسد. الف. مهم ترین چیزی که برای یک محقق فرق و مذاهب لازم است این است که نخست از ...
  • قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء چه کسانی هستند؟
    54384 انسان کامل 1394/12/27
    عناوین نامبرده شده(قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء) از اصطلاحاتی است که در برخی کتاب‌های عرفانی آمده است و اشاره به مقاماتی دارد که اهل عرفان در مورد اهل سیر و سلوک و عرفان عملی بر می‌شمارند. اصرار و تأکید بر روی این اصطلاحات هر چند در کتاب‌های ...
  • آیا ارزش معنوی صدقه، متناسب با توانایی مالی فرد سنجیده می‌شود؟
    12575 انفاق و قرض الحسنه 1393/08/22
    در ارزش‌گذاری یک عمل، عوامل بسیاری دخالت دارند؛ مانند اخلاص، کمیت، سختی عمل و... بنابر این اگرچه کمیت و مقدار عمل نیز در ارزش‌گذاری اعمال دخالت دارد، امّا بدون شک میزان و ارزش واقعی بر اساس اخلاص و پاکی خود عمل است. خداوند می‌فرماید: آن‌کس که مرگ و ...
  • در صورتی که چند نفر به زنا کردن مردی شهادت داده و پس از اجرای حکم از شهادت خود برگردند دیه فرد معدوم بر عهده کیست؟
    9117 Laws and Jurisprudence 1388/08/10
    سؤال شما به دفاتر مراجع ارسال گردید و تا این لحظه پاسخ های زیر دریافت گردید:دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):باید دیه کامله در میان چهار نفر تقسیم شود و به صاحبان خون داده شود.دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدظله العالی):این ...
  • آیا در روایات توصیه شد که بدن خود را با روغن‌های گیاهی ماساژ دهیم؟
    3012 حدیث 1402/06/20
     چرب‌کردن بدن با روغن‌های گیاهی، و مالش و یا ماساژ بدن با آنها، روشی است که از گذشته‌های دور در میان بسیاری از جوامع یکی از روش‌های درمان و یا کاهش‌دهنده بیماری‌ها مورد استفاده قرار گرفته و برخی موارد آن امروزه نیز در پزشکی نوین مورد تأیید قرار گرفته است.در ...
  • معنای «رجب» چیست؟
    39644 دیگر موارد 1397/03/19
    «رجب»؛ نام نهمین ماه از ماه‌های قمری است. بر اساس آنچه در کتب لغوی آمده، این ریشه در موارد «بزرگ‌داشت چیزی از روی هیبت آن» مورد استفاده قرار می‌گیرد. و این ماه را نیز از آن رو رجب نامیده‌اند که در دوران جاهلیت، آن‌را بزرگ شمرده و جنگ ...
  • تفسیر آیات 97 تا 99 سوره نساء چیست؟
    15089 تفسیر 1391/12/07
    در شأن نزول آيه 97 سوره نساء،[1] مفسران گفته‌‏اند؛ عده‌ای از مسلمانان كه به ظاهر شهادتين گفته بودند، با وجود این‌که قدرت داشتند از مكه به مدينه هجرت كنند، اما مهاجرت نكردند! زمانی كه رؤساى قريش به طرف بدر براى جنگ با مسلمانان می‌آمدند ...
  • نقش خانواده در گسترش آسیب‌‌های اجتماعی چگونه است؟
    18639 روش شناسی 1392/02/29
    خانواده، کوچک‌ترین نهاد اجتماعى است که اساس و زیرساخت واحدهاى بزرگ‌تر به شمار می‌رود. میزان موفقیت و سهمى که افراد براى ایفاى نقش در واحدهاى بزرگ اجتماعى ایفا می‌کنند بستگى تام به نحوه رشد و تربیت و شکوفایى‏استعدادهاى آنها در کانون مقدس خانواده دارد. خانواده در مسیر ...
  • آیا خلاف قانون کشور عمل کردن مشکل شرعی دارد؟
    28822 رعایت مقررات و قوانین 1391/12/10
    تخلف از قوانین و مقررات نظام اسلامی جائز نیست اما در فرض مثال، چنانچه شرایط معامله رعایت گردد معامله باطل نیست (یعنی فروشنده مالک پول شده و خریدار هم صاحب آن جنس می‌شود)، اما کسی که اقدام به این عمل می‌کند، مرتکب گناه شده است.ضمائم:پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به ...
  • معنای شعایر اسلامی چیست؟ و شعایر اسلامی از دیدگاه قرآن چگونه است؟
    39427 تفسیر 1389/12/26
    شعایر اسلامی، مکان ها و نشان هایی می باشند که خدا آنها را برای عبادت قرار داده و انسان را به یاد خدا می اندازد. برای نمونه، صفا و مروه در قرآن کریم، دو مکان و علامت برای عبادتند که در مراسم حج خدا در آن ...

پربازدیدترین ها