آخرین پرسش ها و پاسخ ها
-
«ثبوت شیء لشیء فرع لثبوت المثبت له». توضیح مختصری در ارتباط با این قاعده فلسفی و ناهمخوانی آن با ثبوت ماهیت برای وجود ارائه نمایید.
9 منطق ارسطو و دیالکتیکقاعده «ثبوت شیء لشیء، فرع ثبوت المثبت له» که در کتاب‌های فلسفی به نام «قاعده فرعیت» معروف شده است، به زبان ساده عبارت است از این‌که ثبوت یک چیز برای چیز دیگر تنها هنگامی می‌تواند صحیح باشد که آن چیز دیگر، خودش در مرحله اول ثابت باشد.
-
غزوه بنیقینقاع در چه سال و به چه دلیل رخ داد؟
8 پیامبر اکرم صغزوه «بنیقینقاع» اولین غزوه رسول خدا(ص) با یهودیان مدینه بود که در نیمه‌ی شوّال سال دوم هجرت آغاز شد و در اول ذی‌قعده به پایان رسید.[1] برخی زمان وقوع این جنگ را چهار ماه دیرتر و در ماه صفر سال سوم هجرت ...
-
چرا تخلف معلول از علت تامه محال است؟
23 علیت و معلولیتمحالبودن تخلف معلول از علت تامه، از جمله مسائلی است که در تفکر فلسفی نقشی اساسی دارد، به گونه‌ای که می‌توان آن‌را زیربنای بسیاری از مسائل، بلکه جمیع مسائل فلسفی دانست؛ زیرا اگر تخلف معلول از علت جایز باشد، قانون خلل‌ناپذیر علیت با شکست مواجه شده، ...
-
مراد از توحید عملی چیست و چه تفاوتی با توحید نظری دارد؟
28 توحید و شرک«توحید» یکی از مهم‌ترین اصول دین اسلام، بلکه ادیان ابراهیمی به شمار می‌آید.توحید در لغت به معنای یکی دانستن، و در اصطلاح اهل کلام، یگانه دانستن و یکتا شمردن خدای متعال است که در نقطۀ مقابل آن، شرک به خدا قرار دارد، ...
-
آیا در نبردهای پیامبر اسلام(ص)، نبردی با نام «غزوه بحران» وجود دارد؟
41 پیامبر اکرم صاز غزوه «بُحْران»،[1] به عنوان یکی از غزوات رسول خدا(ص) یاد می‌شود که در سال سوم هجرت در منطقه‌ی «بُحْران»(در ناحیه فُرع که بین آن‌جا و مدینه هشت فرسخ فاصله بود) اتفاق افتاد.[2] این غزوه بعد از غزوه غطفان و یا ...
-
«یک مدتی ارکان بدی، یک مدتی حیوان بدی، یک مدتی چون جان شدی، جانانه شو جانانه شو». آیا این شعر مولوی ناظر به دو نظریه بینگ بنگ و تکامل است؟
43 بیشتر بدانیدمقصود مولوی از ارکان در این شعر، همان عناصر اوّلیه‌ی مادی تشکیل‌دهنده جسم انسان است که به خودی خود دارای روح و حرکت نیست، سپس در نطفه و جنین انسان حیات دمیده شد، بدون آن‌که عقل و شعور انسانی در او شکل گیرد، و بعد از گذشت مدتی ...
-
آیا رهبر و ولی فقیه بر اساس اصل 110 قانون اساسی، می‌تواند تمام مجرمان را عفو کند و یا آن‌که این عفو مقید به ضوابط و شرایطی است؟!
71 ولایت فقیه و حکومت اسلامیبر اساس اصل 110 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، رهبر وظایف و اختیارات مهمی دارد که یکی از این وظایف، عفو یا تخفیف مجازات محکومیت در حدود موازین اسلامی پس از پیشنهاد رئیس قوه قضاییه است. البته رهبر می‌تواند بعضی از وظایف و اختیارات خود را ...
-
لیلة الرغائب به کدام شب گفته می‌شود؟ معنایش چیست؟ و چه اعمالی دارد؟
64 نماز لیلة الرغائبکلمهی «لیله» به معنای شب و «الرغائب» از ریشه «رغب» به معنای حریص بودن بر چیزی و طمع در آن و داشتن رغبت و میل است. در نتیجه «لیلة الرغائب» به شبی گفته می‌شود که میل و توجه در آن زیاد است.[1]بر ...
-
در آشکار و نزد مردم، دوست خدا و در پنهان، دشمن او نباش! امام جواد(ع) در این حدیث به چه نکته‌ای اشاره می‌نماید؟
72 حدیثدر روایتی مرسل از امام جواد(ع) نقل شده است: «لا تَکُنْ وَلِیّاً لِلَّهِ فِی الْعَلَانِیَةِ عَدُوّاً لَهُ فِی السِّرِّ»؛[1] در آشکار و نزد عموم دوست خدا و در خفا و پنهان دشمن او نباش.مقصود از این روایت، آن است که انسان ...
-
معنای «نظام احسن» در نظام خلقت چیست؟
54 هستی شناسی«نظام احسن» یعنی وجود حقیقی برتر و کامل‌تر. البته نه به معنای آنچه در مسائل ارزشی و قانون‌گذاری و امور اعتباری مطرح می‌شود.[1]«نظام احسن» بر این اصل کلی مبتنی است که از خداوند به عنوان «احسن الخالقین»،[2] چنین انتظاری نمی‌رود که جهانی ...
-
با توجه به این‌که عذاب آخرت، تابعی از اعمال انسان‌‌ها در دنیا است، استحباب گذاشتن دو چوب تر(جریدتین) در قبر مردگان چه معنایی دارد؟!
115 حدیثیکی از آداب و مستحبات دفن میت، گذاردن دو چوب تازه(جریدَتین) در کفن او است که مجازات انسان‌های ناسپاس نیز با این کار تخفیف می‌یابد.[1]در مورد دلیل این کار در برخی از منابع روایی آمده است:«هنگامی که حضرت آدم(ع) از ...
-
در گزارش‌های تاریخی چه اطلاعاتی در مورد غزوه بنی‌سلیم بیان شده است؟
51 پیامبر اکرم صغزوه «بنی سلیم»، «قرقرة الکدر»[1] و یا «قرارة الکدر»،[2] در دومین[3] یا سومین سال بعد از هجرت[4] رخ داد.علت وقوع این لشکرکشی آن بود که گزارشی به رسول خدا(ص) رسید مبنی بر این‌که گروهى از بنی‌سلیم ...
-
آیا نیستی و عدم از دیدگاه عقل، شمارش‌پذیر نیست؟!
87 علیت و معلولیتعدم و نیستی در نظر عقل چیزی نیست که بتوان آن‌را متعدد به شمار آورد؛ یعنی پیش از هستی و پس از هستی چیزی وجود ندارد که بتوان آن‌را واحد یا متعدد نامید. نیستی نه ماهیت دارد و نه ذات؛ در مورد نیستی چیزی بیش از این ...
-
معنای استدراج چیست و آیا اصطلاحی برگرفته از قرآن است؟
76 تفسیرچند معنای مختلف برای واژه «استدراج» بیان شده است:در لغت به معناى تقرب و ارتقاء از درجهاى به درجه‌ی بالاتر آمده است.در سخنان متکلمان و متشرعان به معناى امر خارق العاده است که از سوی کافر مدعى، موافق با آنچه ادعا کرده است، صادر شود.استدراج ...
-
آیا در مورد خوردن گوشت به همراه لبنیات، در متون اسلامی مطلبی وجود دارد؟
108 حدیثدر منابع روایی، احادیث مختلفی در خواص لبنیات و استفاده معصومان(ع) از آنها وجود دارد. به عنوان نمونه: امام صادق(ع) فرمود: «رسول خدا(ص) از میان نوشیدنی‌ها، شیر را دوست می‌داشت».[1]از سوی دیگر در روایات به خوردن گوشت به صورت ...
-
آیا جامعه آرمانی و مدینه‌ی فاضله‌ی مورد تأیید اسلام، با موضوعاتی مانند هنر، ورزش، تفریح، صنایع مصرف‌گرا و ... در تضاد است؟
93 حدیثنخست باید گفت؛ جامعه‌ی آرمانی و ایده‌آل اسلام، جامعه‌ای است که بندگی خدا و معنویت در آن فراگیر شده و از ظلم و بی‌عدالتی خبری نباشد؛ یعنی غلبه و سیطره با حق و عدالت بوده و جامعه‌ی بشری بر همین اساس اداره شود؛[1] بنابر این، ...
-
«وقف به حرکت» و «وصل به سکون» چیست؟ و آیا می‌توان در قرائت نماز، آخر آیات را با حرکت اعرابی آنها خوانده، ولی مکث و توقف نمود؟
88 قرائتاز جمله قواعد در تلاوت قرآن کریم آن است که هنگام وقف باید حرف آخر کلام با سکون خوانده شود، هر چند دارای حرکت باشد؛ مثلا آیه‌ی «الرَّح۟منِ الرَّحیمِ» هنگام تصمیم به وقف و نخواندن ادامه جمله، با سکون و به صورت «الرَّح۟منِ الرَّحیم۟» خوانده می‌شود. ...
-
آیا این سخن صحیح است که بگوییم: خدا در تمام مکان‌ها و زمان‌ها نیست؛ بلکه همراه با تمام مکان‌ها و زمان‌ها و همراه با تمام موجودات مکانی و زمانی است؟
92 حدیثمکان و زمان مخلوق و معلول خدا هستند و از ویژگی‌های موجودات مادی به شمار می‌آیند.[1] از سوی دیگر، خداوند با همه‌ی موجودات از جمله با موجودات مادی که مکان و زمان دارند نیز هست. اما باید توجه داشت منظور از همراه بودن خداوند با ...
-
افعال لازم و متعدی چه تفاوتی با یکدیگر داشته و چگونه می‌توان یک فعل لازم را تبدیل به فعلی متعدی نمود؟
90 قواعد عربیفعلها در زبان عربى از جهت گرفتن «مفعول به» به دو دسته فعل متعدّى و لازم تقسیم مىشوند:فعل‌های متعدّیفعل‌های متعدّی فعل‌هایی هستند که به فاعل بسنده نکرده و برای تکمیل معنای خود نیازمند یک یا چند مفعول می‌باشند و بر همین اساس به سه ...
-
ترس از ذلّت و خواری، مردم را به خواری و ذلّت می‌کشاند. این سخن امام علی(ع) در صدد بیان چه واقعیتی است؟
118 حدیثدر یکی از کلمات قصار امام علی(ع) آمده است:«اَلنّاسُ مِنْ خَوْفِ الذُّلِّ مُتَعَجِّلُوا الذُّلِّ»؛[1] مردم از ترس ذلّت و خواری، خود به سوى خواری و ذلت می‌شتابند!گاه ترس از خواری در آینده، انسان را وادار می‌کند که زودهنگام کاری را انجام ...
-
آیا در میان آفریدگان خدا که قبل و بعد انسان آفریده شده و می‌شوند، موجودی برتر از حضرت رسول اکرم(ص) وجود داشته و یا خواهد داشت؟
240 مناقب و ویژگی هادر قرآن کریم آیه‌ای وجود ندارد که ظاهر آن به صراحت، پاسخ‌گوی این پرسش باشد تا بتوان بر اساس آن نتیجه گرفت که این برتری ویژه این عالم بوده و یا به تمام عوالم نیز گسترش می‌یابد؛ اما از ظاهر برخی روایات می‌توان چنین استنباط کرد که ...
-
آنچه در روایات در مورد خلقت آسمان‌ها، زمین، بهشت و جهنم در روزهای گوناگون وجود دارد، چه معنایی دارد؟ و آیا روزهای هفته قبل از خلقت زمین، قابل تصور بود؟!
144 حدیثقرآن کریم، با آن‌که شمار روزهایی که آفرینش مخلوقات عالم، از جمله آسمان‌ها و زمین در آنها رخ داده را اعلام نموده است؛ اما در هیچ آیه‌ای به روزهای خاص هفته در جریان آفرینش اشاره نشده است. البته روایاتی در این زمینه وجود دارد ...
-
آیا اسلام، اخلاق را نسبی ارزیابی می‌کند؟
156 Ethicsبر اساس متون و معارف اسلامی، اصول و مفاهیم کلی اخلاق، مطلق است، و نسبیت در آنها معنا ندارد؛ اما مصادیق همان مفاهیم کلی که شامل رفتار، آداب و رسوم می‌شود، می‌تواند نسبی ارزیابی شود. ...
-
معنای اصطلاحات «علت تامه»، «علت ناقصه» و «علت مُعد» چیست؟
109 بیشتر بدانیددر پاسخ به این پرسش باید به تفاوت انواع علت‌ها دقت کرد که از یک نگاه به «علت تام»، «علت ناقص» و «علت مُعِدّ» تقسیم مىشود:علت تام: علتی است که وجود او موجب وجود معلول خواهد شد، و عدم او عدم معلول را در پی خواهد ...
-
اخیرا برخی ادعا کرده‌اند که با استناد به قرآن، روزه واجب در اسلام، تنها سه روز است! پرسش آن است که آیا قرآن به سی‌روزه بودن روزه اشاره کرده است؟ و چرا در ادیان دیگر شرایط روزه راحت‌تر است؟
25878 تفسیراگرچه تمام جزئیات احکام شرعی در قرآن نیامده، همچنان‌که کیفیت نماز و تعداد رکعات آن در قرآن بیان نشده؛ امّا در مورد روزه باید گفت؛ مقدار ماه و روز آن در قرآن به طور روشن بیان شده است، آن‌جا که می‌فرماید:«شَهْرُ رَمَضانَ ...
