آخرین پرسش ها و پاسخ ها
-
«تناقض حقیقی» و «تناقض عرضی» چه تفاوتی با هم دارند؟
51 مبانی فقهی و اصولیتناقض«تناقض»، از ریشه «نقض» به معنای خراب کردن و ویران نمودن است. دو چیز، زمانی «متناقض» در نظر گرفته می‌شوند که وجود و فقدان و یا پذیرش و رد هم‌زمان هر دوی آنها وجود ندارد؛ بلکه باید وجود و درستی یکی از آنها را پذیرفت و وجود و درستی دیگری ...
-
متکلمان معتقدند که «واجب الوجود کیفیت ندارد». پس این فراز از دعای عرفه معنایش چیست که می‌فرماید: «یا من لا یعلم کیف هو الا هو»؟!
110 حدیثآنچه در مورد کیفیت نداشتن واجب الوجود از طرف متکلمان مطرح شده، ناظر به کیفیت نفسانی و قابل درک از طرف مخلوقات است؛ از این‌رو آنچه در دعای شریف عرفه آمده است: «یا من لا یعلم کیف هو الا هو»، با ادعای آنان منافات ندارد؛ زیرا کیفیتی که ...
-
در آیه 125 سوره نحل، چرا خداوند، «حکمت» را قبل از «موعظه» و «جدال» آورده است؟
123 تفسیرخدای متعال در آیه 125 سوره نحل، خطاب به پیامبر اسلام(ص) می‌فرماید؛ مردم را از طریق حکمت و موعظه حسنه به سوی پروردگارت دعوت کن و با بهترین روش با آنان به گفت‌وگو و جدال برخیز:«ادْعُ إِلی سَبیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ...».بیشتر مفسران به ...
-
آیا امام حسین(ع) به عبدالله بن عمر گفت، اگر پدرت(عمر) زنده بود، به یاری من می‌شتافت؟!
215 حدیثبعد از مرگ معاویة بن أبی سفیان، حکومت وقت از افراد برجسته و در رأس آنان از امام حسین(ع) خواست تا با فرزند او یزید بیعت کنند که امام(ع) آنرا نپذیرفت و راهی را پیش رو گرفت که در نهایت به شهادتشان ختم شد.این موضوع ...
-
قرآن کریم بارها اعلام کرده است که روشنگر و آشکارکننده است. پس چرا برخی از فرازهای آن کاملا واضح نیست و نیاز به تفسیر و بیانگری دارد؟!
193 تفسیرمقصود از مبین بودن قرآن کریم[1] آن است که مجموعه قرآن، بیانگر حقیقت و واقعیت برای بشر است؛ زیرا قرآن مجید یک کتاب و مجموعه است و می‌دانیم که برای فهم یک کتاب و مجموعه باید تمام آن به صورت کامل و دقیق، مورد مطالعه و ...
-
اسم آلت چگونه ساخته می‌شود و در چه مواردی کاربرد دارند؟
173 صرف و نحو«اسم آلت» در ادبیات عرب، به اسم‌هایی گفته می‌شود که دلالت بر ابزارها و وسایل کاری میکند.ادیبان، «اسم آلت» را این‌گونه تعریف کرده‌اند:«اسم آلت» چیزى است که فاعل به واسطه آن مفعول را مورد علاج و عمل قرار می‌‌دهد تا اثر به آن برسد.این اسم را در دو رده «اسم ...
-
آیا قرآن، خوشحالی انسان از تشویق و مورد ستایش قرار گرفتن را امری نکوهیده می‌داند؟!
197 تفسیرقرآن کریم در آیه 188 سوره آل عمران می‌فرماید:«لا تَحْسَبَنَّ الَّذینَ یَفْرَحُونَ بِما أَتَوْا وَ یُحِبُّونَ أَنْ یُحْمَدُوا بِما لَمْ یَفْعَلُوا فَلا تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفازَةٍ مِنَ الْعَذابِ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ»؛کسانى را که براى کردار زشت خود شادمانى می‌کنند و دوست دارند که در برابر کار نکرده ...
-
در دعاهای کلی؛ مانند «اللهم اشف کل مریض»،«اللهم اغن کل فقیر» و ...، آیا دعایمان شامل کافران و منافقان بیمار و فقیر و ... نیز می‌شود؟!
231 حدیثدر این زمینه باید گفت، آنچه در دعاها با واژه «کل» وارد شده است؛ مانند «اللهم اشف کل مریض»، «اللهم اغن کل فقیر» و ...، را می‌توانیم با نگاهی عام و فراگیر بخوانیم که شامل تمام بیماران، فقیران و ... -چه مسلمان و چه غیر مسلمان- ...
-
حرف جر «ربّ» به چه معنا است و چه کاربردی دارد؟
147 صرف و نحو«حروف جر» یا «حروف جاره» حرف‌هایی هستند که تنها بر سر اسم‌ها درمی آیند و آنها را مجرور می‌کنند.حروف جر بنابر نظر مشهور، هفده حرف‌اند که یکی از آنها، حرف جر «ربّ» است که در میان حروف جر، به نسبت کاربرد کمتری دارد. به عنوان نمونه در قرآن ...
-
فرد محتضر را چگونه رو به قبله گذاشته و فرد مرده را چگونه رو به قبله در قبر دفن می‌کنند؟
236 احکام مرتبط با مردگانهمانگونه که می‌دانید، اسلام برای تمام مراحل زندگی انسان از ابتدای حیات تا زمان جان‌دادن، و حتی برای حالت احتضار و نیز دفن و کفن وی احکامی دارد که یکی از آنها رو به قبله کردن محتضر و میت است، بدین ترتیب که پای محتضر را رو به ...
-
حرف جر «علی» به چه معنا است و چه کاربردهایی دارد؟
205 صرف و نحو«حروف جاره» یا «حروف جر» شامل حرف‌هایی هستند که تنها بر سر اسم‌ها در می‌آیند و آنها را مجرور می‌کنند.حروف جر بنابر نظر مشهور، هفده حرف‌اند که یکی از آنها، حرف جر «علی» است.«عَلی» از کلمات بسیار پرکاربرد در زبان عربی است، به‌گونه‌ای که تنها در قرآن کریم ...
-
فردی که توانایی کمک به دیگران(و انجام هر مستحب دیگری) را دارد؛ اما از آن خودداری میکند، آیا گناهکار است و باید در انتظار مجازات باشد؟
245 حدیثنخست باید گفت، هر کاری را که خداوند به انجام آن دستور داد، حتی کارهای مستحبی، در آن حکمت و مصلحتی نهفته است که با ترک آن کار، مصلحت و حکمت یادشده بر زمین خواهد ماند. آن مصلحت و حکمت می تواند اثر وضعی آن کار مستحب و نیک ...
-
منظور از «بحیره»، «وصیله»، «سائبه» و «حام»، در آیه 103 سوره مائده چیست؟
329 تفسیردر آیه 103 سوره مائده، به چهار نوع از چارپایان اشاره شده است که در دوران جاهلیت با عناوین محترمانه «بحیره»، «سائبه»، «وصیله» و «حام» شناخته شده و برای آنها قوانین ویژه‌‌ای مقرر می‌کردند!قرآن کریم با اشاره به این چارپایان، تصریح میکند که مقررات یاد شده منشأ الهی ...
-
حرف «بَلْ» در ادبیات عرب چه جایگاهی دارد؟
209 صرف و نحوکلمه «بَلْ» از حروفی است که در زبان عربی کاربرد فراوانی دارد، به گونه‌ای که تنها در قرآن کریم، 127 بار از این کلمه استفاده شده است.با توجه به عبارات پیرامونی «بَل»، می‌توان معنای آنرا دریافت و گاه به زبان‌های دیگر ترجمه کرد.به عبارت دیگر، با توجه به موقعیت ...
-
چرا حائض و جنب نباید در کنار فرد محتضر حضور یابند؟
418 احتضارهمانگونه که در پرسش آمده، در رساله‌های عملیه(توضیح المسائل) می‌خوانیم:«تنها گذاشتن محتضر و بودن جُنُب و حائض نزد او مکروه است».[1]قبل از ورود به دلایل این فتوا، به این نکته توجه فرمایید که حالت‌هایی؛ مانند جنابت و حیض، اگرچه حالتی طبیعی در بدن انسان‌ها و ناشی از ...
-
معنای حرف جر «فی» چیست و چه کاربردهایی دارد؟
230 صرف و نحو«حروف جاره» یا «حروف جر» حرف‌هایی هستند که تنها بر سر اسم درمی آیند، و اگر بر سر اسمى درآیند، آنرا مجرور می‌کنند. حروف جر بنابر نظر مشهور، هفده حرف‌اند که یکی از آنها، حرف جر «فی» است.ادیبان عرب، معانی فراوانی برای این حرف جر اعلام کرده‌اند. به عنوان نمونه، ...
-
چه ویژگی‌هایی باعث می‌شود که افعالی «سالم»، «مضاعف»، «مهموز» و یا «معتل» نامیده شوند؟
279 صرف و نحواقسام فعلافعال از نظر حروف اصلی به دو دسته کلی صحیح و معتل و هر کدام با زیرشاخه‌هایی تقسیم می‌شوند.در این زمینه ابتدا باید گفت؛ معیار اصلی در این‌که هر فعلی در کدام دسته و شاخه می‌گنجد، حروف اصلی و یا ریشه آن فعل است و حروفی که در ...
-
در روایات چه ویژگی‌هایی برای شهدای کربلا بیان شده است؟
328 حدیثتمام مؤمنان واقعی باید دارای ویژگی‌های مشترکی باشند که در قرآن به آنها اشاره شده است.شهدای کربلا که در شمار برترین مؤمنان‌اند، طبیعی است که دارای این اوصاف بودند؛ یعنی ویژگی‌های همان ایمان‌آورندگان به رسول خدا(ص) که در رکاب حضرتشان به نبرد پرداخته و بسیاری ...
-
تفاوت تنافی حقیقی و تنافی عرضی چیست؟
240 مبانی فقهی و اصولیتنافیتنافی، از ماده «نفی» بدین معنا است که دو چیز، یکدیگر را نفی و طرد می‌کنند؛[1] از این‌رو به ناممکن بودن اجتماع دو چیز (مانند سیاهی و سفیدی و یا وجود و عدم ) در یک شیء و در زمان واحد، «تنافی» گفته می‌شود.[2]این تنافی ...
-
معنا و کاربردهای حرف جر «الی» را بنویسید؟
247 صرف و نحو«حروف جر» یا «حروف جاره» حرف‌هایی هستند که از میان انواع کلمات، تنها بر سر اسم درآمده و آنرا مجرور می‌کنند. حروف جر بنابر نظر مشهور، هفده حرف‌اند که یکی از آنها، حرف جر «الی» است.ادیبان عرب، معانی فراوانی برای این حرف جر اعلام کرده‌اند.به عنوان نمونه، بر اساس ...
-
«قرن المنازل» که در روایات به عنوان یکی از میقات‌ها اعلام شده، کجا است؟
244 حج«قرن المنازل» روستای کوچکى در حدود 90 کیلومترى مکه معظّمه به سمت طائف است.این روستا یکی از میقات‌‌های پنج‌‌گانه در کشور عربستان است که افراد برای داخل شدن به مکه لازم است از آن‌جا مُحرم شوند.شاید دلیل این نام‌گذاری آن باشد که «قرن» نام تنها کوهی است که در ...
-
«قتل صبر» که در روایات و منابع تاریخی به آن اشاره شده، به چه نوع قتلی می‌گویند؟
462 حدیث«قَتْل صَبْر» در لغت به معناى کشتن کسى در حال دستگیرى، در زندان و حبس و یا کشتن به همراه شکنجه است که شخص نتواند به هیچ وجه از خود دفاع کند، این عبارت در اصطلاح و در کاربردهای بیرونی خود نیز به همان معنای لغوى آمده است.[1]از ...
-
منظور از «طامه کبری» در قرآن چیست؟
434 تفسیربسیاری از مشتقات ریشه «ط م م» به اموری اشاره می‌کنند که به نحوی با برتری و غلبه در ارتباط‌اند. به عنوان نمونه:«هذا أطمّ من هذا»؛ این یکی بلندتر از آن یکی است.«طم الطائر الشّجرة»؛ پرنده از بالاى درخت بلند شد.«جری الوادى فطمّ على القرى»؛ سیل در دره جارى شد ...
-
ریشه «بخس» به چه معنا است و «ثمن بخس» یعنی چه؟
413 تفسیراصطلاح «ثمن بخس» از دو واژه «ثمن» به معنای قیمت و بها، و «بخس» به معنای اندک و ناچیز ترکیب شده است. این اصطلاح معمولا در مسائل مالی و اقتصادی کاربرد دارد. و می‌گویند: فلان کالا به ثمن بخس، یعنی به قیمتی بسیار ناچیز فروخته شد.این اصطلاح با همین معنا ...
-
آیا حضرت موسی(ع) هنگامی که با جناب خضر(ع) دیدار داشت، به مقام پیامبری رسیده بود؟
491 تفسیردر قرآن به تاریخ دقیق ملاقات دو برگزیده خداوند، یعنی موسی(ع) و خضر(ع) اشاره‌ای نشده است، تا بتوان دریافت که این ملاقات در جوانی موسی(ع) رخ داده و یا بعد از برگزیده شدن ایشان به پیامبری؟ قرآن کریم همین مقدار می‌فرماید که «فَوَجَدا عَبْداً مِنْ عِبادِنا آتَیْناهُ ...
