آخرین پرسش ها و پاسخ ها
-
آیا «فضائل اخلاقی»، «مکارم اخلاق» و «محاسن اخلاق» با هم متفاوتاند، یا همگی ناظر به یک چیزند؟
32 حدیثهر اخلاق نیکی را میتوان زیر مجموعه «فضایل اخلاقی» دانست و این اصطلاح با اصطلاحاتی؛ مانند«محاسن اخلاق» و «مکارم اخلاق» در بسیاری از سخنها و نوشتارها به صورت کاملا مترادف مورد استفاده قرار گرفته است، با این وجود اما برخی بر این باورند که میتوان دستورات اخلاقی را به ...
-
«قاعده احسان» را توضیح دهید؟
88 مبانی فقهی و اصولی«قاعده احسان» یکی از قواعد مشهور دانش فقه است:«هرگاه کسی با انگیزه احسان و نیکوکاری تلاش نماید تا جان و مال دیگری را حفظ کند؛ اما در جریان این تلاش خود، احیانا باعث ورود خسارتی به او شود، در برابر خسارت وارد شده، ضامن و پاسخگو نخواهد بود».شرط ...
-
آیا در خواندن دعاها نیز باید قواعد تجوید را رعایت کنیم و گرنه دعایمان قبول نخواهد شد؟!
190همانگونه که میدانید، هدف اصلی در دعا و ذکر، ارتباط قلبی و روحی انسان با خداوند و توکل بر او است و پروردگار بیشتر از هر چیز، به نیت و اخلاص بنده توجه دارد تا به چگونگی تلفظ ظاهری کلمات و ...
-
آیا کسانی که به فرد ظالمی کمک میرسانند و یا راضی به ظلم او هستند نیز گناهکار به شمار خواهند آمد؟!
156 حدیثدر مورد ظالمان ستمکار و حامیان آنها، از امام علی(ع) نقل شده است:«ثَلَاثٌ لَا یَنْظُرُ اللَّهُ إِلَیْهِمْ: الْعَامِلُ بِالظُّلْمِ، وَ الْمُعِینُ عَلَیْهِ، وَ الرَّاضِی بِهِ»؛[1]سه گروهاند که خداوند نگاه محبتآمیز خود را از آنها دریغ میدارد: فرد ستمکار، یاور او در ظلم، و آنکس که
-
مقدمات حکمت چیست و چه استفادهای از آن میشود؟
149 مبانی فقهی و اصولیهنگامی که فردی سخنی میگوید و چیزی را درخواست میکند؛ اما قید و شرطی در کلام خود نمیآورد، نتیجهاش آن خواهد بود که سخن او اطلاق دارد و به هیچ قید و شرطی مقید نشود، حتی قید اطلاق!به عنوان نمونه، اگر پدری از فرزندش تنها این درخواست را مطرح کند ...
-
تثنیه در زبان عربی چه جایگاهی دارد و روش ساخت آن چگونه است؟
180 صرف و نحونامها و افعال در بیشتر زبانها از جمله زبان فارسی و انگلیسی بر اساس دو عنصر «مفرد» و «جمع» شکل گرفته و عنصر سومی به نام «تثنیه» در آنها جایگاهی ندارد؛ یعنی یک کلمه یا ناظر به یک چیز است که به آن «مفرد» گفته میشود و یا ناظر به ...
-
آیا روح زن و مرد در ابتدای آفرینش تفاوتی نداشتند؛ اما بعدها بر اساس زمان و مکان، روحشان تفاوت یافت؟
336 روح و نفسروح و نفس انسان مراحل متعدد و مختلفی دارد.[1] اگرچه روح زن و مرد و نیز بر اساس آیاتی مانند آیه 98 سوره انعام، روح افراد و نژادهای مختلف همگی از یک «نفس واحده» سرچشمه گرفته و از این نظر با هم تفاوتی ...
-
میلاد و شهادت معصومان(ع) در بیشتر کشورها تعطیل نیست. آیا میتوان بزرگداشت این مناسبتها را به اولین روز تعطیل موکول کرد؟
246 عزاداری و زیارتنخست باید گفت؛ اگرچه عزاداری و گریه برای شهیدان -و حتی درگذشتگان به مرگ طبیعی- در سنت اسلامی پذیرفته شده است؛[1] اما آنچه در منابع حدیثی شیعه، در مورد عزاداری در سیره ائمه(ع) مشاهده میشود، اهتمام آنان در مورد عزاداری
-
قبل از وضو و غسل، توصیه شده تا «استنشاق» کنیم. چگونه باید آنرا انجام دهیم؟
346در لغت عرب به وارد کردن هوا، آب و یا هر نوع مایع و گاز دیگر به بینی و ریه، «استنشاق» گفته میشود.«استنشاق» شامل نفس کشیدن و دم و بازدم نیز هست که میتواند با بوییدن هم مترادف باشد.[1]این واژه؛ اما در اصطلاح فقهی و در مستحبات
-
در روایات برای سیراب کردن تشنگان، پاداش فراوانی اعلام شده است. امروزه که آب نوشیدنی در بیشتر نقاط در دسترس همگان است، چگونه میتوانیم به این پاداش برسیم؟
363 حدیثهمانگونه که در پرسش به درستی از آن یاد شده است، سیر نمودن گرسنگان، تهیه لباس برای فقرا و در رأس آنها سیراب کردن تشنگان، از اموری است که پیشوایان دینی، فراوان به آن توصیه فرمودهاند که برخی از این سفارشها را میتوان در روایات متعددی که ...
-
«قاعده حیلوله» چیست و چه کاربردی دارد؟
285 General Terms«قاعده حیلوله»، یکی از قواعد فقهى است که مفاد آن، عدم اعتنا به شک، پس از گذشتن وقت نماز است. بنابر این، اگر کسى بعد از غروب آفتاب شک کند که نماز ظهر و عصرش را خوانده یا نه، بر اساس این قاعده، نباید به شک خود اعتنا ...
-
آیا «حجر الاسود» و دو سنگ دیگر از بهشت به زمین آمدهاند؟
323 احتضاربا توجه به اینکه معتقدیم بهشت و دوزخ هماکنون وجود دارند، پذیرش اینکه چیزهایی میان زمین و بهشت جابجا شوند، موضوعی نیست که از محالات باشد و قابل پذیرش نباشند.در همین راستا روایاتی وجود دارد که می گوید «حجر الاسود» سنگی است که از بهشت به زمین ...
-
«تناقض حقیقی» و «تناقض عرضی» چه تفاوتی با هم دارند؟
268 مبانی فقهی و اصولیتناقض«تناقض»، از ریشه «نقض» به معنای خراب کردن و ویران نمودن است. دو چیز، زمانی «متناقض» در نظر گرفته میشوند که وجود و فقدان و یا پذیرش و رد همزمان هر دوی آنها وجود ندارد؛ بلکه باید وجود و درستی یکی از آنها را پذیرفت و وجود و درستی دیگری ...
-
متکلمان معتقدند که «واجب الوجود کیفیت ندارد». پس این فراز از دعای عرفه معنایش چیست که میفرماید: «یا من لا یعلم کیف هو الا هو»؟!
410 حدیثآنچه در مورد کیفیت نداشتن واجب الوجود از طرف متکلمان مطرح شده، ناظر به کیفیت نفسانی و قابل درک از طرف مخلوقات است؛ از اینرو آنچه در دعای شریف عرفه آمده است: «یا من لا یعلم کیف هو الا هو»، با ادعای آنان منافات ندارد؛ زیرا کیفیتی که ...
-
در آیه 125 سوره نحل، چرا خداوند، «حکمت» را قبل از «موعظه» و «جدال» آورده است؟
453 تفسیرخدای متعال در آیه 125 سوره نحل، خطاب به پیامبر اسلام(ص) میفرماید؛ مردم را از طریق حکمت و موعظه حسنه به سوی پروردگارت دعوت کن و با بهترین روش با آنان به گفتوگو و جدال برخیز:«ادْعُ إِلی سَبیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ...».بیشتر مفسران به ...
-
آیا امام حسین(ع) به عبدالله بن عمر گفت، اگر پدرت(عمر) زنده بود، به یاری من میشتافت؟!
577 حدیثبعد از مرگ معاویة بن أبی سفیان، حکومت وقت از افراد برجسته و در رأس آنان از امام حسین(ع) خواست تا با فرزند او یزید بیعت کنند که امام(ع) آنرا نپذیرفت و راهی را پیش رو گرفت که در نهایت به شهادتشان ختم شد.این موضوع ...
-
قرآن کریم بارها اعلام کرده است که روشنگر و آشکارکننده است. پس چرا برخی از فرازهای آن کاملا واضح نیست و نیاز به تفسیر و بیانگری دارد؟!
420 تفسیرمقصود از مبین بودن قرآن کریم[1] آن است که مجموعه قرآن، بیانگر حقیقت و واقعیت برای بشر است؛ زیرا قرآن مجید یک کتاب و مجموعه است و میدانیم که برای فهم یک کتاب و مجموعه باید تمام آن به صورت کامل و دقیق، مورد مطالعه و ...
-
اسم آلت چگونه ساخته میشود و در چه مواردی کاربرد دارند؟
417 صرف و نحو«اسم آلت» در ادبیات عرب، به اسمهایی گفته میشود که دلالت بر ابزارها و وسایل کاری میکند.ادیبان، «اسم آلت» را اینگونه تعریف کردهاند:«اسم آلت» چیزى است که فاعل به واسطه آن مفعول را مورد علاج و عمل قرار میدهد تا اثر به آن برسد.این اسم را در دو رده «اسم ...
-
آیا قرآن، خوشحالی انسان از تشویق و مورد ستایش قرار گرفتن را امری نکوهیده میداند؟!
400 تفسیرقرآن کریم در آیه 188 سوره آل عمران میفرماید:«لا تَحْسَبَنَّ الَّذینَ یَفْرَحُونَ بِما أَتَوْا وَ یُحِبُّونَ أَنْ یُحْمَدُوا بِما لَمْ یَفْعَلُوا فَلا تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفازَةٍ مِنَ الْعَذابِ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ»؛کسانى را که براى کردار زشت خود شادمانى میکنند و دوست دارند که در برابر کار نکرده ...
-
در دعاهای کلی؛ مانند «اللهم اشف کل مریض»،«اللهم اغن کل فقیر» و ...، آیا دعایمان شامل کافران و منافقان بیمار و فقیر و ... نیز میشود؟!
452 حدیثدر این زمینه باید گفت، آنچه در دعاها با واژه «کل» وارد شده است؛ مانند «اللهم اشف کل مریض»، «اللهم اغن کل فقیر» و ...، را میتوانیم با نگاهی عام و فراگیر بخوانیم که شامل تمام بیماران، فقیران و ... -چه مسلمان و چه غیر مسلمان- ...
-
حرف جر «ربّ» به چه معنا است و چه کاربردی دارد؟
317 صرف و نحو«حروف جر» یا «حروف جاره» حرفهایی هستند که تنها بر سر اسمها درمی آیند و آنها را مجرور میکنند.حروف جر بنابر نظر مشهور، هفده حرفاند که یکی از آنها، حرف جر «ربّ» است که در میان حروف جر، به نسبت کاربرد کمتری دارد. به عنوان نمونه در قرآن ...
-
فرد محتضر را چگونه رو به قبله گذاشته و فرد مرده را چگونه رو به قبله در قبر دفن میکنند؟
476 احکام مرتبط با مردگانهمانگونه که میدانید، اسلام برای تمام مراحل زندگی انسان از ابتدای حیات تا زمان جاندادن، و حتی برای حالت احتضار و نیز دفن و کفن وی احکامی دارد که یکی از آنها رو به قبله کردن محتضر و میت است، بدین ترتیب که پای محتضر را رو به ...
-
حرف جر «علی» به چه معنا است و چه کاربردهایی دارد؟
341 صرف و نحو«حروف جاره» یا «حروف جر» شامل حرفهایی هستند که تنها بر سر اسمها در میآیند و آنها را مجرور میکنند.حروف جر بنابر نظر مشهور، هفده حرفاند که یکی از آنها، حرف جر «علی» است.«عَلی» از کلمات بسیار پرکاربرد در زبان عربی است، بهگونهای که تنها در قرآن کریم ...
-
فردی که توانایی کمک به دیگران(و انجام هر مستحب دیگری) را دارد؛ اما از آن خودداری میکند، آیا گناهکار است و باید در انتظار مجازات باشد؟
393 حدیثنخست باید گفت، هر کاری را که خداوند به انجام آن دستور داد، حتی کارهای مستحبی، در آن حکمت و مصلحتی نهفته است که با ترک آن کار، مصلحت و حکمت یادشده بر زمین خواهد ماند. آن مصلحت و حکمت می تواند اثر وضعی آن کار مستحب و نیک ...
-
منظور از «بحیره»، «وصیله»، «سائبه» و «حام»، در آیه 103 سوره مائده چیست؟
473 تفسیردر آیه 103 سوره مائده، به چهار نوع از چارپایان اشاره شده است که در دوران جاهلیت با عناوین محترمانه «بحیره»، «سائبه»، «وصیله» و «حام» شناخته شده و برای آنها قوانین ویژهای مقرر میکردند!قرآن کریم با اشاره به این چارپایان، تصریح میکند که مقررات یاد شده منشأ الهی ...