آخرین پرسش ها و پاسخ ها
-
قاعده «صرف الشیء» چیست و چه کاربردی دارد؟
16قاعده «صرف الشیء» که در دانش فلسفه مورد گفتوگو قرار میگیرد، اشاره به آن دارد که شیء در مقام ذات و حقیقت محض، قابل امتیاز و تعدد نیست؛ زیرا اگر شیء در مقام ذات و صرف حقیقت، قابل امتیاز و تعدد باشد، مستلزم خُلف خواهد بود؛ زیرا اگر در صرف ...
-
در سوره مرسلات منظور از «فَالْعاصِفاتِ عَصْفاً»، چیست؟
40 تفسیر«فَالْعاصِفاتِ عَصْفاً»؛[1]سوگند به فرشتگانی که مانند تندباد میروند.«عاصفات» از ریشه «عصف» است که در لغت به معانی گوناگونی مانند شدت، برگ، کاه،[2] بادهای تند و سخت مورد استفاده قرار میگیرد.[3]در همین راستا، ممکن است مراد از عاصفات در آیه مورد گفتوگو، ...
-
در آیاتی از سوره مدثر، کفار به حیواناتی تشبیه شدهاند که از شیر فرار میکنند. در این مورد، توضیح دهید؟
57 تفسیرقرآن کریم در بیان تعامل کفّار و مشرکان در برخورد با رسالت پیامبر اسلام(ص) و آموزههای الهی، مانند فرار «گورخر» از «شیر» تشبیه کرده و میفرماید:«فَرَّتْ مِنْ قَسْوَرَةٍ»؛[1] (مانند گورخری) که از شیرى گریخته باشند.«قسورة» از ریشهی «قسر»، در لغت به معناى ...
-
آیا غیر از قرآن، مستند دیگری برای ماجرای اصحاب فیل وجود دارد؟ آیا میان این ماجرا و حمله ایرانیان به یمن، ارتباطی است؟
83 تفسیرداستان اصحاب فیل در تعداد زیادی از منابع تاریخی کهن عرب و گزارشهای اسلامی آمده است.[1] این داستان از مشهورترین داستانهایی است که قرآن کریم آنرا بیان کرده و شعرا نیز در مورد آن اشعاری سرودهاند، و هیچکس(چه مشرک و چه مؤمن) تردیدی در ...
-
سخن امام علی(ع) در ارتباط با برگرداندن هدیههای عثمان به بیت المال، ناظر به چه اموالی است؟
55 حدیثامام علی(ع) پس از پذیرفتن خلافت مسلمانان، تصمیم گرفت زمینهاى کشاورزی را که عثمان در زمان خلافت به اقوام خود بخشیده بود، به بیت المال بازگرداند. امام(ع) در اعلام این رویکرد و بیان دلیل آن میفرماید:«وَ اللَّهِ لَوْ وَجَدْتُهُ قَدْ تُزُوِّجَ بِهِ النِّسَاءُ وَ مُلِکَ ...
-
معرفه و نکره را تعریف کنید و اقسام آنرا با مثال بیان کنید؟
72یکی از تقسیمات اسم، تقسیم آن به معرفه(شناخته شده) و نکره(ناشناس) است.تعریف معرفهاسم «معرفه» اسمی است که نشانگر چیز یا شخص معینی باشد.اقسام معرفهاسمهای معرفه در شش نوع ردهبندی میشوند:علم: علم، اسمی است که از ابتدا برای نامگذاری شخص یا چیز معینی ایجاد شده است؛ مانند نام افراد، شهرها و ...
-
«اذعان» چیست و «مذعنین» که در قرآن از آنها یاد شده چه افرادی هستند؟
120 تفسیر«اذعان» از ریشهی «ذعن» به معنای اطاعت، اقرار و تسلیم است.[1] و برخی هم آنرا به سرعت در تسلیم و اطاعت معنا کردهاند[2] که به تنهایی نمیتواند یک ویژگی مثبت و یا منفی ارزیابی شود؛ بلکه باید دید که این اطاعت از چه فردی و ...
-
آیا خواندن صد رکعت نماز در شب و روز دوشنبه و نیز روزهداشتن آنروز، موجب بخشیدهشدن تمام نمازهای قضا خواهد شد؟!
158 حدیثکفعمی در کتاب المصباح به نقل از امام علی(ع) آورده است، اگر کسی برخی از نمازهایش را نخوانده باشد و مقدار آنرا نداند و از اینکه نمازهایش فوت شده است، پشیمان است، شب دوشنبه پنجاه رکعت نماز بخواند و در رکعت دوم هر نماز سلام دهد. در هر ...
-
در مورد «صیغه مبالغه» توضیحاتی ارائه نمایید؟
98در زبان فارسی معمولا برای مبالغه در بیان ویژگی یک فرد از کلمات کمکی بهره میگیریم. مانند اینکه میگوییم:«خیلی دانشمند»، «بسیار قدرتمند»، «بسی دلسوز».اما در زبان عربی -تنها در ثلاثی مجرد- نیاز به کلمات کمکی نبوده؛ بلکه تنها با تغییری در شکل کلمه، همان معنای مبالغه را به آن میافزاییم. ...
-
چه دلایلی وجود دارد که نفس انسانها بسیط است؟
127نفس انسان به دلیل اینکه موجودی غیر مادی است،[1] به طور طبیعی دارای اجزای مادی نخواهد بود؛ و فلاسفه به همین دلیل، نفس را بسیط میدانند؛ اما از طرف دیگر و از آن جهت که «نفس» دارای ابعاد مختلف است، نمیتوان آنرا «بسیط ...
-
کسی که به انجام کاری راضی و خوشنود باشد، در ثواب و گناه آن کار شریک خواهد بود؟ اگر در فضای مجازی، مطالب فرد گناهکاری را بپسندیم، در گناهش شریک هستیم؟!
150 حدیثبر اساس روایات متعدد از اهلبیت(ع)، اگر کسی به انجام کاری راضی و خوشنود باشد، و به عبارت دیگر، از افرادی که آنکار را انجام دادهاند به دلیل انجام همانکار حمایت کند، در واقع، شریک انجامدهنده کار خواهد بود. حال اگر آنکار، کار خوبی باشد، در ثواب آن ...
-
خیر و شر در لغت به چه معنا است؟
123 کلام قدیملغتشناسان در معنای «خیر» گفتهاند: خیر آن چیزی است که همه نسبت به آن میل و رغبت دارند؛ مانند عقل، عدالت و ...[1] و مقابل آن شرّ است؛ یعنی چیزی که همه از آن رویگردانند و به آن رغبت نمیکنند.[2] به تعبیر دیگر، خیر چیزی ...
-
منظور از «رحیق مختوم» در آیه 25 سوره مطففین چیست؟
152 تفسیرقرآن کریم در توصیف یکی از نعمتهایی که گروه ابرار در بهشت از آن برخوردارند، میفرماید:«یُسْقَوْنَ مِنْ رَحِیقٍ مَخْتُومٍ»؛[1] آنها را از شراب خالص و دستنخورده مینوشانند. کلمه «رحیق» به معناى شراب صاف و خالص از هرگونه ناخالصی بوده،[2] و «مختوم» به ...
-
صلوات منقول از امام رضا(ع) که موجب برداشته شدن عذاب از اهلقبور میشود، در کدام منبع روایی نقل شده است؟
152 حدیثهمانگونه که در پرسش آمده، در برخی کتابهای متأخر و برخی پایگاهها، صلوات مخصوصی به امام رضا(ع) نسبت داده شد و برای آن آثاری بیان شده است. از جمله اینکه خواندن این صلوات در قبرستان، موجب برطرف شدن عذاب از اهلقبور میشود و تکرار آن، تأثیر دعا را بیشتر ...
-
در اصطلاح علوم حدیث «روایت عزیز» به چه نوع روایتی گفته میشود؟
181 درایه الحدیثبرخی از پژوهشگران دانش حدیث و درایه به هر روایتی که شمار راویان و طرق آن تنها دو نفر باشند، «حدیث عزیز» میگویند.نظر حافظ ابن حجر در تعریف «حدیث عزیز» آن است که این حدیث باید بهگونهای باشد که دست کم دو راوی، آنرا از دو راوی دیگر روایت کرده باشند: «و ...
-
مگر بهشت و دوزخ دارای جایگاه مشخصی نیستند؟! پس معنای این سخن قرآن چیست که میفرماید جهنم آورده میشود و بهشت به پرهیزکاران نزدیک میگردد؟!
188 تفسیرخدای متعال در یکی از آیات قرآن در مورد نحوه رویارویی گنهکاران با جهنّم در روز رستاخیز میفرماید: «وَ جیءَ یَوْمَئِذٍ بِجَهَنَّمَ...»؛[1] در آنروز، جهنم آورده خواهد شد.با توجه به آیات دیگری که در این زمینه وجود دارد؛ مانند:«وَ بُرِّزَتِ الْجَحِیمُ لِلْغاوِینَ».
-
آیا محالبودن تسلسل، نافی ازلیت خداوند نیست؟
158تسلسل به معنای استمرار بیپایان سلسله علت و معلول است؛ یعنی سلسله علت و معلول بدون ختمشدن به علتی که معلول نباشد، استمرار یابد؛ از نظر عقلی چنین امری محال خواهد بود.توضیح اینکه حکیمان بر این باورند که تسلسل در صورتی محال است که سه ویژگی داشته باشد:افراد سلسله ...
-
آیا شمشیر ذوالفقار دو لبه بود؟
248 حدیثامام علی(ع) در یکی از خطبههایش در مورد فضیلتها، سابقه و رشادتهای خود در پیشبرد اهداف اسلام، بعد از بیان برخی از این امتیازات فرمود:«... أَنَا الضَّارِبُ بِالسَّیْفَیْنِ...»؛[1] من کسی هستم که با دو شمشیر جنگیدم.علامه مجلسی در تفسیر «سیفین»(دو شمشیر)، احتمالاتی را مطرح کرده ...
-
آیا نظریه «دین و قدرت» و یا «اقتدارگرایی پیامبر(ص)» قابل پذیرش است؟
128در پاسخ به پرسش مطرح شده، نخست میگوییم، آیاتی که مورد استناد قرار گرفته، هرکدام میتواند در جایگاه خودش مورد بررسی بیشتری قرار گیرد؛ اما با توجه به اینکه آیات قرآن، همدیگر را تفسیر میکنند، باید گفت؛ آیه هشتم سوره ممتحنه، به تنهایی میتواند اعلام کننده این واقعیت ...
-
آیا امام باقر(ع) در دستهبندی شیعیان، گروهی از آنان را افرادی دانسته که محبت اهلبیت(ع) را تنها وسیلهای برای کاسبی قرار دادهاند؟!
138 حدیثدر مورد ردهبندی گروههای شیعه و ویژگیهای هر یک از آنها، تعابیر مختلفی از سوی ائمه(ع) به ما رسیده است که روایت مطرح شده در پرسش، یکی از آنها است:«وَ عَنْ یُونُسَ بْنِ یَعْقُوبَ عَنْ أَخِیهِ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: شِیعَتُنَا ثَلَاثَةُ أَصْنَافٍ. صِنْفٌ یَأْکُلُونَ النَّاسَ بِنَا وَ ...
-
در روایات از چه چیزهایی با عنوان گنجهای بهشتی یاد شده است؟
195 حدیثنخست باید گفت در نگاهی گسترده، هر رفتار نیکی که انسان انجام میدهد را میتوان گنجی -هرچند کوچک- از گنجهای بهشت دانست؛ اما روایاتی وجود دارد که جهت تشویق به برخی از رفتارها و گفتارها، آنها را به صورت برجسته به عنوان گنجی از گنجهای بهشت معرفی نمودهاند ...
-
منظور از «هدیناه النجدین» و یا «هدایت به دو نجد» در سوره بلد چیست؟
162 تفسیرخدای متعال در قرآن کریم هنگام برشمردن نعمتهایی که به انسان ارزانی داشته، میفرماید:«وَ هَدَیْناهُ النَّجْدَیْنِ»؛[1] و او را به سوی دو ارتفاع هدایت کردیم.«نَجْد» (به فتح نون و سکون جیم) در لغت به معنای بلندی و محل مرتفع و محکم بوده،
-
چگونه استدلال خداناباوران به «برهان وحیهای متناقض» در نفی خدا را پاسخ میدهید؟
210 تفسیریکی از استدلالهایی که بعضی از خداناباوران برای نفی وجود خدا به کار میگیرند، «برهان وحیهای متناقض» است. آنها در توضیح برهان خود میگویند:ادیان گوناگونی وجود دارند که آموزههای خود را مبتنی بر وحی از سوی خدا میدانند.وحی در ادیان، گاهی متناقض با هم هستند؛ مثلا در مسیحیت ...
-
در روایت آمده است که خدای متعال نسبت به بندگانش، از مادر به فرزندانش مهربانتر است. اگر اینگونه است؛ چرا جهنم و عذاب را آفرید؟
240 حدیثمیگویند: روزی پیامبر اسلام(ص) در مسیر خود به خانمی برخورد کرد که نان میپخت و کودکی در کنارش نشسته بود. به او گفتند: این شخص رسول خدا(ص) است. او آمد از حضرتشان پرسید: از شما نقل میکنند که خدای سبحان نسبت به بنده خویش از مادر نسبت به فرزندش ...
-
آیا حجاب مانع پیشرفت و بیحجابی باعث رشد و توسعه است؟
213در ابتدای پاسخ، نمونهای را به عرض میرسانیم که به سادگی از سوی همگان قابل راستیآزمایی است.در منطقه آسیای شرقی، دو کشور «میانمار» و «مالزی» وجود دارند. اولی هم از لحاظ وسعت و هم از لحاظ جمعیت دو برابر دومی است و هر دو کشور نیز به دریاهای آزاد راه ...