Gelişmiş Arama
Ziyaret
16073
Güncellenme Tarihi: 2009/12/20
Soru Özeti
Haset hastalığını nasıl yok edebiliriz?
Soru
Haset huyuyla nasıl mücadele etmeliyiz? Haset etme, belli şeylere sınırlı değildir. Bu bir hastalıktır, bu yüzden mutlaka bir tedavisi olmalıdır ve bu tedavi yolu bir şekilde öğrenilmelidir.
Kısa Cevap

Haset, eziklik ve kendisini küçük görme psikolojisidir ve bu yüzden haset eden kimse başka birisinde olan bir nimetin onun elinden çıkmasını arzu eder. Bu psikolojik hastalığın tedavisi için şu öneriler sunulmaktadır:

1) Hasedin, ruha, psikolojiye, dine ve ahrete olan zararları hakkında tefekkür etmek.

2) Allah-u Teâlâ’ya olan imanı güçlendirmek.

3) Haset etmenin gerektirdiği şeylerin tersine hareket ve davranışta bulunmak.

4) Psikolojik ve ruhi hastalıkların tedavisinde en etkili olan en önemli ve en güzel yol Allah-u Teâlâ’ya yalvarmak ve dua etmektir.

Ayrıntılı Cevap

Hasedin kökü ve onun nasıl tedavi edileceği sorusuna cevap verebilmek için aşağıda zikredilecek olan konuların bilinmesi gerekmektedir:

1)Hasedin tanımı: Haset, kendisini küçük görme psikolojisidir. Bu yüzden haset eden kimse başka birisinde olan gerçek veya hayali bir nimetin, aynısına sahip olsun veya olmasın onun elinden çıkmasını arzu eder.[1]

2) Haset ile imrenme ve gıptanın farkı: İmrenme, bir insanın başka birisinde olan nimet ve kemalin aynısının, tabii ki bu nimetlerin sahibinin elinden çıkmasını arzu etmeden kendisinde de olmasını istemektir.[2]

3) Haset ile hamiyetin farkı: Hamiyet, bir insanın başka birisinde kötülük ve çirkinliğin olmamasını istemesini sağlayan bir eğilimdir.[3]

4) Hasedin ortaya çıkış sebepleri:[4]

Hasedin ortaya çıkışının çeşitli sebepleri vardır ve bunların her birisi tek başına hasedin oluşmasına sebep olabilir. Bu sebeplerin azlığı ve çokluğuna göre hasedi ortadan kaldırmak kolay veya zor olabilir. Şimdi bu sebeplerin bazılarını zikredeceğiz:

—İnsan içten kötü ve pis bir yapıya sahip olması: Bazılarının ruhi yapısı, başkalarındaki maddi veya manevi nimetleri görmeye tahammül edemeyecek biçimde şekillenmiştir.

—İnsanın kendisini küçük ve değersiz görmesi:[5] Bazıları kendilerini küçük ve hor gördükler için başkalarındaki güzellik ve kemali görmeye tahammül etmezler.

—Bencillik ve kendini beğenme: Sürekli kendisinin övülmesini istediği için başkalarının övülmelerine sebep olan nimetlerin yok olmasını ister.

—Düşmanlık hissi: Haset ettiği kimseye düşmanlık beslediği için ondaki güzellik ve nimetleri görmeye tahammül edemez.

5) Haset hastalığını tedavi etme yolları:[6]

—Hasedin, ruha ve psikolojiye olan zararları hakkında tefekkür etmek: Haset eden kimse sürekli gamlı ve kederli bir durumda olur. İlahi nimetlerin diğer insanlar hakkında sürekli ve sayısız olduğu için, haset eden kimse sürekli tedirginlik ve bıkkınlık ateşinde yanar.

—Masum İmamların (a.s.), haset eden kimse için açıkladıkları dini ve uhrevi zararlar hakkında düşünmek ve bu zararların bazıları şunlardır: Haset dinin afetidir, imanı ortadan kaldırır, Allah’ın velayet ve muhabbetinden çıkarır, Allah’a ve Onun işlerine düşmanlık icat eder, ibadet, tövbe ve şefaatin kabulünü önler, iyilikleri ortadan kaldırır ve birçok günahların kaynağıdır.[7]

—Allah-u Teâlâ’nın zatına, sıfatlarına ve fiillerine olan imanı güçlendirmek ve O, bir kimseye dünyevi ve uhrevi bir güzellik ve iyilik vermişse, rahmet, adalet ve hikmetinden veya imtihan etmek için vermiştir. Eğer bir kimse bu nimetlerden nasibi yoksa bu imtihan ve uhrevi makamlarını yükseltmek gibi ilahi hikmetler üzerinedir.

—Hasedin kaynaklanmasına neden olan sebeplerle ters olan ruh yapısını kazanmak; yani çirkin bir batın yerine pak ve geniş bir içyapısına sahip olmak. Başkalarındaki nimetlerden dolayı kendisini küçük ve hakir hissedeceğine, izzetli olmaya çalışmalıdır. Bencillik ve kendini beğenme yerine Allah’ı göz önünde bulundurmaya, O’nu tanımaya ve mütevazı olmaya çalışmalı ve başkalarına düşmanlık yerine sevgi ve muhabbet beslemelidir.

—Hasedin gerektirdiği hareketlerin tersi davranışlarda bulunmak: Tedirginlik yerine sevinçli olmaya, asık suratlılık yerine güler yüzlü olmaya, kötü söz yerine övmeye çalışmalıdır ve bu davranışlar muhabbet ve samimiyet oluşturuncaya kadar devam etmelidir.

—İhtiyaçsız olan ve ihtiyaçsız kılan Allah-u Teâlâ’ya dua etmek. Dua etmek, haset gibi psikolojik hastalıkların tedavisindeki en etkili yoldur. İmam Zeynü’l-Abidin (a.s) Allah-u Teâlâ’ya yakarışında şöyle buyurmaktadır: “Allah’ım, isteklerimin çokluğundan, sinirimin kabarmasından ve hasedin bana galip olmasından sana

sığınmaktayım.”[8]


[1] İmam Humeyni, Kırk hadis, s: 105; Neragi, Ahmet, Mi’rac-us Saadet, s: 347; Gazali, Kimya-i Saadet, c: 2, s: 126.

[2] Mi’rac-us Saadet, s: 347; gıptanın değeri konusunda ahlak kitaplarına ve şu ayetlerin tefsirlerine bakılabilir: Mutaffifin Suresi 26. ayet, Hadid Suresi 21. ayet ve Maide Suresi 48. ayet.

[3] Aynı kaynak.

[4] Mi’rac-us Saadet ve Kimya-i Saadet, haset konusu.

[5] İmam Humeyni, hasedi bu şekildeki zelil bir psikoloji olarak bilmektedir. Kırk Hadis, s: 107.

[6] Bu veya diğer tedavi yollarının hepsi bu veya başka konular altında zikredilen veya zikredilmeyen ahlaki kitaplarda açıklanmıştır.

[7] Daha fazla bilgi edinmek için şu kaynaklara başvurabilirsiniz: Kâfi, c: 2, s: 307; Vesa’il-uş Şia, c: 15, s: 366; Müstedrek-ul Vesail, c: 12, s: 20; Mi’rac-us Saadet ve Kimya-i Saadet, haset konusu.   

[8] Sahife-i Seccadiye, s: 56, Sevilmeyen Şeyler, Kötü Ahlak ve Çirkin İşlerden Allah’a Sığınmakla İlgili Duası.

Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • Acaba gece namazına kalkabilmemi sağlayacak bir yöntem var mı?
    5628 Pratik Ahlak 2012/08/11
    Her sağlıklı insanın, sağlığını korumak için her gün belirli bir süre uyumaya ihtiyacı var. Düzenli ve sistemli bir hayat programı ile hem ihtiyacımız olan uyku ve dinlenmeyi hem de sabah namazından önce gece namazı için uyanmayı sağlaya biliriz. Böylelikle rahatlıkla bu değerli amelin faziletine ulaşabiliriz. Gece namazına ...
  • Neden Cevşen-i Kebir duasının seksen beşinci kısmında insanın sudan yaratıldığı buyrulmuştur?
    8728 Eski Kelam İlmi 2011/05/21
    Evrendeki maddî varlıkların tümü “su” adındaki ortak bir madde taşımaktadır. Bu kategoride evren bahçesinin gülü olan insan da sudan yaratılmıştır. Su insan yaratılışının ilk madde tohumudur. Öte taraftan insan bedeninin %80’nini su teşkil etmektedir. Bu husus hem Kur’an ve rivayetlerde ve hem de modern bilim tarafından ispat edilmiştir. Elbette ...
  • Lütfen Kadının örtünmesinin sınırları hakkında bir hadis zikredin.
    13255 Diraytü’l-Hadis (Hadis Etidü) 2008/06/18
    Nur suresinin 31’inci ayeti ve birçok rivayetlerde örtünmenin sınırları açıklanmıştır. Allah-u Teala, zikredilen ayette şöyle buyurmaktadır: “Mümin kadınlara da söyle: Bakışlarını kontrol etsinler ve mahrem yerlerini korusunlar. Açıkta olanı dışında süslerini açmasınlar.[i] Başörtülerini, yakalarının üzerine salıversinler. Süslerini kocaları, babaları, kocalarının babaları, ...
  • İnsanların mutluluk ve mutsuzluğunu ve neticede cennet ve cehenneme girmes’n’ belirleyen şey yıldız ve felekler midir?
    6428 Eski Kelam İlmi 2012/07/24
    İnsanların cennet ve cehenneme girmelerinde hareket ve davranışlarını en önemli neden sayan birçok ayet ve rivayet mevcuttur. Siz Şii mütekellimlere müracaat ederseniz onların insanların mutluluk ve mutsuzluklarında yıldızların ve feleklerin etken olduğunu söylediklerini göremezsiniz. Bu konuda bir rivayet bulunsa ve senet açısından kabul edilse bile onun zahiri ...
  • Ehli Sünnete mensup bir Müslüman Şiilerin duasını okuyabilir mi?
    7502 Pratik Ahlak 2011/09/13
    Şiiler tarafından nakledilen duaların tümü Peygamberin (s.a.a) ailesi olan imamlardan bize ulaşması, Peygamberin (s.a.a) tavsiyesince onlara tutunma ve uymanın kurtuluşa neden olması ve buna ek olarak Şia ve Ehli Sünnetin itirafıyla imamların dua ve münacatta insanların önderi sayılması nedeniyle, onlar tarafından nakledilen duaların gerçeğe ve icabete daha yakın olacağı ...
  • Acaba içinde humus payı olan veya borç olarak verilen para değer kaybına uğrarsa zaminliğe neden oluyor mu?
    8153 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/07/04
    Aşağıdaki noktalara dikkat etmek sorulan sorulara cevap verme hususunda bize yardımcı oluyor: 1-   Ukala (akıl sahibi olanlar) nezdinde mal olarak kabul edilen her şey İslam anlayışında mal olarak kabul görülmekte ve şeraitin istisna ettiği yerler ...
  • “Ve necmu ve şeceru yescudan” ayetinde yıldız ile ağaç secde ediyor diyor ve bundan bahis edilmektedir, onların secde etiklerinden maksat nedir?
    16695 Tefsir 2012/04/07
    Necm yıldız anlamındadır. Bazen de sapı (sake) olmayan ot anlamına gelir. Bu ayette (rahman, 6) ise şecere (ağaç) karinesinden ötürü ikinci yani sapı (saka) olmayan bitki anlamına gelmektedir. Bu kelime asıl itibarıyla çıkmak (tuluu) anlamındadır. Eğer sapı olamayan bitkileri için “necm” kelimesi kollanılıyor ise bitkilerin yer altından ...
  • Amellerle Allah’ın onlar için vadettiği mükafatlar arasında uygunluk gözetilmiş midir?
    7639 Eski Kelam İlmi 2010/07/18
    Böyle mükafatları vadetmek ne İlahi adalete aykırıdır, ne de amelle sevap arasındaki uygunluğa; çünkü adaletin manasının, her şeyi kendi uygun olduğu yere koymak olduğunu söylersek, yani amelle sevap arasında uygunluk olması gerekli ise sözünü ettiğiniz yerlerde amelle sevap arasında uygunluk vardır. Zira:1- Böyle ...
  • Arapçayı bilmeyenlerin Kuran’a bakmalarının veya okumalarının ne gibi faydaları vardır?
    13233 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2012/01/23
    Kuran, sıradan bir kitap değildir. Aksine Allah’ın kelamı olması gibi birçok farklı konumlara sahiptir. Sözleri de Allah tarafından İslam Peygamberi’ne (s.a.a) vahiy edilmiştir. Birçok derin ilim ve öğretiler içerir. Yaşam kitabı, insanın tekâmülü, hidayet kitabı vb. ayrıca kutsaldır ve kendisine has bir değeri vardır. Bu esasa göre; ...
  • Kendimizi yetiştirmeye ve nefsimizi arındırmaya nereden başlamalıyız?
    11143 Pratik Ahlak 2010/05/06
    Tezkiye, nefsi arındırmak ve temizlemek anlamına gelmektedir. Kur’an-ı Kerim’de nefsi arındırmanın önemi hakkında birçok ayet bulunmaktadır. Ama şu bilinmelidir ki; nefsi arındırmaya başlama noktası her insana göre değişir. İslam’ı henüz kabul etmemiş birisinin nefsi temizlemeye başlayacağı ilk aşama, İslam’ı kabul etmesidir. Müminler için ilk basamak, ...

En Çok Okunanlar