Please Wait
Ziyaret
4777
4777
Güncellenme Tarihi:
2010/11/21
Soru Özeti
Cuma namazı nasıl kılınır?
Soru
Cuma namazı nasıl kılınır açık ve anlaşılır bir biçimde açıklayabilir misiniz?
Kısa Cevap
Cuma namazı edası vacip olan ve cemaatle yerine getirilen ibadetlerden biridir. Fazileti hakkında Kuran’ı kerimde bu isimle bir surenin var olması açıklayıcı olacaktır. Cuma namazının hamt ve sena ile başlayan iki hutbesi vardır. Cemaat imamı bu hutbelerde halkı ilahi takvaya davet etmelidir. Hutbelerden sonra sabah namazında ki gibi iki rekât olarak kılınır. Sadece Cuma namazında iki sünnet kunut vardır. Bu kunutların ilki ilk rekâtta rükûa gitmeden önce ikincisi ise ikinci rekâtta rükudan sonradır. Her iki kunutta da vacip namazlarda kunutta okunan dualar okunur. Cumam namazının taşıması gereken bazı şartlar bulunmaktadır; bu şartlar ayrıntılı cevapta açıklanmıştır.
Ayrıntılı Cevap
Cuma namazı diğer günlük namazlar gibi cuma günü öğlen belirli şartlar altında kılınır. Fazileti hakkında Kuran’ı kerimde bu isimle bir surenin var olması yeterlidir. Bu surede açıkça müminler Cuma namazına davet edilmiştir. Bu emir şu ayette gelmiştir: “Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığı zaman, hemen Allah'ın zikrine koşun ve alışverişi bırakın. Eğer bilirseniz bu, sizin için daha hayırlıdır.”[1] Bütün müfessirlerin ortak görüşü bu ayette murat Cuma namazıdır. Ayrıca rivayette de şöyle geçer; Cuma namazı insan bedenine cehennem ateşini haram eder, kıyamet azaplarını hafifletir, amellerde işlenen suçlara kalem çekilmesini sağlar.[2] Müstati olmayan Müslüman için Cuma namazı Haç sevabına eştir.[3] Yine başka bir rivayette Cuma namazını terk eden sert bir şekilde kınanmış öyle ki üç hafta boyunca Cuma namazını terk eden münafık olarak tabir edilmiştir.[4]
İmam Zaman (a.c.f)’ın gaybet döneminde Cuma namazı seçilme hakkı olan ama öğlen namazından daha faziletlidir. Cuma namazını kılan insana öğle namazını kılmak vacip değildir. Ama sünnet ihtiyat öğle namazını da eda etmesidir.
Cuma Namazının Kılınış Şekli
Cuma namazının vacip olan iki hutbesi ve iki rekât namazı bulunmaktadır. İlk hutbede hamdı ilahiyi gerine getirmek vaciptir. Elbette bu hamdı ilahi hangi sözle olursa olsun hamdı ilahi sayılırsa söylemek caizdir. Sünnet ihtiyatta göre lafzı celale “Allah” zikredilmelidir. Vacip ihtiyat ise hamttan sonra senayı ilahi yerine getirilmesi ve İslam peygamberine selam gönderilmesidir. Bu hutbede insanları ilahi takvaya davet etmek ve kurandan kısa bir sure okumak farzdır. İkinci hutbede daha önce zikredildiği üzere hamt ve senayı ilahi yerine getirmek ve İslam peygamberine selam göndermek farzdır. Vacip ihtiyat bu hutbede de insanlar takvaya davet edilmeli ve kısa bir sure okunmalıdır. Tekit edilmiş sünnet ihtiyat ise ikinci hutbede İslam peygamberinden sonra Masum imamlara da selam gönderilmesi ve müminler için bağışlanma dilemektir. Evla olan bu hutbelerde Emir ’il-Müminin Ali (a.s) ve diğer masum imamlardan bizlere ulaşan hutbeler okumaktır.
Hutbelerin tamamlanmasından sonra Cuma namazı kılınır. Cuma namazı sabah namazı gibi iki rekattır yalnızca birkaç farklılık taşımaktadır aşağıda bunlar açıklanacaktır.
Cuma namazında ihtiyat Fatiha’nın ve surenin sesli okunmasıdır.
İlk rekâtta Fatiha suresinden sonra Cuma suresini ikinci rekâttan Fatiha’dan sonra münafıkun suresini okumak sünnettir.
Cuma namazında iki kunut sünnettir. Bu kunutların ilki ilk rekâtta rükûa gitmeden önce ikincisi ise ikinci rekâtta rükudan sonradır. Her iki kunutta da vacip namazlarda kunutta okunan dualar okunur. Cuma namazı kunutunda hatta diğer namazların kunutunda evla olan dualarda kurtuluş istemektir.
İmam Sadık (a.s) şöyle nakledilir: “Cuma namazının ilk kunutunda surelerin kıtaatından sonra kunutta söyle: la ilahe illallah ul-helim ul-kerim… .”
Cuma namazının şartları:
İlk şart: Cuma namazı cemaatle kılınır; ferdi olarak gerçekleştirmek sahih değildir.
İkinci şart: Cuma namazının kılınabilmesi için cemaat imamı da dahil olmak üzere en az beş kişi olmalıdır. Daha az olursa Cuma namazı kılınamaz.
Üçüncü şart: iki Cuma namazı arası en az bir fersah olmalıdır.
Aşağıda konuya vakıflığın artması için kısaca bazı bilgiler verilmiştir.
Cuma namazının vakti: güneşin doruğa ulaştığı zaman Cuma namazının ilk vaktidir.
Cuma namazının sünnetleri:
Cuma namazı imamının şunları yapması sünnettir:
İmam Zaman (a.c.f)’ın gaybet döneminde Cuma namazı seçilme hakkı olan ama öğlen namazından daha faziletlidir. Cuma namazını kılan insana öğle namazını kılmak vacip değildir. Ama sünnet ihtiyat öğle namazını da eda etmesidir.
Cuma Namazının Kılınış Şekli
Cuma namazının vacip olan iki hutbesi ve iki rekât namazı bulunmaktadır. İlk hutbede hamdı ilahiyi gerine getirmek vaciptir. Elbette bu hamdı ilahi hangi sözle olursa olsun hamdı ilahi sayılırsa söylemek caizdir. Sünnet ihtiyatta göre lafzı celale “Allah” zikredilmelidir. Vacip ihtiyat ise hamttan sonra senayı ilahi yerine getirilmesi ve İslam peygamberine selam gönderilmesidir. Bu hutbede insanları ilahi takvaya davet etmek ve kurandan kısa bir sure okumak farzdır. İkinci hutbede daha önce zikredildiği üzere hamt ve senayı ilahi yerine getirmek ve İslam peygamberine selam göndermek farzdır. Vacip ihtiyat bu hutbede de insanlar takvaya davet edilmeli ve kısa bir sure okunmalıdır. Tekit edilmiş sünnet ihtiyat ise ikinci hutbede İslam peygamberinden sonra Masum imamlara da selam gönderilmesi ve müminler için bağışlanma dilemektir. Evla olan bu hutbelerde Emir ’il-Müminin Ali (a.s) ve diğer masum imamlardan bizlere ulaşan hutbeler okumaktır.
Hutbelerin tamamlanmasından sonra Cuma namazı kılınır. Cuma namazı sabah namazı gibi iki rekattır yalnızca birkaç farklılık taşımaktadır aşağıda bunlar açıklanacaktır.
Cuma namazında ihtiyat Fatiha’nın ve surenin sesli okunmasıdır.
İlk rekâtta Fatiha suresinden sonra Cuma suresini ikinci rekâttan Fatiha’dan sonra münafıkun suresini okumak sünnettir.
Cuma namazında iki kunut sünnettir. Bu kunutların ilki ilk rekâtta rükûa gitmeden önce ikincisi ise ikinci rekâtta rükudan sonradır. Her iki kunutta da vacip namazlarda kunutta okunan dualar okunur. Cuma namazı kunutunda hatta diğer namazların kunutunda evla olan dualarda kurtuluş istemektir.
İmam Sadık (a.s) şöyle nakledilir: “Cuma namazının ilk kunutunda surelerin kıtaatından sonra kunutta söyle: la ilahe illallah ul-helim ul-kerim… .”
Cuma namazının şartları:
İlk şart: Cuma namazı cemaatle kılınır; ferdi olarak gerçekleştirmek sahih değildir.
İkinci şart: Cuma namazının kılınabilmesi için cemaat imamı da dahil olmak üzere en az beş kişi olmalıdır. Daha az olursa Cuma namazı kılınamaz.
Üçüncü şart: iki Cuma namazı arası en az bir fersah olmalıdır.
Aşağıda konuya vakıflığın artması için kısaca bazı bilgiler verilmiştir.
Cuma namazının vakti: güneşin doruğa ulaştığı zaman Cuma namazının ilk vaktidir.
Cuma namazının sünnetleri:
Cuma namazı imamının şunları yapması sünnettir:
- Hutbelerde yüzünü halka dönmesi
- Ortama hâkim olarak, açık ve etkili konuşma yapması
- Günlük namazlarını vaktinde kılması
- İlahi emirleri hatta sünnetleri yerine getirmede hevesli ve istekli olması
- İlahi yasakları hatta mekruhları terk etmesi
- Şüpheli şeylerden kaçınması
- Nefesinin insanlar üzerinde etkili olması için boş konuşmalardan uzak durması
- Kış ve yaz namaz kılarken emame takması
- Namaz kılarken aba giyinmesi
- Hutbeleri okurken asaya, kılıca veya benzeri bir gerece yaslanması
- Cemaatiyle karşılaştığında selam vermesi
- Hutbelerden önce Müezzin ezan okurken oturması
Cuma namazının mekruhları:
Cuma namazı imamına ve cemaate hutbe sırasında mekruh olan şeyler
Cuma namazı imamına ve cemaate hutbe sırasında mekruh olan şeyler
- Hatip hutbe okurken hutbe dışında bir söz söylemekten çekinmelidir.
- Hutbeyi dinleyen cemaat hutbeler okunurken konuşmamalı ihtiyaten hutbeleri dikkatle dinlemeli ve hatibin verdiğini öğütlere teveccüh etmelidir.[5]
Konuyla ilgili dizin: Cuma namazının seçmeli vacip oluşu, 8313 (site:8495)
Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar