Gelişmiş Arama
Ziyaret
5090
Güncellenme Tarihi: 2012/02/15
Soru Özeti
Ahlâkın zekayla ilişkisi var mı?
Soru
Ahlâkın zekayla ilişkisi var mı?
Kısa Cevap

Ahlâkta diğer bir çok ilim gibi teorik ve pratik diye ikiye ayrılır:

Ahlâk kurallarını ve konularını bilmenin zekayla direkt bağlantısı vardır. Yani insanın zekası ne kadar yüksek olsa öğrenme gücü de o kadar çok olur ve ne kadar aşağı olsa bu ilimden o kadar az faydalanır.

Galiba sorunuzda ahlâkın kanun ve kurallarına amel etme boyutunu kastediyorsunuz. Bunun daha fazla açıklanmaya ihtiyacı vardır.

Ahlâkı şöyle tarif etmişlerdir: Ahlâk, ‘Hulk’ kelimesinin çoğuludur. Hulk ise insan ruhunun işlerini kolayca ve düşünmeden yapma gücüne denir.

Demek ki ahlâk insan nefsine nüfuz eden meleke olup, nefsin herhangi bir kerahet duymadan amellerini yerine getirmesidir. Öyleyse akıbeti düşünülerek yapılan her hayır amel, ahlâki bir halet olarak övülse de ahlâki fazilet olarak addedilmez. Ahlâklı insan, iyi ve hayırlı işleri adet haline gelmiş ve onları düşünmeden yapan kimsedir. Örneğin iyi bir yüzücü düşünmeden, hemen suya dalar. Ama önce suyu değerlendirip düşünen, sonra temkinle suya dalan kimse yüzücü değildir. Ahlâki meselelerde böyledir. Ahlâki faziletleri adet edinmiş kimse, yani onları düşünmeden yapan kimse ahlâki faziletler melekesine sahip olan kimsedir. Ama önce biraz düşünüp, düşündükten sonra iffetli olma sonucuna ulaşan veya adalete amel eden kimse adalet melekesine sahip değildir. Ahlâki olarak ahlâki iş yapsa da ona ‘ahlâki faziletlere sahip’ kimse denmez.[1]

Sonuç olarak diyoruz ki, zekanın yalnızca ahlâk ilmi ve kurallarını öğrenmeyle ilişkisi olup, bizi ahlâki öğretileri öğrenmeye hazırlar. Ama ahlâk kurallarına amel etme boyutunda önemli olan amel etmek ve ahlak kurallarını yerine getirmektir.   



[1] -Şeyh Tabersi, el-Adabu’d-Diniyye Li’l-Hazanati’l-Muayyene, Abdi, Ahmed, s.194-195 (az bir değişiklikle), Zair, 1. Baskı, Kum, 1380.

Ayrıntılı Cevap
Bu sorunun ayrıntılı cevabı yoktur.
Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • Bir mercii taklit etmede kendisinin rızası gerekli midir?
    4573 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/10/30
    Hz. Ayetullah Mehdi Hadevi Tahrani’nin bu husustaki görüşü şudur:Eğer şerî muteber yollardan (açık delil, şöhret ve vicdanî ilim) bir şahsın taklit için salahiyeti olduğu tespit edilirse, onu taklit etmek caiz olur ve kendisinin onayına gerek duyulmaz. Daha fazla bilgi edinmek için aşağıdaki adrese müracaat ediniz:
  • İslam’da bir bireyden başka bir bireye enerjinin aktarılması kabul edilmekte midir? Bunun şer’i hükmü nedir?
    6216 Gizemli İlimler 2012/09/24
    Değerli kullanıcı; Bu fenomenin varlığının esası, onun vasıtasıyla tedavide bulunmak ve hakkında sayılan etkiler henüz ispatlanmış değildir ve bu meseleyi dile getiren kişilerin vehimlerinden kaynaklanmış olması da muhtemeldir. Bundan dolayı bazı büyük taklit mercileri, ipham taşıması nedeniyle soruya cevap vermekten kaçınmışlardır. Her haliyle diğer büyük ...
  • Siz bilim, akıl ve dini nasıl tanımlıyorsunuz? Bunların arasında ne gibi farklar ve çelişkiler vardır? Bütün ilimlerin kaynağı Ku’ran’dadır sözü ne derece doğrudur?
    11455 Yeni Kelam İlmi 2007/12/11
    İlim sözcüğünün üç sözcük ve iki terim anlamı varıdır: İlim; bazen bilmek, bazen bilgi ve bazen de bilinen manasına gelmektedir. Birinci manada ilim masdar; ikinci de masdar ismi ve üçüncüdeyse belirtili nesnedir.Bilginin(knowledge) iki tane terim manası vardır: Bazen ondan maksat mutlak şekilde anlamadır; ister bu anlama hakikatle mutabık olsun ...
  • Acaba oruçlu iken büyük boy abdesti (gusül) alınır mı?
    79255 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2012/03/10
    Ramazan ayında cünüp olan bir kimse iki durumdan birisine sahip olabilir. Ya sabah azanından önce cünüp olmuş ya sabah azanından sonra ve gün boyunca cünüp olmuştur. (Elbette oruçlu iken cima (cinsel ilişkiyle) veya istimnan (cinsel ilişki dışında her hangi bir yolla kendinden meni çıkartmak) vesilesiyle cünüp edilmemelidir. ...
  • Hz. Veliyy-i Asr’da (a.f) kendi zuhurunu bekleyenlerden midir?
    5959 Eski Kelam İlmi 2011/04/13
    Fereci beklemek, İslamın, özellikle Şii mezhebinin temel rükünlerindendir. Fereci beklemek, bütün dünyada ki eşitsizlik ve sıkıntıların giderilmesi demektir. Fereci bekleyenler, ahiri zamanda ilahi bir insanın -İslam’da ki adı Mehdi’dir- zuhur edeceğine, zulmü ortadan kaldırıp yerine adaleti yerleştireceğine, bütün dünyada Allah’ın hükümetini hakim kılacağına inanmaktalar. Bütün ...
  • Tılsım ve sihre karşı koymanın yolu nedir?
    24212 Pratik Ahlak 2011/08/20
    Tılsım ve sihir bir hurafe değildir ve etkileri vardır. Ama herkesin tılsım yapma gücü yoktur. Tılsım yapmayı bildiğini iddia edenlerin birçoğu sözlerinde sadık değillerdir. Bilakis bunu diğerlerini dolandırmak ve kendi geçimlerini sağlamak için uydurmaktadırlar. Büyü ve tılsımı batıl etmenin en iyi yolu Allah'a tevekkül etmek ve Kuran-ı ...
  • Acaba kadın yargıç olabilir mi?
    9592 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2010/05/06
    Fakihler ve din uzmanları kadının yargıç olması gibi bazı konular hakkında farklı görüşlere sahiptirler. Bu gibi konular, dinin zaruri ve zorunlu konularından sayılmamaktadır.Kadının yargıç olamayacağını söyleyenler, bu hususta nakledilen rivayetlere ve icma delililine dayanmışladır.
  • Allah’ı tanıma hissini güçlendirmenin yolları nedir?
    23184 Pratik Ahlak 2010/06/20
    Allah’ı tanıma hissinden maksat insanın Allah’a olan fıtri ve batini yönelişidir. Bu his insanın içinden gelen bir çağrıdır ve fıtrattan başka bir sebebi yoktur.İnsanda bir eğitim ve öğretim olmadan Allah’a yöneliş hissinin varlığı bu hissin fıtri yani yaratılıştan kaynaklandığının ...
  • Ben Filipinli bir vatandaşım. İçinde bulunduğum şartlarda ne müçtehide ulaşabilirim ve ne ülkemde seyitlerin var olup olmadığını biliyorum. Bu durumda humusumu kime ödemeliyim?
    5597 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2012/02/15
    Konuyla ilişkin taklidi merciilerin defterlerinden alınan cevaplar şöyledir:Hz. Ayetullah Sistaninin (Allah gölgesini devam ettirsin) defteri: Siz şer’i olan bu hakkı (Humusu) kendi malınızdan ayırıp kendi yanınızda koruyun. Ayırdığınız bu malı müçtehidin temsilcisine verebilme imkânı sizin ...
  • Neden Tavşan etinin yenmesi haramdır?
    15714 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/06/20
    Bütün taklidi mercilerin vermiş oldukları fetvaya göre tavşanın eti yenmez ve haramdır. Bu fetva "tavşan etinin yenmesini caiz görmeyen rivayetlerin var olması" esasincedir. Buna binaen; bu hüküm Allah'ın hükmüdür. Allah'ın hükmüne, onda var olan maslahatları ve hikmetleri bildiğimiz için değil, Allah'ın ...

En Çok Okunanlar