Gelişmiş Arama
Ziyaret
10547
Güncellenme Tarihi: 2009/08/25
Soru Özeti
Yok olmak mümkün mü?
Soru
Yok olmak mümkün mü?
Kısa Cevap

Bu sorunun kısa cevabı yoktur. Ayrıntılı cevap seçeneğini tıklayınız.

Ayrıntılı Cevap

Yok olmaktan kastınız nedir? Doğmadan önceki hale dönmek midir kastınız? Örneğin insan bazen der ki: Keşke doğmasaydım?

Geçmişe dönmek mümkün değildir. Zira zaman geçip gidiyor ve bu bizim istek ve irademize bağlı değildir; zaman geri de dönmez. Bu mana göz önüne alındığında yokolmak imkansız bir şeydir. Ancak yokolmaktan kastınız ölmek ise, bilin ki ölüm yokluk değildir. Ölüm bir halden başka bir hale geçiştir. Bir alemden başka bir aleme geçmektir. Dolayısıyla ölüm, gerçekte tekmül ve ilerleme sayılmaktadır. Nitekim Mevlana diyor ki:

 

Cansızlıktan çıktım bitki oldum

Bitki olmaktan çıktım hayvan oldum

Hayvanlıktan çıktım insan oldum

O zaman neden yokolurum diye ölümden korkayım

Bir hamlede insan olmaktan da çıkayım

Meleklerden kanat almak için

Sonra melek olmaktan da çıkayım

Vehmin olmadığı şeye ulaşayım

Öyleyse yok olayım erganun gibi yok olayım[1]

'İnna ileyhi raciun' diyeyim.[2]

 

Mevlana demek istiyor ki, insan olmak için cisim olmak, bitki olmak ve hayvan olmak gerekir. Bu üç merhalenin her biri gerçekte, bir önceki merhalenin ölümüyle gerçekleşir.[3] Ve bununla şöyle bir netice alıyor: Eğer şu anda ölsem yokluğa gitmem. Aksine bir aşama daha yukarı çıkarım ki, o da meleklerin mertebesidir.

 

Filozoflar da ölümden sonra ki dirilmeyi yokluğa dönüş olarak kabul etmiyor ve diyorlar ki: 'Ma'dumun (yokolanın) aynısının dönmesi imkansızdır.[4]

 

Kıyamet ve meadı ma'dumun iadesi ve yok olan bir şeyin yeniden var olmasıdır diye düşünen kimse yanılıyor. Zira:

1- Ölmekle yokolunmaz; ölüm bir çeşit tekamüldür. İnsanın gerçek hakikatini teşkil eden ruh, bedenden ayrılmakla yaşamını devam ettiriyor, hatta güç ve kudreti, bedenin idaresinde olduğu zamankinden çok daha fazladır.

2- Mead ve kıyamet, yokoluştan sonra tekrar var olmak demek değildir. Mead dönüş demektir. Bunun da manası yokolduktan sonra tekrar var olmak değil, Allah'a dönüştür. Kısaca belirtmek gerekirse, yokolmanın her hangi bir manası yoktur ve böyle bir şey mümkün de değildir.[5]



[1] -Mevlananın burada yokluktan kastı şiirinin üst beyitlerinde kendisinin dediği gibi, bir halden başka bir hale geçmektir.

[2] -Mesnevi-i Manevi, Defter-i sevvum, s.512

[3] -Tıpkı Sadra-i Mektebinin görüşüne göre ölüm, giysiden (var oluştan) sonraki giysidir (var oluştur), yokluktan sonraki giysi (var olma) değil

[4] -Filozofların delilleri hakkında bilgi sahibi olmak için bkz: Allame Tabatabai, Nihayet-ul Hikme, s.22-25

[5] -Felsefede, 'Var olan bir şey yok olur mu?' diye bir konu vardır. Eğer hiçbir varlık yok olmuyorsa, bu kanun varlıkların ezeli ve ebedi oldukları anlamına mı geliyor?

Bu soruya Lavoisier (Lavazye)'nin deneysel yolla ve felsefi olarak iki şekilde cevap verilmiştir. Daha fazla bilgi için bkz: Allame Tabatabai, Usul-u Felsefe ve Reviş-i Realizm, c.3, s. 111-121, (Üstad Mutahhari'nin dipnot açıklamalarıyla) Allame Tabatabai, Nihayet-ul Hikme, s.326

Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • Siffin ve Nehrivan savaşlarının vuku bulmalarının amilleri nedenlerdi?
    8845 تاريخ کلام 2012/04/07
    Muaviye Hz. Ali’nin (a.s.) Osman'ın öldürülmesine neden olan eyleme katıldığını bahane ederek Hz. Ali'ye biat etmekten kaçınıp ona karşı baş kaldırması, Siffin savaşını çıkartan en önemli nedendir. Müminlerin Emiri Hz. Ali, kamil surette zaferi kazanma eşiğine geldiği sırada, savaş Amr b. As'ın kurduğu hileyle sonuçlandı. Hakemeyn olayı ...
  • Rivayetlerde sihir ve büyünün gerçek olduğu ancak sadece Allah’ın izniyle etki edebileceği beyan edilmiştir. Allah’ın böyle bir şeye izin vermesi ilahi adaletle çelişmez mi?
    5151 Diraytü’l-Hadis (Hadis Etidü) 2019/08/06
     Muhammet bin. İsa der ki İmam Rıza (a.s)’dan ‘sihir’ hakkında sordum. İmam şöyle buyurdu: “ Sihir gerçektir ancak sadece Allah’ın izniyle etkisi olur.”[1]Bu rivayette mevzu bahis olan ibaret: (هُوَ یُضِرُّ بِإِذْنِ اللهِ تَعَالَى) “O (sihir) Allah Teala’nın izniyle zarar verir.” bölümü olup, ...
  • Nevruz bayramı hakkında ne gibi bir şerî delil mevcuttur?
    12632 Diraytü’l-Hadis (Hadis Etidü) 2011/08/21
    Bu bayram, İslam öncesi yaygın olan İranlıların antik bayramlarındandır. Rivayet kitaplarında İmam Sadık’tan (a.s) nevruzun fazileti hakkında bir rivayet nakledilmiş ve son dönemdeki meşhur fakihler bununla amel etmiş ve de nevruzda gusül almanın müstehap olduğuna fetva vermişlerdir. Lakin bazıları da bu rivayet hakkında münakaşa yapmıştır. Bu nedenle, yüzde yüz ...
  • Hasta yolcunun hükmü nedir?
    5690 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/08/21
    Yolcu (hasta ya da sağlıklı) vacip olan hükümleri yerine getirmede kendine özgü hükümlere sahiptir. Örneğin: Namazını, yolcu namazı olarak kılmalı (yani dört rekâtlık namazları iki rekât kılmalı) ve Orucunu da yemelidir. Aynı şekilde Hasta da ( ister yolculukta olsun ister olmasın) hastalığının türüne, şiddetine göre kendine özgü hükümlere ...
  • İnsanın yeryüzünde Allah'ın halifesi olmasının delilleri nelerdir? Kur'an ve ayetler bu konuyu destekliyor mu?
    15994 Eski Kelam İlmi 2011/09/08
    Müfessirler Bakara Suresi'inin 30-39 ayetlerinin, Fatır Suresi'nin 39. ayetinin ve diğer ilgili ayetlerin tefsirinde insanın hilafeti konusunda geniş açıklamalarda bulunmuşlardır. Bazıları maksadın yeryüzünde önceden bulunan meleklerin halifeliği olduğunu ileri sürmüş, bazıları önceden yeryüzünde yaşayan insan veya başka yaratıkların halifesi olduğunu söylemişlerdir. Bazıları da bunu insan nesillerinin birbirinin ...
  • Herhangi bir müçtehitten taklit etmeyen kimsenin humus konusundaki görevi nedir?
    4672 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/04/13
    Sorunuza taklit mercilerinin bürolarından verilen cevaplar şunlardır:Hz. Ayetullah el-Uzma Hamanaei: Mallarınızın humsunun durumunu bilmek için Ayetullah Hamanei’inin burosuna veya onun bu konudaki yetkili vekillerinden birine başvurunuz. Hz. Ayetullah el-Uzma Mekarim Şirazi: Amellerinizi ve görevlerinizibütün şartlara haiz bir müçtehidin görüşüne göre yapınız.
  • Hz. Ali’nin (a.s) halifeliği neden Gadir-i Hum’da iblağ edildi?
    7562 Eski Kelam İlmi 2011/01/17
    Şam tarafından gelen Rum tehdidi İslam ülkesinin kuzey sınırlarını tehdit edip, Rumların gücü herkesi dehşete düşürdüğünde Allah Resulü (s.a.a), bütün İslam şehirlerinden ağır bir orduyu kuzey sınırlarına göndermek için hazırladı. Belirlenen zaman gelip çattığında Peygamber (s.a.a) ordunun hareket etmesi için emir verdi. Ancak bu sefer geçmişin aksine Ali’yi ...
  • Uyumak ve istirahat etmek için kıbleye doğru yatmak mı gerekir? Cenaze nasıl defnedilmelidir?
    45704 خواب 2012/06/11
    Bizim rivayetlerimizde uyumak dört şekilde taksim edilir ve bunların en güzel türü müminin sağ tarafa ve kıbleye doğru yatmasıdır. Ali (a.s) şöyle buyurur: Uyumak dört şekildedir: Peygamberler sırtüstü uyuyorlardı ve gözleri uyumuyordu; Allah’ın vahyi beklentisi içindeydiler. Müminler sağ tarafları üzerine ve kıbleye doğru uyurlar, padişahlar ...
  • Bid'at nedir ve onunla ilgili İslam'ın hükümleri nelerden ibarettir?
    7749 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2009/01/13
    Bid'at, sözlük manası olarak yeni yapılan ve geçmişi olmayan iş demektir ve ıstılahta ise; "Dinde olmayan bir şeyi dine sokmak demektir" yani aslında dinde ve şeriatta olmayan bir şeyi dine ve şeriata mal etmektir. Bid'at koymak dinde büyük günahlardan sayılmıştır. Onlara ait mekânları ...
  • Dünya kadınlarının efendisi tabiri, Hz Meryem (a.s) için kullanılmıştır. Bunun Hz Zehra (a.s) için kullanılmasının sakıncası yok mudur?
    9634 Eski Kelam İlmi 2012/04/15
    Dünya kadınlarının efendisi tabiri direkt olarak Kur’an’da zikredilmemiştir. Bu tabir Âli İmran suresinin 43. ayetinden alınmıştır. Yüce Allah bu ayette Hz Meryem’e hitap ederek şöyle buyurmaktadır: Allah seni dünya kadınları arasından seçti. Bu ayetin anlamı, Yüce Allah’ın Hz Meryem’i kendi asrında yaşayan kadınlar arasından seçmesidir. Ama din ...

En Çok Okunanlar