لطفا صبرکنید
13203
- اشتراک گذاری
سه اصطلاح «قیل»، «فیها تأمل» و «الاظهر» از اصطلاحاتی هستند که در مباحث استدلالی فقه، تفسیر، حدیث و غیره کاربرد دارند که در ذیل جایگاه استفاده از این کلمات بیان می شود.
1. «قیل»: این اصطلاح، برای نقل دیدگاه هایی استفاده می شود که شخص نویسنده، معتقد به آن نیست و تنها از باب نقل اقوال بیان می کند.
2. «فیها تأمّل»: پس از نقل دیدگاه و یا دلیلی می آید که نویسنده به آن اشکال دارد و با آوردن این عبارت به خواننده می فهماند که باید در پذیرش فلان دیدگاه و یا دلیل تأمل و تفکّر بیشتری نمود؛ زیرا به جهت برخی دلایل دیگر دارای اشکال است. معمولاً بعد از ذکر این اصطلاح، محتوای اشکال بیان نمی شود و به همین مقدار بسنده می کنند تا جایی برای تأمّل و تفکر دیگران باشد، اما در منابع فقهی فتوایی (بدون بیان استدلال) این عبارت بیانگر حکم احتیاط وجوبی است.[1]
3. «الأظهر»: این واژه در جایی از مباحث به کار می رود که دو یا چند دیدگاه مختلف مطرح می شود که هر کدام دارای امتیازات و دلایل ویژۀ خود را دارند. با این حال، نویسنده با ذکر این واژه نسبت به یکی از دیدگاه ها، می فهماند که فلان دیدگاه و یا دلیل در پیش او ظاهرتر و برتر از دیگر نظریّات است، و در اصل به کارگیری این لفظ، بیانگر فتوای او است.[2]
آیت الله خویی(ره)، در متن مزبور به وسیلۀ عبارت «اظهر» فتوا به این داده که باید از مصداق مشکوک، پرهیز کرد و استفاده از تخم ماهی مزبور حرام است؛ در نتیجه اظهر در این جا بیانگر حکم استحبابی نیست. همان طور که می بینیم ایشان قول مخالف را با «قیل» مطرح کرده و با اصطلاح «فیها تأمل» نشان داده که این دیدگاه (قیل) دارای اشکال بوده و مورد پذیرش وِی نیست.
[1]. ر.ک: جمعى از پژوهشگران زیر نظر شاهرودى، سید محمود هاشمى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج 1، ص 272، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت علیهم السلام، قم، چاپ اول، 1426ق.
[2]. ر.ک: همان، ص 555 و 556.
