برای نمازهای یومیه(روزانه) سه وقت وجود دارد:

1. وقت مخصوص که نمی‌شود نماز دیگری را در آن زمان خواند.
2. وقت مشترک که بین دو نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشاء مشترک است و می‌شود هر دو نماز را با رعایت ترتیب، در آن زمان خواند.
3. وقت فضیلت که اگر نماز در آن زمان خوانده شود ثواب بیشتری دارد.

با عنایت به این مقدمه، دربارۀ نماز عصر و زمان اقامۀ آن گفته شده است:

به طور کلی وقت خواندن نماز ظهر و عصر، از اذان ظهر تا مغرب است که از اوّل آن به مقدار خواندن نماز ظهر، وقت مخصوص نماز ظهر است، اگر نماز عصر در این وقت خوانده شود، باطل است[1] و آخر وقت، به مقدار خواندن نماز عصر به مغرب مانده، وقت مخصوص نماز عصر است.[2] فاصلۀ بین این دو زمان وقت مشترک بین ظهر و عصر است که هر دو نماز را می‌توان خواند، ولی نماز ظهر باید قبل از نماز عصر خوانده شود.[3]

اما وقت فضیلت نماز عصر، بعد از وقت مخصوص نماز ظهر است،[4] تا زمانی که سایۀ شاخص[5] دو برابر طول آن اضافه شود. پس منظور از اوّل وقت نماز عصر، همان اوّل وقت فضیلت آن است.

[1]. البته اگر در بین نماز بفهمد که اشتباه کرده است‏، باید نیت را به نماز ظهر بر گرداند و نماز را تمام کند و بعد نماز عصر را بخواند و احتیاط آن است که دوباره نماز عصر را هم بعد از آن بخواند و این احتیاط خیلى خوب است‏. توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏1، ص 405.

[2]. لذا اگر کسی تا وقت مخصوص نماز عصر، نماز ظهر خود را نخوانده باشد، نماز ظهرش قضا شده و باید در آن وقت مخصوص، نماز عصرش را بخواند و بعداً نماز ظهرش را قضا نماید. امام خمینی، توضیح المسائل، م 731.

[3]. امام خمینی، تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الصلاة، مقدمات الصلاة، المقدمة الاولی، ص112، م 6 و 7 و 8؛ امام خمینی، توضیح المسائل، م 731.

[4]. امام خمینی در تحریرالوسیله، اگرچه در ابتدا می‌گوید علی الاظهر اوّل فضیلت نماز عصر آن هنگام است که سایۀ شاخص به چهار هفتم شاخص برسد، اما در نهایت می‌گوید بعید نیست که اول آن بعد از مقدار و زمان ادای نماز ظهر باشد. تحریر الوسیلة، ج 1، ص 112، م 6.

[5]. به جسم میله مانندی که به طور قائم بر سطح افقی، نصب شده باشد شاخص گویند؛ مثل چوبی که عمود بر زمین باشد. از شاخص برای تعیین و شناخت اوّل زوال خورشید که اوّل وقت نماز ظهر است، استفاده می‌شود. اگر چوبی را به صورت عمود روی زمین و سطح افقی بگذاریم، آن‌گاه که بعد از از بین رفتن سایه، در جهت دیگر سایه‌دار شود، هنگام زوال خورشید است و اوّل وقت نماز ظهر. هم‌چنین برای تعیین وقت فضیلت نماز ظهر گفته‌اند: وقت فضیلت نماز ظهر، از اوّل ظهر است تا زمانی که سایه پدید آمده شاخص، به اندازۀ طول شاخص گردد. تحریرالوسیلة، ج 1، کتاب الصلاة، مقدمات الصلاة، المقدمة الاولی، م 6؛ عروة الوثقی مع تعالیق الامام الخمینی، ص272 و273؛ محمد حسین فلاح زاده، آموزش فقه، ص 125 و 126.