Ətraflı axtarış
Baxanların
7843
İnternetə qoyma tarixi: 2012/02/15
Sualın xülasəsi
"وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ مِسْکیناً وَ یَتیماً وَ أَسیراً" ayəsi hansı zamanda nazil olubdur?
Sual
"وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ مِسْکیناً وَ یَتیماً وَ أَسیراً" ayəsi hansı zamanda nazil olubdur?
Qısa cavab

Şiə və əhli sünnət, tarixçilərinin, hədisçilərinin və təfsirçilərinin əksəriyyətinin etiqadı budur ki, insan surəsinin ayələrindən bir sırası o cümlədən;

«وَ یطْعِمُونَ الطَّعامَ...»

Ayəsi Allahın Rəsulunun (s) itrəti yəni İmam Əli (ə), Fatimə, Həsən və Hüseyn (ə) şənində nazil olubdur. Onun nazil olma zamanı zihəccə ayında o nəzərin ədasından sonra idi ki, İmam Əli (ə) və həzrəti Zəhra (s) Həsəneynin şəfası üçün nəzr etmişdilər.

İbni Abbas bu barədə deyir: İmam Həsən və Hüseyn (ə) bərk xəstə olmuşdurlar, bir cürə ki, Peyğəmbərin (s) bütün səhabələri onlardan iyadət etdilər, onların arasında Əbu Bəkr və Ömər də var idi, dedilər: Ey Əbəl- Həsən Allah üçün nəzr etsəydin (yaxşı olardı) Əli (ə) buyurdu: Nəzr edirəm ki, Allah Peyğəmbəri Muhəmməd (s) iki nəvəsinə şəfa versin, üç gün oruc tutaram, Fatimə də onu eşitdi və buyurdu: Allah üçün mən də boynuma gəlsin. Həmin sən dediyin nəzr, Həsən və Hüseyndə onu eşitdilər və dedilər: Ey ata Allah üçün bizim də boynumuzda olsun həmin dediyin.

Allah onlara şəfa verdi və onlar nəzrlərini yerinə yetirmək üçün üç gün oruc tutdular. Birinci gün iftar vaxtı, bir miqdar çörək hazırlamışdılar, o çörəyi fəqirə ki, evin qapısını döydü və yemək istədi, verdilər. İkinci gün yetimə üçüncü gün əsirə verdilər və bu minvalla üç gün ancaq su ilə oruc tutdular ki, bu ayələr nazil oldu.

Ətreaflı cavab

Şiə və əhli- sünnət[1], tarixçilərinin hədisçilərinin və təfsirçilərinin əksəriyyətinin etiqadı budur ki, İnsan surəsinin ayələrindən bir sırası o cümlədən

«وَ یطْعِمُونَ الطَّعامَ...»

ayəsi Allah Rəsulunun (s0 itrəti, yəni, Əli, Fatimə, Həsən və Hüseyn (ə) şənində nazil olubdur, onun nazil olma zamanı zihəccə ayında o nəzri yerinə yetirəndən sonra idi ki, İmam Əli (ə) və həzrəti Zəhra (s) Həsəneynin şəfasın üçün nəzr etmişdilər.

Nəzrin keyfiyyəti və əhli- beytin (ə) miskinə, yetimə və əsirə yemək verməsi haqda iki nəql var:

Bir. Məşhur nəql

İbni Abbas  « وَ یطْعِمُونَ الطَّعامَ...»[2] ayəsi barədə deyir: İmam Həsən və Hüseyn (ə) bərk xəstələnmişdilər, bir cümə ki, Peyğəmərin bütün səhabələri onların görüşünə getdilər, onların arasında Əbu bəkr və Ömər də var idi, dedilər: Ey Əbəl- Həsən Allah üçün nəzr etsəydin (yaxşı olardı) Əli (ə) buyurdu: Nəzr edirəm ki, Allah Peyğəmbəri Məhəmmədin iki nəvəsinə şəfa versin, üç gün oruc tutaram, Fatimə də onu eşitdi və buyurdu: Allah üçün mənimdə boynuma gəlsin sən dediyin nəzr Həsən və Hüseyn də onu eşitdilər və buyurdular: Ey ata Allah üçün bizimdə boynumuzda olsun həmin dediyin.

Allah onlara şəfa verdi, onlar oruc tutdular.[3]

Həsəneyn (ə) şəfa tapandan sonra, həzrəti Əmir (ə) Şəmunun yanına o yəhudi idi ki, onların qonşuluğunda evi var idi, getdi. Şəmun bir miqdar yun verdi ki, əyirsinlər və əvəzində üç sa arpa əl muzdu verdi.

Həzrəti Zəhra (s0 arpanı üyürdü, beş nəfərin[4] iftarı üçün beş çörək hazırladı. Həzrəti Əmir (ə) axşam namazından sonra evə gəldi ki, iftar etsin. Hələ süfrəyə əl uzatmamışdı ki, evin qapısında bir sail səsləndi ki, mən müsəlmanların miskinlərindən biriyəm, mənə yemək verin, Allah sizə cənnət yeməklərindən versin. İmam Əli (ə) öz çörəyini fəqirə verdi. Fatimə (s) Həsən və Hüseyn (ə) Fizzədə tabeçilik edərək hamısı öz çörəklərini fəqirə verdilər və su ilə iftar etdilər.

İkinci gündə oruc tutdular həmin minvalla Fatimə (s) iftar üçün beş çörək hazırladı, iftar vaxtı qapıdan səs ucaldı: "السّلام علیکم یا اهل بیت النبوة و معدن الرسالة" Mən müsəlman yetimlərindən biriyəm mənə yemək verin, o gecədə hamı öz çörəklərini verdilər və su ilə iftar etdilər. Üçüncü gündə oruc tutdular iftar vaxtı qapıdan səs ucaldı ki, mən əsirəm və acam mənə yemək verin.[5] Yenə hamısı (beş nəfər) öz çörəklərini verdilər və açlığa səbr etdilər.

Dördüncü gün İmam Əli (ə) Həsən və Hüseyn (ə)- ın əlini yutdu bir halda ki, zəiflikdən titrəyirdilər, onları Allah Rəsulunun (s) hüzuruna apardı. Allah Rəsulunun gözü ki, onlara düşdü çox həyəcanlanıb və narahat oldu. Buyurdu: Qalxın Fatimənin (s) otağına gedək, onlar gələn vaxt Fatimə (s) ibadət mehrabında idi. Aclıqdan əsirdi və içi- için keçmişdi və gözləri çökəyə düşmüşdü; çün Allah Rəsulu itrətinin bu halını gördü dua etmək üçün Allah dərgahına əl qaldırdı və Allahdan kömək istəyib dedi: Ey Allah itrətim aclıqdan lür. Cəbrail gəldi və bu ayələr « یوفُونَ بِالنَّذْرِ» dən «إِنَّ هذا کانَ لَکُمْ جَزاءً وَ کانَ سَعْیکُمْ مَشْکُوراً» [6] qədər gətirdi.[7]

İki. Qeyri məşhur nəql

Başqa nəql odur ki, həzrəti Zəhra (s) iftar üçün bir miqdar yemək hazırladı. İftar vaxtı bir miskin gəldi və yemək istədi; Əli (ə) yeməyin üçdə birini ona verdi, ondan sonra yetim gəldi yeməyin başqa hissəsin ona verdilər. Daha sonra əsir gəldi yeməyin qalanını da ona verdilər. Və hər üç hadisə bir gecədə baş verdi və yemək üç hissəyə bölündü və hər üç hissə onlara verildi. İmam Əli (ə) və ailəsi su ilə iftar etdilər. Burada bu ayələr nazil oldu: Bu sizin mükafatınızdır və sizin çalışqanlığınız təqdirə layiqdir!".

Deyilməlidir bu böyük mükafatlar çalışmağın və özünü düzəltmələrin nəticəsidir və bu bütün möminlərin haqqında ola bilər. Əgər xalis və ancaq Allaha xatir çalışa bilsələr və onların çalışmalarıda Allah yanında itirilməz olacaq.[8]

Buna əsasən şiə və əhli sünnətin əsgər alimlərinin nəzərinə uyğun olaraq, bu ayələr, Peyğəmbərlər (s) itrəti; yəni Həzrəti Əli, Fatimə, Həsən və Hüseyn (ə) şənində nazil olubdur, onun nazil olma zamanı zihəccə ayında o nəzəri yerinə yetirəndən sonra idi ki, İmam Əli (ə) və həzrəti Zəhra (s) Həsəneynin şəfası üçün nəzr etmişdirlər.



[1] - Bax: Təbərsi, Məcməul- bəyan fi təfsiril- Quran Mütərciman, cild 26, səh 147- 148, Fərəhani, Tehran, birinci çap, 1360. Hicri şəmsi.

[2] - İnsan surəsi, ayə 8.

[3] - Cəfəri, Yəqub, Quranda İmam Əlinin (ə) siması, səh 364, üsvə, Qum, birinci çap, 1381 hicri şəmsi.

[4] - Nəqlə əsasən Fizzədə o dörd nəfər kimi nəzr etmişdi.

[5] - Mümkündür sual olsun ki, şəni nuzula uyğun əsir kişi iftar vaxtı Əlinin (ə) qapısına gəldi! Məgər əsirlər zindanda deyildilər? Cavabda demək lazımdır: Tarixə əsasən Peyğəmbər (s) zamanında zindan olmayıb, həzrət əsirləri bölüb müsəlmanlara tapşırırdı və buyururdu: Onlardan muğayat olun və onlara yaxşılıq edin, bəzən onları yeməklə təmin edə bilməyəndə digər müsəlmanlardan kömək alırdı, onları özüylə birlikdə hətta təkcə müsəlmanların sorağına göndərdirdi ki, onlara kömək etsinlər; çünki o zaman müsəlmanların vəziyyəti çətin idi. Əlbəttə sonralar İslam hökuməti genişləndi əsirlərin hətta cinayətkarların sayı çoxaldı, zindan yaradıldı əsirlərin və cinayətkarların ərzaqı Beytul- maldan idi". Məkarim Şirazi, Nasir, Təfsir nümunə, cild 25, səh 354, Darul- kutubul- İslamiyyə, Tehran, 1374.

[6] - İnsan surəsi, ayə 7- 22.

[7] - Əmin, Seyyidə, Nüsrət, Məxzənul- irfan dər təfsiri Quran, cild 14, səh 2387- 2339, nəhzəti zənani müsəlman, Tehran, 1361 hicri şəmsi.

[8] - R. K. Məclisi, Məhəmməd Baqir, Biharul- ənvar, cild 35, səh 243, Əlvəfa müəssisəsi, Beyrut, 1409 hicri qəməri.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Aya qadın edə bilər ailəsinin icazəsi olmadan internetdə başqalarıyla rabitə yaratsın?
    6619 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/07
    Müctəhidlərin bu sual qarşısında olan cavabları ibarətdir: 1.             Xamineyi: Əgər kişinin malından istifadə etmirsə, icazə lazım deyil, amma diqqət etmək lazımdır naməhrəmlə rabitə həmişə fəsadla birlikdədir və ya günaha düşmək qorxusu vardır və caiz deyildir (icazə verilmir).
  • Başqasının uşağını validenylərinin icazəsi ilə ədəbləndirməkdən ötrü döymək olarmı?
    4298 Cürbəcür 2015/05/30
    Sualın mövzusunda həddi buluğa çatdıqdan sonra icazə yoxdur və artıq bu yaşda ata-ananın icazəsinin təsiri yoxdur. Amma bəzi fəqihlər[1] zərurət olan halda buna icazə verirlər və o həddə qədər ki, uşağın bədəni qızarmış və qaralmış olmasın. Əlavələr: Mərce təqlid alimlərinin bu suala cavabları:
  • Məsum kəlməsinin xarici mənası nədir?
    10589 Qədim kəlam 2012/06/13
    İsmət daxili bir qüvvə və nəfsani bir xüsusiyyətdir ki, ona sahib olanı günah etməyi düşünməkdən (o ki, qala günah etməyə) saxlayır. Elmi termində, səhv, unutqanlıq və günahdan qorunmaq mənasındadır. Ümumi bir bölümdə ismət iki növdür: 1. Ümumi məsumluq və günahdan qorunma.
  • Başqasının malından vəqf etməyin hökmü nədir?
    6178 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/11
    Vəqf etmək o vaxt düzgün olar kivəqf edən özü sahib olduğu maldan vəqf etsin.[1] Nəticədə zorla aldadmaqla və nahaq başqalarından mal ilə verilmiş vəqf batildir vəqf edən o mala zamindir və boynunda həqqunnas var başqa sözlə desək bu vəqf etməklə boynundan həqqunnas götürülmür.
  • Вилајәти фәгиһин васитә илә сечилмәси гајдасында дөвр ирады гаршыја чыхыр. Буну неҹә һәлл етмәк олар?
    7627 Nizamlar (Qurluşlar) 2010/02/06
    Һазырда Иран Ислам Республикасында вилајәти фәгиһи сечән мүтәхәссисләр (хубраган) мәҹлисини мүһафизләр шурасы тәсдиг едир. Инди бела бир шүбһә јараныр ки “әҝәр мүһафизләр шурасыны рәһбәр тәсдиг едирсә, мүһафизләр шурасынын үзвүләри вилајәти-фәгиһи сечән мүтәхәссисләри тәсдиг едирсә, вә онлар да рәһбәрлији сечирсә, бу мәсәлә гејри-мүмүкүн олан ...
  • Tarixdə imamların bir baxışla insanları batini (mənən) hidayət etmələrinin nümunəsi vardırmı?
    5734 Qədim kəlam 2012/04/10
    İmamət məqamının “haqq məzhəbinin ali hədəflərini həyata keçirmək və məqsədə çatdırmaq mənasından ibarət olan hidayət” olmasına diqqət yetirməklə bu məqam təkcə zahirdə yol göstərməyə deyil, təkvini hidayətə də şamildir. Bu, hazırlığı olan qəlblərə imamın ruhi nüfuzu, batini təsiri, vücud şüasının saçması və onları mənən hidayət etməsi mənasınadır. ...
  • Niyə İslami ölkələrdə fəsad rəvac tapır və yayılır?
    6841 Nəzəri əxlaq 2010/06/15
    Qurani kərim baxışından İslami məmləkətlərdə fəsadın yayılması və səbəbləri bir cümlədə xülasə olur: Allaha imanın olmaması və zalıma küfr etməməklə açıqlanər. Yəni Allahla olmayan və Allah rənginə boyanmayan hər şey fəsada çəkilir. Qarşəsənda isə Allaha inanc və zalımlasra boyun əyməmək, əlbəttə hər ikisi olan surətdə və bir- birinin ...
  • Bəqərə surəsinin 228- ci ayəsində, kişinin qadından üstün olmasını deməsi, Allahın ədalətli olması ilə ziddiyyəti yoxdurmu?
    19298 Təfsir 2011/04/13
    Bu ayə təlaq verilmiş (boşanmış) qadınlar barəsində olan ayədir və rəci təlaqın hökmlərindən biri yəni iddə zamanında onların ərlərinin qayıtmasıdır. Ümumi bir qanuna yəni qadınların hüquq və vəzifələrinin bərabər olmasına işarədir. Quran ayələrinin cəmindən və bu ayədən məlum olur ki, Allah üstünlüyü təqvada bilir. Hökmlərdə qadınla kişinin bərabər olmasını ...
  • haqqında qeybət olunandan hallallıq almadan edilən qebyətdən tövbə etmək olarmı?
    6416 Əməli əxlaq 2015/05/28
    Qeybətin haqunnas olduğunu nəzərə alaraq, ilk mərhələdə halallıq və razılıq lazımdır. Ondan sonra Allah dərgahında tövbə etmək zalımdır. Amma, hər hansı dəlilə görə qeybət olunmuş şəxsdən hallalıq almaq mümükün olmasa, əgər məsələ açıqlansa daha acınacaqlı hadisələrə səbəb olarsa ...bu halda, Məsum İmamların (əleyhimussalam) rəvayətlərinə əsasən, istiğfar etməli ...
  • Məsxərə etməyin dəqiq mənası nədir? Karikatura çəkmək də məsxərənin nümunəsi hesab olunmur?
    12902 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/03/14
    Lüğət alimləri və Quran müfəssirlərinin əksəriyyəti məsxərə və istehzanın eyni məna daşıdığını demişlər. Məsxərə və istehza etməyin mənası odur ki, bir şəxsi təhqir etsinlər, onun məqam və şənini alçalsınlar, yaxud dini və insani təlimlərdən, prinsiplərdən və əsaslardan hər hansı birini dəyərsiz qələmə versinlər və ona rişxənd etsinlər. ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164567 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    163157 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119632 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113421 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    110067 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    93844 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54775 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    53662 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45971 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45638 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...