Ətraflı axtarış
Baxanların
8769
İnternetə qoyma tarixi: 2010/04/22
Sualın xülasəsi
Гуранын кәлмәләринин, ҹүмләләринин вә ја сурә вә ајәләрин тәртибинин илаһи вәһј васитәсилә олмасынын исбатында, Гурандан шәриәт һөкмләринин әлә ҝәтирилмәсиндә Гуранын нә гәдәр ролу вар?
Sual
Гуранын кәлмәләринин, ҹүмләләринин вә ја сурә вә ајәләрин тәртибинин илаһи вәһј васитәсилә олмасынын исбатында, Гурандан шәриәт һөкмләринин әлә ҝәтирилмәсиндә Гуранын нә гәдәр ролу вар?
Qısa cavab
Бу суалын хүласә ҹавабы јохдур. Изаһлы ҹавабы сечин
Ətreaflı cavab

Бу суалын ҹавабында ону гејд етмәк лазымдыр ки, әсасән сурәләрин тәртиб вә нәзминини мүҹтеһидин иҹтиһадына о гәдәр дә тәсири јохдур. Гуранда елә бир мәсәлә јохдур ки, о сурәләрин тәртибиндән әлә ҝәлмиш олсун. Һәмчинин, мәналары бир-бири илә ујғун олмајан ајәләрин дә тәртиблә дүзүлмәмәсинин фигһ һөкмүндә дәхаләти јохдур. Бу ҹәһәтдән, өз кәлами мәншәиндә бу ики мәтләбин исбатына[1] еһтијаҹ јохдур.

Фәгиһ үчүн иҹтиһадда ән мүһүм мәсәлә, Гуранын мөһтәвасынын, ајәләрин вә тәк-тәк кәлмәләрин бир-бирилә бағлы олуб илаһи вәһј олмасыдыр.[2] Бу да Гуранын бәлағәт вә фәсаһәт мөҹүзәси илә исбат олунур. Чүнки, бәлағәт тәкҹә кәлмәјә јох, һәм кәлмә, һәм дә мәнаја аид олур. Әсасән, мөһтәванын вә кәлмәләрин сәһиһ вә бағлы олмадығы һаләтдә фәсаһәт вә бәлағәтидән сөз ачмағын мәнасы јохдур.

Башга тәрәфдән һансыса бир ајәнин диҝәринин јериндә јазылмасы вә бунунла да ајәләрин мөһтәвасынын арадан ҝетмәси еһтималы мүҹтеһидин нәзәринә ҝөрә  Гуранда баш вермәмишдир. Чүнки, јериндә гејд олунмуш дәлилләрә әсасән Гуран һәр бир тәһриф вә дәјишикликдән узагдыр.

Һәр һалда, әҝәр мүҹтеһид еһтимал версә ки, һансыса ајә өз јериндә јазылмамыш вә һансыса ајә илә әвәз олунмагла мәнаја да тәсир гојубса, о заман фәгиһ иддиа едә билмәз ки, мәним вәзифәм јалныз Гуранын заһиринә әсасланмагдыр. Ән азы буна ҝөрә ки, белә еһтималлар Гуранын заһиринин бизим үчүн дәлил олмасыны суал алтына алыр. Бу ҹәһәтдән, Гуранын кәлмәләринин, ајәләри тәшкил едән тәркибләринин, һансыса мөһтәвасынын буна ҝөрә дәјишмәси вә бунларын Аллаһдан гејриси тәрәфиндән олмасы әслиндә, Гуранын тәһриф олунмасына дәлаләт едәрди ки, бу да әввәлдә гејд олундуғу кими баш вермәмишдир. Беләликә, Гуранын Аллаһ-тааала тәрәфиндән назил олмасыны әгл васитәси илә дә исбат етмәк олар. Бахмајараг ки, Гуранын тәһрифдән узаг олмасыны башга јолларла да исбат етмәк мүмкүндүр.

Беләликлә, Гуранын кәлмә вә тәркибләринин, һәтта мәҹмуә вә мөһтәвасынын да Аллаһдан гејриси тәрәфиндән олмасы еһтималы белә Гураны һөҹҹәт (дәлил) олмасындан салыр. Бәлкә дә, бәзиләринин Гуранын заһири хәбәрләринин һөҹҹәт олмасыны һесаб етмәјәнләрин дәлилләриндән бири Гуранын ајә вә сурәләринин јерләринин дәјишдирилмәсини гәбул етмәләридир. Онларын ишиндә ән бөјүк сәһв ондан ибарәтдир ки, белә фикирләширләр ки, Гураны кәнара гојмагла дини һифз едирләр, лакин онлар бу ишләри илә динин ән бөјүк сәнәдини вә ја әслиндә, бүтүн дини суал алтына апарырлар.[3]  



[1] Гејд олунан мәсәләнин мәнасы бу дејил ки, Гуранын Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) заманында ҹәм олунмасыны исбат етмәк олмаз. Бәлкә дә мәслә будур ки, бу мөвзунун фәгиһин иҹтиһадында кәлами бәһсләриндә ролу јохдур. Һәмчинин, әввәлдә гејд олунду ки, шиә алимләринин әксәријјәтинин рәји будур ки, дәлилләр нишан верир ки, Гуран, Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) заманында ҹәм вә тәнзим олунмушдур. Бундан әлавә, әҝәр ајә вә сурәләрин тәртибиндә һансыса мүһүм мәсәләјә раст ҝәлсәк дә, тәнзимин позулмасы илә о мәсәлә әлдән ҝедәр (сурә вә ајәләриндә мејдана ҝәләҹәк әдәд мөҹүзәси кими бир мәсәлә) вә ја бүтүн бу тәртиб вә тәнзимләрин нәтиҹәсиндә хүсуси бир бағлылыг әлә ҝәлир. Бу мәсәләнин дә исбатына ҝөрә тарихи дәлилә еһтијаҹ јохдур, бәлкә әгл һөкм едир ки, бүтүн бу тәртиб вә нәзмләр илаһи вәһј васитәси илә вүҹуда ҝәлмишдир.

[2] Ајәләрин илаһи вәһј олмасындан әлавә, бир-бирилә бағлы олуб, “гәринеји сијаг” (үмуми мөһтәвадан әлә ҝәлән мәна) гануну алимләр арасында ихтилафлы мәсәләдир.

[3]  Мәһди Һадави Теһрани, Мәбани калами иҹтиһад, мүәссеји фәрһәнҝи Ханеји хирәд, Гум, биринҹи чап, тарих-1377 шәмси или. Сәһ-56-57.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • "Əhli-beyt" kimə deyilir?
    21679 İslam fəlsəfəsi 2011/06/28
    "Əhli-beyt" kəlməsi Quran, hədis və ilahiyyat termini olub, İslam peyğəmbərinin (s) ailəsi mənasındadır. Bu termin məlum (əhli-beyt) mənada Quranın "təthir" ayəsində; yəni "Əhzab" surəsinin 33-cü ayəsində istifadə olunmuşdur.«انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا» Şiə təfsirçilərinin hamısı, həmçinin əhli-sünnə təfsirçilərinin əksəriyyəti – şahidlərə, qərinələrə ...
  • Təthir ayəsi Quranın hansı surəsindədir?
    10163 Təfsir 2011/11/03
    Məruf təthir ayəsi, Əhzab surəsinin 33- cü ayəsidir. Bu ayədə Allah- Taala öz iradəsiylə əhli- beyt adlı bir dəstəni hər tərəfli pak olmasını açıqlamışdır. Bu ayə bir çox ayələrdən biridir ki, bir sıra rəvayətlər- yetmiş rəvayətdən çox- onun nazil olması məqamında sünnü və şiələrdən bizə ...
  • Yeni inqilabi nəğmələrə (pap) qulaq asmağın hökmü nədir?
    8751 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/17
    Бу суалын хүласә ҹавабы јохдур. Изаһлы ҹавабы сечин. ...
  • Mələklər ismət dərəcəsinə sahibdirlər?
    7596 Qədim kəlam 2012/06/13
    Mələklər və firiştələr çox şərif və lətif varlıqlardırlar. Mələklər çoxlu yaxşı xüsusiyyətlərə sahibdirlər ki, Quran ayələrində bəyan olubdur- o cümlədən heyvani və maddi xüsusiyyətlər onların vücuduna yol tapa bilmir. Mələklərin heç cürə günah etməyə meylləri və qüdrətləri yoxdur. Buna əsasən hər cür günahdan pak ...
  • Nə üçün bəzi müsəlmanların əməlləri onların din və məzhəb əqidələriylə üst- üstə düşməyib əksinə olur?
    6407 Əməli əxlaq 2011/05/15
    İnsan bir neçə təbəqədən təşkil olmuş bir varlıqdır; ruhi və İlahi, maddi və mənəvi, ictmai və atifi və... təbəqələrdən ibarətdir. Bu təbəqələr həmişə bir- biriylə mübarizədədirlər ki, bu da insanı əqidəsiylə əməlləri arasında müxalifətə doğru yol açır. İlahi dinlər, xüsusiylədə İslam dini insanları nəfsin istəkləri tələsindən qurtarıb onu ...
  • Имам Заманын (әҹ) бөјүк гејбәтиндән сонра әксәр алимләрин вилајәти-фәгиһ һаггында нәзәрләри нәдир?
    7186 Nizamlar hüquq və əhkam 2010/02/06
    Мин илдән чохдур ки шиә алимләри вилајәт-фәгиһ мәсәләси, онун һүдудлары вә ихтијарлары барәсиндә мүхтәлиф нәзәријәләр верирләр. Әбус-Сәлаһ Һәләби вә ибни Идрис кими алимләр өз китабларындан бу һагда хүсуси фәсл ачмыш вә Имам Заманын (әҹ) наиби мөвзусуда ајрыҹа бәһс етмишләр. Бәзи алимләри исә мүхтәлиф ...
  • Allah- Taala qadınlara naməhrəm olmadığı halda, nə üçün qadınlar namaz qılarkən kamil hicabla olmalıdırlar?
    10104 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2011/05/31
    Şübhəsiz ki, dünyada elə bir şey yoxdur ki, Allah Taala məchul olsun və Allahın o şeydən xəbəri olmasın. Belə ki, bu anlamı Allaha Taalaya nisbət vermək mümkün deyil. Təbii ki, öz bəndələrinə də naməhrəm deyil. Amma insan ibadət zamanı özünü Allahın hüzurunda hiss etməli və onunla söhbət etməlidir. Bu zaman ...
  • Ислам вә бир прогармын зәрурилији.
    6731 Təzə kəlam 2009/11/10
    Бу вахта гәдәр дин алимләри вә фәгиһләр дүнјанын һәр бир саһәсинә аидијјаты олан ислам маарифи адлы бир хәзинәдән онун јалныз, ҹүзи һиссәләрин бәјаны илә мәшғул олмушлар. Ислама бу бахыш, бу вахта гәдәр сәбәб олуб ки ислам һаггындакы мүбһисәләр үмуми вә низамнамә шәкилиндә ҝетмәсин. Һәмчинин, исламын ҝөзәл ...
  • Nəyə görə İmam Əlinin (əleyhissalam)Nəhcül-Bəlağədəki 31-ci məktubundan vəsiyyətnamə kimi ad aparılır?
    5522 روایات و دعاهای برجای مانده 2015/05/30
    Vəsiyyət kəlməsi ərəb dilindən mənsı " sifariş" kimi mənalanır. İmam Əlinin (əleyhissalam)yazdığı məktub şəri vəsiyyətnamə hesab olunmur. Şəri vəsiyyətnamədə insan öz malına, sərvətinə görə sifarişlər edir ki, onun ölümündən sonra necə rəftar və sərf etsinlər. Bu məktub, zahirdə İmam Həsənə (əleyhissalam)və ya keçən bəhsdə cavabında dediyimiz
  • Kovsər hovuzu nədir?
    10929 Təfsir 2010/10/03
    "Kövsər" çoxlu xeyir mənasındadır. Onun üçün çoxlu dəlil və faktlar qeyd etmək olar. Məsələn: Kövsər arxı və hovuzu, şəfaət, nübüvvət, hikmət, elm, çoxlu nəsl, çoxlu zürriyyə və sair.Kövsərin iki mənası var, biri dünyaya aid (Fatimeyi- Zəhra (s), o biri isə axirətə (kövsər hovuzu)- na aiddir. Kövsər hovuzu, Behiştdə ləzzətli ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164534 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    162926 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119592 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113327 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    109849 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    93781 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54753 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    53495 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    45938 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45593 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...