بر اساس گزارش برخی از منابع، یکی از افرادی که روز عاشورا در راه مکتب امام حسین(ع) به فیض شهادت رسید و نام خود را در زمره‌ی شهدای کربلا ثبت نمود، یحیی بن سلیم مازنی^[1] است.[2]

برخی از گزارش‌ها حاکی از آن است که وی قبل از نماز ظهر عاشورا به شهادت رسید؛[3] اما نقل‌های دیگر شهادت ایشان را بعد از نماز ظهر اعلام می‌کنند.[4]

وی بعد از عبدالرحمن بن عبدالله یزنی[5] و یا سوید بن عمرو[6] و قبل از قُرَّه بن ابی قُرّه غفاری به میدان رفت[7] و این‌گونه اشعار حماسی می‌خواند:

لَأَضْرِبَنَّ الْقَوْمَ ضَرْباً فَیصَلًا                        ضَرْباً شَدِیداً فِی الْعِدَا مُعَجَّلًا

لَا عَاجِزاً فِیهَا وَ لَا مُوَلْوِلًا                       وَ لَا أَخَافُ الْیوْمَ مَوْتاً مُقْبِلًا»؛[8]

لکننی کاللیث أحمی أشبلا»؛[9]

من این گروه را با ضربتی می‌زنم که جداکننده باشد. ضربت شدیدی که به سرعت در میان دشمنان کارگر خواهد افتاد. من در میان‏ آنان عاجز نیستم و وا ویلا نمی‌گویم. امروز از این مرگی که به من رو آورده است ترسی ندارم. ولی من مانند شیری هستم که از شیر بچگان دفاع‏ کند.

در برخی دیگر از گزارش‌ها این اشعار حماسی با کمی تغییر برای او ثبت شده است:

«لاضربنّ الیوم ضربا فیصلا                           ضربا طلحفی فی العدی مستأصلا

لا عاجزا عنهم و لا مهللا                            ما أنا إلاّ اللیث یحمی الأشبلا».[10]

گفته می‌شود که یحیی هنگام نبرد این آیه‌ی قرآن را نیز تلاوت می‌کرد:

«قُلْ إِنَّ صَلاتی‏ وَ نُسُکی‏ وَ مَحْیای وَ مَماتی‏ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ»؛[11]

بگو: در حقیقت، نماز من و [سایر] عبادات من و زندگی و مرگ من، برای خدا، پروردگار جهانیان است.

وی روز عاشورا و قبل از شهادت، 28 نفر از نیروهای لشکر عمر بن سعد را به هلاکت رساند.[12]

[1]. مازن به معنای «تخم مورچه»، نام قبیله‌‌ای از تمیم است. سمعانی‏، أبو سعید عبد الکریم بن محمد، الانساب، تحقیق، معلمی یمانی، عبد الرحمن بن یحیی، ج 12، ص 21، حیدر آباد، مجلس دائرة المعارف العثمانیة، چاپ اول، 1382ق.‏

[2]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب(ع)، ج 4، ص 102، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق؛ ابن اعثم کوفی، احمد بن اعثم، الفتوح، تحقیق، شیری، علی، ج 5، ص 106، بیروت، دار الاضواء، 1411ق.‏

[3]. مناقب آل أبی طالب(ع)، ج 4، ص 102 - 103.

[4]. خوارزمی‏، موفق بن احمد، مقتل الحسین(ع)، ج 2، ص 20 – 21، قم، انوار الهدی‏، چاپ دوم، 1423ق.

[5]. مناقب آل أبی طالب(ع)، ج 4، ص 102؛ الفتوح، ج ‏5، ص 106.

[6]. مجلسی، محمدباقر، جلاء العیون، ص 671، قم، سرور، چاپ نهم، 1382ش.

[7]. مناقب آل أبی طالب(ع)، ج 4، ص 102.

[8]. همان.

[9]. الفتوح، ج ‏5، ص 106.

[10]. مقتل الحسین(ع)، ج 2، ص 21.

[11]. انعام، 162.

[12]. کاشفی سبزواری، ملا حسین، روضة الشهداء، ص 373، قم، نوید اسلام‏، چاپ سوم، 1382ش.