جستجوی پیشرفته
بازدید
28852
آخرین بروزرسانی: 1402/09/24
خلاصه پرسش
دیدگاه اسلام راجع به دخانیات چیست؟
پرسش
با سلام. لطفا دیدگاه اسلام را راجع به دخانیات بیان فرمائید.
پاسخ اجمالی

اسلام از خوردن و آشامیدن و استعمال چیزهایی که برای سلامتی انسان ضرر داشته باشد منع کرده است و هر چه ضرر بیشتر باشد منع از علت و سبب آن نیز شدیدتر است، تا جایی که به درجه حرمت می‌رسد.
حضرت امام خمینی (ره) فرموده اند:" خوردن چیزى که براى انسان ضرر دارد حرام است."[1]
پیداست که معیار در حرام بودن، داشتن ضرر است و این که این ضرر از راه خوردن باشد یا از راه دیگر، خصوصیتی ندارد. سیگار یکی از چیزهایی است که استعمالش برای سلامتی انسان ضرر دارد اما آیا این ضرر در حدی است که استفاده‌ی از آن را حرام کند یا خیر؟
گروه زیادى از اطبّا و پزشکان اهل خبره، اجماع و اتّفاق نظر دارند که سیگار ضررهاى مهم و زیان هاى قابل توجّهى دارد، و کتاب هاى متعدّدى پیرامون خطرات و زیان ها و بیمارى هاى ناشى از استعمال دخانیات، مخصوصاً سیگار، به رشته تحریر درآورده‌اند.[2] لذا حداقل می‌توان ادعا کرد سیگار به تناسب افراد و حالات مختلف که میزان ضرر را تغییر می‌دهد، حکم آن هم تغییر می‌کند.
بعضی از فقها بر این مبنا، میزان ضرر سیگار را در حدی دانسته اند که به طور مطلق فتوا به حرمت آن می‌دهند.
اما بعضی از بزرگان، میزان ضرر آن را در حدی نمی‌بینند که تحریم مطلق سیگار را به دنبال داشته باشد. بله، اگر مثلا شخصی به بیماری قلبی مبتلا باشد و پزشک او را از دخانیات، به طور جدی منع کند، کشیدن سیگار بر او حرام می‌شود.[3]
 ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
حکم با اختلاف مراتب ضررى که بر استعمال دخانیات مترتب مى‏شود، متفاوت مى گردد و به طور کلى استعمال دخانیات اگر به مقدارى باشد که موجب ضرر قابل ملاحظه‏اى براى بدن باشد، جایز نیست و اگر شخص مى‏داند که با شروع آن به این مرحله مى‏رسد نیز جایز نمى‏باشد.[4]
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
خوردن یا نوشیدن چیزى که براى انسان ضرر مهمّى دارد حرام است، کشیدن سیگار و سایر انواع دخانیات اگر به تصدیق اهل اطّلاع ضرر مهمّى داشته باشد، نیز حرام است، ولى استفاده از موادّ مخدّر مطلقاً حرام است؛ خواه به صورت تزریق یا دود کردن یا خوردن و یا به هر طریق دیگرى بوده باشد و همچنین تولید، خرید و فروش و هر گونه کمک به انتشار آن، حرام است.[5]
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر کشیدن سیگار وتنباکو - هرچند در آینده - ضرر مهمی به او می‌رساند، خواه آن ضرر مهم حتمی باشد و یا احتمالی، که از آن نزد عقلاء ترس حاصل می‌شود، کشیدن آن حرام است، واما با ایمن بودن از ضرر مهم هرچند از این جهت که در کشیدن آن زیاده روی نکند اشکال ندارد.[6]
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
خوردن چیزى که براى عقل انسان یا سلامتى او ضرر دارد حرام است، ولى اگر ضرر موقّت یا کم باشد که عقلاء اعتنا نکنند، حرام نیست."[7]
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):
در صورتى که مضر باشد یا آثارسوء تربیتى ایجاد نماید اشکال دارد.[8]
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
استعمال دخانیات از جمله سیگار و قلیان حرام است و فردی که معتاد به دخانیات است، باید حداکثر تلاش خود را در ترک اعتیاد به کار بگیرد و تا زمان ترک اعتیاد به طور کامل، در صورتی که از استفاده نکردن قلیان و سیگار دچار ضرر یا حرج[9] گردد، می‌تواند صرفاً به اندازۀ رفع ضرر یا حرج استفاده کند.
لینک به سایت استفتائات

 
[1]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج ‏2، ص 600، م 2630 ، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق.
[2]. کتاب «سیگار، سکته، سرطان» از جمله این کتب است.
[3]. فاضل لنکرانى، محمد، جامع المسائل، ج ‌1، ص 578، س2160، انتشارات امیر قلم، قم ، یازدهم، ه‍ ق.
[4]-توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏2، ص 1018، س 1407.
[5] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏2، ص 600 ، م 2630.
[7] همان.
[8]. نورى همدانی، حسین، هزار و یک مسئله، ج ‏1، ص 50، س ‏115، نشر موعود، قم، بی‌تا.
[9]. سختی و مشقت طافت فرسای غیر قابل تحمل.
 
ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا شیعیان معتقدند که خداوند توسط جبرئیل به امام علی وحی نازل کرد، ولی اشتباهاً به پیامبر اکرم رسیده؟
    14304 شیعه آماج تهمتها 1388/12/19
    در پاسخ به این پرسش، توجه به نکاتی ضروری به نظر می رسد. الف. مهم ترین چیزی که برای یک محقق فرق و مذاهب لازم است این است که نخست از ...
  • قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء چه کسانی هستند؟
    54384 انسان کامل 1394/12/27
    عناوین نامبرده شده(قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء) از اصطلاحاتی است که در برخی کتاب‌های عرفانی آمده است و اشاره به مقاماتی دارد که اهل عرفان در مورد اهل سیر و سلوک و عرفان عملی بر می‌شمارند. اصرار و تأکید بر روی این اصطلاحات هر چند در کتاب‌های ...
  • آیا ارزش معنوی صدقه، متناسب با توانایی مالی فرد سنجیده می‌شود؟
    12575 انفاق و قرض الحسنه 1393/08/22
    در ارزش‌گذاری یک عمل، عوامل بسیاری دخالت دارند؛ مانند اخلاص، کمیت، سختی عمل و... بنابر این اگرچه کمیت و مقدار عمل نیز در ارزش‌گذاری اعمال دخالت دارد، امّا بدون شک میزان و ارزش واقعی بر اساس اخلاص و پاکی خود عمل است. خداوند می‌فرماید: آن‌کس که مرگ و ...
  • در صورتی که چند نفر به زنا کردن مردی شهادت داده و پس از اجرای حکم از شهادت خود برگردند دیه فرد معدوم بر عهده کیست؟
    9117 Laws and Jurisprudence 1388/08/10
    سؤال شما به دفاتر مراجع ارسال گردید و تا این لحظه پاسخ های زیر دریافت گردید:دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):باید دیه کامله در میان چهار نفر تقسیم شود و به صاحبان خون داده شود.دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدظله العالی):این ...
  • آیا در روایات توصیه شد که بدن خود را با روغن‌های گیاهی ماساژ دهیم؟
    3012 حدیث 1402/06/20
     چرب‌کردن بدن با روغن‌های گیاهی، و مالش و یا ماساژ بدن با آنها، روشی است که از گذشته‌های دور در میان بسیاری از جوامع یکی از روش‌های درمان و یا کاهش‌دهنده بیماری‌ها مورد استفاده قرار گرفته و برخی موارد آن امروزه نیز در پزشکی نوین مورد تأیید قرار گرفته است.در ...
  • معنای «رجب» چیست؟
    39644 دیگر موارد 1397/03/19
    «رجب»؛ نام نهمین ماه از ماه‌های قمری است. بر اساس آنچه در کتب لغوی آمده، این ریشه در موارد «بزرگ‌داشت چیزی از روی هیبت آن» مورد استفاده قرار می‌گیرد. و این ماه را نیز از آن رو رجب نامیده‌اند که در دوران جاهلیت، آن‌را بزرگ شمرده و جنگ ...
  • تفسیر آیات 97 تا 99 سوره نساء چیست؟
    15089 تفسیر 1391/12/07
    در شأن نزول آيه 97 سوره نساء،[1] مفسران گفته‌‏اند؛ عده‌ای از مسلمانان كه به ظاهر شهادتين گفته بودند، با وجود این‌که قدرت داشتند از مكه به مدينه هجرت كنند، اما مهاجرت نكردند! زمانی كه رؤساى قريش به طرف بدر براى جنگ با مسلمانان می‌آمدند ...
  • نقش خانواده در گسترش آسیب‌‌های اجتماعی چگونه است؟
    18639 روش شناسی 1392/02/29
    خانواده، کوچک‌ترین نهاد اجتماعى است که اساس و زیرساخت واحدهاى بزرگ‌تر به شمار می‌رود. میزان موفقیت و سهمى که افراد براى ایفاى نقش در واحدهاى بزرگ اجتماعى ایفا می‌کنند بستگى تام به نحوه رشد و تربیت و شکوفایى‏استعدادهاى آنها در کانون مقدس خانواده دارد. خانواده در مسیر ...
  • آیا خلاف قانون کشور عمل کردن مشکل شرعی دارد؟
    28822 رعایت مقررات و قوانین 1391/12/10
    تخلف از قوانین و مقررات نظام اسلامی جائز نیست اما در فرض مثال، چنانچه شرایط معامله رعایت گردد معامله باطل نیست (یعنی فروشنده مالک پول شده و خریدار هم صاحب آن جنس می‌شود)، اما کسی که اقدام به این عمل می‌کند، مرتکب گناه شده است.ضمائم:پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به ...
  • معنای شعایر اسلامی چیست؟ و شعایر اسلامی از دیدگاه قرآن چگونه است؟
    39427 تفسیر 1389/12/26
    شعایر اسلامی، مکان ها و نشان هایی می باشند که خدا آنها را برای عبادت قرار داده و انسان را به یاد خدا می اندازد. برای نمونه، صفا و مروه در قرآن کریم، دو مکان و علامت برای عبادتند که در مراسم حج خدا در آن ...

پربازدیدترین ها