جستجوی پیشرفته
بازدید
90041
آخرین بروزرسانی: 1392/01/17
خلاصه پرسش
آیا مرد می‌‌تواند همسر خود را از ارتباط با خانواده‌اش منع کند و از دیدار با آنها جلوگیری کند؟
پرسش
آیا مرد می‌‌تواند زن خود را از ارتباط با خانواده‌اش منع کند و از دیدار با آنها جلوگیری کند؟
پاسخ اجمالی
این پرسش از دو جنبه قابل بررسی است:
۱. با توجه به این‌که در اسلام مدیریت خانواده بر عهدۀ مرد است، از لحاظ حقوقی او می­‌تواند با مصلحت ­اندیشی، محدودیت‌­هایی برای همسرش در برخی رفت و آمدها اعمال نماید و از لحاظ شرعی، زن باید این محدودیت‌­ها را رعایت کرده و صد البته برای رنج و دشواری که از این محدودیت، دامن‌گیر او شده پاداش اخروی فراوانی در انتظار او خواهد بود.
در زمان رسول خدا(ص) مردى از انصار، جهت انجام کاری برای مدتی عازم مسافرت بود و با همسرش قرار گذاشت که در نبود وى از منزل خارج نشود تا او باز گردد. اتّفاقا در این مدت پدرش مریض شد، آن بانو، فردی را نزد رسول خدا(ص) فرستاد و گفت شوهرم‏ به سفر رفته و با من پیمان بسته که از خانه‌‏ام خارج نشوم تا او باز گردد! اکنون پدرم مریض شده شما اجازه مى‏‌فرمایید به عیادتش روم؟ فرمود: بهتر است در خانه‌‏ات بمانی و به پیمان خود با شوهرت وفادار باشی! بعد از مدتی پدرش از دنیا رفت و او با واسطه از پیامبر(ص) پرسید که پدرم وفات کرد. آیا اجازه دارم در نمازش شرکت کنم، فرمود: نه، بهتر است در منزل خود باشی و  به پیمان خود با شوهرت وفادار بمانی! او در خانه ماند و پدرش را دفن کردند. بعد از آن بود که پیامبر(ص) نماینده‌­ای نزد آن بانو فرستاده و پیغام داد که شکی نداشته باش که خداوند عزّ و جلّ هم خودت و هم پدرت را به جهت این وفاداری تو به شوهرت آمرزید.[1]
پیامبر اسلام(ص) اگرچه به عنوان حاکم اسلامی این توانایی را داشت که به آن بانو اجازه دهد تا نزد پدرش برود و شاید اگر شرایط متفاوتی وجود داشت، این اجازه را صادر می­‌فرمود -مثلاً اگر این بانو تنها فردی بود که می‌­توانست از پدرش پرستاری کند- اما برای آن‌که ارزش پایدار ماندن به نهاد خانواده و احترام به مدیریت آن‌را اعلام کند، چنین تصمیمی گرفت و آن بانوی محترم نیز با جان و دل پذیرای توصیه­‌های پیشوایش شد.
۲. اگرچه مدیریت خانواده بر عهدۀ مرد است، اما او حق ندارد تنها بر اساس میل و علاقۀ شخصی خود، محدودیت­‌هایی را برای همسرش اعمال کند. خداوند در قرآن به مردان توصیه می­‌کند که در رفتار دو جانبۀ خود با همسرانشان، با شیوۀ پسندیده‌­ای برخورد کرده و به آنان ضرر و زیان وارد نکنند.[2]
در رفتار هیچ‌کدام از پیشوایان دینی نیز مشاهده نمی­‌شود که آنان همسرانشان را از ارتباط با بستگانشان بازدارند.
ابوسفیان یکی از بزرگ‌ترین دشمنان پیامبر اسلام(ص) هنگامی که هنوز این دشمنی پابرجا بود، مخفیانه به مدینه آمده به خانۀ دخترش ام حبیبه که همسر پیامبر(ص) بود رفت،[3] اما رسول خدا(ص) هیچ واکنش منفی نسبت به این دیدار نداشت.
براین اساس، شرعاً و اخلاقاً مردان تنها هنگامی می‌­توانند محدودیت­‌هایی را در دیدار همسرشان با بستگان خویش اعمال کنند که توان آن‌را داشته باشند که بعدها با دلایلی محکمه ­پسند، این محدودیت‌­ها را به نفع نهاد خانواده و جهت استحکام آن توجیه نمایند، و گرنه اگر این محدودیت‌­ها تنها در راستای هوا و هوس مرد بوده و هیچ توجیهی را نتوان برای آن متصور شد، زن می‌­تواند با مراجعۀ به دادگاه قانوناً تقاضای برطرف شدن و یا کاهش این محدودیت‌­ها را نماید.
 

[1]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 441، ح 4532، دفتر انتشارات اسلامی، قم، 1413 ق.
[2]. طلاق، 6.
[3]. ابن أبی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج 17، ص 263، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، قم، 1404 ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها