امام صادق‌(ع) در هشداری نسبت به بی‌توجهی و حضور قلب نداشتن هنگام اقامه نماز فرمود:

«إِذَا قَامَ الْعَبْدُ إِلَى الصَّلَاةِ أَقْبَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَیْهِ بِوَجْهِهِ فَلَا یَزَالُ مُقْبِلًا عَلَیْهِ حَتَّى‏ یَلْتَفِتَ‏ ثَلَاثَ‏ مَرَّاتٍ‏ فَإِذَا الْتَفَتَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ أَعْرَضَ عَنْهُ»‏؛^[1]

چون بنده‌اى به نماز ایستد، خدای بزرگ به او روى می‌‏آورد و توجه می‌کند و هیچ‌گاه روى خود را از او برنمی‌گرداند، مگر آن‌که سه بار خود را(از قبله) برگرداند (و از خدا غافل شود) و هنگامی که چنین کند خداوند نیز از او روى گردان شود (و او را به خود واگذارد).

مقصود از این روایت این است که با آغاز نماز، خدای متعال با مهربانی رو به بنده‌اش می‌کند، و حتی زمانی که یک یا دو بار نیز حواس بنده پرت شد، چشم از او برنمی‌دارد، اما اگر تعداد حواس پرتی‌هایش به سه مرتبه رسید، او را به حال خویش رها می‌کند.

گفتنی است که یکی از مسائل مورد سفارش در نماز، مسئله حضور قلب است، و هر مقدار این موضوع بیشتر رعایت شود، آثار و نتایجی که از ناحیه نماز به آنان می‌رسد بیشتر است؛ زیرا نماز، گفت‌وگوی خالصانه عبد با پروردگار می‌باشد و طبیعی است کسی که بدون توجه به این حضور، نماز می‌خواند توجه به این ارتباط ننموده است. به عنوان مثال ما انسان‌های عادی زمانی که بخواهیم با کسی سخن بگوییم، اگر حواسمان جای دیگر باشد، حتی اگر مخاطب ما کودک هم باشد، این بی‌توجهی را نوعی اهانت به خود دانسته و از ما دلخور می‌شود، حال چگونه است که ما در نماز که مخاطبمان خدای بزرگ و با عظمت است، در نیایش و گفت‌وگوی با او حواسمان پیش او نباشد و در عین حال توقع توجه او را داشته باشیم![2]

[1]. برقی، ابو جعفر احمد، محاسن، محقق، مصحح، محدث، جلال الدین،‏ ج ‏1، ص 81، قم، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1371ق.

[2]. برای آگاهی بیشتر، ر. ک: «حضور قلب در نماز»، 2184؛ «نماز و حضور قلب»، 231.