اصل سخن که انسان باید قبل از پرداختن و مشغول شدن به مستحبات، فکر انجام واجبات و ترک محرمات الاهی باشد که نتیجه‌اش نیز از بین رفتن ظلم، فساد، رشوه خواری و...، می‌شود، سخن درست و مطابق با حدیث قرب فرایض است. پروردگار متعال می‌‌فرماید: «ما يتقرّب إلىّ عبدى بشي‏ء أحبّ إلىّ ممّا افترضته عليه و ما زال يتقرّب إلىّ عبدى بالفرائض حتّى إذا ما احبّه و إذا أحببته كان سمعي الّذي أسمع به، و بصري الّذي أبصر به، و يدي الّذي أبطش بها»؛[1] بنده با انجام فرایض و واجبات، محبوب من واقع می‌‌شود، و آن‌قدر به من نزدیک می‌‌شود که با گوش من می‌‌شنود، با چشم من می‌‌بیند و با دست من اشیا را می‌‌گیرد.
بنابراین کسی که گوش و چشم و دست و پایش مال خدا شود، دیگر گناه نمی‌‌کند، مال مردم را غصب نمی‌کند، قتل، خونریزی، غارت و حرام خواری نمی‌‌کند. اما با این استدلال که واجبات دارای اهمیت بیشتر و نتیجه بالاتری هستند، نمی‌‌توان دست از مستحبات کشید و یا آن‌را کم‌رنگ نمود و فقط در متن کتاب‌‌ها و احادیث نوشت، بلکه باید در انجام مستحبات نیز کوشا بود که دارای آثاری بسیار بزرگ در خودسازی و رسیدن انسان به تعالی دارد، چنان‌که خداوند سبحان در حدیث معروف قرب نوافل می‌‌فرماید: «إن العبد يتقرب إلى بالنوافل حتى أحبه فإذا أحببته كنت سمعه و بصره و لسانه و يده و رجله فبي يسمع و بي يبصر، و بي ينطق، و بي يبطش، و بي يمشي.»[2]؛ بنده من با انجام نوافل و مستحبات، به من نزدیک شده و محبوب من می‌‌شود تا جایی‌ که خودم گوش، چشم، زبان، دست و پایش می‌‌شوم که با نظارت من می‌‌بیند، می‌‌شنود و کارها را با دست من انجام می‌‌دهد و راه می‌‌رود.
با عنایت به حدیث قرب فرایض و قرب نوافل، می‌‌توان تفاوت بین انجام واجبات و رسیدن به قرب فرایض با انجام مستحبات و رسیدن به قرب نوافل، چنین بیان کرد که در قرب فرایض، متکلم و شنونده و...، خود پروردگار است، البته با زبان و چشم و گوش و...، بنده‌‌اش، ولی در قرب نوافل، متکلم و شنونده و...، خود بنده است منتها به عنایت و نظارت حضرت حق تعالی.
بنابر این، نتیجه انجام مستحبات، رسیدن به مقام فنای در صفات پروردگار است، اما نتیجه انجام فرایض و واجبات، رسیدن و نایل شدن به مقام فنای در ذات پروردگار است.[3]
پس در درجه اول، انجام واجبات و ترک محرمات الاهی باید سرلوحه زندگی ما باشد، ولی در پرتو انجام واجبات و ترک محرمات، از مستحبات؛ مانند زیارت امام حسین(ع)، نمازهای نافله به ویژه نماز شب و...، نیز نباید غافل شد.

---