جستجوی پیشرفته
بازدید
14602
آخرین بروزرسانی: 1393/09/17
خلاصه پرسش
چرا جناب عبد المطلب سرپرستی پیامبر اسلام(ص) را پس از فوت، به ابوطالب واگذار کرد؟
پرسش
چرا جناب عبد المطلب سرپرستی پیامبر اسلام(ص) را پس از فوت، به ابوطالب واگذار کرد؟
پاسخ اجمالی
با توجه به مستندات تاریخی؛ در این باره می‌توان گفت:
اولا: ابوطالب، عموی تنی پیامبر(ص) بودند، و طبیعی است که سرپرستی آن‌حضرت به ایشان سپرده شود؛ چرا که دلبستگی بیشتری به فرزند یتیم برادر تنی‌شان داشتند.
ثانیا: او فرد صاحب نفوذی در قبیله قریش، بویژه بنی‌هاشم بودند.
ثالثا: ابوطالب شاهد عزّت و احترام فوق العاده‌ای بود که پدرش عبدالمطلب برای این نوه برگزیده خود به جا می‌آورد.
 
پاسخ تفصیلی
الف. رسول خدا(ص) هشت ساله بود که «عبد المطّلب» وفات یافت، و در «حجون» مکّه به خاک سپرده شد.[1] عبد المطلب پیش از مرگ، سرپرستى و نگه‌دارى رسول خدا(ص) را به فرزند خویش أبوطالب که با «عبداللّه» -پدر رسول خدا- از یک مادر بودند واگذاشت:
1. عبد المطلب به ابوطالب چنین سفارش کرد: «اى عبد مناف! تو را پس از خود درباره یتیمى که از پدرش جدا مانده، سفارش می‌کنم. او در گهواره پدر را از دست داد و من براى وى چون مادرى دلسوز بودم که فرزند خویش را محکم در آغوش می‌کشد. اکنون براى دفع ستم یا محکم ساختن پیوند، به تو از همه فرزندانم امیدوارترم».[2]
2. رسول خدا(ص) را پس از وفات عبد المطّلب، عمویش أبوطالب سرپرستى می‌کرد، و با این‌که او فقیر بود، بهترین سرپرست بود. سرورى بزرگوار، مطاع و با عظمت بود. حضرت علی(ع) فرمود: «پدرم در عین فقر، سرورى کرد و پیش از او هیچ فقیرى سرورى نیافت».[3]
3. فاطمه دختر أسد بن هاشم همسر أبوطالب، رسول خدا را پرورش داد.
رسول خدا(ص) پس از وفات فاطمه که زنى مسلمان و بزرگوار بود، با ناراحتی فرمود: «امروز مادرم از دنیا رفت».
سپس او را در پیراهن خویش کفن کرد و در قبرش وارد شد و در لحد او خوابید، وقتی به او گفته شد: اى رسول خدا! براى «فاطمه» سخت بی‌تاب گشته‌اى؟ فرمود:
«او براستى مادرم بود؛ چرا که کودکان خود را گرسنه می‌داشت و مرا سیر می‌کرد، و آنان را گردآلود می‌گذاشت، و مرا شسته و آراسته می‌داشت، راستى که مادرم بود».[4]
ب. با توجه به روایات؛ درباره علت سپردن عبد المطلب، پیامبر اکرم(ص) را به ابوطالب می‌توان سه دلیل آورد:
اول: ابوطالب، عموی تنی پیامبر(ص) بودند، و طبیعی است که چون او دلبستگی بیشتری به فرزند یتیم برادر تنی‌شان داشته، سرپرستی آن‌حضرت به او سپرده شد.
دوم: او فرد صاحب نفوذی در قبیله قریش، بویژه بنی‌هاشم بود.[5]
سوم: ابوطالب شاهد عزّت و احترامی‌ بود که پدرش عبدالمطلب به این نوه برگزیده خود می‌گذاشت؛ براى عبد المطلب در سایه دیوار کعبه جایی آماده می‌کردند که جز او کسى به خاطر احترام او در آن‌جا نمی‌نشست و پسرانش در کنار او می‌نشستند تا این‌که عبد المطلب بیرون مى‏آمد. رسول خدا(ص) پسر بچه‌اى بود که می‌آمد و بر بساط جدش می‌نشست. عموهایش ناراحت می‌شدند و او را می‌گرفتند تا کنار بکشند، ولى وقتى عبد المطلب این را می‌دید به آنان می‌گفت: «رهایش کنید! به خدا سوگند او شأن و مقامى دارد و می‌بینم روزى را که او بر شما سرورى کند».
آن‌گاه او را در آغوش می‌گرفت و با خودش می‌نشاند. چون عبد الله و ابوطالب از یک مادر بودند، رو به ابوطالب می‌کرد و می‌گفت: «این پسر مقام و شأن بزرگى دارد، او را حفظ کن و چون تنهاست از وى حمایت نما، و مانند مادر براى او باش تا چیزى که او را ناراحت می‌کند، به او نرسد». آن‌گاه او را بر شانه خویش می‌گذاشت و هفت دور طواف می‌کرد.[6]
ابوطالب به قدرى به معنویات و پاکى حضرت محمد(ص) اعتقاد داشت که در موقع خشک‌سالى او را همراه خود به مصلّى می‌برد و خدا را به قرب و مقامش سوگند می‌داد و براى مردم بلا دیده و دور از رحمت، باران طلبید و دعایش مستجاب ‌شد.[7]
 

[1]. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج ‏1، ص 84، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، 1417ق؛ احمد بن أبی‌یعقوب، تاریخ الیعقوبی، ج 2، ص 13، بیروت، دار صادر، بی‌تا.
[2]. تاریخ الیعقوبی، ج 2، ص 13.
[3]. همان، ص 14.
[4]. همان.
[6]. شیخ صدوق، محمد بن على‏، کمال الدین و تمام النعمة، ج 1، ص 171 – 172، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، 1395ق. 
[7]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ج ‏1، ص 137، قم، انتشارات علامه، چاپ اول، 1379ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    797054 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    759109 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
    683247 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    660368 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    649618 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    602141 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580447 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    568810 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565359 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564663 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...