«کمیل بن زیاد نخعی»، با کنیه‌ی ابن عبدالله و ابن عبدالرحمن، از اصحاب خاص و شیعیان راستين امام علی و امام حسن مجتبی(ع) به شمار آمده و با دو امام بعد نیز معاصر بود. وی ساکن شهر کوفه و از افراد پرهیزکار آن شهر بود. بر اساس برخی گزارش‌ها کمیل هنگام رحلت پیامبر اسلام(ص) 18 سال داشت؛ اما چون موفق به دیدار حضرتشان نشد، او را از تابعین به شمار می‌آورند. وی از جمله افرادی بود که در روزهای نخستین خلافت علی(ع) با آن‌حضرت بیعت کرد. و در مدت خلافت علی(ع) همواره در كنارش بوده و در جنگ صفین نیز حضور داشت، و مدتی هم از طرف آن‌حضرت، حاکم شهر «هیت» از نواحی بغداد بود. کمیل از اصحاب سرّ امام بود و دعای معروف کمیل را امام علی(ع) به او آموخت.

دعایی که پر از معارف ناب توحیدی بوده و گذشت صدها سال نتوانسته از طراوت و جذابیت آن بکاهد.

گفتنی است که ارادت خاص کمیل به امام علی و اهل ‌بیت پیامبر(ص) باعث شد تا در سال 82، یا 83 قمری هنگامی که حجاج یوسف ثقی به کوفه آمده بود، کمیل را فرابخواند و او را به شهادت برساند. کمیل هنگام شهادت 90 سال داشت و در منطقه‌ای میان نجف اشرف و کوفه به خاک سپرده شد.