Please Wait
78415
Baba ve annenin çocuk dünyaya gelmeden riayet etmeleri gereken husus ve adaptan bazıları şöyledir: Dini farizaları yerine getirmek, cinsel ilişki adabını riayet etmek, helal yemekler yemek, çeşitli temiz meyvelerden yemek, evlenmeden önce genetik tahliller yaptırmak, ruhi bulanım ve gerginliklerden uzak durmak, güzel manzaraları seyretmek ve sağlık kurallarına dikkat etmek, spor vb… işler.
Bu noktaları riayet ederek başaralı, şen bir aile ve ideal bir toplum oluşturmayı umut edebiliriz.
Çocuklar yaşayış bahçesinin goncaları ve toplumun geleceğinin mimarlarıdırlar. İslam dini, İslam toplumunun ilerlemesi için bu alanda en güzel emirleri beyan etmiştir. Onlardan bazıları şöyledir:
1- İyi bir eş seçmek
Bu alemde hiçbir bağ ve ilişkinin eşler arasında evlilik sonucu oluşan bağ gibi önemli olmadığı için Allah bu bağı kendi nişanelerinden saymıştır.
"Kendileri ile huzur bulmanız için size kendinizden olan eşler yaratması ve aranızda sevgi ve merhamet var etmesi de, O'nun ayetlerindendir."[1]
Diğer yandan çocuğun haklarından biri de onun ruh ve beden sağlığıdır. Çocuğun beden ve ruh sağlığında kısmen baba ve annenin etkili olduğu için, İslam dini evlilik zamanında eşlerin birbirlerinin ruh ve beden yönünden bir birlerinin özelliklerine dikkat etmelerini istemiştir. Böylece bu evlilikten meydana gelen çocuk sağlıklı bir çocuk olur. Nitekim Peygamber (s.a.a) şöyle buyurmuştur: "Kendi nutfeniz için iyi yer bulun; çünkü kökler (genler) sirayet etmektedir."[2]
Peygamber (s.a.a) diğer bir yerde şöyle buyurmuştur: "Pislikler içinde göveren bitkilerden sakının. Ey Allah'ın Resulü "Bu bitkilerden maksat nedir? diye sordular,şöyle buyurdu: Aşağılık ve kirli ailelerde büyüyen güzel kadındır."[3]
Yine beden ve ruh yönünden sakatlıklardan uzak kalmak için eşlerin evlenmeden önce genetik tahlilleri yaptırmaları gerekir.
2- Çocuk eğitme sorumluluğuna üstlenebilmek için Allah'a yalvarmak ve gerekli ruhi hazırlıkları elde etmek.
Dördüncü İmam Zeynelabidin (a.s) bazı dostlarına öğrettiği bir duada yetmiş defa şu duayı okumasını ve Allah'tan evlat istemesini emretmiştir. "Ey Allah'ım! Sen en iyi varissin, beni yalnız bırakma! Kendi katından bana bir yardımcı karar kıl ki hayatımda benim varisim olsun ve ölümümden sonra benim için bağışlanma dilesin. Ey Allah'ım! onu bana doğru bir halef kıl ve onu Şeytan'ın aldatmasından koru. Ey Allah'ım! Senden bağışlanma diliyorum ve sana geri dönüyorum."[4]
3- Cinsel ilişki adabının riayet etmek:
Bazı hadislere göre bazı gün ve saatlerde ilişki kurmak mekruhtur. 1- Güneş ve ayın tutulduğu gün ve gecede 2- Güneşin batış zamanında 3- Fecir doğmasından gün doğuncaya kadar 4- Ayın ilk gününün gecesinde (ay girmeden önceki gece, Ramazan ayının ilk gecesi hariç) Ayın son gecesinde 6- Uykuda ihtilam olduktan sonra 7- Onları gören veya seslerini duyan bir çocuğun bulunduğu yerde o çocuk bir şey anlamasa bile 8- İlişki sırasında kadının fercine bakmak 9- Çıplak olarak 10- Göğün altında (çatısız yerde) 11- Önü veya arkası kıbleye gelecek şekilde 12- Karnın dolu olduğu sırada (yemekten hemen sonra)[5]
Burada yukarıdaki adabın bazı hikmetlerine işaret edelim:
Ebu Said el-Hudri nakleder ki Peygamber (s.a.a) Hz. Ali (a.s)'a tavsiyeleri arasında şöyle dedi: "Ey Ali! Eşinde ayın başında ve ortasında ve sonunda cima etme! Çünkü bu iş eşinin ve çocuğunun deli olmasına veya cüzam ya da sakat olmasına yol açar."[6]
Elbette bu konuyla ilgili hadislerin hepsinin muteber olduğunu ispatlamak mümkün değildir ancak bu hadislerden bazıları mutlaka muteber hadislerdir.
Diğer bir noktada bu hikmetlerin açıklanması bunların mutlaka gerçekleşeceği anlamına gelmez, sadece şunu ifade eder ki söz konusu adabı riayet etmemek bu sorunların doğması için zemin hazırlamaktadır ve eğer diğer şartlarda bir araya gelirse o sonuç meydana gelebilir. Ancak bazen de diğer şartlar oluşmaz ve farklı bir sonuç meydana gelir.
Hatırlatmak gerekir ki şimdi bazı bilginler araştırmalarına göre, ayı dolgun olduğu ve olmadığı gecelerin denizlerin ve suların üzerinde çekim oluşturduğu gibi ay çekimi insanın bedeninde de cinsel konularda da etkilidir.[7] Buna göre hadislerde geçen konuların bazılarının bilimsel yöntemlerle ispatlanmadığı bahanesiyle onları göz ardı etmemek gerekir.
4- Gebelik döneminde yeterli beslenme:
Annenin gebelik döneminde yeterli gıdaları alması ceninin beyin ve beden yönünden iyi bir şekilde rüşt etmesine sebep olur. Buna göre gebelik döneminde gebelik döneminde yeterli miktarda proteinler, vitaminler ….., gibi gıda ve beslenme maddelerini almalıdır.[8]
Peygamber (s.a.a) şöyle buyurmuştur: Kadınlara doğum yapacakları ayda hurma yedirin ki çocukları hilimli ve takvalı olsun.[9]
Hurma enerji kaynağıdır. Gebelik dönemi ilerledikçe ceninin enerji sağlayan maddeler ihtiyacı çoğalır. Genelde gebeliğin ilk üç ayında günde 150 gram enerji maddelerine ihtiyaç olmasına rağmen bu hamileliğin son aylarına doğru özellikle beşinci aydan sonra günde 225 grama çıkar.[10]
Resulullah (s.a.a)'nın hurma yedirmek emri bu doğrultuda çocuğun ve annenin sağlığını korumadaki önemi anlaşılır.[11]
İmam Cafer Sadık (a.s) şöyle buyurur: Kadınlarınıza ayva yedirin ki çocuğunuz güzel sımalı olsun.[12]
Resulullah (s.a.a) buyurmuştur ki: kadın hamilelik döneminde kavun yerse çocuğunuz güzel ahlaklı olur.[13]
İmam Rıza (a.s) şöyle buyurur: ayva yemek akıl ve zekayı güçlendirir.[14]
Yine hamile kadınlara akgünlük bitkisini yedirin ki karnındaki çocuk eğer erkek çocuk ise zeki, bilgin ve şecaatli olur ve eğer kız ise ahlakı ve güzel olur.[15]
Elbette haram ve şüpheli yemeklerden uzak durmak baba ve annenin riayet etmeleri gereken önemli işlerdendir.
Peygamber (s.a.a) şöyle buyurur: "Bir haram lokma yiyen kimsenin namazı kırk gece kabul olmaz ve kırk gün duası kabul olmaz. Haramdan meydana gelen her et cehennem ateşine layıktır ve bir lokmadan bile et oluşur."[16]
5- Hamilelik döneminde ruh sağlığına dikkat etmek
Anne ve ceninin sağlığında önemli olan konulardan biri de ailenin hamilelik döneminde anneyi desteklemesidir. Eğer anne bu dönemde etrafındaki insanlar tarafından kendisine önem verildiğini hissederse bu dönemin zorluklarını kolaylıkla tahammül eder, ruh ve beden yönünden sağlıklı bir çocuk dünyaya getirir.
Yüce Allah hamilelik döneminin zorluklarını dile getirerek insana baba ve annesine özellikle annesini unutmamasını tavsiye etmiştir.[17]
Bu ayette bir çeşit anneye ruhi destek sağlanması hedef alınmıştır. Resulullah (s.a.a) bu dönemden iyi bir şekilde yad etmiş ve kadın hamile olduğunda gündüzleri oruç tutmuş ve geceleri Allah'a ibadet etmiş gibidir." diye buyurmuştur.[18]
Bu dönemde ruhi bulanım ve depresyonların çok yıkıcı etkileri olabilir.
Depresyon ve bulanım bu dönemde, çocuğu dünyaya getirdikten sonraki döneme nispet daha yaygındır. Doğumdan sonraki depresyona kadınların yüzde onu duçar olur. Hatta kendi çocuklarına bile bazen sadme vuruyorlar. Depresyon, tedirginlik ve hassasiyet kadınların gebelik döneminde ve gebelikten sonra sık sık dile getirdikleri şikayetler arasındadır.
Bu şikayetler zamanla azalmakta ve geçmektedir. Eğer bu haller devam ederse şiddetli öfkelere, günah duygusuna ve şaşkınlık ve paniğe sebep olmaktadır. Söz konusu ettiğimiz ayet ve hadisler bu tür sıkıntı ve depresyonları önleyecek niteliktedir önleyebilir.
6- Dini farizaları yerine getirmek
Araştırmalara göre mümin ve dindar kimseler diğer kimselerden daha fazla yaşamaktadırlar. Bunun sebebi dindar ve namaz kılan kimselerde tansiyonun daha düşük seviyede olmasıdır. Bilimsel araştırmalar namaza önem veren dindar kimselerin tansiyonun diğer insanlardan daha düşük olduğunu ispatlamıştır.
Bu yüzden namaz ve diğer ibadetleri yerine getirmek, dua okumak çocuğun ruhunda büyük ölçüde etkili olabilir ve Kur'an okumak, Allah'ı yad etmek, namaz ve dua anneye kalbi güven sağlayarak ceninin huzuruna yol açar.
Bu açıkladıklarımız bu konuyla ilgili tavsiyelerin bir kısmını oluşturmaktadır. Hatta güzel manzaraları seyretmek[19] ve spor[20] vb noktalar da bu konuda etkilidir. Bu yüzden bu konuyla ilgili İslami görüşü açıklamak daha geniş bir araştırmayı gerektirir ve bu tür bilgileri kamil bir şekilde öğrenmek için konuyla ilgili kitaplara baş vurmak gerekir.
[1] Rum, 21:
َ مِنْ آیاتهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِنْ أَنْفُسِکُمْ أًزواجاً ِلتسْکُنُوا إِلَیها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَّوَدةً وَ رَحْمَةً إنَّ فی ذلِکَ لایاتٍ لِقومٍ یَتَفَکَّرونَ»
[2] Hur Amuli, Vesailu'ş-Şia, c. 3 s. 60
[3] Meheccetu'l-Beyza, c. 2 s. 52
[4] Vesailu'ş-Şia, c. 15, s. 106
"رَبِّ لا تَذَرْنی فَرْداً وَ أَنْتَ خَیْرُ الْوارِثین، واجعل لی من لدنک ولیا یرثنی فی حیاتی و یستغفرلی بعد موتی واجعله خلفا سویا و لاتجعل للشیطان فیه نصیبا، اللهم انی استغفرک و اتوب الیک انک انت الغفور الرحیم".
[5] Vesail'uş-Şia, c. 14; Ebvab-i mukkadimat-i Nika, Biharu'l-Envar c. 103; s. 281- Cevahiru'l-Kelam, c. 29, s. 54
[6] Ade
[7] Rehberlik muessesinin web sitesi
[8] Murakibethayi zenan Dr. Huseyin Nuri
[9] Bk. Mekarimu'l-Ahlak, c. 1 s. 169 «اطعموا المراة فى شهرها الذى تلد فیه التمر فان ولدها یکون حلیما، تقیا»
[10] Rüşt der devran kabl es tevellud
[11] Bk. Mekarimu'l-Ahlak, c. 1 S. 372 «و اطعموه حبالاکم فانه یحسن اولادکم.»
[12] el-Mustedrek, c. 2. s. 635
[13] el-Mustedrek, c. 3, s. 113 ve 116
[14] Mekarimu'l-Ahlak, c. 1 s. 196
[15] Mekarimu'l-Ahlak, c. 1 s. 192, 193, 196, 222
[16] Biharu'l-envar, c. 63 s. 314
الْفرْدَوْس، عَنِ النَّبِیِّ ص قَالَ مَنْ أَکَلَ لُقْمَةَ حَرَامٍ لَمْ تُقْبَلْ لَهُ صَلَاةٌ أَرْبَعِینَ لَیْلَةً وَ لَمْ تُسْتَجَبْ لَهُ دَعْوَةٌ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً وَ کُلُّ
َحْمٍ یُنْبِتُهُ الْحَرَامُ فَالنَّارُ أَوْلَى بِهِ وَ إِنَّ اللُّقْمَةَ الْوَاحِدَةَ تُنْبِتُ اللَّحْم.
[17] Ahkaf, 15
وَ وَصَّیْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَیْهِ إِحْساناً حَمَلَتْهُ أُمُّهُ کُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ کُرْهاً وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً حَتَّى إِذا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ
َرْبَعینَ سَنَةً قالَ رَبِّ أَوْزِعْنی أَنْ أَشْکُرَ نِعْمَتَکَ الَّتی أَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَ عَلى والِدَیَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ وَ أَصْلِحْ لی فی ذُرِّیَّتی إِنِّی تُبْتُ إِلَیْکَ وَ إِنِّی مِنَ الْمُسْلِمینَ
[18] Vesailu'ş-Şia, c. 21 s. 451
اذا حملت المراة کانتبمنزلة الصائم القائم المجاهد بنفسه و ماله فىسبیل الله...
[19] Bilginler, güzel manzaralara ve haram olmayan güzel şeylere baktığında insanın beyninin özel bir kısmında faaliyet başladığını tespit etmişlerdir.
[20] Yine bilginler spor yaparken vücutta anti depresyon görevi yapan bir maddenin yüzde 77 artığını tespit etmişlerdir Bu yüzden hamile kadınların hem kendi hem de çocuklarının sağlığı için uygun sporları yapmalarını tavsiye etmişlerdir. bk. Mecelle-i peyam zen No 118