Gelişmiş Arama
Ziyaret
33189
Güncellenme Tarihi: 2012/05/08
Soru Özeti
Rızık konusunda ne gibi rivayetler vardır? Helal rızka ulaşmanın yolları nedir? Rızkı çoğaltan dualar hangileridir?
Soru
Selam ve kolay gelsin. Rızık konusunda ne gibi rivayetler vardır? Helal rızıka ulaşmanın yolları nedir? Rızkı çoğaltan dualar hangileridir? Rızkı azaltan ameller nelerdir?
Kısa Cevap

Rızkı maddiyatla sınırlayan halkın algısının tersine rivayetler onu daha geniş bir manada tutmuş, kapsamını ister maddi olsun ister manevi Allah’ın bütün nimetleri olarak genişletmiştir. Bununla birlikte maddi rızıklar konusunda da rivayetler gelmiştir. ‘Aytıntılı Cevap’ bölümünde onların bazılarına getireceğiz.

Ayrıntılı Cevap

Sorunun cevabına geçmeden önce hatırlatalım ki rızkı maddiyatla sınırlayan halkın algısının tersine rivayetler onu daha geniş bir manada ele almış ve ister maddi olsun ister manevi kapsamını Allah’ın bütün nimetleri olarak genişletmiştir. Sağlık, huzur; hac gibi farzları yerine getirme, iyi arkadaş vb. tümü rızıktır.

Bununla birlikte maddi rızık konusunda hadis kitaplarında rivayetler gelmiştir. Aşağıda onlardan birkaçını örnek getiriyoruz:

1. Rızık kazanmak için çalışmak:

İmam Sadık (a.s) bu konuda şöyle buyuruyor: ‘Kim az rızık peşinde olsa bu iş onun rızkının çoğalmasına neden olacaktır. Az rızkın peşinden gitmeyen çok rızkıda kaybeder.’[1]

2. Rızkın çoğalması için namaz ve dua:

Bu konu el-Kafi hadis kitabında özel bir başlık altında ele alınarak[2] rızkın çoğalması hakkında dualar nakledilmiştir. Örneğin İmam Bakır (a.s) Zeyd Şahham’a şöyle buyuruyor: ‘Rızkın çoğalması için farz namazların secdelerinde şu duayı oku:

يَا خَيْرَ الْمَسْئُولِينَ وَ يَا خَيْرَ الْمُعْطِينَ ارْزُقْنِي وَ ارْزُقْ عِيَالِي مِنْ فَضْلِكَ الْوَاسِعِ فَإِنَّكَ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيم

(Ey (kendisinden bir şey) istenenlerin en hayırlısı ve ey en hayırlı bağışta bulunan! Geniş fazlından bana ve aileme rızık ver; zira sen fazlı azim olansın.’[3]

Ashaptan biri uzun bir süreden sonra Peygamber Efendimizin (s.a.a) huzuruna müşerref olmuştu. Allah Resulü (s.a.a) ‘Bir şey mi oldu şimdiye kadar yanımıza gelmedin?’ diye sorduğunda şöyle dedi: ‘Hastalık, fakirlik, muhtaçlıktan dolayı.’ Resulullah (s.a.a) ona şöyle buyurdu: ‘Hastalığını ve fakirliğini senden uzaklaştıracak bir dua öğretmemi ister misin?’ Adam: ‘Ey Allah’ın Resulü, Allah’ın rahmet ve selamı senin üzerine olsun (elbette ki isterim).’ Resulullah (s.a.a) buyurdu: ‘Şöyle de:

لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ تَوَكَّلْتُ عَلَى الْحَيِّ الَّذِي لَا يَمُوتُ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ صَاحِبَةً وَ لَا وَلَداً وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَلِيُّ مِنْ الذُّلِّ وَ كَبِّرْهُ تَكْبِيرا

(Büyük ve yüce Allah’tan başka (kimsenin) gücü ve kuvveti yoktur. Yaşayan ve ölmeyen Allah’a tevekkül ediyorum. Hamd Allah'a ki oğul edinmemiştir kendisine, mülkte ortağı yoktur ve aciz olmadığından yardımcıya da ihtiyacı yoktur ve onu pek büyük bil, büyüklüğünü de bildir.)[4]

Ravi diyor ki: O adam bir süre sonra Peygamberin (s.a.a) yanına gelerek: ‘Ya Resulullah! Allah hastalık ve fakirliği benden giderdi.’ diye arzetti.

3. Sabah ezanıyla Güneşin doğuşu arasında uyanık olmak:

Muhammed b. Müslim, İmam Bakır (veya İmam Sadık’tan) (a.s) sabah namazından sonra uyumak konusunda sorduğunda şöyle buyurdu: ‘Rızık o saatlerde dağıtılır. O saatte kimsenin uyumasını istemem.’

Yine İmam Bakır (a.s) şöyle buyuruyor: ‘Sabah uykusu uğursuzluktur ve insanın çehresini sarı ve çirkin gösterir. Böyle bir uyku mübarek olmayan kimselerin uykusudur. Allah kullarının rızkını şafaktan güneş doğuncaya kadar paylaştırır.’[5]

4. Gece namazı kılmak:

İmam Sadık’tan (a.s) şöyle rivayet edilmiştir: Birisi İmam’ın yanında fakirlikten öyle şikayet etti ki az kaldı açlığa kadar götürecekti. İmam (a.s) ondan ‘Gece namazı kılıyor musun?’ diye sorduğunda adam: ‘Evet’ diye cevap verdi. Bunun üzerine İmam (a.s) orada olanlara şöyle buyurdu: ‘Gece namazı kılıpta gündüz aç olacağını zanneden yalan söylemiştir. Doğrusu Yüce Allah gece namazıyla gündüzün rızkını üzerine almıştır.’[6]

Yerine getirildiğinde rızkın çoğalmasında etkili olan ameller çoktur. Biz bu kadarıyla yetiniyoruz.

Ancak rızkın azalmasına neden olan sebepler de var örneğin:

1. Niyet: Niyet her iki tarafta (rızkın azalmasında ve çoğalmasında) etkilidir. İmam Ali (a.s) buyuruyor: ‘İnsanın rızkı niyetine göredir.’[7] Bu söz, niyetin rızkın azalıp çoğalmasında etkili olduğu manasına gelmektedir. Yani insan ailesine ve başkalarına rahatlık vermek niyetinde olursa Allah onun rızkını artırır. Ama böyle bir niyeti olmazsa Allah’ta onu sıkar.

2. Rivayetlerde bazı şeylerin rızkı azalttığı belirtilmiştir.

İmam Ali (a.s) buyuruyor: ‘Rızkı azaltan şeyler şunlardır: Evdeki örümcek ağını temizlememek, hamamda (banyoda) hacet gidermek, cenabet halde yemek ve içmek, Ilgın ağacının çöpüyle diş arasını temizlemek, ayakta saçı taramak, çöpleri evde saklamak, yalan yere yemin etmek, zina, akşam namazıyla yatsı namazı arasında yatmak, güneş doğmadan yatmak, yalan konuşmayı adet edinmek, eğlenceli müzikleri çok dinlemek, muhtaç kimseyi akşam geri çevirmek, harcamalarda ölçüye dikkat etmemek, akraba ilişkilerini kesmek.’[8]

Allah Resulü (s.a.a) buyuruyor: ‘Yirmi özellik rızkı azaltır. Bu cümleden: Haceti gidermek için yataktan çıplak kalkmak, yemekten önce eli yıkamamak, ekmek kırıntılarına saygısızlık etmek, soğan ve sirke kabuğunu yakmak, evin kapısının çerçevesini yıkamamak, evi akşam süpürmek, evi elbisenin bir köşesiyle temizlemek, eli ve yüzü elbisenin koluyla kurutmak, akşamları bulaşıkları yıkamamak, su konulan kabın ağzını açık tutmak, camiden çıkmak için acele etmek, sabah erken çarşıya gidip akşama kadar orada kalmak, fakirlerden ekmek satın almak, evlada beddua etmek, elbiseyi giyinik halde dikmek, ışığı üfleyerek söndürmek.’[9]

Daha fazla bilgi için bkz:

Dizin: Rızkın Takdir Edilmiş Olması, Soru:3783 (Site:4007)

Dizin: Servetin Çok Olması İçin Dua, Soru:2626 (Site:4801)

 


[1] -Kuleyni, Muhammed b. Yakup, el-Kafi, c.5, s.250, Hadis.29, Daru’l-Kütübi’l-İslamiyye, Tahran, HŞ.1390

[2] -el-Kafi, c.2, s.550, Bab-u ed-Dua Li’l-Rızk

[3] -a.g.e. s.551, Hadis:4.

[4] -a.g.e. s.551, H.3.

[5] -Tusi, Muhammed b. Hasan, el-İstibsar, c.1, s.350, Hadis:2, Daru’l-Kütübi’l-İslamiyye, Tahran, HK.1390.

[6] -Saduk, Muhammed b. Ali, Men La Yahduruhu’l-Fakih, c.1, s.474, İntişarat-ı Camiay-ı Müderrisin, Kum, HK.1413.

[7] -Amedi, Abdulvahid b. Muhammed, Gurer-ul Hikem, s.399, İntişarat-ı Defter-i Tebliğat, Kum, HŞ.1366.

[8] -Tabersi, Ebu’l-Fazl, Ali b. Hasan, Mişkatu’l-Envar, c1, s.128, Kitaphane-i Haydariyye, Necef, HK. 1385.

[9] -Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu’l-Envar, c.73, s.314, Hadis:1, Müessesetü’l-Vefa, Beyrut, HK.1404.

 

Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • Haram yoluyla meydana gelmiş cenabetin teri temiz midir?
    12134 Fıkıh 2011/10/30
    Ayetullah Mekarim Şirazi’nin görüşüne göre haram yoluyla meydana gelen cenabetin teri temizdir. Lakin namaz için elbiseyi değiştirmek gerekir. Ama guslün ardından (müstehap ihtiyat gereği) tüm beden bir defa yıkanmalıdır. Mastürbasyondan hâsıl olan cenabetin eserleri ile uyurken hâsıl olan cenabetin eseri arasında fark vardır; çünkü mastürbasyon haram ve günahtır, ama ...
  • Yabancı ülkelerden (Müslüman olmayan ülkelerden) ithal edilen deriler necis midir?
    7448 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2009/06/06
    Mobilya üzerindeki yabancı sözcüklerin yazılı oluşu her zaman onu üreten ülkenin gayri Müslim bir ülke olduğuna delil olmaz. Bu konuda vesveseci olmamak gerekir.  Vesveseci olmak bir nevi ruhi hastalıktır ondan kendini korumalısın.Ama sorduğunuz meselenin hükmü kısaca şöyledir:Hayvan deriden yapılmış ...
  • Kur’an’ın nazil olan son ayeti hangisidir ve vahyin çoğalmasının imkanı var mıydı?
    47414 Tefsir 2010/10/12
    Peygamberimize (s.a.a) nazil olan son ayetler hakkında çeşitli rivayetler vardır. Bütün rivayetleri göz önüne aldığımızda diyebiliriz ki, Peygamber’e (s.a.a) Mekke’nin fethinde ya da o yıl içinde nazil olan son tam sure ‘Nasr’ suresidir. Başlangıç ayetleri yönünden nazil olan son sure, hicretin 9. ...
  • Bidat ve onun İslam’daki ölçüsü nedir?
    8927 Eski Kelam İlmi 2010/11/08
    “Bidat” sözlükte yeni ve geçmişi olmayan iş manasındadır. Istılahta ise “dinde olmayan bir şeyi dine sokmak” anlamındadır; yani din ve şeraitin bir cüzü olmayan ve de hiçbir İslam kanun ve buyruklarıyla uyuşmayan bir şeyi dine isnat etmektir. Bu yüzden İslam’ın tümel buyruklarını yeni ve modern hususlara ...
  • Eğer bir kimse temiz ve necis olan iki şey arasındaki ıslaklığın birbirine ulaşmasından şüphe ederse temiz olan şey necis olur mu?
    7496 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/04/12
    Eğer bir şeyin temiz olduğunu kesin bilirseniz, ona necaset intikal ettiğini ve necis olduğunu kesin olarak bilmediğiniz sürece o şey temizdir.[1] Daha fazla bilgi için Bkz:808.
  • İmam Seccad’ın ahlaki yaşam tarzını açıklar mısınız?
    12617 Masumların Siresi 2010/12/22
    Dördüncü önder; Hak tarafından seçilen kâmil bir insan olup ahlak, ibadet ve ilim başta olmak üzere tüm alanlarda yetkinliğin zirvesine ulaşmıştı. Kendisi Kur’an ve Allah Resulü’nün (s.a.a) tecessüm etmiş ve aynî örneğiydi. İnsani değerlerin ve ahlaki faziletlerin unutulmaya yüz tuttuğu Emevilerin karanlık egemenlik döneminde o ulu imam ışıldayan ve ...
  • Masum imamlar evla olanı terk etmiş midir?
    6753 Eski Kelam İlmi 2012/10/09
    Masumların dua ve bağışlanma talepleri günahlardan kaynaklanmaz; zira Şiilerin inancına göre onlar günahlardan korunmuşlardır. Bu dualar birçok yerde salt öğretici ve tebliğ boyutlu olamaz, bilakis gerçeklik yönleri daha güçlüdür. Yukarıdaki iki konudan elde edilen netice, onların bağışlanma taleplerinin bizim için günah olmayan, lakin o büyük şahsiyetler için ...
  • Erkek karısını dışarıda çalışmaya mecbur edebilir mi?
    12116 Pratik Ahlak 2011/01/17
    Aile düzeninde masrafların karşılanması erkeğin vazifesi olup, erkek bu konuda karısını çalışmaya zorlayamaz. Ama kadın kocasının rızasını kazanmak için yapacağı her işin karşılığında çok sevap alır, ancak yapacağı iş dini kural ve ölçülerle çelişmemelidir. ...
  • İmam Cevad (a.s)'ın (İmam Muhammed Taki) kaç tane erkek çocuğu vardı?
    8800 تاريخ بزرگان 2011/08/30
     İmam Muhammed Taki'den sadece iki erkek çocuk İmam Ali Naki ve Musa Mubarka isimlerinde kalmıştır. Diğer erkek çocuklarının olduğu rivayet edilmiş olsa da ensap hakkındaki kaynaklarında da sadece bu iki erkek çocuk hakkında ittifak vardır. Bu konudaki ihtilafın sebebi nesep hakkındaki ilk kaynaklardaki var olan ihtilaf ya da diğer çocuklarından ...
  • Ramazan ve Kurban bayramları arasında evlenmenin hükmü nedir?
    7103 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2010/04/07
    Bu sorunun kısa cevabı yoktur. Ayrıntılı cevap seçeneğini tıklayınız. ...

En Çok Okunanlar