لطفا صبرکنید
12767
- اشتراک گذاری
آیت الله خویی در مقام فتوا حکم به نجاست شراب داده اند و می گویند:« شراب و نبیذى که مسکر است ، چنانچه به خودى خود روان باشد، نجس است، و بنا بر احتیاط واجب هر چیزى که انسان را مست مىکند، چنانچه به خودى خود روان باشد نیز نجس است.» بله! ایشان قایل به نجاست هر مایع مست کننده بنا بر احتیاط واجب است و می گویند:
« بر طبق مباحث فقهی و قواعد مربوط به آن می توان حکم به طهارت هر مایع مست کننده غیر از خمر داد، ولی از طرفی در این موضوع اجماع و شهرت فتوایی داریم که هر مایع مست کننده ای، نجس است، لذا بنا بر احتیاط واجب هر مایع مست کننده ای به نظر ما نجس است.» و معنای احتیاط واجب این است که،مجتهد به دلیل قانع کننده ای در موضوع نرسیده است و مبنای او در آن مسأله مخصوص رجوع به احتیاط است.
نظر آیت الله خویی (ره) درباره نجاست خمر (شراب) به این شرح است:
ایشان بعد از بیان اخباری که در باره نجاست خمر وارد شده است، قائل به تعارض ابتدایی بین روایاتی که دلالت بر طهارت خمر دارند با روایاتی که دلالت بر نجاست آن دارند، می باشد، ولی در نهایت با بیان صحیحه علی بن مهزیار[1] که در آن به تعارض بین دو دسته از روایات به خوبی اشاره شده است می گویند:
از جمیع آن چه که بیان شد چهار احتمال را می توان بیان کرد؛
1.مقدم کردن اخبار نجاست خمر بر اخبار طهارت آن.
2. مقدم دانستن اخبار طهارت خمر بر اخبار نجاست، به علت جمع عرفی بین ظاهر و نص و تقدیم نص، به این بیان که اخبار مبتنی بر لزوم پاک کردن لباسی که با خمر ملاقات داشته است، را بر استحباب طهارت آن لباس حمل کنیم.
3. توقف در حکم به علت وجود تعارض بین دو طائفه از اخبار و عدم امکان جمع عرفی.
ایشان سپس می افزایند: تمام این وجوه چهار گانه (غیر از وجه اول که مورد قبول است) را می توان با صحیحه ابن مهزیار دفع کرد. این صحیحه به خوبی به دو قسم از روایات متعارض در باب نجاست خمر اشاره کرده است و سپس قول نهایی را بیان کرده است. از دیگر محاسن این روایت این است که شرایط تقیه را نیز رعایت کرده است، به طوری که در روایت مذکور، قول به طهارت خمر را از صادقین(ع) نفی نمی کند (از جایی که زمامداران اموی و عباسی بسیار با خمر در ارتباط بودند، قول به عدم نجاست خمر،حکم رایجی میان اهل سنت بود) و فقط به این نکته اشاره دارد که خمر نجس است. پس در نهایت می توان چنین نتیجه گرفت که با سقوط اخبار طهارت از اعتبار، اخبار نجاست بدون معارض باقی خواهند ماند.[2]
بنابراین ایشان در مقام فتوا نیز حکم به نجاست شراب داده اند و می گویند:« شراب و نبیذى که مسکر است، چنانچه به خودى خود روان باشد، نجس است، و بنابر احتیاط واجب هر چیزى که انسان را مست مىکند، چنانچه به خودى خود روان باشد نیز نجس است.»[3]
بله! ایشان، بنا بر احتیاط واجب قایل به نجاست دیگر مایعات مست کننده بوده و می گویند:
« بر طبق مباحث فقهی و قواعد مربوط به آن می توان حکم به طهارت هر مایع مست کننده غیر از خمر داد ولی از طرفی در این موضوع اجماع و شهرت فتوایی داریم که هر مایع مست کننده ای، نجس است، لذا بنا بر احتیاط واجب هر مایع مست کننده ای به نظر ما نجس است.[4]»
بنابراین، در پاسخ به سؤال شما باید گفت که ایشان از نظر عملی و نظری قائل به نجاست خمر است، اما در ارتباط با دیگر مشروبات الکلی، با توجه به اختلاف موجود در قواعد فقهی و نظر مشهور، ایشان به نتیجه نظری قطعی نرسیده و بر همین اساس احتیاط واجب و لازم الاجراء را در نجاست چنین مایعاتی اعلام کرده اند.
[1]حر عاملی، محمد بن حسن،وسائل الشیعه ج3، ص 468، أبواب النجاسات ب 38، ح 2،موسسه آل البیت، قم، 1409، (صحیحة علی بن مهزیار قال: «قرأت فی کتاب عبد اللّٰه بن محمد إلى أبی الحسن (علیه السلام) جعلت فداک روى زرارة عن أبی جعفر و أبی عبد اللّٰه (علیهما السلام) فی الخمر یصیب ثوب الرجل أنهما قالا: لا بأس بأن تصلِّی فیه إنّما حرم شربها. و روى عن (غیر) زرارة عن أبی عبد اللّٰه (علیه السلام) أنه قال: إذا أصاب ثوبک خمر أو نبیذ یعنی المسکر فاغسله إن عرفت موضعه، و إن لم تعرف موضعه فاغسله کلّه، و إن صلیت فیه فأعد صلاتک. فأعلمنی ما آخذ به، فوقّع (علیه السلام) بخطّه و قرأته: خذ بقول أبی عبد اللّٰه (علیه السلام)
[2] خویی، سید ابوالقاسم، موسوعه الامام الخویی،ج3، ص 86، (با اندکی تصرف)، موسسه احیاء آثار الامام الخویی، قم، 1418،
[3] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج1، ص: 80
[4] موسوعه الامام الخویی،ج3، ص 93.
: ماذا یعنی أن السید الخوئی (ره) یعتقد نظریا بطهارة الخمرة (المسکر) و لکنه من الناحیة العملیة یفتی بنجاستها على الاحوط وجوباً؟
