لطفا صبرکنید
بازدید
8265
8265
آخرین بروزرسانی:
1393/11/21
کد سایت
fa35476
کد بایگانی
42937
نمایه
وجوب حج در عالم ذر
طبقه بندی موضوعی
حج و عمره|بیشتر بدانیم
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
آیا به تعداد جواب‌های مثبت در مقابل خطاب «الست بربکم»، و یا به تعداد لبّیک در برابر دعوت حضرت ابراهیم(ع) به حج، زیارت خانه خدا نصیب انسان می‌شود؟
پرسش
می‌گویند که هرکسی به تعداد بله‌هایی که در عالم ذر در جواب «الست بربکم» گفته باشد، زیارت خانه خدا قسمتش می‌شود. این نکته تا چه حدّ صحت دارد؟
پاسخ اجمالی
باید گفت که روایاتی مرتبط با این زمینه موجود است:
1. آیه پیمان چنین می‌گوید -«زمانى که پروردگارت از پشت و صلب فرزندان آدم، ذریه آنها را برگرفت و آنها را گواه بر خویشتن ساخت(و فرمود:) آیا من پروردگار شما نیستم؟ گفتند: آرى، گواهى مى دهیم».[1]
ذیل این آیه، از امام علی(ع) نقل شده است: وقتی که آنان اقرار به اطاعت کردند که او پروردگارشان است و آنان بندگان او هستند، از آنان نسبت به حج بیت الله الحرام پیمان گرفت، سپس صفحاتی را از آب آفرید، به قلم فرمود: پیمان بندگانم را نسبت به خانه‌ام بنویس، قلم آن‌را در آن صفحات نوشت.[2]
در این روایت، سخن از اصل تکلیف حج است و نه سخن از تعداد آن.
2. روایتی دیگر از امام صادق(ع) وجود دارد مبنی بر اینکه زمانی که به ابراهیم و اسماعیل(ع) دستور داده شده خانه خدا را بسازند، آنان کعبه را بنا نهادند و سپس ابراهیم روی یکی از رکن‌ها نشسته و بانگ برآورد: آگاه باش و توجّه نما، بیا حجّ، بیا حجّ! او اگر نداء مىداد: بیایید به سوى حجّ، تنها کسانى اجابت مىکردند که در آن روز آفریده شده بودند، ولى وقتى نداء داد: بیا حجّ، تمام مردم چه انسان‌هاى مخلوق و چه آنهایى که در اصلاب و پشت مردان بودند، لبیک گفته و دعوت حق را اجابت نمودند. پس آنان که ده بار لبیک گفتند ده بار حج انجام داده و کسانى که پنج بار لبیک گفتند پنج مرتبه حج به جا آورده و آنان که بیشتر لبیک گفتند به تعداد لبّیکشان حج انجام خواهند داد، و کسانى هم که یک‌بار لبیک گفتند یک حج انجام خواهند داد، و آنان‌که اصلاً لبیک نگفتند حج نصیبشان نخواهد شد.[3]
1. آیه پیمان چنین می‌گوید -«زمانى که پروردگارت از پشت و صلب فرزندان آدم، ذریه آنها را برگرفت و آنها را گواه بر خویشتن ساخت(و فرمود:) آیا من پروردگار شما نیستم؟ گفتند: آرى، گواهى مى دهیم».[1]
ذیل این آیه، از امام علی(ع) نقل شده است: وقتی که آنان اقرار به اطاعت کردند که او پروردگارشان است و آنان بندگان او هستند، از آنان نسبت به حج بیت الله الحرام پیمان گرفت، سپس صفحاتی را از آب آفرید، به قلم فرمود: پیمان بندگانم را نسبت به خانه‌ام بنویس، قلم آن‌را در آن صفحات نوشت.[2]
در این روایت، سخن از اصل تکلیف حج است و نه سخن از تعداد آن.
2. روایتی دیگر از امام صادق(ع) وجود دارد مبنی بر اینکه زمانی که به ابراهیم و اسماعیل(ع) دستور داده شده خانه خدا را بسازند، آنان کعبه را بنا نهادند و سپس ابراهیم روی یکی از رکن‌ها نشسته و بانگ برآورد: آگاه باش و توجّه نما، بیا حجّ، بیا حجّ! او اگر نداء مىداد: بیایید به سوى حجّ، تنها کسانى اجابت مىکردند که در آن روز آفریده شده بودند، ولى وقتى نداء داد: بیا حجّ، تمام مردم چه انسان‌هاى مخلوق و چه آنهایى که در اصلاب و پشت مردان بودند، لبیک گفته و دعوت حق را اجابت نمودند. پس آنان که ده بار لبیک گفتند ده بار حج انجام داده و کسانى که پنج بار لبیک گفتند پنج مرتبه حج به جا آورده و آنان که بیشتر لبیک گفتند به تعداد لبّیکشان حج انجام خواهند داد، و کسانى هم که یک‌بار لبیک گفتند یک حج انجام خواهند داد، و آنان‌که اصلاً لبیک نگفتند حج نصیبشان نخواهد شد.[3]
[1]. «وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنِی آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلى شَهِدْنا«، اعراف، 172.
[2]. «فقال علی: قوله تبارک و تعالى: «وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنِی آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلى شَهِدْنا» فلما أقروا بالطاعة بأنه الرب و أنهم العباد أخذ علیهم المیثاق بالحج إلى بیته الحرام، ثم خلق الله رقا أرق من الماء و قال للقلم. اکتب موافاة خلقی بیتی الحرام، فکتب القلم موافاة بنی آدم فی الرق»، عیاشى، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، محقق، مصحح، رسولى محلاتى، هاشم، ج 2، ص 38، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق.
[3]. «عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَمَّا أُمِرَ إِبْرَاهِیمُ وَ إِسْمَاعِیلُ (ع) بِبِنَاءِ الْبَیْتِ وَ تَمَّ بِنَاؤُهُ قَعَدَ إِبْرَاهِیمُ عَلَى رُکْنٍ ثُمَّ نَادَى هَلُمَّ الْحَجَّ هَلُمَّ الْحَجَّ فَلَوْ نَادَى هَلُمُّوا إِلَى الْحَجِّ لَمْ یَحُجَّ إِلَّا مَنْ کَانَ یَوْمَئِذٍ إِنْسِیّاً مَخْلُوقاً وَ لَکِنَّهُ نَادَى هَلُمَّ الْحَجَّ فَلَبَّى النَّاسُ فِی أَصْلَابِ الرِّجَالِ لَبَّیْکَ دَاعِیَ اللَّهِ لَبَّیْکَ دَاعِیَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَمَنْ لَبَّى عَشْراً یَحُجُّ عَشْراً وَ مَنْ لَبَّى خَمْساً یَحُجُّ خَمْساً وَ مَنْ لَبَّى أَکْثَرَ مِنْ ذَلِکَ فَبِعَدَدِ ذَلِکَ وَ مَنْ لَبَّى وَاحِداً حَجَّ وَاحِداً وَ مَنْ لَمْ یُلَبِّ لَمْ یَحُج»، کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 4، ص 206 و 207، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، 1362ش.
نظرات
