آیه اول سوره انفال که ابهامی در ارتباط با آن بیان نمودید، شامل یک پرسش از جانب مسلمانان و پاسخی از جانب خداوند است که گویا شما تصور نمودید که مسلمانان پرسیدند که انفال چیست و به چه چیزهایی انفال گفته می شود؟ اما در پاسخ، بدون آنکه تعریفی از انفال به عمل آید، تنها به این بسنده شده که انفال متعلق به چه اشخاصی خواهد بود و در حقیقت، پرسش مسلمانان در ارتباط با چیستی انفال، بدون پاسخ مانده و جواب نامتناسب دیگری ارائه شده است.

اگر برداشت شما را از آیه، صحیح بدانیم، قهرا باید عدم تناسب بین پرسش و پاسخ را نیز بپذیریم، اما واقعیت، آن است که پرسش مسلمانان از چیستی و ماهیت انفال نبوده، بلکه آنان اجمالا معنای انفال را می دانستند، اما پرسش و خواهش آنان، به تصریح تفاسیر شیعه و اهل سنت این بود که بخشی از انفال و غنایم جنگی به آنان واگذار شود و یا اینکه مشخص شود، اختیار تصرف در انفال بر عهده چه افرادی می باشد.

در این زمینه، مختصرا چند روایت در ارتباط با شأن نزول این آیه را خدمتتان عرضه داشته و برای آگاهی بیشتر، شما را به مطالعه تفاسیر مختلف دعوت می نماییم:

1. در تفسیر ابن ابی حاتم می خوانیم که خواهش مسلمانان این بود که انفال به آنان بخشیده شود.[1]

2. در تفسیری دیگر می خوانیم که میان آنهایی که غنیمت ها را جمع آوری نمودند،  آنانی که دشمن را تعقیب نمودند و آنانی که محافظت از پیامبر(ص) را بر عهده داشتند، اختلاف نظر پیش آمد که غنایم جنگی متعلق به کدام گروه می باشد و پاسخ این پرسش را از پیامبر(ص) می خواستند که این آیه در پاسخ آنان نازل شده و نظر هیچکدام از آنان را نپذیرفته و اختیار انفال را بر عهده پیامبر گذاشت.[2]

3. در کتابی از یکی دانشمندان شیعه نیز می بینیم که: یاران پیامبر از او خواستند که غنیمت های جنگی را میان آنها تقسیم نماید، اما پروردگار به او فرمان داد که اختیار این امر بر عهده خدا و پیامبرش بوده و دیگران حق دخالت ندارند.[3]

به هر حال، آنچه از تفاسیر برمی آید آن است که مسلمانان، ابهامی در مورد معنای انفال نداشته اند و بیشتر تفسیرهای ارائه شده از این آیه، در یکی از دو مورد ذیل خلاصه می شود:

یا مسلمانان، خواستار مالکیت بر انفال بودند و یا می خواستند تکلیف مالکیت آن، از جانب خداوند مشخص شود و در هر دو فرض یاد شده، پاسخ موجود در آیه با خواسته و پرسش مسلمانان همخوانی داشته است.