حرز، مفرد است، جمع آن، احراز و در لغت، به معنای پناهگاه، جاى محکم و استوار، و هر چیزی که انسان را حفظ کند و انسان در آن پناه گیرد آمده است.[1] حرز در اصطلاح، به دعاهایى گفته می‌شود که خواندن یا نوشتن و همراه داشتن آنها موجب از بین بردن ترس، دفع چشم زخم، دفع بلا، و دردها، دفع جانوران موذى و درندگان، می‌شود.[2]

برای اثبات مشروعیت اموری که مربوط به شرع مقدس اسلام است، باید از آیات قرآن یا سنت پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) و سپس عقل و اجماعی که به آیات یا سنت، منتهی شود، استدلال و استناد کرد.

برای مشروعیت و استفاده از حرز، هم سنت عملی از پیامبر اسلام(ص) وجود دارد که آن بزرگوار، برای محافظت از امام حسن و امام حسین(ع) از حرز استفاده کردند، و هم سنت گفتاری که آن حضرت، و امامان معصوم(ع) در مواردی، دستور به استفاده از حرز داده اند.

برای نمونه به چند روایت اشاره می کنیم:

۱. امام صادق(ع) از امام علی(ع) نقل فرمودند که پیامبر اکرم (ص)، امام حسن و امام حسین(ع) را رقیه نمودند،[3] به این کلمات و فرمود: «أُعِیذُکُمَا بِکَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ وَ أَسْمَائِهِ الْحُسْنَى کُلِّهَا عَامَّةً مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ عَیْنٍ لَامَّةٍ وَ مِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ». سپس پیغمبر (ص) رو به ما کرده فرمود: ابراهیم (ع) این‌گونه حضرت اسماعیل و اسحاق را در پناه خدا می‌نهاد.[4]

۲. امام علی(ع) می‌فرماید: رسول خدا (ص) به من فرمود: «هر گاه در ورطه (امرى که خلاصى از آن دشوار باشد) یا بلائى افتادى بگو»: «بسم اللَّه الرحمن الرحیم و لا حول و لا قوة الا باللَّه العلى العظیم»؛ زیرا خداوند عز و جل به برکت این دعا، انواع و اقسام بلا­ها را از تو دور می‌کند.[5]

۳. امام صادق(ع) می‌فرماید: هر کس بگوید «أَعُوذُ بِکَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ الَّتِی لَا یُجَاوِزُهُنَّ بَرٌّ وَ لَا فَاجِرٌ مِنْ شَرِّ مَا ذَرَأَ وَ مِنْ شَرِّ مَا بَرَأَ وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ دَابَّةٍ هُوَ آخِذٌ بِناصِیَتِها إِنَّ رَبِّی عَلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ». من ضمانت کنم که عقرب و گزندگان دیگر او را در آن شب تا صبح، آسیب نرسانند.[6]