1. اصل حدیث مورد پرسش در منابع معتبر شیعی با همین الفاظ و عبارات آمده، و از احادیث صحیح است.[1]

2. تعبیر ظل الله در روایات شیعه فراوان آمده است؛ مانند «ظل الله سبحانه فی الآخرة مبذول لمن أطاعه فی الدنیا».[2] «... قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) مَنْ بِکَلِمَةٍ یُلْطِفُهُ بِهَا وَ فَرَّجَ عَنْهُ کُرْبَتَهُ لَمْ یَزَلْ فِی ظِلِّ اللَّهِ الْمَمْدُودِ عَلَیْهِ (مِنَ الرَّحْمَةِ) مَا کَانَ فِی ذَلِکَ»؛[3] رسول خدا (ص) فرمود هر که برادر مؤمن خود را با سخن مهر آمیز گرامى دارد، یا بر آورد از او حاجتى، یا آن که از او یک گرفتارى بگشاید، پیوسته رحمت بر سر او سایه گسترده‏اى دارد تا در کار انجام حاجت او است‏.

3. ظل در این موارد به معنای در پناه و در حمایت بودن است: «...وَ اجْعَلْنَا مِمَّنْ یَأْخُذُ بِحُجْزَتِهِمْ وَ یَمْکُثُ فِی ظِلِّهِم‏...»؛[4] و مرا از کسانی قرار ده که دست به دامان آنها(ائمه) شده اند و در سایه حمایت آنها قرار گرفته اند.

4. به طور طبیعی آن که در ظل و سایه معصومان باشد، در ظل و سایه خدا نیز خواهد بود؛ چرا که معصومان هم، نماد و تبلوری از سایۀ رحمت پروردگارند، اما به صورت مطلق نمی توان گفت گه هر جا که واژه سایه خدا آمده، منظور از آن معصومان هستند؛ به این دلیل که: «قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ (ع) مَنْ مَشَى فِی حَاجَةِ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ أَظَلَّهُ اللَّهُ بِخَمْسَةٍ وَ سَبْعِینَ أَلْفَ مَلَک‏...»؛[5] امام باقر (ع) فرمود: هر کس در راه حاجت برادر مسلمانش گام بردارد، خدا او را در زیر سایه 75 هزار فرشته قرار می دهد. همچنین از امام صادق (ع) نقل شده است: هر که از خدا بسیار یاد کند، خدا او را در بهشتش زیر سایه خود می گیرد.[6] یعنی روزی که هیچ پناهگاهی جز خدا نیست.

بنابر این، ظل و سایه در این موارد به معنای لغوی و مصطلح نیست تا از آن شبهه جسمیت خداوند پیش آید.