در قرآن کریم به صورت کلی به وحدت و اجتماع مسلمانان که یکی از مصادیق آن نماز جماعت باشد، اهمیت داده شده است؛ مانند جمله «و رابطوا»[1] در سوره آل عمران، که بیانگر این است مسلمانان باید با یکدیگر در ارتباط بوده، و وحدت داشته باشند. امام جماعت از آن رو که در برپایی نماز جماعت و ایجاد این وحدت، نقش اساسی را ایفا می کند، یقینا از ثواب بهره می برد، و چه بسا بیشتر از مأمونین دارای پاداش و ثواب باشد.

در باره شأن نزول آیه «در انجام همه نمازها، (به خصوص) نماز وسطى [نماز ظهر] کوشا باشید! و از روى خضوع و اطاعت، براى خدا بپاخیزید!»[2] گفته شده است که افرادی به خاطر تفرقه در بین مسلمانان در نماز جماعت شرکت نمی کردند، پیغمبر اکرم (ص) از این جهت ناراحت بود و آنها را تهدید به مجازات شدید کرد.[3]

در باره ثواب نماز جماعت روایات زیادی وارد شده است[4] مثلا امام صادق (ع) فرمود: همانا نماز جماعت بیست و سه درجه بالاتر از نماز فرادى است... .[5]

روشن است که نماز جماعت، وقتی نماز جماعت خواهد شد که دارای امام جماعت باشد، لذا برای امام جماعت هم همان ثواب ها وجود دارد. بله برخی از مراجع تقلید می فرمایند: امام جماعت اگر بخواهد فضیلت نماز جماعت را خودش هم درک نماید، باید قصد امامتِ جماعت کند.[6]