جستجوی پیشرفته
بازدید
4824
آخرین بروزرسانی: 1401/03/22
خلاصه پرسش
بر مبنای ادعای آتئیست‌ها که عقل را دارای درکی فراتر از ماده نمی‌دانند، آیا سنجش و نقد نتایج آزمایشات دانشمندان امکان‌پذیر خواهد بود؟
پرسش
این دو سؤال چگونه نقد می‌شود؟ 1. آتییست‌ها مدعی هستند که عقل درکی فراتر از ماده ندارد. در واقع آن خود یک چیز مادی است برای همین نمی‌توان نتایج آزمایشات دانشمندان را با آن سنجید؛ یعنی نمیتوان با آن آزمایشات دانشمندان را نقد کرد؛ چون خودش یکی از موادی است مانند سایر مواد. برای همین ممکن است نتوان با آن نتایج دانشمندان را نقد کرد. 2. حتی اگر آن‌را غیرمادی هم بدانیم و دارای درکی فراتر از ماده، میگویند که قوانین جهان کوانتوم با عقل ما جور در نمی‌آید.
پاسخ اجمالی

خداناباوری، بی‌خدایی یا آتئیسم به فرانسویAthéisme) ) به معنای فقدان باور به وجود خدا است. گاهی نیز به  معنای رد کردن اعتقاد به خدا یا نفی وجود خدا به کار می‌رود.[1]

خداناباوران برای این باور نادرست خود دلایلی را نیز مطرح می‌کنند که به برخی از آنها در همین سایت پاسخ داده شده است.[2]

اما در پاسخ به این ادعا که عقل درکی فراتر از ماده ندارد؛ باید از مدعیان پرسید این ادعای شما خود چگونه است؟ آیا مادی است یا فرامادی؟! درک‌کننده این مطلب چه کسی است؟! آیا امر مادی است که به چنین درکی دست یافته است یا امری فرامادی؟!

همچنین این جمله که می‌گویند: اگر عقل را غیرمادی هم بدانیم، قوانین جهان کوانتوم با عقل ما هماهنگ نیست، به چه معنا است؟ آیا به این معنا است که با قوانین کوانتوم نمی‌توان عقل را توضیح داد و فعالیت‌های عقل را محاسبه و پیش‌بینی کرد؟ با فرض پذیرش این سخن، آیا این مشکل عقل است که قوانین کوانتوم نمی‌تواند او را تشریح کند یا نقص قوانین کوانتوم است؟ و اگر مقصود این است که قوانین کوانتوم وجود نیروی فرامادی و فراطبیعی را نفی می‌کند، این سؤال مطرح می‌شود که چگونه می‌توان با قوانین فیزیک و حاکم بر ماده، وجود متافیزیک و امر فرامادی را نفی کرد؟ در هر صورت، عقل نقش اساسی در فهم و ادراک انسان دارد؛ پذیرنده یا ردکننده هر مطلبی عقل انسان است و با استدلال عقلی نمی‌توان عقل را نفی کرد؛ زیرا در این صورت با نفی عقل، وجود عقل اثبات می‌شود.[3]


[1]. ://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C

[2]. ر. ک: «تناقض صفات و قضیه‌ی کانتور»، 124070؛ «خداناباوری»، 124669.

[3]. ر. ک: «عقل و گستره‌ی فعالیت آن »، 227؛ «عقل چیست؟»، 11343؛ «معرفت شناسی»، 4638؛ «معرفت شناسی حکمت اسلامی»، 32735.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    797054 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    759109 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
    683247 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    660368 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    649618 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    602141 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580447 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    568810 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565359 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564663 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...