لطفا صبرکنید
9084
- اشتراک گذاری
برای شناخت «ابسط موجودات» ابتدا باید اقسام ترکیب یا انواع موجودات مرکب را بیان کنیم. حکیمان موجودات مرکب یا انواع ترکیب را اینگونه بیان میکنند: ترکیب یا خارجی است یا ماهوی است یا ذهنی؛ ترکیب خارجی یعنی موجودی از اجزا و اعضایی ترکیب یافته باشد. ترکیب ماهوی به این معنا است که شیء دارای اجزای ماهوی یعنی جنس و فصل است. به بیان دیگر، ممکن است موجودی به لحاظ وجود خارجی بسیط باشد نه مرکب؛ اما به لحاظ ماهیت مرکب باشد. ترکیب ذهنی یعنی موجودی ممکن است از نظر ماهیت نیز مرکب نباشد؛ بلکه ماهیت او نیز بسیط است؛ اما از آن جهت که وجود او محدود است، ذهن چنین موجودی را مرکب از وجود و سلب میداند؛ یعنی ذهن وجود او را به ایجاب و سلب تحلیل میکند که موجود محدود به دلیل محدودیت، در حاق و متن وجود او نقایص و عدمهایی خوابیده است. در نتیجه بسیطترین موجودات موجودی است که هیچ نوع ترکیب حتی ترکیب ذهنی در او نباشد. از نظر حکیمان وجود خداوند تبارک و تعالی بسیطترین بسیطها و بسیط محض است؛ یعنی تمام کمالات وجودی را داراست و هیچ جهت نقص و عدم در او نیست.[1]
[1]. ر.ک. طباطبائی، سید محمد حسین، نهایة الحکمة، ص 275 و 276، مؤسسه نشر اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1404ق.