در صورتی که شرط نشده باشد که فاتحه خوانده شود، خواندن فاتحه واجب نیست؛ چرا که اصل دادن خیرات به تنهایی دارای ثواب بوده و مردگان مورد نظر نیز از این پاداش بهره‌مند خواهند شد. هر چند بهتر است، فاتحه خوانده شود و اگر فراموش شود، هر وقت که به یاد آورد، می‌تواند بخواند.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
به طور کلی اگر قرینه‌ای بر مشروط بودن این خیرات به قرائت فاتحه نباشد، وظیفه‌ای ندارد.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
اگر شرط نکرده باشند، لازم نیست.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
در اقلامی که خیرات می‌شود، الزامی بر فاتحه نیست و فاتحه خواندن ثواب دارد، مگر آن که کسی که خرما را می‌دهد با گیرنده آن شرط کند که فاتحه بخواند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
یک فاتحه کفایت می‌کند و در صورت فراموشی هر گاه به یاد آورند، بخواند. صلوات فرستادن نیز مانعی ندارد.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
در این گونه موارد اگر این اقلام به شرط خواندن فاتحه یا فرستادن صلوات به شما داده می‌شود، خواندن فاتحه یا فرستادن صلوات واجب است و تعداد آن بستگی به شرط اعطا کننده دارد، ولی اگر چنین شرطی از سوی اعطا کننده وجود ندارد، واجب نیست؛ هر چند امر پسندیده‌ای است. بنابراین در فرض اول، اگر به هر دلیلی فاتحه خوانده نشد یا صلوات فرستاده نشد، باید در اولین زمان ممکن جبران شود و در فرض دوم چیزی بر عهدۀ شخص نمی‌آید.
لینک به سایت استفتائات

---