ابتدا باید گفت؛ هم به صدمه سنگینی مانند قطع عضو، زخم و جراحت گفته می‌شود، و هم در نگاهی وسیع‌تر به یک خراش کوچک نیز می‌توان زخم و جراحت گفت.
از طرفی، بسیاری از زخم‌ها ممکن است با یکدیگر هم‌پوشانی داشته باشند؛ از این‌رو تفاوت در آمارهایی که در مورد تعداد زخم و جراحت‌های یک شهید در میدان نبرد داده می‌شود، تا حدودی طبیعی است.
به هر حال در مورد امام حسین(ع)، تمام گزارش‌ها نشان از شدت جراحت‌های وارده بر بدن حضرتشان دارد:
1. «هنگامى که پیکر مطهّر امام حسین(ع) پر از زخم شمشیرها و تیرها و نیزه‏ها گردید، که مانند جوجه تیغ‏دار بدنشان پر از تیر گردید».[1]
2. «...زخم‌هاى آن‌حضرت به حدی زیاد بود که بدن ایشان را سنگین کرده بود».[2]
3. امام حسین(ع) از زیادی زخم و جراحات ضعیف شده بود.[3]
علاوه بر این، به تعداد زخم‌های وارده بر بدن آن‌حضرت نیز اشاره شده است:
1. امام باقر(ع): بدن امام حسین(ع) به هنگام شهادت حدود سی‌صد و بیست جراحت زخم نیزه و شمشیر و تیر داشت.[4]
2. امام صادق(ع): تعداد 33 زخم نیزه و 34 ضربه شمشیر بر بدن امام حسین(ع) مشاهده کردیم.[5]
3. برخی از کتاب‌ها نیز تعداد سی و سه،[6] هفتاد و دو زخم،[7] سی‌صد و شصت،[8] و یا هزار و نه‌صد[9] جراحت به بدن آن‌حضرت(ع) ذکر کرده‌اند. اما این‌که امام صادق(ع) فرموده باشد که به اندازه نگین انگشتر هم از بدن امام سالم نماند، با جست‌وجویی که داشتیم، در منابع معتبر با چنین گزارشی برخورد نکردیم.[10]
با این وجود در صورت مشاهده گزارش‌های مستند دیگر در این زمینه، این پاسخ ویرایش و تکمیل خواهد شد.
 

---