جستجوی پیشرفته
بازدید
25338
آخرین بروزرسانی: 1394/08/19
خلاصه پرسش
آیا قاتلان امام حسین(ع) مجاهد بودند که در لعن آنها می‌گوییم: «اللهم العن العصابة التی جاهدت الحسین»؟!
پرسش
با توجه به بار مثبت واژه «جاهد»، آیا عبارت اللهم العن ... العصابة التی جاهدت الحسین در زیارت عاشورا صحیح است؟ آیا عبارت حاربت الحسین جایگزین بهتری نیست؟
پاسخ اجمالی

برخی معتقدند استفاده از واژگان «جاهدت» برای دشمنان امام حسین(ع) صحیح نیست زیرا واژه «جهاد» در جنگ با اهل حق مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، بلکه همیشه جنگ با اهل باطل را «جهاد» می‌خوانیم و به منابعی استناد می‌کنند که  در ارتباط با این فراز از زیارت عاشورا: «اللَّهُمَّ الْعَنِ الْعِصَابَةَ الَّتِی جَاهَدَتِ الْحُسَیْن‏»، بجای کلمه «جَاهَدَت» از واژگان «حَارَبَت» استفاده کرده است: «اللَّهُمَّ الْعَنِ الْعِصَابَةَ الَّتِی حَارَبَتِ الْحُسَیْن‏».[1]
در تحلیل این نظر باید گفت که هرچند شاید بتوان با کمی اغماض این مطلب را – آن هم از نگاه عرف - در ارتباط با خود واژه «جهاد» پذیرفت، اما لزوماً هر واژه‌ای که از ریشه «جهد» استخراج می‌شود (مانند جاهدت) اینگونه نیست که مفهومی مقدس از آن برداشت شود چنان‌که در قرآن کریم، تلاش والدین برای گمراه کردن فرزندشان نیز با واژگانی از ریشه «جهد» بیان شده است: «وَ إِنْ جاهَداکَ لِتُشْرِکَ بی‏ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُم».[2]
«جهاد» از «جهد» به معنای «سختی» و «مشقّت» است.[3] «جاهدت العدوّ»؛ یعنى در جنگ با دشمن مشقّت را بر خود هموار کردم.[4] این معنا و مفهوم هم در بعد مثبت و هم در بعد منفى به کار گرفته مى‌شود. البته، از آن‌جا که در جنگ نهایت تلاش همراه با مشقت و سختی وجود دارد، این واژه در جنگ و نبرد هم به کار مى‌رود؛ لذا ممکن است واژه‌هاى جهاد و مجاهده در فرهنگ قرآن و روایات همیشه در جنگ اهل حق با باطل کاربرد داشته باشد، ولى این بدان معنا نیست که اگر «جاهد» در معناى اصلى خود، یعنى «تلاش» به کار رفت، حتماً باید در جهت مثبت باشد.
بهترین دلیل بر این سخن مواردی است که استعمال «جاهد» در قرآن به معناى تلاش در جهت منفى است که بدان اشاره کردیم.
بنابر این در عبارت موجود در زیارات هم واژه «جاهدت» می‌تواند صحیح باشد و هم واژه «حاربت» و تا حد زیادی معنای آن دو نیز به هم نزدیک است.  بر این اساس جمله «اللّهم العن العصابة الّتی جاهدت الحسین…» به معنای جهاد مقدس نیست تا کاربرد آن در مورد دشمنان امام حسین(ع) ابهام‌آمیز باشد بلکه این واژگان، بازگو کننده تلاش آن گروه ستم‌کار در برابر سیدالشهدا است و معنایش این است که، خداوندا، لعنت فرست بر کسانی که تمام تلاش خویش را در برابر سیدالشهدا و براى کشتن آن‌حضرت به کار گرفتند. و این معنا از «جاهدت» درست است و مشکلى ندارد.
 

[1].‏ ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق، مصحح، امینی، عبد الحسین، ص 178، نجف اشرف، دار المرتضویة، چاپ اول، 1356ش.
[2]. عنکبوت، 8.
[3]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق، داودی، صفوان عدنان، ص 208، دمشق، بیروت، دارالقلم‏، الدار الشامیة، چاپ اول، 1412ق.
[4]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی‏، محمد جواد، ج ‏2، ص 55، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها